پژوهش در علوم ورزشی
سال:1381 | دوره:1 | شماره:1 |تعداد مقالات:13

هدف پژوهش حاضر، شناسایی موانع و مشکلات پژوهش در تربیت بدنی و علوم ورزشی در دانشگاههای کشور است. به همین منظور، با بهره گیری از نظرهای 148 نفر از اعضای هیات علمی تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاهها، عوامل بازدارنده پژوهش در پنج دسته شامل عوامل فردی_ اجتماعی، حرفه ای_ تخصصی، سازمانی_اداری، امکاناتی_تجهیزاتی و مالی_اقتصادی شناسایی شد. بر اساس نتایج بدست آمده، عواملی مانند گرایش استادان به فعالیت های پردرآمد به جای پژوهش بعلت تنگناهای اقتصادی، از عوامل فردی_اجتماعی، فراهم نساختن تسهیلات لازم برای شرکت استادان تربیت بدنی برای شرکت در همایش های علمی بین المللی و تاکید بیشتر نظام دانشگاهی به آموزش تربیت بدنی نسبت به پژوهش از عوامل حرفه ای_تخصصی، توجه کمتر به موضوع پژوهش از سوی مدیران تربیت بدنی بعلت عدم بهره گیری از متخصصان تربیت بدنی در مدیریت ورزشی کشور و نبود ارتباط نزدیک بین دانشگاههای کشور و مراکز پژوهشی بین المللی علوم ورزشی، از عوامل سازمانی_اداری، کمبود تعداد مراکز پژوهشی اختصاصی تربیت بدنی در کشور، از عوامل امکاناتی_تجهیزاتی و پایین بودن سهم پژوهش در بودجه ورزش کشور، از عوامل مالی_اقتصادی بعنوان عوامل بازدارنده خیلی موثر در پیشبرد پژوهش در تربیت بدنی و علوم ورزشی شناسایی شدند. نگاهی به عوامل بازدارنده شناسایی شده نشان می دهد که موانع و مشکلات پیش روی پژوهش در رشته تربیت بدنی و علوم ورزشی، چند بعدی و همه جانبه اند و ریشه در عوامل پنج گانه بازدارنده دارند.

ابزار سنجش آمادگی روانی اوتاوا (Ottawa Mental States Assessment Tool) از جامع ترین آزمون های آمادگی روانی ورزشکاران است که بویژه به منظور استفاده در ورزش ساخته شده و آزمودنی را در سه حیطه شناختی، رفتاری و عاطفی می سنجد، اما اطلاعات روان سنجی زیادی از آن در دسترس نیست و احتمالا روان سنجی هایی که با استفاده از این پرسشنامه به عمل می آید، بدون رجوع به اصل پروتکل صورت می پذیرد. با توجه به ناشناخته بودن اطلاعات روان سنجی این آزمون در شرایط بوم شناختی ایران، روایی پرسشنامه OMSAT بر روی 300 آزمودنی مذکر جوان (18-30 سال) اندازه گیری شد. به منظور تعیین روایی و تشخیص عوامل زیربنایی آزمون و نیز تعیین ساختار ساده آن، از روش رایج تحلیل مولفه های اصلی (PC) و چرخش واریماکس استفاده شد. نتایج نشان داد که در این سیاهه، عناصر در برگیرنده پرسش ها از دوازده عامل ادعا شده اشباع شده بود. نتایج، استفاده از ترجمه فارسی سیاهه نیمرخ حالات خلقی را در پژوهش ها و زمینه های کاربردی تایید می کند.

این تحقیق به بررسی ناهنجاریهای ستون فقرات در زنان ورزشکار و ورزشکاران بازنشسته رشته دو و میدانی پرداخته است. نمونه تحقیق متشکل از 22 زن با میانگین سنی 6.67±25.72 سال می باشد که بصورت غیر تصادفی انتخاب شده و سپس در دو گروه که شامل 13 آزمودنی ورزشکار و 9 ورزشکار بازنشسته می باشد. جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه و معاینه صورت گرفته است. پس از اندازه گیری قد و وزن، چربی زیر پوستی مناطق سه سر بازو، تحت کتفی، فوق خاصره و ساق پا با استفاده از کالیپر بدست آمد. اندازه گیری محیط بازو و ساق پا و قطر بازو و ساق پا نیز به ترتیب با استفاده از سانتی متر و کولیس صورت گرفته است. تعیین تیپ بدنی آزمودنی ها با استفاده از فرم ارزیابی تیپ بدنی هیث و کارتر (Heath - Carter Somatotype Rating Form) و برای ارزیابی وضعیت بدنی از تست نیویورک (Newyork Test) استفاده شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از آمار توصیفی و آزمون مجذور کای در آمار استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. مهمترین نتایج آن چنین است: نرخ شیوع ناهنجاری از نمای جانبی در ورزشکاران و ورزشکاران بازنشسته به ترتیب 59.34 و 76.2 درصد و از نمای خلفی نیز به ترتیب 11.53 و 22.22 درصد می باشد. بین میزان شیوع ناهنجاری افتادگی شکم در دو گروه ورزشکار و ورزشکار بازنشسته اختلاف معنی داری (P<=0.05) وجود دارد. از سوی دیگر، ورزشکارانی که به 1 تا 3 جلسه تمرین هفتگی می پردازند، نسبت به ورزشکارانی که 4 تا 6 جلسه تمرین هفتگی انجام می دهند، از وضعیت بدنی بهتری برخوردار می باشند. در مجموع ورزشکاران دارای وضعیت بدنی بهتری نسبت به ورزشکاران بازنشسته هستند. ضروری است براساس الگوهای تمرینی، مدت و شدت تمرینات و نیازهای اختصاصی ورزشکاران برنامه ویژه اصلاح_درمانی در طول دوران ورزشی و بطور اختصاصی تر پس از اتمام دوره ورزشی آنها طراحی و به اجرا در آید.

شناسایی و هدایت ورزشکاران در سنین کودکی و نوجوانی امری ضروری است. برای اینکه یک ورزشکار بتواند از نظر سطح عملکرد و اجرا به سطح بین المللی برسد، نیازمند سالها تمرینات منظم و شدید است. بنابراین تشخیص بموقع و درست و هدایت و جهت دهی صحیح جوانان مستعد، همیشه و در هر کجا ضروری و مهم است. بررسی های علمی نشان می دهد که شرایط مناسبی چون مرز سنی، مربیان آگاه و مجرب، استعداد ژنتیک و ... برای کسب موفقیت و عنوان ورزشی از اهمیت زیادی برخوردار است. از این رو هدف این تحقیق بررسی مرز سنی و عملکرد ورزشی شناگران تیم ملی شنا و مقایسه آن با شاخص های قاره ای و بین المللی است. در این تحقیق نتایج شناگران ملی پوش کشور در رده سنی زیر 10 سال تا رده عموم در 10 سال گذشته مورد بررسی و تجزیه تحلیل قرار گرفته است. تجزیه تحلیل آماری داده های جمع آوری شده از طریق تحلیل واریانس یک طرفه (ANOVA)، آزمون توکی (TUKEY TEST) و ضریب همبستگی با استفاده از نرم افزارهای Excel و Statistica انجام گرفته است. یافته های تحقیق نشان می دهد که بین مرز سنی موفقیت شناگران ایرانی و سیر رشد نتایج در گروههای سنی مختلف رابطه معنی داری وجود ندارد. هر چند این رابطه در شنای 1500 متر و 100 متر پروانه مثبت و معنی دار است. علاوه بر این، مقایسه نتایج شناگران ملی پوش کشور با گروههای سنی مختلف آسیا از رده نوجوانان تا بزرگسالان و نیز زنان آسیا و مردان جهان نیز حاکی از اختلاف معنی دار و قابل ملاحظه در این زمینه است. بررسی های انجام شده نشان می دهد که برای حضور موفق در میادین بین المللی باید شیوه انتخاب شناگران، هدایت و جهت دهی آنان، برنامه ریزی تمرینی در مواد مختلف و نیز شرکت آنان در مسابقات مهم مورد تجدید نظر قرار گیرد.

هدف از این تحقیق تاثیر یک دوره تمرین رایج در فوتبال بر میزان تغییرات NO است و در نهایت میزان هم تغییری NO با صدمات عضلانی (تغییرات کراتین کیناز) مورد بررسی قرار گیرد. بدین منظور تعداد 15 بازیکن در یک اردوی هشت هفته ای مطابق دستورالعمل از پیش تعیین شده زیر نظر پژوهشگر تمرینات خود را انجام دادند. از آزمودنی ها طی هفت مرحله نمونه خون گرفته شد، پس از پایان آخرین نمونه گیری، اندازه گیری NO به روش رنگ سنجی Griess و CKتام به روش آنزیمی انجام شد. مقایسه نتایج تفاضل میانگین مراحل قبل و بعد از تمرین (قبل و بعد از 3 مرحله از جلسات تمرین) برای NO بترتیب mM 37±6، 43±3 و 6±52 P:0.001)) و برای CKتام IU/L 565 ±52، 703±50 و 76±602 (P:0.001) به دست آمد. نتایج گویای این مطلب است که تغییرات CK-T تقریبا تا هفته پنجم (اواسط دوره) سیر صعودی و پس از آن (اواخر دوره) سیر نزولی داشته است. این تغییرات با شدت تمرینات انجام شده هماهنگی دارد. در مورد NO نتایج نشان می دهد که افزایش تعداد جلسات تمرین سبب افزایش NO شده است. با توجه به نتایج بدست آمده، به نظر می رسد افزایش NO به اندازه ای که در این بررسی نشان داده شد بر روی فعالیت های عضلانی تاثیر منفی نداشته است. این مقدار از افزایش NO می تواند مفید نیز باشد، زیرا آثار وازودیلاتاسیون NO برای تدارک خون عضلات در حال تمرین مهم است و شاید همین امر موجب شود که علی رغم تمرینات سنگین، فوتبالیست ها با گرفتگی عضلات مواجه نمی شوند.

جایگاه هیجانات مثبتی همچون "شادی" و ارتباط آن با جنبه های مختلف شخصیت و عوامل موثر در این خصوص از قبیل شرکت در فعالیت های ورزشی، چندان هویدا نیست. از این رو هدف تحقیق حاضر در قالب پیمایشی، یافتن ارتباط بین جنبه های مختلف شخصیت با شادی در جامعه دانشجویان دختر ورزشکار و غیر ورزشکار دانشگاه تبریز است.برای رسیدن به این هدف، پس از تعیین اعتبار و پایایی قابل قبول پرسشنامه شادی آکسفورد، جنبه های گوناگون شخصیت 51 ورزشکار (با میانگین 1.76±21.14) و 61 غیر ورزشکار (با میانگین سنی 2.35±21.53) از سیاهه 90 سوالی شخصیت آیزنگ استخراج و رابطه آن با متغیر شادی بررسی شد. داده های حاصل با استفاده از آزمونهای همبستگی پیرسون و t در نرم افزار SPSS.7.5 تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که گروه آزمودنی ورزشکار نسبت به غیر ورزشکار در جنبه برون گرایی شخصیت از نمرات بالایی برخوردار بودند و تفاوت بین این دو گروه در حد 0.05a< معنی دار بود. همچنین گروه آزمودنی ورزشکار میزان شادی بالاتری نسبت به گروه غیر ورزشکار داشتند. این تفاوت نیز در حد 0.01a< معنی دار بود. این در حالی است که بین برونگرایی و شادی در غیر ورزشکاران همبستگی بالاتری وجود دارد (0.01>a).

هدف تحقیق حاضر، مقایسه خرده مقیاس های اعتماد به نفس ورزشی ورزشکاران نخبه و غیر نخبه است. بدین منظور 116 نفر از ورزشکاران رشته های ورزشی مشت زنی، کشتی و وزنه برداری که در مسابقات قهرمانی کشور شرکت داشتند، در این تحقیق شرکت داده شدند. ابزار تحقیق شامل پرسشنامه های اعتماد بنفس صفتی ورزشی و اعتماد بنفس حالتی ورزشی بود.برای تجزیه و تحلیل اطلاعات بدست آمده، مقایسه گروهها و محاسبه همبستگی بین متغیرهای تحقیق بترتیب از آزمون t مستقل، تحلیل واریانس یک طرفه و رابطه همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که اعتماد بنفس ورزشی (P<0.000) ورزشکاران نخبه به طور معنی داری بیشتر از ورزشکاران غیر نخبه است. همچنین نتایج تجزیه تحلیل واریانس نشان داد که اعتماد بنفس صفتی ورزشی (P<0.000)، اعتماد بنفس اعتماد بنفس حالتی ورزشی (P<0.003) و اعتماد بنفس ورزشی (P<0.000) مشت زنان نخبه بیشتر از غیر نخبه و اعتماد بنفس صفتی ورزشی (P<0.035)، اعتماد بنفس حالتی ورزشی (P<0.001) و اعتماد بنفس ورزشی (P<0.003) کشتی گیران نخبه بیشتر از غیر نخبه است. در مورد وزنه برداران تفاوت معنی داری مشاهده نشد. نتایج روابط همبستگی در کشتی گیران نخبه نشان داد که بین سابقه تمرینی با اعتماد بنفس صفتی ورزشی (P<0.001)، اعتماد بنفس حالتی ورزشی (P<0.04) و اعتماد بنفس ورزشی (P<0.005) رابطه معنی داری وجود دارد. نتایج تحقیق نشان داد که برتری فنی و مهارتی، مقام های اکتسابی و صرف ساعات زیاد برای تمرین، موجب افزایش اعتماد بنفس ورزشکاران در صحنه ورزش می شود.

گروه زیادی از افراد بصورت های تفریحی، آماتور یا حرفه ای به ورزش مفرح کوهنوردی و صعود از ارتفاعات اقدام می کنند. این شیوه فعالیت بدنی تحت شرایط خاص اقلیمی و کاهش فشار سهمی اکسیژن در ارتفاع به پاسخ های هماتولوژیک و قلبی _ عروقی ویژه می انجامد. در کشور ما معمولا صعود به ارتفاع کمتر از 48 ساعت رخ می دهد. در این پژوهش عوامل خونی MCHC, RDW, Hb, HCT, RBC, TIBC و ظرفیت عملی کوهنوردان با دامنه 27 تا 44 سال در 30 ساعت نخست صعود به ارتفاع 4150 متری دماوند با رطوبت 30 درصدی و دمای 30 درجه سانتی گراد ریکاوری در سطح دریا (ارتفاع 76 متر) بررسی گردید. از میان متغیرهای هماتولوژیک RDW و آهن سرم در مرحله صعود افزایش معنی داری بدست آمد (P<0.001) در حالی که آهن سرم در مرحله بازگشت کاهش پیدا کرد (P<0.05)، ظرفیت عملی در ارتفاع کاهش پیدا کرده و در مرحله ریکاوری دوباره افزایش یافت. RDW و MCHC با HRR و HRmax ارتفاع ارتباط معنی داری مشاهده گردید. عوامل RDW و آهن سرم در اقامت کوتاه مدت، نشانگرهای حساس تری در پاسخ سازگار شونده در محیط مرتفع به شمار می آیند.