مطالعات امنیت اجتماعی
سال:1395 | دوره:- | شماره:47 |تعداد مقالات:8

اطلاع رسانی و خبر، در امنیت نرم نقش مستقیمی دارند و می توانند در تقویت یا تضعیف وضعیت امنیت نرم تاثیر قابل ملاحظه ای داشته باشند. ایفای نقش رسانه ملی در این موضوع مستلزم تدوین راهبرد و سیاست گذاری متناسب با اهداف، مدیریت راهبردی و آینده نگر است. در پژوهش حاضر، با توجه به تاثیر خبر تلویزیونی در مولفه های مدیریت امنیت نرم چون: قدرت نرم، جنگ نرم، افکارعمومی و...، خبر تلویزیونی به عنوان کیفیت مستقل و امنیت نرم به عنوان کیفیت وابسته مورد مطالعه قرار می گیرند. این پژوهش با هدف ارائه راهبردهایی برای خبر تلویزیونی صدا وسیما به منظور تقویت امنیت نرم جمهوری اسلامی ایران است. ابتدا با بررسی اسناد بالادستی اهداف راهبردی تعیین گردیده و با مصاحبه با 28 نفر از کارشناسان که به صورت هدفمند انتخاب شده اند، ورودی برنامه ریزی استراتژیک شامل زوج نقاط قوت – ضعف و فرصت – تهدید، مشخص گردیده است. با تعیین امتیاز اهم زوج نقاط مذکور، موقعیت خبر تلویزیونی صدا و سیما در فضای امنیت نرم ج.ا.ا در ماتریس تعیین موقعیت راهبردی، در ناحیه محافظه کارانه (تفوق ضعف ها و فرصت ها) تعیین گردید. ماتریس سوات، به عنوان ابزاری برای تعیین راهبردها به کار گرفته شد. با ترکیب و تناظر نقاط فرصت و ضعف 8 راهبرد محافظه کارانه برای خبر تلویزیونی سازمان صدا وسیما جهت تقویت امنیت نرم ج.ا.ا به دست آمد. در مرحله انتخاب، از طریق ماتریس QSPM نیز، جذابیت نسبی راهبرد ها تعیین و از 1 تا 8 با تاکید بر تدوین مجدد ارزش های خبری و ابداع ارزش های پخش اولویت بندی شدند.

احساس امنیت طیفی از واکنش های عاطفی و عملی به جرائم خشونت بار احتمالی، آسیب های فیزیکی و بی نظمی است که افراد یا اجتماع با آن مواجه اند. این احساس ممکن است ناشی از تجربه مستقیم و عینی خود فرد از هر یک از جرائم (دزدی، سرقت، جیب بری، تجاوز و مواردی از این دست) و یا تجربه غیرمستقیم فرد یعنی، میزان آگاهی فرد از رخداد جرائم برای اشخاصی چون دوستان، همسایگان، اعضای خانواده از طریق شبکه های اطلاع رسانی محلی، گفتگوهای شخصی با دیگران، شایعات یا رسانه های جمعی (رادیو، تلویزیون، روزنامه) باشد. این پژوهش با هدف بررسی تاثیر تجربه از جرم بر احساس امنیت در بین شهروندان شهر یاسوج صورت گرفته است. روش تحقیق پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه دارای قابلیت اعتماد و اعتبار است. جامعه آماری پژوهش، شهروندان شهر یاسوج می باشد. مهمترین یافته های این پژوهش بدین قرار است: میانگین احساس امنیت در نزد افراد مورد پژوهش از 5 نمره، 3.58 به دست آمده است. بین متغیر احساس امنیت و متغیرهای تجربه مستقیم و غیرمستقیم از جرم رابطه معنادار به دست نیامد. مدل مسیر پژوهش تبیین گر، متغیرهایی واسطی چون جنس، پایگاه اجتماعی-اقتصادی، منطقه محل سکونت و تحصیلات در رابطه با تاثیر تجربه جرم براحساس امنیت می باشد.

نظم اجتماعی اساس تداوم هر جامعه می باشد. ثبات هر جامعه ای مبتنی بر رعایت قواعد اجتماعی آن جامعه است. در هر جامعه ای بخشی از قواعد توسط شهروندان به دلایل مختلف رعایت نمی شود. وضعیتی که قوانین توسط افراد رعایت نمی شود را می توان وضعیت آنومیک نام نهاد. در حقیقت قانون گریزی را می توان وضعیتی آنومیک دانست که در آن قواعد اجتماعی به دلایلی رعایت نمی شود. قانون گریزی به عنوان مسئله ای اجتماعی، تاثیرات مخربی در حوزه های مختلف برجای می گذارد. بر این اساس این تحقیق با تاکید بر نظریه دورکیم به تحلیل رفتار و نگرش قانون گریزانه شهروندان می پردازد. روش تحقیق پیمایش بوده و جامعه آماری تحقیق افراد بالای 24 سال شهر تهران می باشندکه از میان آن ها 400 نفر به عنوان نمونه تحقیق به روش نمونه گیری چند سطحی انتخاب شده اند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته می باشد. از نرم افزار spss و Amos نیز برای تحلیل اطلاعات در دو سطح توصیفی و استنباطی استفاده گردید. برای بررسی قانون گریزی، آن را به دو بعد ذهنی (جهت گیری) و عینی (رفتار) تقسیم کرده و به بررسی رابطه بین متغیرهای مستقل در هر دو بعد پرداختیم. در بررسی متغیرهای زمینه ای،رابطه بین سن، تحصیلات و وضعیت اقتصادی با هر دو بعد قانون گریزی معنی داری و معکوس می باشد. تاثیر کل متغیرهای اصلی تحقیق بر متغیر وابسته عبارتند از: پنداشت از فردگرایی در جامعه (0.20)، فردگرایی افراطی (0.42)، تعهد دینی (-0.11)، عدم مشروعیت دینی قواعد (0.112)، نابرابری در اعمال قانون (0.14) و نامناسب دانستن قانون (0.14). این متغیرها به همراه قانون گریزی ذهنی (0.24) 33 درصد از تغییرات متغیر وابسته اصلی تحقیق (قانون گریزی عینی) را تبیین کرده اند. این درحالی است که تاثیر این متغیرها (به جز نامناسب دانستن قانون) بر قانون گریزی ذهنی 0.58 می باشد. این نتایج نشان می دهد که نگرش قانون گریزانه افراد قوی تر از رفتار قانون گریزانه آن ها است، چرا که قانون گریزی همواره می تواند هزینه هایی برای افراد به همراه داشته باشد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط بین سلامت اجتماعی و احساس امنیت اجتماعی در بین والدین و فرزندان ساکن شهر یزد انجام گرفته است. پژوهش به روش پیمایشی انجام شده، داده ها با ابزار پرسشنامه و با استفاده از شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای از 492 نفر از والدین و فرزندان ساکن شهر یزد جمع آوری شده است. احساس امنیت اجتماعی در قالب 12 بعد با پرسشنامه محقق ساخته و سلامت اجتماعی در 5 بعد با استفاده از مقیاس کییز (1998) سنجیده شده است. اعتبار ابزار با روش اعتبار محتوایی و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ محرز شده است. یافته ها نشان داد بین اختلاف میزان سلامت اجتماعی و اختلاف احساس امنیت اجتماعی رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد. همچنین هرچقدر انسجام اجتماعی، پذیرش اجتماعی، شکوفایی اجتماعی، مشارکت اجتماعی و انطباق اجتماعی در بین والدین و فرزندان یزدی بیشتر باشد، میزان احساس امنیت اجتماعی نیز بیشتر است.

امنیت یکی از مهم ترین نیازهای بشری است، چنان که در طبقه بندی نیازهای مازلو در درجه دوم اهمیت و پس از نیازهای فیزیولوژیک قرارگرفته است. محققان بر این باورند که عوامل گوناگونی چون عوامل اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و... در ایجاد امنیت مؤثرند که در این میان می توان به نقش و تاثیرات محیط نیز اشاره کرد. یکی از راهبردهای پیشگیرانه از جرم «پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی»1 می باشد که اولین بار توسط جرم شناس آمریکایی سی ری جفری2 در کتابی به همین عنوان ارائه شد. هدف از مقاله حاضر معرفی رویکرد پیشگیری از وقوع جرم از طریق محیطی و ارائه مدل تحلیلی از شاخص های مؤثر بر پیشگیری از وقوع جرم (سرقت) در ساختمان های مسکونی می باشد. جامعه مورد مطالعه در این تحقیق، منطقه یک شهرداری قزوین می باشد که به دلیل ویژگی هایی مانند قرارگیری در بافت فرسوده، تراکم جمعیتی بالا و وضعیت نامناسب شبکه بندی شهری، شاهد وجود آمار بالای سرقت از ساختمان های مسکونی در این منطقه هستیم. روش تحقیق مورد استفاده در این مقاله بر اساس هدف، از نوع کاربردی و بر اساس ماهیت، توصیفی – تحلیلی می باشد. جمع آوری اطلاعات در دو مرحله صورت گرفت. در مرحله اول پیشینه و چهارچوب نظری تحقیق با استفاده از اطلاعات کتابخانه ای و اسنادی جمع آوری و مدل تحلیلی ارائه گردید. در مرحله دوم نیز به صورت میدانی، محدوده های چهارگانه موردمطالعه با استفاده از معیارهای به دست آمده از مرحله اول مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین برای ارزیابی و اولویت بندی شاخص های ارائه شده در مدل تحلیلی از تکنیک سلسله مراتبی فازی(AHP) استفاده شده است. نتایج نشان داد که پهنه یک (دباغان) امن ترین پهنه در محدوده مورد مطالعه محسوب می گردد. همچنین از میان اصول و معیارهای موردبررسی، «قلمروبندی» و «نظارت طبیعی» با وزن های «0.42» و «0.34» بیشترین نقش را در پیشگیری از وقوع سرقت در خانه های مسکونی دارند.

امنیت یکی از مهم ترین لازمه های زندگی شهری است. ناامنی در شهرها با سرعت بالایی رو به افزایش است و این امر باعث شده که شهروندان فعالیت های خود را به مکان ها و زمان های خاصی محدود کنند. عموما زنان احساس ناامنی بیشتری نسبت به مردها دارند. با وجود این که امنیت شهروندی و مخصوصا امنیت زنان در شهر تابعی از قوانین شهری و شهروندی است، اما کمتر پژوهشی به بررسی تاثیر قوانین شهری بر امنیت شهروندان پرداخته است. در این پژوهش ابتدا قوانین و مقررات شهری و شهروندی مورد بررسی قرار گرفتند و سپس برای بررسی میزان اثرگذار بودن آن ها از بانوان ساکن یا شاغل در مناطق 3 و 13 تهران (که تفاوت زیادی در توسعه شهری دارند) مطالعه میدانی صورت گرفت. نتایج حاصل از مطالعه کتابخانه ای این بود که در قوانین شهری ایران موضوع امنیت در شهر و مشخصا امنیت زنان به صورت جدی مورد توجه قرار نگرفته است. خوشبختانه در منشور حقوق شهروندی می توان نمونه هایی از توجه قانون گذاران به مقوله امنیت زنان را مشاهده کرد. نتایج حاصل از مطالعه میدانی نیز نشان داد که بانوان مناطق 3 و 13 از آثار و نتایج اجرای قوانین و مقررات شهری در خصوص امنیت زنان رضایت زیادی ندارند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی ابعاد و شاخص های کیفیت خدمات مشاوره ای در کلانتری های استان لرستان انجام شد. طرح پژوهش حاضر توصیفی مقطعی بود. در این پژوهش 450 نفر از کلیه مراجعان به مراکز مشاوره کلانتری های استان لرستان در تابستان سال 1394 به روش در دسترس انتخاب شدند. جمع آوری اطلاعات با استفاده از نمونه برگ جمعیت شناختی و پرسشنامه میزان کیفیت خدمات سروکوال بود. برای تحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی و استنباطی با نرم افزار SPSS-20 استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل یافته ها نشان داد که از دیدگاه مراجعان به کلانتری های استان لرستان خدمات مشاوره ای ارائه شده در ابعاد قابلیت اطمینان، مسئولیت پذیری و پاسخگویی، تضمین کیفیت خدمات، همدلی و رضایت از خدمات اندکی بالا تر از متوسط و در ابعاد وضعیت ظاهر و ویژگی های ملموس و به موقع اقدام نمودن زمانی و مکانی پایین تر از متوسط می باشد. با توجه به نتایج پژوهش حاضر پیشنهاد می شود که با بررسی نقاط ضعف و قوت بیان شده توسط مراجعان به مراکز مشاوره کلانتری های استان، در جهت رفع مشکلات و علل نارضایتی و تقویت عوامل خوشایند و رضایت بخش مراجعان اقدام گردد.

احساس امنیت رهاورد مجموعه ای از تعاملات و سازگاری بین اجزاء مختلف است به طوری که امروزه از آن به عنوان پیش نیاز و لازمه ادامه حیات هر نظام سیاسی و اجتماعی یاد می شود. بر این اساس با توجه به اینکه احساس امنیت در پارک ها یکی از مهم ترین شاخص های کیفیت فضا محسوب می شود، در این پژوهش به بررسی و مطالعه تطبیقی احساس امنیت در پارک های منطقه 4 شهر مشهد پرداخته شده است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی است که با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی انجام شده است. در این پژوهش، ضمن جمع آوری اطلاعات مورد نیاز از طریق مطالعات کتابخانه ای، با استفاده از ابزار پرسشنامه به میزان 323 نفر حجم نمونه از جمعیت بازدیدکننده از پارک های مورد مطالعه، با روش نمونه گیری تصادفی داده های مورد نیاز از بازدیدکنندگان پارک های منطقه 4 جمع آوری شد. سپس ضمن تعیین وزن و اهمیت شاخص های احساس امنیت با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP)، با ورود داده های حاصل از پرسشنامه به محیط نرم افزاری SPSS، ماتریس اولیه تصمیم گیری تشکیل گردید. در نهایت با استفاده از روشPROMETHEE وضعیت پارک های مورد مطالعه از نظر میزان احساس امنیت، مورد بررسی و مقایسه تطبیقی قرار گرفت. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد، پارک بسیج با میزان در بهترین شرایط از نظر شاخص های احساس امنیت و پارک بهشت با در شرایط نامناسبی از نظر شاخص های احساس امنیت و پارک های ارم، آرامش، نهضت، صادقیه و سرو در شرایط متوسطی از نظر شاخص های احساس امنیت قرار دارند.