علوم پایه (دانشگاه آزاد اسلامی)
سال:1387 | دوره:18 | شماره:68 (ویژه نامه شیمی) |تعداد مقالات:10

در این مقاله، آنالیز فرکتال ساختار بلورهای یخ، در غذای منجمدی مانند سویای خشک منجمد (لوبیای ژاپنی) مورد بررسی قرار گرفته است. از آنالیز یک تصویر میکروسکوپی از ذرات بلوری یخ، مشخص شده که محیط ذرات بلورهای یخ را می توان از طریق آنالیز فرکتال شناسایی کرد. اثر زمان ذخیره در یخدان و همینطور دمای ذخیره مواد منجمد، بر روی ابعاد محیط فرکتال (dp) ذرات بلوری یخ نیز مورد بررسی قرار گرفته است. از بعد فرکتال (dp) می توان به عنوان یک عامل شناساگر کمی، جهت نشان دادن سطح ناهموار ذرات بلوری یخ استفاده کرد.

شاخساره گیاه Ribes biebersteinii از ارتفاعات داماش رودبار جمع آوری و پس از تایید نام علمی صحیح آن، به روش تقطیر با آب مورد اسانس گیری قرار گرفت. بازده اسانس در این آزمایش معادل 0.38 درصد بود. ترکیبات متشکله روغن اسانسی بدست آمده به وسیله دستگاه گاز کروماتوگراف (GC) و گاز کروماتوگراف متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) مورد شناسایی قرار گرفت. 14 ترکیب در اسانس شاخساره این گیاه شناسایی شد که ترکیبهای اصلی آن Hexadecanoic acid (56.4%)، Tetradecanoic acid (10.5%)، Dodecanoic acid (5.7%) و B-Ionone (5.3%) بودند.

در این تحقیق روش تهیه نانوذره های طلا با روش شیمیایی و با استفاده از ال- فنیل آلانین به عنوان عامل کاهنده مورد بررسی قرار گرفته است. پیش ماده مورد استفاده برای تولید این ذره ها تتراکلرید طلای سه آبه بوده و به منظور پایدار کردن این ذره ها از سدیم دو دسیل سولفات استفاده شده است. نانوذره های طلای بدست آمده توسط سه تکنیک طیف سنجی فرابنفش-مریی، تفرق دینامیکی نور و میکروسکوپ الکترونی عبوری، شناسایی شده و نیز اندازه و شکل آنها مشخص گردید، که نتایج بدست آمده نشان داد اندازه این ذره ها بین 20- 5 نانومتر و دارای شکلی کروی بودند؛ همچنین وجود باند جذبی متقارن با بیشینه جذب 533 نانومتر حاکی از تشکیل این ذره ها بود. در این مقاله به بررسی پایداری نانوذره های طلا در حضور پایدار کننده و بدون حضور آن پرداخته شده که نتایج بیانگر پایداری این ذره ها به مدت یک هفته بدون حضور پایدار کننده و پایداری 21 روزه در حضور پایدار کننده بود.

فلاونوئیدها ترکیبات طبیعی مهمی هستند که در بسیاری از گیاهان یافت میشوند. آنها اثرات دارویی و بیولوژیکی با ارزشی مانند: تصفیه خون، تقویت سیستم ایمنی، تنظیم سطح کلسترول، تنظیم کننده فشار خون، متوقف کننده ترشحات اسیدی، پیشگیری کننده ترومبوس، متوقف کننده سیتوفی، ضد باکتری، پیشگیری کننده سرطان، ترقی و پیشرفت دهنده متابولیسم از خود نشان می دهند. در این تحقیق، فلاونوئیدهای موجود در عصاره متانولی گونه گیاهی Chrysanthemum parthenium (Tanacetum parthenium) (از تیره کمپوزیته) با روش های کروماتوگرافی ستونی و TLC جداسازی و خالص سازی شده وبا استفاده از روش های ابزاری اسپکتروسکوپی،1H-NMR، 13C- NMR،Mass و  IRتعیین ساختار شیمیایی شده اند.Naringenin و Fisetin Kaempferol، Flavonol، در گونه گیاهی مذکور، چهار ترکیب فلاونوئیدی شناسایی و تعیین ساختار شدند.

رازک با نام علمی Humulus lupulus گیاهی دوپایه و چندساله، متعلق به تیره شاهدانه است که از گیاهان صنعتی و دارویی مهم به شمار می رود که در طب سنتی از آن در درمان بیخوابی، بیقراری، تنش های عصبی، زود رنجی، اسپاسم ماهیچه و ... استفاده می شد. اثرات ضد باکتریایی، ضد قارچی و ضد سرطانی نیز از این گیاه گزارش شده است.بر اساس فارماکوپه های معتبر جهانی نظیر USP،BP  روش استاندارد کردن عصاره گیاه رازک بر اساس تعیین مقدار آلفا و بتا اسیدهای تلخ انجام می گیرد که علاوه بر زمان بر بودن دارای دقت و صحت لازم نمی باشد از اینرو در بسیاری از صنایع مورد استفاده نمی باشد. با توجه به اینکه مهمترین ترکیبات موثره اسانسی این عصاره مربوط به 2- متیل- 3- بوتن -2- ال، میرسن و آلفا هومولن است. لذا در این تحقیق سعی شد که به طور همزمان و با استفاده از کروماتوگرافی گازی و تکنیک استاندارد داخلی مورد آنالیز کمی قرار گیرد. در این راستا مواد موثره مذکور توسط استخراج با حلال دی کلرومتان جداسازی شده و پس از افزودن استاندارد داخلی به دستگاه GC با برنامه ریزی دمایی معین تزریق گردید، سپس با در نظر گرفتن منحنی کالیبراسیون و مقادیر فراکنشها، ترکیبات موثره فوق تعیین مقدار شدند. همچنین روش مذکور با استفاده از روش های آماری تحت آزمایشات تایید اعتبار قرار گرفته و در مورد چند عصاره این گیاه اعمال شد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که مقادیر 2 - متیل- 3 - بوتن 2- ال، میرسن و آلفا هومولن در عصاره رازک بر حسب mg/100ml به ترتیب 12.6، 30.6 و 2.5 بودند، همچنین دقت نسبی روش در مورد هر یک به ترتیب 2.8، 3.9 و 29.9 بدست آمد.

یک مطالعه روابط ساختار کمی فعالیت برای پیشگویی زمان بازداری ترکیبات آلی فرار در پسآب های صنعتی در این مقاله پیشنهاد شده است. مدلسازی زمان های بازداری ترکیبات فرار بر اساس ساختارهای مولکولی و با استفاده از روش های کمومتریکس همانند کمترین مربعات جزیی و ماشین های بردار حمایتی انجام گرفته است. این مدل ها برای پیشگویی زمان های بازداری ترکیبات آلی که در مدلسازی استفاده نشده اند، بکار رفته است. توانایی مدل بر اساس 8 ترکیب که بصورت تصادفی از میان 59 ترکیب انتخاب شده است مورد سنجش قرار گرفته است. نتایج مدل نشان دهنده توانایی بالای روش در پیشگویی زمان بازداری توسط روش ماشین های بردار حمایتی با خطای RMSEP برابر 0.0335 می باشد.

شش پلی آمید جدید 5a-f از طریق فرایند پلیمریزاسیون مستقیم 4- فنیلن اکریلیک اسید 3 با شش دی آمین آروماتیک 4a-f بوسیله تیونیل کلراید و پیریدین در حلال -Nمتیل-2- پیرولیدون تهیه شده است. این پلیمرها با راندمان بالا و ویسکوزیته ذاتی 0.30-0.50 بدست آمده و ساختار آنها از طریق روشهای طیف سنجی و آنالیز عنصری تایید شده است. مقاومت گرمایی این پلیمرها نیز از طریق روش های آنالیز گرماسنجی TGA & DTG بررسی شده است.

تحلیل NBO و روشهای مبتنی بر نظریه تابعیت چگالی (DFT: B3LYP/6-31G*// B3LYP/6-31G*) و اوربیتال مولکولی (MO: MP2/6-31G*//B3LYP/6-31G*) برای بهینه سازی ساختار و خواص پیکربندی سیکلو اکتا ـ 1 و 3 و 4 و 6 ـ تتراان (1)، سیکلو اکتا ـ 1 و 2 و 4 و 6 ـ تتراان (2)، سیکلونانو ـ 1 و 2 و 4 و 6 و 7 ـ پنتاان (3)، سیکلونونا ـ 1 و 2 و4 و 5 و 7 ـ پنتاان (4) و سیکلو دکا ـ 1 و 2 و 5 و 7 و 8 ـ هگزاان (5) که از افزایش اتم های Csp به پیوندهای دوگانه C=C در ترکیب سیکلوهپتا ـ 1 و 3 و 5 ـ تری ان به دست می آیند، به کار برده شده است.تحلیل NBO مربوط به اثرات متقابل دهنده ـ گیرنده (پیوندی ـ ضد پیوندی) آشکار ساخت که ارتباطی بین انرژی های رزونانسی å(p®p*) و ترتیب پایداری پیکربندی های گوناگون ترکیب های 1- 5 وجود ندارد، با این حال، تحلیل NBO نشان داد که انحراف اوربیتال های پیوندی s p, (åpDev+åsDev) از پایدارترین فرم های ترکیب 1- 5 به فرم های ناپایدار افزایش می یابد. پایداری نسبی پیکربندی های گوناگون ترکیب ها 1- 5 به خوبی با مقادیر Ssdev و Spdev توصیف می شود. اصل مقاله به صورت متن کامل انگلیسی در بخش انگلیسی قابل رویت است.

مدل های مشخص پویا و کارآمدی از تحلیل تشابهات ملکولی و رابطه کمی ساختار فعالیت برای ترکیبات روغنی اسانسی ارایه شده است. مدل QSPR به دنبال مهیا ساختن تفسیر و شناسایی ضریب بازداری روغنی اسانسی میباشد. مجموعه آموزشی مرکب از 66 ترکیب با ساختارهای مختلف به عنوان نماینده 88 ملکول اولیه که دامنه ضریب بازداری را در بر میگیرند می باشند. به منظور ارزیابی درست مدل 20 مولکول به عنوان مجموعه پیش بینی در نظر گرفته شده اند. توصیف گرهای ساختاری به کمک محسبات نیمه تجربی AM1 اربیتالهای ملکولی برای ساختن مدل QSPR برای ضریب بازداری RI مجموعه ای از روغنی اسانسی استفاده شده اند. ریشه میانگین مربعات خطای پیش بینی RMSEP خطای نسبی میانگین REP و R2 برای مجموعه پیش گویی به ترتیب مقادیر 0.011 و 0.372 و 0.976 می باشند.