مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان
سال:1382 | دوره:3 | شماره:1 (پی در پی 9) |تعداد مقالات:9

سابقه و هدف : آزمون های کارکرد ریوی قبل از جراحی قفسه سینه می توانند در جهت ارزیابی خطر عوارض و مرگ و میر پس از عمل مفید باشند و به عنوان پایه ای جهت تخمین عملکرد قسمت باقی مانده ریه بعد از برداشتن ریه باشند. دیگر آزمون های مفید شامل حداکثر تهویه اختیاری (MVV)، ظرفیت انتشار ریوی منوکسیدکربن (DLCO) ، اندازه گیری گازهای خون شریانی ، اسکن تهویه و خونرسانی می باشند. هدف از تحقیق حاضر چگونگی و تعیین بیمارانی که کاندید عمل برداشتن ریه هستند در شرایط کشور ایران بود. مواد و روش ها: طی یک مطالعه آینده نگر 26 بیمار طی سال های 1376 تا 1378 مورد بررسی قرار گرفتند، برای هر بیمار قبل و 3 ماه بعد از جراحی آزمون های تنفسی استاندارد انجام و مقادیرFEV1 ، FVC، FEV1/FVC و MVV قبل و بعد از عمل مشخص شد و رابطه آن ها با مقدار برداشتن ریه ، تشخیص بیماری ، عوارض بعد از عمل بررسی شد. یافته ها: از بین پارامترهای آزمون های کارکرد ریوی فقط درصد FEV1/FVC و FEV1/VC قبل و بعد از عمل با مقدار برداشتن ریه ، تشخیص بیماری ، عوارض پس از عمل و نمایه توده بدنی (BMI) رابطه آماری معنی دار داشتند. در افراد سیگاری نیز درصد FEV1/FVC و FEV1/VC پس از عمل افزایش نشان داد که اختلاف آماری معنی دار بود. نتیجه گیری : نتایج مطالعه نشان می دهند که آزمون های کارکرد ریوی به تنهایی در انتخاب بیماران جهت عمل برداشتن ریه مفید نمی باشند و این آزمون ها بایستی در کنار سایر آزمون های بررسی ریوی بکار روند.

سابقه و هدف: دیابت شایع ترین بیماری متابولیک و عامل خطر بیماری های قلبی - عروقی است. این بیماری امید به زندگی را تا 25% کاهش می دهد. بیشترین علت مرگ و میر در بیماران دیابتی نوع دو، گرفتاری قلبی و عروقی است. به علت فقدان اطلاعات کافی در مورد شیوع دیابت در رفسنجان، این مطالعه در سال 1379 به منظور تعیین شیوع آن در این شهر انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع توصیفی- مقطعی بود. جامعه مورد پژوهش را افراد با سن بیش از 30 سال ساکن شهر رفسنجان تشکیل می دادند. با نمونه گیری تصادفی به روش طبقه ای 756 نفر انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. پرسش نامه انفرادی با مصاحبه حضوری تکمیل گردید و بررسی های تن سنجی با اندازه گیری قد و وزن انجام شد. نمونه خون ناشتای افراد مورد بررسی جمع آوری و برای تشخیص افراد دیابتی از معیار سازمان بهداشت جهانی (WHO) و انجمن دیابت آمریکا (ADA) استفاده شد. برای تعیین چاقی از نمایه توده بدن استفاده گردید. جهت بررسی ارتباط بین متغیرها از آزمون کای دو استفاده شد. یافته ها: در این بررسی شیوع دیابت در رفسنجان بر اساس معیار %17.4 WHO و با معیار ADA برابر 1/19% بود. شیوع آن در بین زنان بیشتر از مردان بود (به ترتیب1/19% و 6/8%). با بالا رفتن سن شیوع دیابت افزایش نشان داد هر چند این افزایش از نظر آماری معنی دار نبود. هم چنین در زنان میزان شیوع دیابت با شغل ارتباط معنی داری نشان داد (p=0.005). نتیجه گیری: یافته های این بررسی نشان داد که شیوع دیابت به عنوان یک مشکل بهداشتی در این شهر قابل ملاحظه بوده و شیوع بالای آن ضرورت اجرای برنامه های مداخله ای مستمر در زمینه تغییر رفتارهای فردی و شیوه زندگی را ایجاب می کند.

سابقه و هدف: بیماری زایی مالاریا عمدتا بر تغییرات وسیع پارامترهای خونی و بیوشیمایی استوار است. مقادیر طبیعی این پارامترها بر حسب شرایط اقلیمی، نژادی و اقتصادی در جوامع مختلف متفاوت است و هنوز مطالعه ای در این زمینه در ایران انجام نگرفته است. هدف از این مطالعه بررسی پارامترهای خونی و شیمیایی در مالاریای ویواکس بود.مواد و روش ها: در این مطالعه مقادیر هموگلوبین، هماتوکریت، شمارش گلبول قرمز و شاخص های گلبول قرمز MCV) و (MCH خون و نیز مقادیر سرمی بیلی روبین مستقیم و تام، پروتئین تام، آلبومین، کلسترول تام، ترانس آمینازها، آلکالین فسفاتاز و لاکتات دهیدروژناز تعداد 70 نفر بیمار مرد مبتلا به مالاریای ویواکس در شهرستان کهنوج در دو نوبت، یک بار قبل از شروع درمان اساسی با کلروکین و پریماکین و بار دیگر پس از خاتمه دوره درمان اندازه گیری گردید. سپس اختلاف میانگین مقادیر قبل و بعد از درمان آن ها و هم چنین ارتباط بین سن و شدت تغییرات هریک از این پارامترها از نظر آماری بررسی گردید. یافته ها: مقادیر بعد از درمان پروتیین، آلبومین، کلسترول، هموگلوبین، هماتوکریت، گلبول قرمز و MCV  با افزایش معنی داری همراه بود(p<0.001) . در مقابل، مقادیر بعد از درمان بیلی روبین تام و مستقیم، ترانس آمینازها، آلکالین فسفاتاز، لاکتات دهیدروژناز سرم و MCH در حد معنی داری کاهش یافت (p<0.001). به علاوه از میان پارامترهای فوق، شدت تغییرات بیلی روبین مستقیم، کلسترول و فسفاتاز قلیایی سرم با سن بیماران همبستگی معکوس و معنی داری داشت.نتیجه گیری: با توجه به شرایط بیماران و بازگشت مقادیر این پارامترها به حدود طبیعی خود در بعد از درمان، می توان از الگوی تغییرات مقادیر برخی پارامترهای خونی و بیوشیمیایی، به ویژه کلسترول، آلکالین فسفاتاز و بیلی روبین مستقیم به عنوان شاخصی برای تعیین وخامت بیماری مالاریای ویواکس سود جست.

سابقه و هدف: مطالعات قبلی نشان داده اند که گیرنده های گلوکوکورتیکوییدی هسته اکومبنس احتمالا در تعدیل فرآیند ذخیره حافظه هیجانی دخیل می باشند. هدف این مطالعه تعیین تاثیر تزریق اگونیست و آنتاگونیست گیرنده گلوکوکورتیکوییدی در هسته اکومبنس بر تعدیل فرآیند یادگیری و حافظه (اکتساب، تثبیت و به خاطر آوری) در مدل یادگیری احترازی غیر فعال می باشد. مواد و روش ها: این پژوهش تجربی بر روی 120 سر (در 12 گروه) موش نر آلبینو از نژاد ویستار با وزن 220-250 گرم انجام شد. ابتدا به صورت دو طرفه روی هسته اکومبنس کانول راهنما گذاشته شد و یک هفته بعد، موش ها در دستگاه احترازی غیرفعال آموزش داده شدند. کورتیکوسترون به عنوان آگونیست (1 میکروگرم در 1 میکرولیتر به ازای هر طرف) و RU38486 به عنوان آنتاگونیست (3 نانوگرم در 1 میکرولیتر به ازای هر طرف) به صورت دو طرفه قبل و بلافاصله بعد از آموزش و قبل از آزمون به خاطرآوری به داخل هسته فوق تزریق شد. گروه های کنترل به میزان هم حجم حلال دریافت نمودند. دو روز بعد آزمون به خاطرآوری انجام شد و در طی آن مدت زمانی که طول می کشید تا حیوان برای اولین بار وارد محفظه تاریک شود و کل زمانی که در محفظه روشن طی می نمود (در طی 10 دقیقه آزمون) به عنوان معیار میزان حافظه در نظر گرفته شد. یافته ها: نتایج نشان می دهد که تزریق آگونیست و آنتاگونیست گیرنده گلوکوکورتیکویید به داخل هسته اکومبنس به طور دو طرفه بلافاصله بعد از آموزش به ترتیب موجب افزایش و اختلال در تثبیت حافظه می شود (P<0.01). تزریق آن ها قبل از آموزش و قبل از آزمون به خاطرآوری تاثیر معنی داری بر فرآیند حافظه هیجانی نداشت (P<0.05). نتیجه گیری: یافته های این مطالعه نشان داد که گیرنده های گلوکوکورتیکوییدی هسته اکومبنس نقش مهمی در تثبیت اطلاعات تازه آموخته شده هیجانی در مدل احترازی غیر فعال دارند.  

سابقه و هدف: استفاده از امواج فراصوت و اثرات گرمایی و غیر گرمایی این امواج در درمان های فیزیوتراپی به خصوص در ناحیه کمر سابقه ای طولانی دارد. این پژوهش با هدف بررسی اثرات گرمایی و غیرگرمایی فراصوت بر ریشه های عصبی در ناحیه پاراورتبرال S2، S1 بر متغیرهای رفلکس هافمن انجام شده است. مواد و روش ها: در این پژوهش 14 نفر از خانم های سالم 20 تا 30 سال شرکت داشتند. هر فرد در طی سه جلسه جداگانه تحت آزمایش با فراصوت پالس و ممتد و پلاسبو قرار می گرفت. در هر جلسه الکترودهای ثبات را جهت ثبت امواج Mو رفلکس هافمن بر روی عضله تری سپس سوره قرار می دادیم. سپس در ناحیه پاراورتبرال S2 و S1 درناحیه ای به وسعت 4×6 cm2 فراصوت را با پارامترهای زیر اعمال می شد. 1. فراصوت ممتد با فرکانس 1 MHz و شدت1.5 W/cm2  و مدت زمان 5 دقیقه. 2. فراصوت پالس با فرکانسMHz 1  و شدت 1 W/cm2 و مدت زمان 5 دقیقه.3. فراصوت پلاسبو با مدت زمان 5 دقیقه. با دادن تحریک از ناحیه حفره پشت زانو به عصب تیبیال موج M ورفلکس هافمن را در سه مرحله قبل، بلافاصله بعد و 5 دقیقه بعد از اعمال فراصوت ثبت شد. علاوه بر اندازه گیری دامنه رفلکس هافمن، زمان تاخیری رفلکس و موجM، دامنه موج M و نسبت H/M در هر جلسه اندازه گیری شد.یافته ها: در مقایسه مقادیر به دست آمده با استفاده از آزمون های اندازه گیری های تکراری و تست بن فورنی مشخص گردید که هیچ اختلاف معنی داری در دامنه رفلکس هافمن و نیز شاخصی H/M بین سه گروه آزمایشی فراصوت پالس و ممتد و پلاسبو طی زمان های قبل، بلافاصله بعد و 5 دقیقه بعد از اعمال فراصوت، وجود ندارد. هم چنین هیچ اختلاف معنی داری در دامنه و زمان تاخیر موج M بین سه گروه آزمایشی دیده نشد.نتیجه گیری: نبودن اختلاف معنی دار در دامنه رفلکس هافمن و شاخص H/M بین سه گروه آزمایشی می تواند بیانگر بی اثر بودن خواص حرارتی و غیرحرارتی فراصوت با دوزهای به کار رفته در این آزمایش بر تحریک پذیری حوضچه نرونی حرکتی باشد.

سابقه و هدف: لیکن پلان یک بیماری التهابی پاپولواسکواموس است که همراهی آن با بیماری های کبدی به خصوص هپاتیت B تا کنون در چندین مطالعه ذکر شده است. با توجه به شیوع روزافزون، هپاتیت B در جامعه ما و اهمیت آلودگی به این ویروس که یکی از معضلات بهداشتی در ایران می باشد، مطالعه ای در جمعیت شهرکرمان برای بررسی فراوانی موارد مثبت آلودگی با آنتی ژن سطحی هپاتیت (HBsAg) B در بیماران لیکن پلان انجام شد تا با میزان فراوانی آن در کل جامعه کرمانی که معادل یک تا دو درصد است، مقایسه شود.مواد و روش ها :در طی این بررسی توصیفی - تحلیلی، مطالعه بر روی120 نفر بیمار مبتلا به لیکن پلان و 183 نفر شاهد سالم از داوطلبان اهداء کننده خون در طی 10 ماه در سال 1381 در شهر کرمان در درمانگاه های تخصصی پوست انجام گرفت. تشخیص بیماران بر اساس یافته های بالینی و بیوپسی پوست انجام گرفت. آزمایش جستجو برای HBsAg در سرم درخواست شد. جستجو برای HBsAg به روش (Enzyme-Linked Immunosorbent assay) ELISA برای هر دو گروه بیماران و شاهد صورت گرفت. یافته ها: میانگین سنی بیماران 45/1±75/35 سال و میانگین در گروه شاهد 7/0±7/32 بود. در گروه بیماران 57 نفر (5/47%) زن و 63 نفر (5/52%) مرد بودند، از گروه شاهد 46 نفر (25(%  زن و 137 نفر (75%) مرد بودند. هم چنین نتایج نشان داد که شایع ترین محل ابتلا به لیکن پلان اندام فوقانی (5/67%) و شایع ترین فرم بالینی نوع مخاطی (مخاط ژنیتال و دهان) (5/67%) و در درجه دوم نوع کلاسیک (65%) بود. درگروه بیماران یک نفر (8/ (%0از نظر HBsAg مثبت و در گروه شاهد 4 نفر (2/2%) دارای HBsAg در خون محیطی بودند. این اختلاف از نظر آماری معنی دار نبود.نتیجه گیری: یافته های این مطالعه نشان دادند که بررسی تمام بیماران مبتلا به لیکن پلان از نظر آلودگی به آنتی ژن سطحی هپاتیت نوع B لازم نبوده و پیشنهاد می شود مطالعاتی با گروه های بزرگتر و چند کانونه در سایر نقاط کشور انجام شود تا در مورد ضرورت انجام آزمایش مورد نظر به طور قاطعانه نظر داده شود.

سابقه و هدف: بسیاری از اندیشمندان معاصر غربی تاکید می نمایند که مشکل انسان معاصر اساسا به نیاز وی به دین و ارزش های معنوی بر می گردد. ایمان به خدا نوعی قدرت معنوی به انسان می بخشد که او را در تحمل سختی ها کمک می کند و نگرانی و اضطراب را دور می سازد. از آنجایی که تلاوت با صوت قرآن کریم می تواند به عنوان یک موسیقی عرفانی، محرکی برای ایجاد پاسخ های فیزیولوژیک و سایکولوژیک در شنونده باشد، در مطالعه حاضر اثر تلاوت با صوت قرآن کریم بر روی بهداشت روان دانشجویان بررسی شده است.مواد و روش ها: در این مطالعه نیمه تجربی پس از تعیین حجم نمونه (107 نفر) و تقسیم تصادفی آنها در دو گروه شاهد و آزمون، نمره بهداشت روانی واحدهای پژوهش با استفاده از معیار بهداشت روانی 12 موردی فارل تعیین گردید. هم چنین با استفاده از پرسش نامه دموگرافیک، ویژگی های فردی آزمودنی ها نیز مشخص شد. سپس به مدت 4 هفته، هر هفته 3 بار و هر بار 15 دقیقه آوای دلنشین قرآن کریم با صدای استاد منشاوی توسط یک دستگاه ضبط صوت در یک مکان ثابت پخش شد. یک هفته پس از اتمام مداخله مجددا تمامی واحدهای پژوهش، معیار بهداشت روانی و پرسش نامه دموگرافیک را کامل نمودند و سپس نتایج قبل و بعد از مداخله توسط نرم افزار SPSS و آزمون آماری تی زوج، تی مستقل و کای دو با هم مقایسه گردید.یافته ها: نتایج بدست آمده نشان می دهند که میانگین نمره بهداشت روانی گروه های آزمون و شاهد قبل از اجرای مداخله به ترتیب 31.48±0.8 و 05/1±92/31 و پس از اجرای مداخله به ترتیب 8/0±61/35 و 18/1±2/31 بود. مقایسه نمره بهداشت روان قبل و بعد از مداخله نشان می دهد که میانگین نمره بهداشت روان گروه آزمون به طور معنی داری افزایش یافته(p<0.0001) ، اما تفاوت معنی داری بین میانگین نمره بهداشت روان قبل و بعد از مداخله در گروه شاهد دیده نشد.نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده از این مطالعه به نظر می رسد که گوش فرادادن به آوای دلنشین قرآن کریم که به عنوان یک موسیقی عرفانی شناخته شده است می تواند راه و روش موثری در جهت بهبود وضعیت بهداشت روانی دانشجویان باشد.

سابقه و هدف: مطالعات مختلف نشان داده است که افسردگی از جمله اختلالات شایع روان پزشکی می باشد و حدود 20-8% افراد را درگیر می سازد. به منظور بررسی شیوع افسردگی در افراد سالمند، مطالعه حاضر در افراد بالای 50 سال در شهر کرمان انجام شد. مواد و روش ها: مطالعه به صورت مقطعی در بهار و تابستان سال 1381 انجام شدو تعداد 1212 نفر افراد بالای 50 سال به طریقه نمونه گیری دو مرحله ای (خوشه ای- تصادفی) مورد بررسی قرار گرفتند. افسردگی به وسیله پرسش نامه Beck مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته ها: از کل افراد مورد مطالعه 225 نفر (6/18%) علایم افسردگی مرزی و 728 نفر (60%) دارای درجاتی از افسردگی بودند و از نظر شیوع افسردگی تفاوت معنی دار آماری بین دو جنس وجود داشت. هم چنین بین وضعیت تأهل ، سطح تحصیلات ، سن ، شغل ، وضعیت اقتصادی ـ اجتماعی و اعتیاد به سیگار و مواد مخدر و افسردگی رابطه معنی دار وجود داشت . اما با در نظر گرفتن اضطراب به عنوان یک عامل همراه افسردگی ، ارتباط بین جنس ، شغل ، وضعیت تأهل و افسردگی معنی دار نبود.نتیجه گیری: از یافته های مطالعه چنین بر می آید که شیوع افسردگی در افراد سالمند در کرمان بالا است و جنسیت زن ، وضعیت اقتصادی ـ اجتماعی پایین ، جدا زندگی کردن و اعتیاد را می توان از جمله عوامل خطر برای این نکته دانست.