نامه انجمن حشره شناسی ایران
سال:1387 | دوره:28 | شماره:2 (پیاپی 43) |تعداد مقالات:3

در بررسی فون کنه های راسته نهان استیگمایان (Acari.: Oribatida) در استان مازندران که طی سال های 1379 تا 1383 انجام گرفت، تعداد 26 گونه، 15 جنس و 13 خانواده از کنه های اریباتید اولیه (Acari.: Oribatida: Macropylina) و کنه های اریباتید عالی گروه Pycnonota و Poronota برای اولین بار از ایران گزارش می شوند که جنس ها و خانواده های جدید با علامت ستاره در ذیل مشخص شده اند. در ضمن پراکنش هر گونه به همراه شکل برخی گونه ها ارایه شده است. Macropylina: Trhypochthonius* tectorum (Beriese) (Trhypochthoniidae*); Malaconothrus* egregious Beriese (Malaconothridae); Nanhermannia* laevis Sitnikova & Gilyarov (Nanhermanniidae*).Pycnonota: Hermanniella* dolosa Grandjean (Hermanniellidae*); Amerobelba* decedens Berlese (Amerobelbidae*); Amerus* polonicus Kulczynski (Ameridae*); Eremaeus* cordiformis Grandjean (Eremaeidae*); Micreremus gracilior Willmann (Micreremidae); Scapheremaeus patella Berlese (Cymbaeremaeidae); Microzetorchestes* emeryi (Coggi) (Zetorchestidae*); Furcoribula* furcillata (Nordenskiold) (Astegistidae*); Liacarus (L.) coracinus (Koch); L. (L.) brevilamellatus (Mihelcic); L. (Dorycranosus) splendens (Coggi); L. (D.) zachvatkini Kulijev (Liacaridae); Xenillus* (X.) clypeator Robineau-Desvoidy (Xenilidae*); Gustavia* microcephala (Nicolet) (Gustaviidae*).Poronota: Scutovertex minutus (Koch) (Scutoverticidae); Eupelops* acromios Herman); E. torulosus (Koch) (Phenopelopidae*); Oribatula (Zygoribatula) exarata Berlese; Dometorina* plantivaga (Berlese) (Hemileiidae*); Oribatella* sp. (Oribatellidae*); Latilamellobates* naltschicki Shaldybina (Ceratozetidae).

سرخرطومی میوه خوار بلوط، Curculio glandium Marsham، آفت میوه خوار درختان بلوط در جنگل های اغلب نقاط دنیا و ایران می باشد که با تغذیه از میوه این درختان باعث اختلال در تکثیر و زادآوری آن ها می شود. به دلیل محدودیت کاربرد سموم شیمیایی در عرصه های جنگلی و از طرفی لزوم کنترل آفت، تاثیر دو گونه از نماتدهای بیمارگر حشرات جمع آوری شده از جنگل های منطقه ای ارسباران، روی لاروهای سن آخر این آفت در دو دامنه دمایی در شرایط آزمایشگاه بررسی گردید. در طی این بررسی، ابتدا میزان نفوذ (penetration assay) نماتدهای Sieinernema bicornutum و Heterorhabditis bacteiophora با مایه زنی IJs/ml 4000 و 40 ساعت نگهداری در دمای 25°C و تشریح لاروهای مرده آفت به ترتیب %0.55 و %1.6 محاسبه گردید. سپس آزمایش واکنش لاروهای آفت در دو دامنه دمایی 21-24oC و 25-28°C با استفاده از غلظت های صفر، 150، 250، 500، 1000 و 200 لارو سن سوم (مرحله آلوده کننده) نماتدها در هر میلی لیتر آب مقطر (IJs/ml)، در داخل پتری دیش های 9 سانتی متری حاوی کاغذ صافی آغشته به 2 میلی لیتر سوسپانسیون از هر گونه نماتد انجام گرفت. حداکثر مرگ و میر ایجاد شده توسط S. bicornutum و H. bacteriophora در دمای 21-24°C به ترتیب %25 و %58.3 و در دمای 25-28°C به ترتیب %30.5 و %63.5 بود. تجزیه واریانس میزان مرگ و میر لاروهای آفت در تیمارهای مختلف نشان داد که گونه نماتد، دما و غلظت، تاثیر معنی داری بر مرگ و میر داشتند. با افزایش غلظت نماتد، تلفات لاروهای سرخرطومی نیز افزایش یافت. بیشترین میزان نفوذ نماتد به بدن لارو سرخرطومی و بیشترین درصد مرگ و میر آن در هر دو دامنه دمایی به گونه H. bacteriophora تعلق داشت. براساس تجزیه پروبیت، LC50 نماتد H. bacteriophora در دو دامنه دمایی مورد آزمایش به ترتیب 1331 و IJs/ml 1037 محاسبه گردید. تجزیه رگرسیون لگاریتم غلظت و پروبیت تعداد لاروهای مرده، رابطه مثبت و معنی داری بین غلظت و مرگ و میر را در هر دو گونه و دامنه های دمایی نشان داد. به این ترتیب گونه H. bacteriophora در مقایسه با گونه S. bicornutum تاثیر بیشتری داشته و جهت بررسی های تکمیلی بعدی در شناسایی عامل موثر کنترل زیستی آفت پیشنهاد می شود.

در سال 1385 مطالعه ای روی کنه های تارتن و دشمنان طبیعی آن ها در باغات سیب شهرستان مراغه (شمال غربی ایران) انجام شد. در این مطالعه حدود 20 گونه از خانواده های Tetranychidae، Phytoseiidae، Stigmaeidae، Anystidae، Iolinidae، Coccinellidae، Chrysopidae و Thripidae جمع آوری و شناسایی شد. یکی از گونه های متعلق به خانواده Iolinidae با نام Neopronematus neglectus (Kuznetzov) شناسایی و توسط دکتر Edward Ueckermann از موسسه تحقیقات گیاه پزشکی جنوب آفریقا تایید گردید. این گونه گزارش جدیدی برای فون کنه های ایران می باشد.