زیست شناسی دریا (بیولوژی دریا)
سال:1396 | دوره:9 | شماره:36 |تعداد مقالات:8

هدف این تحقیق بررسی سینتیک جذب و ایزوترم تعادلی فلز کادمیوم توسط باکتری بومی نمک دوست جداسازی شده از اکوسیستم حساس تالاب میانکاله است. ابتدا جهت شناسایی گونه های مقاوم به شوری، 4 سویه باکتری گرم منفی که از آب تالاب میانکاله در مهر 1394 نمونه برداری، خالص سازی، جداسازی و شناسایی شده بودند در محیط های کشت نمک دوست متوسط (MH) حاوی کلرید سدیم 0، 5، 10، 15 و 20 درصد کشت داده شدند.باکتری هایی که بدون حضور نمک قادر به رشد نبودند به عنوان باکتری های نمک دوست انتخاب شدند. سپس رشد باکتری های نمک دوست در غلظت های 15، 20، 25، 40 و 60 میلی گرم بر لیتر از فلز کادمیوم مورد بررسی قرار گرفتند و یک باکتری که قادر به رشد در بالاترین غلظت از کادمیوم بود به عنوان باکتری مقاوم به این فلز انتخاب شد. ظرفیت جذب کادمیوم توسط باکتری منتخب نمک دوست (هالوموناس) در محدوده 25 تا 300 میلی گرم بر لیتر را در شرایط ثابت (8= pH، دما 30 درجه سانتی گراد، شوری 10 درصد، مقدار جاذب= 1 میلی گرم بر لیتر) انجام شد و بهینه غلظت اولیه فلز کادمیوم برای باکتری هالوموناس 150 میلی گرم بر لیتر انتخاب گردید. بررسی سینتیک جذب نشان داد که در 5 دقیقه اول، 91.12 میلی گرم بر گرم از فلز کادمیوم (60 درصد) جذب گردید که در این مرحله نیاز به صرف انرژی نداشت و طی 40 دقیقه به بیشترین مقدار خود یعنی 103.9 میلی گرم بر گرم (70 درصد) رسید و بعد از آن ثابت باقی ماند (P£0.05)، بنابراین زمان اولیه جذب فلز کادمیوم توسط باکتری جنس هالوموناس بسیار سریع بود. همچنین نتایج نشان دادند که حداکثر جذب از مدل سنتیک جذب شبه مرتبه دوم و از مدل ایزوترم لانگمویر پیروی کرده است. لذا می توان نتیجه گیری کرد که از باکتری جنس هالوموناس بعنوان یک باکتری ارزان و فراوان در دریاها برای حذف فلز کادمیوم از اکوسیستم های آب شور استفاده کرد.

به دلیل کاربرد، گونه های جلبک کلرلا در صنایع غذایی، دارویی و آرایشی، استفاده از هورمون های گیاهی برای افزایش بیوماس و متابولیت های آن دارای ارزش اقتصادی است. در این پژوهش، سلول های جلبک Chlorella sorokiniana در محیط کشت پایه Bold اصلاح شده به شکل سترون کشت شد، به محیط کشت 5 گرم در لیتر گلوکز منو هیدرات و غلظت های مختلف هورمون های نفتالن استیک اسید ( NAA) (5 و 10 میلی گرم در لیتر) یا تو فوردی (2،4- D) (0.5 و 1 میلی گرم در لیتر)، توام با کینتین ( Kin) (1 و 2 میلی گرم در لیتر) افزوده شد. پس از 72 ساعت وزن خشک، تعداد سلول و محتوای رنگیزه های فتوستزی و پروتئین جلبک اندازه گیری شد. بر اساس آنالیز یک طرفه با P£0.05، در 75 درصد تیمارهای Kin +2،4- D وزن خشک و در 50 درصد آ ن ها کلروفیل های a یا b افزایش معنی داری را نسبت به شاهد نشان داد که در بین آن ها حداکثر وزن خشک (77 میلی گرم) و محتویات کلروفیل a (6.63 میلی گرم در یک میلی لیتر سوسپانسیون جلبک) در تیمار با 2,4-D (0.5 میلی گرم در لیتر) +Kin (1 میلی گرم در لیتر) مشاهده شد. در تیمارهای Kin + NAA وزن خشک، تعداد سلول ها و محتوای پروتئین نسبت به شاهد افزایش غیر معنی داری (P>0.05) را نشان داد. در تیمارهای NAA (10 میلی گرم در لیتر) + Kin (1، 2 میلی گرم در لیتر) محتوای کلروفیل a (7.11 و 6.55 میلی گرم در میلی لیتر سوسپانسیون جلبک) به ترتیب، به طور معنی داری نسبت به شاهد افزایش یافت. این بررسی نشان داد که ترکیبKin (1 میلی گرم در لیتر) با NAA (10 میلی گرم در لیتر) یا 2,4-D (0.5 میلی گرم در لیتر) سبب افزایش بیشتر بیوماس جلبکی و محتوای کلروفیل می گردد.

این تحقیق در راستای تحلیل ارزیابی غلظت بعضی از فلزات سنگین در طی فرآیند نفوذ شیرابه های محل دفن پسماند شهری بر روی ماهی راشگو (Eleutheronema tetradactylum) در حوزه خلیج فارس در شهر بوشهر انجام شده است. هدف از بررسی تاثیر نفوذ شیرابه های محل دفن پسماند شهری بر روی عضله ماهی راشگو و مقایسه با استاندارهای بین المللی در جهت استفاده بهینه می باشد. بدین منظور از 2 ایستگاه تعداد 30 عدد ماهی به صورت تصادفی نمونه گیری شد. نمونه برداری گونه ماهی به دلیل دور بودن از ساحل با استفاده از قایق های صیادی مجهز به تور گوشگیر و بعضا قلابدر سایت محل دفن و حوزه خلیج فارس انجام شد. ابتدا نمونه های ماهی پودر شد سپس هضم نمونه های خردشده از ترازو با دقت 0.001 گرم توزین شده هضم اسیدی، صورت گرفت. سپس تبدیل به فاز معدنی با دستگاه جذب اتمی صورت گرفت. نتایج مقایسه عضله ماهی راشگو ازلحاظ میزان سرب و کادمیوم نشان داد که در سطح P<0.95 تفاوت معنی داری است. (0.027= sig، 0.009= sig)، همچنین میزان نیکل در سطح P<0.05 اختلاف معنی دار نیست. (0.513= sig). نتایج تحلیل واریانس چند متغیره بین گروهی دوراهه در مورد سه متغیر وابسته فلزات سنگین نیکل، سرب و کادمیوم و متغیرهای مستقل سایت زیست ماهی راشگو و جنسیت نشان داد که متغیرهای وابسته به طور معنی داری از سایت زیست تاثیر می پذیرند. (0.504= Partial h2، P<0.003، F=17.23). ضریب اتا نشان می دهد 50.4 درصد واریانس متغیرهای وابسته توسط سایت زیست ماهی قابل توجیه است و متغیرهای وابسته تاثیر معنی داری از متغیر جنسیت ندارد (0.142= Partialh2، P<0.427، F=1.297). ضریب اتا نشان می دهد که 14.2 درصد واریانس متغیرهای وابسته توسط جنسیت ماهی راشگو قابل توجیه است.

در این تحقیق تاثیر ماده شبه استروژنی 4-نونیل فنل بر تغییرات آسیب شناسی بافت تخمدان در ماهیان نابالغ ماده کپور کوی بررسی شد. بدین منظور تعداد 180 قطعه ماهی ماده در قالب 5 تیمار (تیمار 1، 2 و 3 دوزهای 10، 50 و 100 میکروگرم 4-نونیل فنل و تیمار 4 دوز 2 میکروگرم 17-بتااسترادیول به عنوان زنواستروژن و تیمار 5 به عنوان تیمار شاهد) به همراه 3 تکرار در خلال سه هفته به صورت درون صفاقی و به ازای هر گرم وزن بدن مورد تزریق قرار گرفتند. سپس در روز 22 پس از بیومتری، ماهیان تشریح شده و گناد آن ها خارج گردید و مشخصات و وزن آن ها ثبت شد. مطابق باروش استاندارد بافت شناسی، مقاطع بافتی تهیه و تاثیرات آسیب شناسی بافتی بر روی بافت تخمدان با استفاده از میکروسکوپ نوری و الکترونی موردمطالعه گرفت. نتایج حاصل از بررسی میکروسکوپ نوری نشان دهنده بروز ناهنجاری های ساختاری در بافت تخمدان ماهیان ماده و نیز افزایش تعداد تخم های دژنره شده و فولیکول های آترزیا شده در تخمدان ماهی های تحت تیمار نونیل فنل، به ویژه در غلظت 100 میکروگرم در گرم بود که در مقایسه با ماهی های گروه شاهد افزایش معنی داری دیده شد (P<0.05). نتایج مطالعات فراساختاری نیز نشان می دهد که بافت تخمدان در این مرحله (IV و III) حاوی تخمک های پری نوکلئولار و پری و تیلوژنیک (پیش زرده سازی) بوده است و لایه فولیکولی دارای ضخامت قابل توجهی به دلیل جذب هر چه بیشتر ویتلوژنین می باشد. درمجموع این نتایج نشان می دهد که تعداد و اندازه تخمک های پری ویتلوژنیک نسبت به سایر تیمارها افزایش معنی داری یافته است، به طوری که در تیمار 100 میکروگرم بر گرم نونیل فنل، تغییرات هیستوپاتولوژیک با افزایش غلظت نونیل فنل، به طور معنی داری افزایش می یابد. در بررسی تاثیرپذیری ماهی کپور کوی در مواجهه با عوامل شبه استروژنی ثابت کرد که عوامل شبه استروژنی نظیر 4- نونیل فنل منجر به بروز تغییرات هیستولوژیکی در بدن ماهیان می گردد.

در این مطالعه، تاثیر عصاره آزاد و نانو کپسول پونه (غلظت 500 و 1000 پی پی ام) بر روی زمان ماندگاری فیله ماهی کپور دریایی (Cyprinus carpio) طی دوره نگهداری 16 روزه در دمای 4 درجه سانتی گراد موردبررسی قرارگرفت. شاخص های میکروبی (شمارش باکتریایی کل و سرمادوست) و شاخص های شیمیایی (عدد پر اکسید، مجموع ازت فرار و تیوباربیتوریک اسید)، در زمان های صفر، 4، 8، 12 و 16 اندازه گیری شدند. نتایج مطالعه حاضر نشان داد عصاره پونه فساد شیمیایی و میکروبی را در فیله ماهی را به تعویق به طور معنی داری نسبت به تیمار شاهد به تعویق انداخت (P<0.05) همچنین، در بین تیمارها، تیمار حاوی عصاره کپسول شده پونه کوهی با غلظت 1000 پی پی ام، توانست اکسیداسیون لیپیدی در فیله ماهی را از طریق کاهش پر اکسید، مقادیر تیوباربیوتیک اسید به طور معنی داری به تعویق بیندازد (P<0.05) و این تیمار کمترین مقادیر مجموع بازهای نیتروژنی فرار دارا بود (P<0.05) و همچنین تنها این تیمار از شاخص های میکروبی مقادیر قابل قبولی تا انتهای دوره نگهداری برخوردار بود (P<0.05). بنابراین می توان اذعان نمود که عصاره پونه کوهی را به عنوان یک نگهدارند طبیعی با خواص آنتی اکسیدانی و ضد باکتریایی مناسب در گوشت و فرآورده های شیلاتی مورد استفاده قرار داد.

هدف از این پژوهش تعیین شاخص حساسیت زیست محیطی (ESI) سواحل جنوبی دریای خزر در برابر ریزش های نفتی در نوار ساحلی شرق استان گیلان بود. با پیمایش زمینی و جمع آوری داده های موردنیاز شامل رتبه بندی نوار ساحلی، منابع زیستی و منابع مورداستفاده انسان، نقشه شاخص حساسیت زیست محیطی منطقه ساحلی تهیه شد. بر اساس نتایج، 8 رتبه اصلی و 2 رتبه فرعی و درمجموع 10 رتبه شناسایی شدند. سواحل شنی دانه ریز تا متوسط با کد 3A و با 69.26 درصد بالاترین رتبه را به دست آورد. سه رتبه 5، 6A و 6B دارای حساسیت متوسط شناخته شدند. در حدود 12.29 درصد از منطقه موردمطالعه دارای حساسیت متوسط بود. شش رتبه 8A، 8B، 8C، 9A، 9B و 10B با حساسیت بالا در نواحی مصبی شناسایی شدند.حدود 19.45 درصد از منطقه موردمطالعه دارای حساسیت بالا بود. همچنین در آن 5 گروه از منابع زیستی حساس به نفت (شامل پستانداران دریایی، پرندگان، خزندگان/دوزیستان، بی مهرگان و گیاهان/ جلبک ها) شناسایی شد. همچنین سه گروه از منابع مورد استفاده انسان که براثر نشت نفت آسیب می بینند (شامل تفرج/ دسترسی- مناطق تحت مدیریت- بهره بردای منابع و ذخایر) شناسایی شد. تجزیه وتحلیل نقشه های ESI نشان داد که نوار ساحلی شرق استان گیلان نسبت به نشت نفت حساسیت پایین دارد.

در این مطالعه کیتوزان از پوسته خرچنگ شناگر آبی (Portunus segnis) استخراج و به عنوان مکمل غذایی در بچه ماهی های کپور علف خوار (Ctenopharyngoden idella) مورداستفاده قرار گرفت. برای این منظور 360 عدد بچه ماهی (میانگین وزن 0.8±0.13 گرم) از مرکز تکثیر و پرورش ماهیان گرمابی شهرستان فیروزکوه تهیه و به مدت 2 هفته با شرایط آزمایش (دانشگاه شهید بهشتی) سازگار شدند. بچه ماهی ها به صورت کاملا تصادفی در 4 تیمار و با 3 تکرار تقسیم شدند (به ازای هرماهی 2 لیتر آب). تیمار ها به ترتیب با جیره ها غذایی بدون کیتوزان (شاهد)، 0.1 درصد (تیمار 1)، 1 درصد (تیمار 2) و 1.5 درصد (تیمار 3) کیتوزان و به مدت 40 روز تغذیه شدند (دوره مطالعه 40 روز). نمونه برداری از تیمارها به منظور تعیین شاخص های رشد و فراوانی انگل های لوله گوارش هر 20 روز (10 قطعه ماهی) انجام شد. همچنین در روز 40 مطالعه درصد ماندگاری، فلور باکتریایی لوله گوارش بچه ماهی ها و آب آکواریوم تیمارهای مختلف مورد بررسی قرار گرفت. نمونه گیری ها بیشترین طول و وزن، افزایش وزن بدن، ضریب رشد ویژه، ضریب رشد روزانه، فاکتور وضعیت، ضریب بازده غذایی و کمترین ضریب تبدیل غذایی از تیمار تغذیه شده با 1% کیتوزان (تیمار 2) به دست آمد که با شاهد و دیگر تیمارها اختلاف معنی داری را نشان داد (P£0.05). شاخص های رشد دیگر تیمارها و شاهد اختلاف معنی داری با یکدیگر نداشتند.فراوانی انگلی (سستود بوتریوسفالوس) و فلور باکتریایی در لوله گوارش و فلور باکتریایی آب آکواریوم تیمار تغذیه شده با 1 درصد کیتوزان به طور معنی داری (P£0.05) کمتر از دیگر تیمارها بود. به طورکلی می توان کیتوزان را به عنوان یک محرک رشد و سلامت طبیعی و بدون اثرات جانبی برای تکثیر و پرورش ماهی و بخصوص ماهی کپور علف خوار معرفی نمود.

کپور ماهی معمولی از مهم ترین ماهیان پرورشی است که در بسیاری از مناطق مختلف پرورش داده می شود. زمان تخم ریزی ماهی کپور معمولی در استان خوزستان اواخر فروردین است. از آنجایی که خصوصیات تولیدمثلی ماهی های نر به خوبی بررسی نشده است، هدف از این مطالعه تعیین خصوصیات میلت ماهی نر کپور معمولی پرورشی استان خوزستان در ماه های اسفند با دمای 18 درجه سلسیوس و فروردین با 22 درجه سلسیوس بود. در این مطالعه 40 قطعه ماهی کپور معمولی نر بالغ (20 قطعه در اسفند و 20 قطعه در فروردین) از مزارع پرورش ماهی خریداری گردید و میزان حجم، اسپرماتوکریت، تعداد کل و تراکم اسپرم ها و میزان الکترولیت های سدیم، پتاسیم، کلر، کلسیم، فسفر و منیزیم میلت آن ها ارزیابی گردید. نتایج حاصل از این آزمایش ها نشان داد که میانگین حجم، تعداد کل اسپرم، تراکم اسپرم ها و سدیم میلت ماهی کپور در فروردین به طور معناداری بیشتر از اسفند بود (P>0.05). ولی میزان اسپرماتوکریت، کلسیم، کلر و پتاسیم میلت در فروردین به صورت غیرمعناداری بیشتر از اسفند بود (P<0.05). اما میزان منیزیوم و فسفر میلت در فروردین کمتر از اسفند به دست آمد. با توجه به یافته های مطالعه حاضر، این استنتاج را می توان داشت که تغییر دمای محیط از 18 به 22 درجه سلسیوس، احتمالا سبب افزایش فاکتورهای حجم، تراکم اسپرم ها، تعداد کل اسپرم ها و سدیم در میلت ماهی کپور معمولی شده و چون این فاکتورها در فصل تخم ریزی ارتباط زیادی با باروری دارند، بنابراین میلت کپور ماهیان استان خوزستان تحت تاثیر دمای محیط شرایط مناسب برای باروری را کسب می نماید و مناسب ترین زمان برای تکثیر ماهی کپور در استان خوزستان، ماه فروردین می باشد.