مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی بابل
سال:1379 | دوره:2 | شماره:3 (پی در پی 7) |تعداد مقالات:13

سابقه و هدف: داروهای مورد مصرف در اختلالات خلقی معمولا برای مدت زمان نسبتا طولانی بکار می روند. لذا آگاه بودن از آثار ناخواسته آنها بخصوص آثار روانی و بالاخص اثر آنها بر روی حافظه و رفتار از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در مطالعه حاضر سعی بر آن شد که اثر لیتیم به عنوان یک داروی موثر در پیشگیری از بیماری مانیا – دپرسیو و درمان کننده مانیا بر روی حافظه و رفتار مورد بررسی قرار گیرد.مواد و روشها: در این مطالعه تجربی، از موش های صحرایی نر با محدوده وزنی 150-120 گرم استفاده شد. موشها به دو گروه 50 تایی تقسیم شده و طی مراحلی اثر لیتیم بر روی حافظه و رفتار آنها، مورد مطالعه قرار گرفت. در این مطالعه از T-maz استفاده شد. آزمایش طی یک دوره سه روزه انجام شد که روز اول به عنوان مرحله اکتشاف، روز دوم به عنوان مرحله یادگیری و روز سوم به عنوان مرحله ضبط محسوب گشت. در این مطالعه دو ثر بررسی شد: 1) تعیین جهت ورود موشها به هر یک از بازوهای ماز T شکل در مرحله ضبط حافظه در مقایسه با جهتی که در مرحله یادگیری فراگرفته بودند. 2) اندازه گیری زمان لازم جهت رسیدن موشهای تحت آزمایش به جعبه هدف در مقایسه با موشهای گروه کنترل، نهایتا داده ها با هم مقایسه شدند.یافته ها: نتایج حاصل از این مطالعه پس از تجزیه و تحلیل آماری نشان داد که موشهای تحت آزمایش در مقایسه با گروه کنترل، دچار اشکال در انتخاب جعبه هدف شدند. همچنین زمان لازم جهت رسیدن به جعبه هدف برای گروه تحت آزمایش در مقایسه با گروه کنترل بیشتر بود.نتیجه گیری: با توجه به یافته ها می توان گفت که لیتیم کلراید دارای اثر منفی بر روی حافظه و رفتار موشهای صحرایی می باشد.

سابقه و هدف: دگزامتازون و هیدروکورتیزون از خانواده هورمونهای گلوکوکورتیکوئیدی بوده و در محدوده وسیعی کاربرد دارند. این دو دارو اثرات زیستی مشابهی داشته ولی بدلیل کنتیک متفاوت آنها، میزان ناهنجاری زایی آن هم ارز قدرت اثر فارماکولوژیک آن نمی باشد. در این مطالعه اثر این داروها با تزریق به داخل مایع آمنیوتیک جنین مرغ سه روزه در ابتدای شروع اندامزایی مورد بررسی قرار گرفت.مواد و روشها: پس از 20 روز از انکوباسیون، جنینها از داخل تخم خارج گردیدند و اثرات ناهنجاریزایی شامل سمیت رویانی، جنینی مورد بررسی قرار گرفتند.یافته ها: دگزامتازون با مقدار مصرف 4×10-4 mg و هیدروکورتیزون با دوز 2×10-1 mg باعث ایجاد ناهنجاری در جنین مرغ گردیدند. هر دو دارو در پارامترهای مورد بررسی و اسکلت جنین ها تغییرات چشمگیری ایجاد نمودند.نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که در دوزهای مشابه دگزامتازون در ایجاد ناهنجاری، نسبت به هیدروکورتیزون، 500 بار قویتر است.

سابقه و هدف: نیاز موجودات زنده از جمله میکروارگانیسم ها به عناصر کمیاب از مدتها قبل شناخته شده است. از طرفی وجود عناصر مختلف از جمله کادمیوم در غلظت های بالا در محیط کشت میکروارگانیسم ها می تواند منجر به عدم رشد آنها گردد و راههای متابولیکی آنها را تغییر دهد.مواد و روشها: در این مطالعه دو باکتری اشریشیاکلی و باسیلوس سرئوس را در محیط کشت نوترینت براث N.B حاوی (0.1 mM/lit، 0.05، 0.01 کلرید کادمیوم) و N.B خالص به مدت 5 ساعت در 37˚C کشت داده شد و تغییرات رشد باکتری ها هر نیم ساعت یکبار توسط دستگاه اسپکتروفتومتر سنجش گردید.یافته ها: نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که 0.01mM/lit Cd2+ بر روی رشد اشریشیاکلی تاثیر چندانی ندارد، در حالیکه از رشد باسیلوس سرئوس به میزان 41.1% بعد از 3.5 ساعت انکوباسیون در مقایسه با کنترل کاسته می شود. در حضور غلظت 0.05 mM/lit Cd2+ رشد اشریشیاکلی به میزان 87.5% بعد از 3.5 ساعت انکوباسیون در مقایسه با کنترل کاهش می یابد. در صورتیکه این غلظت از کادمیوم موجب توقف رشد باسیلوس سرئوس می گردد.نتیجه گیری: این نتایج بیانگر نقش غلظت عناصر کمیاب در محیط زیست میکروارگانیسم ها می باشد. ضمنا باسیلوس سرئوس در مقایسه با اشریشیاکلی نسبت به کادمیوم حساس تر می باشد.

سابقه و هدف: مصرف دارو طی دهه گذشته بصورت بی رویه در کشور افزایش یافته است و معضلات دارویی اعم از کمبود و یا نبود همبستگی پاره ای اقلام دارویی مشکلاتی را بوجود آورده است و چنانچه تغییرات اساسی صورت نگیرد، چشم انداز روشنی برای رفع کامل آن در سالیان آتی وجود ندارد. این مطالعه به بررسی نسخ پزشکان عمومی شهرستان بابل از جهت الگوی تجویز دارو و تعیین تاثیر سو ناشی از آن می پردازد.مواد و روشها: در این مطالعه، تعداد 4000 نسخه مربوط به 52 پزشک مقطع عمومی مشغول به کار در شهرستان بابل طی سال 1378 مورد بررسی قرار گرفت. جهت مقایسه متغیرها از آزمون chi-square و ANOVA استفاده شد و تفاوت در هر نقطه با P<0.05 معنی دار تلقی گردید.یافته ها: در این مطالعه میانگین تعداد اقلام دارویی 4.5 قلم دارو در هر نسخه بود. در 30.4% نسخ پزشکان عمومی عدم هماهنگی داروهای تجویزی مشاهده شد. 62.9% نسخ حاوی داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی، 61.9% آنتی بیوتیک، 37.7% داروهای موثر بر CNS، 27.3% داروهای گوارشی، 23.2% داروهای استروئیدی، 19.9% سرم، 19.8% ویتامین و 12% داروهای قلبی بودند. اشکال دارویی قرص (81.4%)، آمپول (58.4%)، شربت و سوسپانسیون (43.3%)، کپسول (34.1%) و داروهای جلدی (13.7%) به ترتیب بیشترین اشکال دارویی تجویزی در نسخ پزشکان عمومی بودند.نتیجه گیری: بر اساس نتایج بدست آمده تجویز دارو توسط پزشکان عمومی از وضعیت مطلوبی برخودار نیست. یقینا فرهنگ مصرف دارو در مردم، بدون تغییر عملکرد پزشکان و داروسازان تغییر نخواهد کرد. بنابراین برای رسیدن هر چه بیشتر به این هدف، لازم است ارتباط حرفه ای پزشک و داروساز افزایش یابد و آموزش دانشجویان پزشکی و پزشکان در تجویز منطقی داروها توسط مسوولین آموزش مداوم جامعه پزشکی صورت گیرد.

سابقه و هدف: به منظور پاسخگویی به این سوال که در صورت ثابت نگه داشتن میزان گازهای جاری، با افزایش تعداد تنفس میزان Co2 خون چه میزان تغییر می کند. این تحقیق بر روی مراجعین به بیمارستان شهدای تجریش در زمستان سال 1377 انجام گرفت.مواد و روشها: این تحقیق بر روی 80 نفر بزرگسال تحت عمل جراحی غیر ریه صورت گرفت. حداقل سن 15 سال و حداکثر سن 65 سال به روش Clinical Trial، Sequential Double Blind انجام گرفت. در گروه شاهد در هر دقیقه 12 تنفس و در گروه تجربی در نیم ساعت اول 12 تنفس، در نیم ساعت دوم 24 تنفس در دقیقه داده شد و در هر دو گروه در دقایق 30 و 60 PaCo2 خون شریانی بوسیله دستگاه AVL تعیین گردید. میزان داروی قبل از بیهوشی و نیز میزان گازهای بیهوشی در هر دو گروه یکسان بوده است.یافته ها: تحقیق نشان داده است که در زمانهای مورد بررسی، میزان PaCo2 در گروه شاهد هیچ تغییری نکرده ولی در گروه تجربی PaCo2 از 28.74±3.38 mmHg در نیم ساعت اول به 34.32±3.65 mmHg در یک ساعت اول افزایش یافت و آزمون می گردد، اگر چه Paired T test نشان داد که این افزایش حدود 20 درصد از نظر آماری معنی دار است (P<0.001) و تغییرات PaCo2 دو گروه نیز به لحاظ آماری معنی دار بود (P<0.001).نتیجه گیری: یافته ها نشان داد که افزایش تعداد تنفس موجب افزایش PaCo2 می گردد، اگر چه این افزایش در حدود طبیعی خواهد بود.

سابقه و هدف: نازایی یکی از مشکلات مهم بهداشتی – درمانی اجتماع است و تقریبا در 15-10% زوجین در سنین باروری دیده می شود. با توجه به اینکه ضخامت آندومتر روز سوم و اوولاسیون نقش مهمی را در لانه گزینی تخم ایفا می کند. یافتن ارتباط بین ضخامت لایه آندومتر روز سوم سیکل و روز تخمک گذاری میتواند در انتخاب بیمار جهت درمانهای نازایی موثر باشد.مواد و روشها: این مطالعه تحلیلی بر روی 695 سیکل ماهانه از بیماران نازای مراجعه کننده به مرکز ناباروری حضر فاطمه الزهرا (س) بابل انجام گرفته است. تمامی بیماران پس از تعیین اولیه ضخامت آندومتر در روز سوم تحت پروتکل های درمانی نازایی قرار گرفته و ضخامت روز اوولاسیون نیز در آنها با استفاده از سونوگرافی ترانس واژینال محاسبه شد. بمنظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمونهای t-test، ANOVA، ‍Chi-square استفاده شد و اختلاف بین نقاط با P<0.05 معنی دار در نظر گرفته شد.یافته ها: نتایج بررسی روی ضخامت آندومتر روز سوم، (72.8%) 506 مورد آندومتر مناسب و (27.2%) 189 مورد آندومتر نامناسب داشتند. همچنین در روز اوولاسیون 480 مورد (69.1%) آندومتر مناسب و 215 مورد (30.9%) آندومتر نامناسب داشتند. از میان 189 مورد آندومتر نامناسب روز سوم سیکل 165 مورد در روز تخمک گذاری همچنان نامناسب بودند (87%)، در صورتیکه از میان 506 مورد آندومتر مناسب روز سوم  سیکل فقط 50 مورد (9.5%) در روز تخمک گذاری آندومتر نامناسب داشتند (P<0.0001).نتیجه گیری: در این بررسی نشان داده شد که ضخامت آندومتر روز سوم و اوولاسیون ارتباط معنی داری با هم دارند (P<0.001) و بهتر است در صورت مشاهده آندومتر نامناسب روز سوم سیکل از شروع سیکل جلوگیری کرده و پس از اصلاح هورمونال آندومتر سیکل مجددا شروع گردد.

سابقه و هدف: ناباروری یکی از بحرانهای زندگی است که می تواند مشکلات روحی گوناگون از جمله افسردگی را در فرد ایجاد نماید، اما ویژگیهای فردی می تواند در چگونگی پاسخ به استرس ناشی از ناباروری موثر باشد که شناسایی آن در زنان نازا افسرده حایز اهمیت است. این مطالعه به منظور ارزیابی افسردگی و برخی عوامل موثر بر آن در زنان نازا افسرده و غیرافسرده مراجعه کننده به مرکز ناباروری فاطمه الزهرا (س) بابل، 1378 انجام گردید.مواد و روشها: مطالعه به صورت توصیفی – تحلیلی و به روش مقطعی بوده است بطوریکه تعداد 310 نفر از زنان نازا از بهمن 1377 لغایت مرداد 1378 انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده جهت جمع آوری اطلاعات شامل پرسشنامه ویژگیهای فردی، مقیاس بک و هامیلتون بوده است.یافته ها: شیوع افسردگی در زنان نازا 50.6% که 22.6% از نوع خفیف، 23.2% متوسط و 4.8% شدید بوده است. میانگین سن در زنان نازا افسرده 26.9±6.1 و غیر افسرده 27.1±6.1 سال بود. درصد عوامل زیر در زنان نازا یا افسردگی شدید در مقایسه با سایر گروهها بیشتر بوده است: خانه دار بودن، زندگی در روستا، وضعیت اقتصادی پایین، نازایی اولیه و همچنین اعتقاد به اینکه نازایی به عنوان مشکل بزرگ و مهم خانوادگی است. زنان نازا افسرده شدید از سطوح تحصیلات پایین تری برخوردار بودند و روابط مطلوبی با همسر نداشته اند. سابقه اقدام به خودکشی در 1% زنان نازا و فقط در گروه افسرده بوده است.نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که ویژگیهای فردی در زنان نازا افسرده و غیر افسرده متفاوت بوده است. لذا برقراری سیستم های مشاوره ای در جهت شناسایی افراد آسیب پذیر و در نتیجه بذل توجه درمانی خصوصا در زنان افسرده شدید و متوسط و ایجاد حمایت اجتماعی در کیفیت سلامت جسمانی و روانی این افراد اهمیت ویژه ای خواهد داشت.

سابقه و هدف: نظارت و ارزیابی رشد جسمی کودکان در سنین مدرسه یکی از منابع مهم اطلاعاتی برای ارزیابی وضعیت تغذیه ای و حفظ ارتقا وضعیت سلامتی و میزان یادگیری کودکان است. لذا هدف این بررسی تعیین وضعیت رشد جسمی (قد و وزن) دانش آموزان دبستانی شهر بابل است.مواد و روشها: در یک پژوهش مقطعی با استفاده از نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای، قد، وزن 995 دانش آموز سالم دبستانی 11-6 ساله در پاییز سال 1377 اندازه گیری شد. در تجزیه و تحلیل آماری صدکهای مختلف رشد کودکان محاسبه گردیده است و با استاندارد NCHS مقایسه شده است.یافته ها: نتایج نشان می دهند که صدک پنجاهم وزن پسران و دختران دبستانی شهر بابل تا سن 11 سالگی نزدیک به صدک بیست و پنجم استاندارد قرار دارد، بطوریکه در 11 سالگی زیر صدک بیست و پنجم استاندارد NCHS واقع می شود. همچنین صدک پنجاهم قد پسران و دختران تا سن 10 سالگی بین صدک پنجاهم و بیست و پنجم NCHS قرار دارد و از 10 سالگی به بعد زیر صدک بیست و پنجم استاندارد واقع می شود و این اختلاف از نظر آماری معنی دار است (P<0.05).نتیجه گیری: نتایج دلالت می کند که قد و وزن کودکان آمریکایی قابل تعمیم به جامعه پژوهش نیست. لذا ضروری است، استانداردهایی در سطح ملی و منطقه ای تهیه شود.

مقدمه: به مجموعه آسیت، تومور تخمدان و هیدروتوراکس سندرم میگز اطلاق می شود که معمولا در خانم های بعد از سن یائسگی دیده می شود. منشا تومور از بافت مزانشیم تخمدان است. قوام تومور سفت و سطح آن خاکستری است. تومور فاقد ترشح هورمونی است. اگر فیبروم همراه آسیت و هیدروتوراکس باشد سندرم میگز ایجاد می شود.معرفی بیمار: بیمار خانم 64 ساله ای است که با درد، احساس سنگینی زیر دل و با سابقه نازایی اولیه و یائسگی به کلینیک زنان بیمارستان قائم مراجعه نموده بود. در معاینه شکم وجود آسیت حدس زده شد و در بررسی تکمیلی، تومور تخمدان، آسیت و هیدروتوراکس مشخص شد و با تشخیص سندرم میگز لاپاراتومی انجام شد، در لاپاراتومی توده تخمدان چپ و آسیت وجود داشت. هیسترکتومی و سالپنگواووفورکتومی دو طرفه تخمدان انجام شد. بیوپسی از اومنتوم و پونکسیون مایع آسیت انجام شد، مایع آسیت از نظر بدخیمی منفی بود و پاسخ آسیب شناسی فیبروم تخمدان را گزارش کرد. بیمار با این تشخیص مرخص شد و سه تا چهار ماه بعد از عمل در پیگیری بیمار، پسرفت هیدروتوراکس در رادیوگرافی ریه تایید شد و در معاینه شکم و لگن یافته غیر طبیعی وجود نداشت.