مجله دانشکده دندانپزشکی مشهد
سال:1390 | دوره:35 | شماره:2 (پیاپی 77) |تعداد مقالات:12

مقدمه: ضدعفونی کردن قالب ‏های آلژیناتی به وسیله مواد ضدعفونی‏ کننده به روش غوطه وری یا اسپری کردن به عنوان یک روش موثر برای کنترل عفونت شناخته شده است. هدف از این مطالعه بررسی میزان سایش سطحی کست ‏های ریخته شده با استون نوع III حاصل از قالب ‏های آلژیناتی ضدعفونی شده به دو روش اسپری کردن و غوطه وری می‏ باشد.مواد و روش ‏ها: چهار ماده ضدعفونی کننده رایج (هیپوکلریت سدیم %5.25، گلوتارآلدئید %2، میکروتن و دکونکس) انتخاب و نمونه ها به چهار گروه 40 تایی با دو زیرگروه 20 تایی تقسیم شدند و یک گروه شاهد 20 تایی جهت کنترل انتخاب گردید (مجموعا 180 قالب). هر گروه با یک ماده ضدعفونی کننده و هر زیرگروه با یک روش (اسپری کردن یا غوطه وری) به مدت 8 دقیقه ضدعفونی شدند. قالب ‏های گروه شاهد ضدعفونی نشد. قالب ها با استون نوع III ریخته شدند. با استفاده از دستگاه ایجادکننده سایش سطحی، میزان سایش محاسبه شد. داده ‏های به دست آمده با استفاده از آمار توصیفی، تست ANOVA و LSD مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ‏‏ها: میانگین میزان سایش سطحی در گروه ‏های مختلف از لحاظ آماری معنی ‏دار بود. اسپری کردن و غوطه وری با میکروتن و نیز اسپری کردن با هیپوکلریت سدیم%5.25  کمترین میزان سایش و اسپری کردن و غوطه وری با دکونکس بیشترین میزان سایش را داشت.نتیجه گیری: در محدوده مطالعه ما از نظر کاهش ایجاد سایش سطحی در کست ‏های حاصل از قالب ‏های ضدعفونی شده، استفاده از میکروتن به روش اسپری کردن و غوطه وری و نیز هیپوکلریت سدیم %5.25 به روش اسپری کردن توصیه می ‏شود.

مقدمه: تحلیل ریشه یکی از معضلات تشخیصی در درمان ‏های اندودنتیک می ‏باشد. با توجه به این که موفقیت درمان به تشخیص زودهنگام این پاتولوژی وابسته است، لذا به کارگیری ابزارهای مختلف تشخیصی اعم از تصاویر رادیوگرافی بر پایه فیلم و یا تصاویر دیجیتال و در نهایت تکنیک‏ های پیشرفته تشخیصی حایز اهمیت است. لذا در این مطالعه گیرنده تصویری دیجیتال Complementary Metal Oxide Semiconductors (CMOS) و فیلم در تشخیص تحلیل خارجی ریشه مورد مقایسه قرار گرفت.مواد و روش ‏ها: در این مطالعه آزمایشگاهی، در گروه اول بر روی ریشه 12 دندان پره مولر سالم که جهت درمان ارتودنسی کشیده شده بودند، پنجره ‏ای به ابعاد 2×2mm در یکی از نواحی باکال، لینگوال و یا پروگزیمال در دو مقطع سرویکال و میانی ایجاد شد و مابقی سطح دندان با لاک پوشانده شد. تحلیل ریشه در دو مرحله با اسید شبیه ‏سازی شد. با دو گیرنده فیلم و سنسور CMOS در سه زاویه بدون شیفت و با شیفت پانزده درجه مزیالی و دیستالی تصاویر رادیوگرافی تهیه شدند. در گروه دوم بر روی 12 دندان پره مولر دیگر، حفره‏ های فرزی در دو مرحله با اندازه ‏های متفاوت تهیه نموده و بقیه مراحل شبیه گروه اول تکرار شد. تصاویر تهیه شده توسط یک نفر اندودونتیست و یک نفر رادیولوژیست مجرب از نظر برای وجود یا عدم وجود تحلیل ریشه مورد بررسی قرار گرفتند. داده ‏ها با آزمون مجذور کای آنالیز شد.یافته ‏ها: در مجموع تشخیص صحیح تحلیل اسیدی در تکنیک دیجیتال نسبت به متد کانونشنال (فیلم) اختلاف آماری قابل توجهی را نشان داد. در حالی که در تحلیل فرزی این اختلاف قابل توجه نبود.نتیجه گیری: بر اساس نتایج این تحقیق سنسورهای دیجیتال در تشخیص تحلیل ریشه کمک کننده‏ تر از تصاویر کانونشنال بوده و متغیرهایی نظیر اندازه و شکل حفره، موقعیت و سطوح تحلیل در قدرت تشخیص مشاهده‏ گرها موثر هستند.

مقدمه: هدف از این پژوهش آماده سازی سطحی تیتانیم با استفاده از محلول اسیدی سه تایی و بررسی تاثیر پارامتر زمان بر ایجاد زبری و تغییرات مورفولوژی در سطح این ایمپلنت و ارزیابی این موضوع بر رفتار بیولوژیکی تیتانیم است.مواد و روش ها: در این مطالعه آزمایشگاهی، مورفولوژی و زیست سازگاری سطوح تیتانیم پولیش شده و اصلاح شیمیایی شده با محلول اسیدی، %80 اسید کلریدریک - %10 اسید فلوئوریدریک - %10 اسید فسفریک تحت شرایط تغییر زمان عملیات بررسی شد. تعداد 54 نمونه جهت اصلاح شیمیایی سطح و ارزیابی های بیولوژیکی و همچنین 9 نمونه به عنوان شاهد استفاده گردید. برای بررسی مورفولوژی، توپوگرافی و زبری سطوح، آنالیزهای میکروسکوپ الکترونی و میکروسکوپ نیروی اتمی به عمل آمد. از سلول ‏های استخوان ساز (MG-63) استفاده شد. داده ها با استفاده از تست های آماری t-test و آنالیز واریانس یک طرفه، آنالیز گردید.یافته‏ ها: نتایج نشان داد که تغییر زمان عملیات شیمیایی تاثیر قابل ملاحظه ای بر مورفولوژی و زبری سطح تیتانیم داشت. به علاوه، با انجام عملیات شیمیایی توسط محلول اسیدی سه تایی و با ترکیب فوق الذکر مشاهده شد که افزایش زمان تا 120 ثانیه باعث افزایش زبری سطح گردید. اما در زمان های بالاتر این روند منظم نبود، به طوری که در مدت زمان 210 ثانیه حداکثر مقدار R.M.S و Ra ایجاد شد. همچنین نتایج ارزیابی بیولوژیکی نشان داد که مورفولوژی و زبری سطح بر زیست سازگاری و قابلیت همبندی با استخوان تیتانیم نقش مهمی دارد، لذا، بیشترین مقدار رشد و تکثیر و چسبندگی سلول برای زمان 210 ثانیه بدست آمد.نتیجه گیری: محلول اسیدی سه تایی با ترکیب ذکر شده، روشی آسان و در عین حال کم‏ هزینه جهت زیست فعال نمودن سطح ایمپلنت تیتانیم با قابلیت پیوند بافت در کاربردهای زیستی پزشکی است.

مقدمه: فولیکول اطراف مولر سوم نهفته می ‏تواند به ضایعات پاتولوژیک تبدیل شود. فقدان رادیولوسنسی غیرعادی، حضور فولیکول نرمال را نشان می‏ دهد. هدف از مطالعه حاضر، ارزیابی هیستوپاتولوژیک رادیولوسنسی‏ های نرمال اطراف تاجی دندان‏ های عقل نهفته بود.مواد و روش ‏ها: فضای فولیکولی 104 دندان عقل نهفته با فضای فولیکولی نرمال (کمتر از 2.5 میلی متر) در رادیوگرافی پانورامیک اندازه‏ گیری شد. تحت بی‏ حسی موضعی، فولیکول و دندان همراه، توسط جراحی خارج شد و بعد از طی مراحل معمول، از نظر هیستوپاتولوژیکی مورد بررسی قرار گرفت. داده ها بوسیله آزمون دقیق فیشر، کای دو و رگرسیون لوجستیک تجزیه و تحلیل شد (a=0.05).یافته ‏ها: 38 مورد (%36.5) فولیکول‏ ها از بیماران مذکر و 66 مورد (%63.5)، از بیماران مونث جمع ‏آوری شد. 92 فولیکول (%88.5) مربوط به مندیبل و 12 فولیکول (%11.5) مربوط به ماگزیلا بود. 43 مورد (%41.3) تغییرات کیستیک مشابه کیست دنتی ‏ژروس را نشان دادند. تغییرات کیستیک در فولیکول دندانی به طور معنی‏ داری، در بیماران بالای 20 سال، بیشتر بود (P<0.0001). رابطه معنی‏ داری بین بروز تغییرات کیستیک با جنسیت بیماران یافت نشد (P>0.05). دندان عقل نهفته با ضخامت رادیولوسنسی اطراف تاجی بیش از 1.5 میلیمتر در %63.3 موارد تغییرات کیستیک را نشان می ‏داد.نتیجه گیری: این مطالعه، ایده فراگیری که بیان می ‏دارد ریسک تغییرات کیستیک در فولیکول دندانی با بالا رفتن سن افزایش می ‏یابد، را تایید می‏ کند. با توجه به بروز بالای تغییرات کیستیک در رادیولوسنسی ‏های اطراف تاجی دندان مولر سوم نهفته، این مطالعه از برداشتن پروفیلاکتیک دندان عقل نهفته حمایت می‏ کند.

مقدمه: دهان ‏شویه های گیاهی به واسطه فعالیت ضدمیکروبی و کنترل پلاک دندانی موجب بهبود بهداشت دهان می شوند. هدف از این مطالعه آزمایشگاهی، مقایسه اثرات ضدباکتریایی دهان‏ شویه های گیاهی پرسیکا و ماتریکا با کلرهگزیدین 0.2 درصد بود.مواد و روش ها: از روش انتشار دیسک (Disc diffusion) برای اندازه گیری هاله عدم رشد دهان ‏شویه های مورد مطالعه بر استرپتوکوکوس موتانس، استرپتوکوکوس سانگویس، استرپتوکوکوس سالیواریس، استرپتوکوکوس سوبرینوس، کلبسیلا نمونیه، اشریشیا کلی، سودوموناس آئروژینوزا و ایکنلا کورودنس استفاده گردید. دیسک های کاغذی حاوی دهان ‏شویه ها بر روی محیط کشت آغشته به میکروب قرار گرفتند؛ از دیسک های بلانک به عنوان کنترل استفاده شد. از هر دهان شویه، سه نمونه و از هر نمونه سه بار کشت تهیه شد که با احتساب دیسک های کنترل، در مجموع، 240 کشت تهیه گردید. پس از 18 ساعت نگهداری در انکوباتور، قطر هاله عدم رشد بر حسب میلی متر اندازه گیری شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS با ویرایش 16 و آزمون های کروسکال - والیس و من - ویتنی تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: دهان ‏شویه کلرهگزیدین 0.2 درصد به طور معنی داری نسبت به دهان ‏شویه های گیاهی پرسیکا و ماتریکا قطر هاله عدم رشد بزرگتری ایجاد نمود. پرسیکا به جز بر کلبسیلا نمونیه نتوانست مانع رشد باکتری های مورد مطالعه شود. همچنین تفاوت آماری معنی داری بین سه نمونه از هر دهان ‏شویه و سه کشت از هر دهان‏ شویه وجود نداشت.نتیجه گیری: بر اساس یافته های این مطالعه، دهان شویه های گیاهی دارای قدرت کمتری نسبت به کلرهگزیدین در ممانعت از رشد باکتری های دهان می ‏باشند. ولی مطالعات بیشتری برای اثبات یافته های حاضر نیاز است.

مقدمه: استرپتوکوکوس موتانس مهمترین میکروارگانیسم پوسیدگی زا بوده و در آغاز پوسیدگی نقش اصلی را دارا می ‏باشد. دهان ‏شویه ‏های حاوی فلوراید به دلیل خواص ضدمیکروبی یون فلوراید، می‏ توانند تاثیر بسزایی در کاهش این میکروارگانیسم داشته باشند. دو دهان ‏شویه حاوی فلوراید رایج در بازار، دهان ‏شویه Oral-B و دهان ‏شویه ایرشا می ‏باشد. هدف از این مطالعه مقایسه تاثیر این دو دهان ‏شویه بر میزان استرپتوکوکوس موتانس بزاق بوده است.مواد و روش‏ ها: مطالعه به طریق تجربی - مداخله ‏ای انجام شد. بدین صورت که 60 دانش آموز از یک دبیرستان شبانه روزی دخترانه به طور تصادفی به 2 گروه 30 نفره تقسیم شدند. به یک گروه دهان‏ شویه Oral-B و به گروه دیگر دهان‏ شویه ایرشا داده شد و از آنها خواسته شد که دهان ‏شویه ‏ها را به مدت 4 هفته روزی 2 بار استفاده نمایند. قبل و بعد از مصرف دهان ‏شویه از همه شرکت کنندگان نمونه گیری بزاق بعمل آمد و برای کشت میکروبی به آزمایشگاه فرستاده شد. در نهایت داده‏ ها با استفاده از آزمون t مستقل و زوجی و با در نظر گرفتن سطح معنی داری %5 مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.یافته‏ ها: استفاده از هر دو نوع دهان ‏شویه به طور معنی‏ داری باعث کاهش میزان استرپتوکوکوس موتانس بزاق گردید (برای دهان‏ شویه ایرشا P<0.001 و برای دهان ‏شویهP<0.001 Oral-B ). به علاوه مشخص شد که دهان‏ شویه Oral-B به طور معنی ‏داری تاثیر بیشتری (حدود 2 برابر) از دهان‏ شویه ایرشا دارد (P<0.001).نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که هر دو دهان ‏شویه حاوی فلوراید،Oral-B  و ایرشا، در کاهش میزان استرپتوکوکوس موتانس بزاق موثر هستند. همچنین مشخص گردید که تاثیر دهان ‏شویه Oral-B حدود 2 برابر بیشتر از دهان‏ شویه ایرشا است.

مقدمه: میکروارگانسیم ‏ها از جمله عوامل اصلی بیماری‏ های پریودنتال و پوسیدگی دندانی می ‏باشند. در سال‏ های اخیر، استفاده از گیاهان دارویی به عنوان درمان کمکی در کنار حذف عوامل باکتریال به روش مکانیکی در نظر گرفته شده است. از این رو، هدف از انجام این مطالعه بررسی ضدباکتریال عصاره گیاه مورد بر روی باکتری ‏های شایع موجود در دهان بود.مواد و روش ‏ها: این مطالعه آزمایشگاهی بر روی 9 سوش باکتری انجام شد. هر سوش در محیط‏ های آگار خوندار وMular Hintone  کشت داده شد. دیسک ‏های کاغذی به قطر 6mm آغشته به عصاره گیاه مورد با 4 غلظت‏ مختلف بر روی محیط کشت هر یک از باکتری ‏ها قرار داده شدند و بعد از 24 ساعت قطر هاله عدم رشد اندازه گیری شد. نتایج به دست آمده با استفاده از آزمون‏ های آماری ANOVA و Tukey HSD مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته‏ ها: نتایج این مطالعه نشان داد که قطر هاله عدم رشد برای باکتری ‏های استرپتوکوکوس سالیواریس و استافیلوکوکوس اپیدرمیس در غلظت ‏های مختلف عصاره گیاه مورد از نظر آماری تفاوت معنی‏ داری نداشت. بزرگترین قطر هاله عدم رشد برای استرپتوکوکوس سانگوئیس، استرپتوکوکوس موتانس و دیفتروئید، در غلظت %2.5 و برای لاکتوباسیل در غلظت %1 و برای استافیلوکوکوس آرئوس در غلظت ‏های %1 و %2.5 و برای سودوموناس آئروژنوزا در غلظت %2.5 مشاهده گردید و کمترین قطر هاله عدم رشد مربوط به لاکتوباسیل در غلظت %5 بود. بیشترین حساسیت به عصاره گیاه مورد در غلظت %2.5 و کمترین حساسیت در غلظت ‏های %0.5 و %5 مشاهده شد.نتیجه گیری: عصاره مورد با غلظت ‏های مختلف دارای اثرات متفاوت بر روی باکتری ‏های تحت مطالعه بود. بیشترین اثربخشی عصاره گیاه مورد بر باکتری‏ های سودوموناس آئروژینوزا در غلظت %2.5 با قطر هاله عدم رشد حدود 16 میلی ‏متر و همچنین کمترین اثربخشی عصاره گیاه مورد در غلظت %5 بر لاکتوباسیل با قطر هاله عدم رشد حدود 6 میلی ‏متر بوده است.

مقدمه: وقوع حوادث اورژانس در مطب‏ های دندانپزشکی مساله‏ ای انکارناپذیر می ‏باشد و باید برای مقابله با آن آمادگی علمی و عملی کافی را کسب نمود. هدف از انجام این تحقیق بررسی وضعیت دارویی و تجهیزاتی مطب ‏های دندانپزشکی چهار شهر جنوبی ایران جهت مقابله با چنین وقایعی می ‏باشد.مواد و روش ‏ها: این مطالعه توصیفی، با استفاده از چک لیست در کل جامعه آماری دندانپزشکان چهار شهر جنوبی کشور در سال 87-1386 انجام شد. روش جمع ‏آوری اطلاعات شامل مراجعه به مطب ‏ها، مصاحبه با دندانپزشکان و مشاهده کیت اورژانس و تکمیل فرم اطلاعاتی توسط کارشناسان آموزش ‏دیده بود. داده ‏ها با آزمون ‏های پارامتریکt-test  و تست های غیرپارامتریک Chi-Square و Fisher’s Exact آنالیز شد.یافته ‏ها: در مجموع از بین 126 مطب، 117 مورد در مطالعه شرکت کردند، بنابراین میزان پاسخ ‏دهی در مطالعه %92.9 بود. نتایج نشان داد که میانگین سنی دندانپزشکان 36±7.6 سال، میانگین زمان فارغ ‏التحصیلی افراد 8.4±7.2 سال و میانگین مدت تاسیس مطب آنها 6.6±6.9 سال بود. %53 از افراد دوره فوریت‏ های پزشکی را گذرانده و %39.3 از دندانپزشکان دارای کیت اورژانس بودند، که البته تمامی کیت ‏های موجود نیز ناقص بودند.نتیجه گیری: با توجه به عدم وجود کیت اورژانس در بسیاری از موارد و ناقص بودن تمامی کیت ‏های موجود بر ضرورت برگزاری دوره فوریت ‏های پزشکی برای دندانپزشکان و ارایه واحد درسی مربوطه برای دانشجویان دندانپزشکی تاکید می‏ گردد.

مقدمه: بروز لنفوم بدخیم در د‏هان نادر بوده و حدود %3.5 از بدخیمی ‏‏های د‏هانی را شامل می‏ شود. لنفوم بدخیم بیشتر در بالغین دیده شده است، ولی انواع شدید و متوسط در کودکان هم دیده می ‏شود. بیماری بیشتر در گره ‏‏های لنفاوی شروع می ‏شود ولی نوع اکسترانودال هم دیده شده است (در اطفال فرم اکسترانودال شایع‏ تر از نودال است). تظاهر بیماری به صورت توده غیرحساس با سیری در طی ماه‏ ها که بیشتر در گردن، زیر بغل و کشاله ران دیده می ‏شود. لنفوم در حفره د‏هان به صورت اکسترانودال، در بافت نرم یا در استخوان ایجاد می‏ شود. تظاهرات بافت نرم به شکل تورم منتشر غیرحساس در وستیبول باکال، خلف کام سخت یا لثه است. بیمار ممکن است از اختلال حس و سندرم چانه بی‏ حس به ویژه در ضایعات فک پایین شکایت داشته باشد.گزارش مورد: یک پسر 8 ساله با شکایت از لقی دندان ‏های دایمی برای 15 روز به بخش بیماری‏ های د‏هان دانشکده دندانپزشکی مشهد مراجعه کرد. بیمار همچنین تاریخچه ‏ای از پارستزی لب پایین در 1 ماه گذشته و فلج عصب صورتی سمت چپ که از 7 روز قبل ایجاد شده بود، می ‏داد. همزمان بیمار دچار بی‏ حالی، بی ‏اشتهایی، درد استخوانی و لنفادنوپاتی (سر و گردن) علایم شبه آنفلوانزا، خستگی و لکوسیتوز بود. با تشخیص کلینیکی لوسمی بیمار به متخصص خون کودکان ارجاع شد. تشخیص نهایی لنفوم غیرهوجکین با نمونه برداری گره لنفاوی مشخص گردید.نتیجه گیری: دندانپزشکان نقش مهمی در تشخیص اولیه لنفوم دهان دارند. لنفوم غیرهوجکین در سر و گردن معمولا به صورت یک تورم بدون درد غده لنفاوی بروز می ‏یابد ولی تظاهرات دیگری هم وجود دارد که می ‏تواند مشکلات تشخیصی زیادی ایجاد کند که منجر به تاخیر تشخیص و شروع درمان مناسب می شود.