مجله دانشکده دندانپزشکی مشهد
سال:1391 | دوره:36 | شماره:2 (پیاپی 81) |تعداد مقالات:12

مقدمه: تعیین زمان درمان یک بخش اساسی در طرح ریزی درمان ارتودنسی است. سن اسکلتی یک شاخص استاندارد است که در تعیین زمان مناسب درمان مورد استفاده قرار می گیرد. از طرف دیگر برای شروع درمان، بررسی نتایج درمانی و یا مقایسه نتایج درمان زودهنگام و دیرهنگام در کلینیک، فازهای دندانی (Deciduous, Early mixed, Late mixed, Permanent) مورد استفاده قرار می گیرند. با توجه به این موضوع و عدم وجود تحقیقات مشابه در کودکان و نوجوانان ایرانی، این تحقیق با هدف تعیین رابطه مراحل رویش دندانی و بلوغ اسکلتال در نژاد ایرانی به روش بررسی ستون مهره های گردنی انجام پذیرفت.مواد و روش ها: رادیوگرافی سفالوگرام و پانورامیک 200 بیمار شامل 100 پسر و 100 دختر مورد استفاده قرار گرفت. فازهای دندانی با روش Vander Linden و مراحل بلوغ استخوانی توسط روش بررسی ستون مهره های گردنی تعیین گردید. همبستگی دو روش توسط آنالیز آماری Spearman’s rho و همچنین تست های تشخیصی مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: همبستگی مراحل بلوغ استخوانی مهره های گردنی و فازهای دندانی بر اساس آزمون Spearman's rho، 0.755 به دست آمد که نشانگر رابطه نسبتا قوی بین فازهای دندانی و مراحل بلوغ استخوانی مهره های گردنی بود (P<0.001). فاز دندانی Early mixed ارزش تشخیصی بالایی برای شناسایی مرحله Prepubertal نشان داد. هیچیک از دو فاز Late mixed و Early permanent شاخص ارزشمندی برای تعیین ظهور جهش رشدی بلوغ (CS3) نبودند.نتیجه گیری: در مقایسه با شاخص بلوغ اسکلتال قابل اطمینان مثل بررسی ستون مهره های گردنی، فازهای دندانی در تشخیص جهش رشدی وابسته به بلوغ، عملکرد ضعیفی از خود نشان دادند.

مقدمه: خصوصیات دندان های آکریلی مورد استفاده در پروتز کامل نقش مهمی در افزایش عمر پروتز دارد. در این میان استحکام باند کششی دندان با بیس دنچر از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف از این مطالعه مقایسه استحکام باند کششی سه نمونه دندان مصنوعی ایرانی با یک نمونه دندان ایتالیایی در اتصال به بیس دنچر بود.مواد و روش ها: در این مطالعه آزمایشگاهی چهار نوع دندان مصنوعی (ایوکلار ایتالیا، یاقوت، هراسیت پلاس و آکرادنت) مورد بررسی قرار گرفت. 9 عدد دندان قدامی و پره مولر از هر نمونه دندانی انتخاب شد. قاعده دندان ها بصورت استوانه هایی با قطر 4mm تراشیده شدند. از طریق مراحل مفل گذاری، قاعده دندان ها به آکریل گرماپخت متصل شدند. نمونه ها به تعداد 2500 بار تحت ترموسایکل در دمای 5 و 55 درجه سانتیگراد قرار گرفتند. سپس نمونه ها داخل لوله های مخصوص قرار داده شدند و توسط دستگاه Zwick Z 250 تحت کشش قرار گرفتند تا بشکنند. اطلاعات به وسیله آنالیز یک سوی ANOVA و تست Tukey مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: میانگین استحکام باند کششی برای ایوکلار، هراسیت پلاس، یاقوت و آکرادنت به ترتیب 206، 195، 124 و 54 بود. درصد شکست ادهزیو برای آکرادنت، ایوکلار، یاقوت و هراسیت به ترتیب 100%، 60%، 50% و 35.7% بود و بقیه درصدها مربوط به شکست کوهزیو بود.نتیجه گیری: بالاترین میزان استحکام باند کششی مربوط به ایوکلار بود و بعد از آن به ترتیب هراسیت، یاقوت و آکرادنت قرار داشتند.

مقدمه: تشخیص مناسب و سریع بیماری های مخاط دهان باعث ارتقا سطح بهبود پیش آگهی آنها می شود. متاسفانه به جهت تشابه بسیار بالینی، ضایعات دهانی در بسیاری موارد نادرست تشخیص داده می شوند. دندانپزشکان عمومی دارای نقش بسیار مهمی در تشخیص اولیه و درمان بیماری های شایع حفره دهان می باشند، بنابراین ارزیابی دانش و مهارت آنها اهمیت ویژه ای دارد. هدف این مطالعه ارزیابی دانش و مهارت تشخیصی ضایعات شایع مخاط دهان در میان دندانپزشکان عمومی استان خراسان رضوی می باشد.مواد و روش ها: این یک مطالعه مقطعی است که بر روی 260 دندانپزشک با کمک یک پرسشنامه مصور طراحی گردید و دانش و مهارت تشخیصی آنها در ارتباط با بیماری های شایع دهان مورد بررسی قرار گرفت و پاسخ ها با نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: از میان 260 دندانپزشک، 257 نفر در مطالعه شرکت کردند و متوسط نمره آگاهی دندانپزشکان شاغل در مشهد و سایر شهرها به ترتیب 3.03 و 2.94 و متوسط نمره مهارت تشخیصی دندانپزشکان شاغل در مشهد و سایر شهرها به ترتیب 2.24 و 1.97 بود.نتیجه گیری: متوسط نمره آگاهی دندانپزشکان شاغل در مشهد و سایر شهرستان ها تفاوت معنی داری نداشت، ولی بین متوسط نمره تشخیصی این دو گروه این اختلاف معنی دار بود و مهارت تشخیصی دندانپزشکان شاغل در مشهد بهتر بود. در مجموع مهارت تشخیصی افراد مورد مطالعه از حد مطلوب پایین تر بود، لذا توصیه می شود دوره بازآموزی بیشتری در زمینه بیماری های دهان برای دندانپزشکان عمومی باید طراحی و اجرا گردد.

مقدمه: کیست رادیکولار و گرانولوم دندانی شایع ترین ضایعات التهابی مزمن پری آپیکال می باشند، اما نقش ایمنی سلولی و عروق خونی در پاتوژنز آنها چندان شناخته شده نیست. لذا هدف مطالعه حاضر بررسی و تعیین تراکم ماست سل و عروق خونی و ارتباط تراکم آنها با یکدیگر در ضایعات فوق بود.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی-مقطعی، 40 بلوک پارافینه کیست رادیکولار و گرانولوم دندانی از فایل های آرشیو دانشکده دندانپزشکی بابل خارج شد. سپس از هر بلوک 3 برش تهیه شده و تحت رنگ آمیزی هماتوکسیلین-ائوزین، تولوئیدین بلو و ایمونوهیستوشیمی (CD34) به ترتیب جهت تعیین شدت التهاب، شناسایی ماست سل، ماست سل دگرانوله و عروق خونی قرار گرفت. ارتباط تراکم ماست سل با شدت ارتشاح التهابی و تعداد عروق خونی بررسی شد. داده ها با استفاده از آزمون های t student، Mann-Whitney و همبستگی اسپیرمن تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: در کلیه ضایعات التهابی پری آپیکال ماست سل دیده شد. تراکم ماست سل 14.8±15.4، ماست سل دگرانوله 6.1±7.2 و نسبت ماست سل دگرانوله به کل تعداد ماست سل 0.163±0.354 و تراکم عروق خونی در کیست رادیکولار 4.44±14.8 و در گرانولوم دندانی به ترتیب 8.02±13 و 0.194±0.196 و 2.1±2.91 و 6.75±8.52 بود. ارتباط مثبتی در تراکم ماست سل با عروق خونی در کیست رادیکولار مشاهده شد (r=0.341 و P=0.03)، اما این ارتباط در گرانولوم دندانی دیده نشد (r=0.124 و P=0.6). با افزایش شدت التهاب، تراکم ماست سل و عروق خونی در کیست رادیکولار (r=0.7 و P=0.001) و گرانولوم دندانی (r=0.54 و P=0.012) افزایش یافت.نتیجه گیری: ماست سل ها و عروق خونی در پاتوژنز ضایعات التهابی مزمن پری آپیکال موثرند. تراکم ماست سل و انواع دگرانوله آن و نسبت ماست سل دگرانوله به کل تعداد ماست سل ها در کیست رادیکولار بیشتر از گرانو لوم دندانی بود، اما تفاوت معنی داری در تراکم عروق خونی در دو ضایعه فوق دیده نشد. به نظر می رسد که ارتباط تراکم ماست سل با عروق خونی بر حسب مرحله مختلف بالینی ضایعات التهابی پری آپیکال متفاوت باشد.

مقدمه: محلول های شوینده کانال می توانند با تغییر ساختار و ماهیت عاج ریشه بر گیر پست تاثیر بگذارند. هدف این تحقیق مقایسه اثر سه شوینده کانال بر گیر پست کوارتز فایبر چسبانده شده با سمان رزینی بود.مواد و روش ها: در این مطالعه آزمایشگاهی، پس از درمان ریشه 120 دندان پره مولر و قطع تاج از محل تلاقی سمان-مینا، فضای پست به طول 10 میلی متر فراهم شد. کانال ریشه ها بر اساس شوینده آب مقطر، کلرهگزیدین 2%، یداین 0.25% و هیپوکلریت سدیم 1% به گروه های 30 تایی تقسیم شدند. پس از شستشو، پست ها با سمانPanavia F2  چسبانده شدند و به مدت یک هفته در رطوبت 100% و دمای 37 درجه قرار گرفتند. پس از ترموسیکل، گیر پست ها به وسیله آزمون کشش با سرعت 0.5 میلی متر بر دقیقه اندازه گیری و نحوه شکست هر گروه گزارش شد. داده ها توسط آنالیز واریانس یک سویه، آزمون توکی و آزمون دقیق فیشر تحلیل شد.یافته ها: میانگین و انحراف معیار گیر پست در گروه های آب مقطر، کلرهگزیدین، یداین و هیپوکلریت سدیم به ترتیب 63.07±367.08، 72.02±377.59، 68.53±363.11 و 74.94±342.89 نیوتن به دست آمد. آنالیز واریانس یک طرفه نشان داد که تفاوت میان گروه ها معنی دار است (0.001>P). آزمون توکی نشان داد که میانگین گیر پست پس از کاربرد کلرهگزیدین به طور معنی داری بیشتر از سایر گروه ها بود (0.01>P).نتیجه گیری: بر اساس یافته های این مطالعه شستشو با کلرهگزیدین بر روی گیر پست کوارتز فایبر چسبانده شده با سمان پاناویا تاثیر مطلوبی داشت.

مقدمه: نوع رژیم غذایی از عواملی است که در پوسیدگی دندان ها نقش دارد. از این رو مطالعه حاضر به منظور بررسی رابطه رژیم غذایی و فاکتورهای اجتماعی با میزان dmft در کودکان دبستانی شهر تهران در سال 1385 و 1386 انجام شد.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی، تعداد 820 دانش آموز دختر و پسر دبستانی در گروه سنی 12-6 سال به طور تصادفی از مدارس شمال و جنوب تهران انتخاب شدند و پس از تکمیل پرسشنامه مورد معاینات دندانی قرار گرفتند. نتایج با آزمون کای دو و رگرسیون لجستیک بررسی گردید.یافته ها: میانگین dmft در کودکان 1.81±2.9 بود. دفعات مسواک زدن (P=0.012)، مراجعه به دندان پزشک (P=0.011) و سابقه درد (P=0.028) با dmft رابطه معنی داری داشتند ولی متغیر تمایل مراجعه به دندان پزشک با این متغیر رابطه معنی داری نداشت. (P=0.831) سابقه درد، مراجعه به دندانپزشک و دفعات مسواک زدن به ترتیب با ضریب رگرسیون 1.688، 0.893 و 0.593 بر dmft موثر بودند. همچنین اختلاف معنی داری بین dmft و مصرف مواد پوسیدگی زا (P=0.023)، تعداد خواهر و برادر (P=0.019) و سطح سواد مادر (P=0.024) و پدر (P=0.020) وجود داشت. همچنین اختلاف معنی داری بین تعداد خواهر و برادر با مصرف مواد پوسیدگی زا (P=0.031) و سطح سواد مادر (P=0.025) و پدر (P=0.019) با نوع مصرف مواد غذایی دیده شد.نتیجه گیری: مراقبت های بهداشتی، سابقه درد و وجود مواد پوسیدگی زا در تغذیه دانش آموزان در مدرسه تاثیر مستقیمی بر میزان dmft دارد. همچنین با افزایش تعداد خواهر و برادر و یا پائین بودن تحصیلات والدین و مصرف مواد پوسیدگی زا میزان dmft افزایش پیدا می کند.

مقدمه: تومورهای ادونتوژنیک بخش مهمی از آسیب شناسی دهان، فک و صورت را تشکیل می دهند. فراوانی تومورهای ادونتوژنیک در جوامع مختلف متفاوت است ولی تاکنون مطالعه ای در این زمینه برای شهر زاهدان صورت نگرفته است. بنابراین هدف از این مطالعه به دست آوردن شیوع جنسی، مکانی و سنی تومورهای ادونتوژنیک و بررسی درصد فراوانی هر یک از آنها در یک دوره ده ساله (1389-1379) بود.مواد و روش ها: در این مطالعه، پرونده های موجود در بایگانی بخش آسیب شناسی دانشکده دندانپزشکی، بیمارستان خاتم الانبیا، تامین اجتماعی و آزمایشگاه های بخش خصوصی زاهدان طی یک دوره 10 ساله (1389-1379) بررسی شد. اطلاعات مربوط به تومورهای ادونتوژنیک بر اساس سن، جنس، محل ضایعه و ارتباط تومور ادنتوژنیک با دندان نهفته استخراج و در فرم های اطلاعاتی ثبت گردید.یافته ها: در این مطالعه از میان 1125 نمونه مربوط به ضایعات فک و صورت، 50 تومور ادونتوژنیک یافت شد. از بین تومورهای مختلف، بیشترین فراوانی مربوط به کراتوسیست ادونتوژنیک تومور (48%) و بعد از آن تومور آملوبلاستوما و ادونتوم به ترتیب با فراوانی 24% و 12% بودند و هیچ موردی از بدخیمی مشاهده نشد. بروز این ضایعات در زنان 52% و در مردان 48% بود، شایع ترین مکان درگیری خلف مندیبل بود و تومورها در دهه سوم زندگی بیشتر بودند. در 12 مورد نیز همراهی با دندان نهفته یافت شد.نتیجه گیری: شایع ترین تومورهای ادونتوژنیک در این مطالعه، به ترتیب کراتوسیست ادونتوژنیک تومور، آملوبلاستوما و ادونتوم بود.

مقدمه: هدف از این مطالعه، سنجش دیدگاه دانشجویان سال آخر دندانپزشکی در زمینه نیاز به آموزش دانش ایمپلنت های دندانی بود تا نتایج آن بتواند برای اساتید رشته های پریودنتولوژی، پروتز و جراحی فک و صورت و برنامه ریزی های آموزشی در جهت ارتقای آموزش کمک کننده باشد.مواد و روش ها: این پژوهش از نوع طرح های پژوهش در آموزش بود که در دانشکده دندانپزشکی مشهد به اجرا در آمد. در سال تحصیلی 90-1389 از دانشجویان سال آخر دانشکده دندانپزشکی مشهد خواسته شد در صورت تمایل پرسشنامه ای در مورد دیدگاه آنها در زمینه چگونگی آموزش دانش ایمپلنت های دندانی را تکمیل کنند. 58 دانشجو سال آخر در بررسی شرکت کردند. دیدگاه این دانشجویان در مورد جنبه های مختلف تئوری و عملی ایمپلنت های دندانی ارزیابی شد و اطلاعات توسط جداول آماری متناسب توصیف شد.یافته ها: 98.27% دانشجویان سال آخر دندانپزشکی در مورد آموزش تئوری و عملی ایمپلنت های دندانی، به طوری که هر دانشجو بتواند یک ایمپلنت ساده را بکارد، کاملا موافق بودند. درخصوص آموزش دانش ایمپلنت های دندانی به صورت یک واحد درسی مستقل که از ادغام مباحث پریو، جراحی و پروتز حاصل شود نیز 87.94% دانشجویان کاملا موافق بودند. همچنین درباره تاسیس یک گروه مستقل ایمپلنت های دندانی که امر آموزش متمرکز مباحث تئوری و عملی ایمپلنت های دندانی را به عهده گیرد نیز، 96.56% دانشجویان کاملا موافق بودند. در مورد سرفصل های درسی ایمپلنت، بیشترین نیاز آموزشی برای تدریس در دوره دندانپزشکی عمومی مربوط به آموزش تئوری و عملی اصول جراحی ایمپلنت و سپس آموزش کاشت یک ایمپلنت ساده قدامی بود و کمترین اهمیت مربوط بود به آموزش مقدمه و تاریخچه ایمپلنت های دندانی بود.نتیجه گیری: با توجه به ضرورت توسعه علوم فناورانه در جهت ارتقا سلامت جامعه و خدمات رسانی مطلوب دندانپزشکان، ارتقا آموزش دانش ایمپلنت های دندانی برای دانشجویان دوره دندانپزشکی عمومی به صورت نظام مند و مستقل و بازنگری کوریکولوم دندانپزشکی عمومی در این زمینه الزامی است.

مقدمه: لنفوم، نئوپلاسم بدخیم سلول های لنفوسیت است که به 2 نوع هوچکین و غیرهوچکین تقسیم می شود. وقوع لنفوم به شکل اولیه در حفره دهان ناشایع است و تنها 2% همه لنفوم های خارج گره ای را تشکیل می دهد. هدف این مطالعه، معرفی یک مورد لنفوم غیرهوچکین در حفره دهان و بررسی علائم آن و افتراق از سایر ضایعات مشابه بود.گزارش مورد: آقایی 72 ساله با شکایت تورم سمت چپ صورت و اصرار به کشیدن دندان لق مراجعه کرد. تورم یکسال قبل همراه درد به وجود آمده و بیمار با تشخیص عفونت دندانی تحت درمان قرار گرفته بود. به دنبال مصرف دارو، درد وی برطرف شده ولی تورم برطرف نشده و به مرور رشد آهسته ای نیز پیدا کرده بود. در بررسی داخل دهانی تورمی منتشر با قوام لاستیکی در عمق وستیبول سمت چپ تا ناحیه توبروزیته همان سمت وجود داشت که سبب پری عمق وستیبول شده بود. دندان پره مولر دوم لقی درجه 3 داشت. در رادیوگرافی پانورامیک یک رادیولوسنسی با حاشیه نامشخص از مزیال دندان پره مولر دوم تا دیستال ریج آلوئول سمت چپ وجود داشت و دندان پره مولر دوم نمای معلق در فضا داشت. با تشخیص احتمالی توموری بزاقی یا مزانشیمی ضایعه تحت بیوپسی انسیژنال قرار گرفت. تشخیص نهایی ضایعه بر اساس گزارش هیستوپاتولوژی و ایمونوهیستوشیمی Diffuse large B cell lymphoma تعیین شد. بیمار جهت درمان به انکولوژیست معرفی گردید.نتیجه گیری: به دلیل تشابه برخی از علائم لنفوم دهانی با عفونت های دندانی امکان تشخیص اشتباه وجود دارد که این مساله اهمیت شناسائی علائم لنفوم غیرهوچکین توسط دندانپزشک و ارجاع به موقع را نشان می دهد.