فیزیولوژی و فارماکولوژی
سال:1386 | دوره:11 | شماره:2 |تعداد مقالات:12

مقدمه: شواهدی وجود دارد که فعالیت اینتگرینها با مصرف مکرر مرفین کاهش می یابد. این تغییرات کاهشی ممکن است در تکوین تحمل به مرفین نقش داشته باشد. کاتیون منگنز (Mn++) با بخش خارج سلولی اینتگرینها متصل شده و موجب فعال شدن آن می شود. در این مطالعه سعی شده است اثر فعال نمودن اینتگرینها به کمک کاتیون منگنز بر ایجاد تحمل به اثر ضددردی مرفین بررسی شود.روش ها: برای القا تحمل به مرفین، دوز 15 میکروگرم مرفین دوبار در روز به مدت پنج روز به شیوه داخل نخاعی به موشهای صحرایی نر بالغ تزریق می شد. برای بررسی اثر کاتیون منگنز، 15 دقیقه قبل از مرفین، کاتیون منگنز (با دوز (20 nmol/rat به صورت داخل نخاعی تجویز می گردید. اثر ضددردی مرفین توسط آزمون Tail Flick سنجیده می شد. زمان قطع (Cul off time) تابش نور 8 ثانیه بود.یافته ها: مقایسه زمان تاخیر Tail Flick بدنبال تجویز تک دوز مرفین (15mg/rat) یا کاتیون منگنز + مرفین، نشان داد که کاتیون منگنز اثری بر بی دردی مرفین ندارد در گروهی از حیوانات که به مدت پنج روز همزمان با دریافت مرفین، کاتیون منگنز دریافت می کردند، مرفین در روز ششم بی دردی بارزی ایجاد کرد. همچنین مصرف کاتیون منگنز به صورت مزمن اثری بر آستانه درد نداشت.نتیجه گیری: بر اساس این یافته ها، کاتیون منگنز در کاربرد داخل نخاعی به همراه مرفین از ایجاد تحمل به اثر ضددردی مرفین جلوگیری می کند. بنابراین، به نظر می رسد به دنبال مصرف مزمن کاهش سطح فعالیت اینتگرینها پدید می آید که در ایجاد تحمل به اثر ضددردی مرفین نقش دارد. مطالعه گسترده تری لازم است تا مشخص شود آیا اثر کاتیون منگنز به نقش اینتگرینها در چسبندگی سلولها وابسته است و یا به مکانیزم های نشانه پردازی داخل سلولی ناشی از فعالیت آنها.

مقدمه: تحقیق و بررسی پیرامون تنوع و چگونگی مقالات ارایه شده در کنگره های فیزیولوژی، فارماکولوژی از جمله مطالعاتی است که به نظر می رسد برای محققین این رشته ها حایز اهمیت باشد. مطالعات تحلیلی از این نوع راهی برای ارزیابی و بررسی روند رشد دپارتمانها و دانشگاهها را فراهم نموده و همچنین می تواند چشم اندازی برای سیاست گذاریهای آینده در رشته های فیزیولوژی و فارماکولوژی در سطح کشور ترسیم نماید.روش ها: در مطالعه حاضر مقالات ارایه شده در کنگره دهم تا هفدهم از جنبه های مختلف شامل جنبه عمومی، موضوعی و تخصصی و همچنین تعداد و درصد مقالات ارایه شده به تفکیک دپارتمانها، دانشگاهها و شهرها تقسیم بندی شده اند. تعداد کل مقالات گزارش شده در کنگره دهم الی هفدهم به ترتیب، 281، 404، 529، 390، 723، 693، 719 و 687 مقاله بوده است.یافته ها: این بررسی نشان می دهد که شهر تهران تمرکزی برای دانشگاههای مولد محسوب می گردد. علاوه بر این اکثر تحقیقات از نوع سیستمیک بوده و هنوز تحقیقات مولکولی و سلولی جایگاه مناسب خود را نیافته اند. از زاویه دیگر، نگاه کلان به کنگره های اخیر تاکید بیشتر به دوره های تحصیلات تکمیلی را به عنوان موتور پیش برنده علوم الزامی می نماید. ثبات در افزایش تعداد مقالات در 8 سال اخیر می تواند بحث اشباع رشد کمی را در تحقیقات علمی فیزیولوژی مطرح نماید.نتیجه گیری: در مجموع عملکرد 16 ساله اخیر محققین فیزیولوژی و فارماکولوژی در قالب کنگره های 2 سالانه را می توان مثبت ارزیابی نمود و بر مبنای رویه حرکت لازم است نقاط ضعف موجود شناسایی و به برطرف نمودن آنها اهتمام ورزید.

مقدمه: فیبرهای بدون میلین برخواص میدان دریافتی، فعالیت پایه و ارتباطات فضایی- زمانی نورون های قشر بشکه ای موثر هستند. در این مطالعه اثر حذف فیبرهای بدون میلین بر خصوصیات پاسخی نورون های قشر بشکه ای، متعاقب القای شکل پذیری وابسته به تجربه مورد بررسی قرار گرفت.روش ها: در این مطالعه، از 154 نورون قشر بشکه ای در 70 سرموش سفید نر 41-38 روزه از نژاد ویستار، ثبت خارج سلولی تک واحدی انجام شد. برای حذف فیبرهای بدون میلین، به نوزادان نر موش ها در روز اول تولد ماده کاپسایسین به میزان 50 میلی گرم در کیلوگرم به صورت تک دوز داخل صفاقی تزریق شد. برای القای شکل پذیری وابسته به تجربه، سبیل های سمت چپ یوزه حیوان (بجز سبیل (D2 از روز تولد کنده شدند. پاسخ های ON و OFF نورون های قشر بشکه ای سمت راست متعاقب جابجایی سبیل اصی و کناری مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته ها: در هر دو گروه تیمار شده با کاپسایسین و یا حلال آن، کندن سبی ها باعث افزایش پاسخ ON نورون ها به تحریک سبیل اصلی شد (all P<0.05). در حیوانات تیمار شده با حلال کاپسایسین، متعاقب کندن سبیل ها، پاسخ ON به تحریک سبیل کناری کاهش یافت (P=0.041). در حالیکه در حیوانات تیمار شده با کاپسایسین پاسخ فوق کاهش نیافت. تغییرات پاسخ های OFF روندی مشابه پاسخ های ON داشت.نتیجه گیری: این یافته ها پیشنهاد می کند که فیبرهای بدون میلین در تعدیل الگوی پاسخ نورون های قشر بشکه ای متعاقب القای پلاستیسیته وابسته به تجربه نقش دارند.

مقدمه: توسعه ادم به دنبال ایسکمی حاد موضعی مغزی می تواند ضایعه ایسکمیک اولیه را تشدید کند. علت عمده ادم می تواند تغییر نفوذپذیری سد خونی- مغزی باشد که به آن ادم با منشا عروقی می گویند. در این تحقیق با ایجاد مدل تجربی ایسکمی در موش صحرایی تغییرات نفوذپذیری سد خونی- مغزی ناشی از ایسکمی موضعی موقت مغزی مورد بررسی قرار گرفته است.روش ها: دو گروه موش صحرایی نر (ایسکمیک و (Sham با استفاده از تزریق داخل صفاقی کلرال هیدرات بیهوش شدند. در گروه ایسکمیک به مدت 60 دقیقه شریان میانی مغز طرف راست با متد رشته ای داخل رگی (Intraluminal Filament Method) مسدود شده و مجددا جریان خون برقرار گردید. در گروه sham تمامی اعمال جراحی، منهای ایجاد ایسکمی، انجام گردید. سی دقیقه بعد از خاتمه ایسکمی محلول اوانس بلو مقدار به داخل ورید حیوان تزریق نموده و بعد از خاتمه آزمایش، با استفاده از آزمون استاندارد، اختلالات نورولوژیک حیوانات هردو گروه ارزیابی شده و پس از آن با خارج کردن و آماده سازی مغز تغییرات نفوذپذیری سد خونی- مغزی با روش تعیین میزان نشت خارج عروقی اوانس بلو بصورت کمی مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته ها: میانگین نمره اختلالات نورولوژیک در گروه sham برابر 1 و درگروه ایسکمی 2.25±0.31 بود که خود موید وجود اختلالات شدید حرکتی ناشی از ضایعه ایسکمیک می باشد. غلظت اوانس بلو در نمونه های بافتی نیمکره راست (آسیب دیده) گروه ایسکمیک 12.48±1.94mg/g بود که در مقایسه با نیمکره چپ (سالم) همان گروه 1.44±0.39mg/g و دو نیمکره گروه Sham افزایش معنی داری داشت. ضمنا در گروه ایسکمی رابطه مستقیمی بین نمره اختلالات نورولوژیک و میزان غلظت اوانس نیمکره ایسکمی وجود داشت.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که روش تعیین کمی نشت خارج عروقی اوانس بلو می تواند با دقت بالا جهت ارزیابی کمی تغییر نفوذپذیری سد خونی- مغزی به دنبال وقوع ایسکمی موضعی حاد در موش صحرایی مورد استفاده قرار گیرد.

مقدمه: فرومون ها دارای نقش عمده ای در رفتارهای تولید مثلی و اجتماعی بسیاری از جوانان می باشد. به لحاظ سیستم نورواندوکرینی هورمون پرولاکتین، پارامتر مناسبی برای اندازه گیری و مقایسه تاثیر فرومون ها بر روی رفتارهای جنسی، مادرانه و همچنین شیردهی می باشد.روش ها: رتهای ماده به 19 گروه تقسیم بندی شدند که در هر گروه تعداد 8 عدد موش وجود داشت (n=8). جهت اندازه گیری میزان پرولاکتین از حیوانات خونگیری به عمل آمد و تمامی نمونه ها توسط کیت های پرولاکتین و به روش RIA تست هورمونی شدند.یافته ها: به کمک قفس مخصوصی تاثیر فرومون های جنس رت بدون دخالت تحریکات حسی از جمله بینایی، شنوایی و لامسه بر روی سطح پلاسمایی هورمون پرولاکتین مورد سنجش قرار گرفت و کاهش نشان داد (P<0.05). با قرار گرفتن رت های ماده در کنار رت های نر اخته شده سطح پلاسمایی هورمون نشان داد (P<0.05). در دوره های حاملگی میزان هورمون پرولاکتین در هفته اول حاملگی در حضور رت نر تفاوت معنی داری با هفته اول حاملگی در عدم حضور رت نشان نداد، ولی در هفته های دوم و سوم حاملگی میزان هورمون پرولاکتین افزایش معنی داری را نسبت به هفته های دوم و سوم حاملگی در حضور رت نر نمایان ساخت (P<0.01). در روزهای پس از زایمان میزان هورمون پرولاکتین در روزهای سوم، ششم و نهم در حضور رت نر نسبت به روزهای سوم، ششم و نهم پس از زایمان در عدم حضور رت نر افزایش نشان داد (P<0.01). گروه ماده های قرار گرفته در کنار فرزندان غریبه در روز ششم پس از زایمان کاهش معنی داری را نسبت به گروه روز ششم پس از زایمان در کنار فرزندان خودی نشان داد (P<0.05)، ولی در روزهای نهم و شانزدهم پس از زایمان بین دو گروه اختلاف معنی داری مشاهده نشد.نتیجه گیری: یافته ها نشان می دهند که فرومون های جنسی نر در دوره های حاملگی و شیردهی بر روی سطح پلاسمایی هورمون پرولاکتین و در نتیجه فعالیت های تولید مثلی رت ماده تاثیر می گذارد.

مقدمه: نورونها در لایه 2 و 3 قشر حسی- پیکری در موش صحرایی جریانات پس سیناپسی مینیاتوری تحریکی (mEPSCs) با فرکانس بالا (33±13Hz) را نشان می دهند که آهنگ و دامنه آنها غیر وابسته به کانالهای سدیمی می باشد. در بسیاری از بیماریهای نورودژنراتیو و سایکولوژیک تغییراتی در این جریانات رخ می دهد. با توجه به نقش بخوبی شناخته شده سیستم های نورومدولاتوری مغز در کتنرل و ایجاد این بیماریها، بررسی اثرات این سیستم ها بر روی جریانات مینیاتوری درک عمیق تری از پاتوفیزیولوژی این بیماریها را فراهم می نماید. از آنجاییکه سیستم نورادرنرژیک عصب رسانی گسترده ای را برای قشر مغز فراهم می نماید، در این مطالعه اثر این سیستم بر جریانات یاد شده مورد بررسی قرار گرفت.روش ها: ثبت از قطعه ای از غشا یاخته کامل (whole cell patch clamp) نورونهای هرمی قشر بشکه ای از برشهای مغزی در شرایطی که برشاه به طور دایم با مایع مغزی نخاعی مصنوعی (ACSF) حاوی تترودوتوکسین، مهار کننده کانالهای سدیمی و پیکروتوکسین، مهار کننده گیرنده های گاباارژیک سوپرفیوژ می شدند، به عمل آمد.یافته ها: اضافه کردن نورآدرنالین به محلول سوپرفیوژن، سبب افزایش فرکانس mEPSCs و کاهش دامنه آنها گردید. با استفاده از اگونیستها و انتاگونیست های اختصاصی سیستم نورادرنرژیک، مشخص گردید اثرات یادشده بوسیله گیرنده های a1 میانجی می شوند.نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان می دهند که سیستم نورادرنرژیک انتقال اطلاعات بین نورونها را در سطحی که وابسته به کانالهای سدیمی نمی باشد نیز کنترل می نماید که به نوبخ خود می تواند در کنترل و ایجاد شرایط فیزیولوژیک و پاتوفیزیولوژیک حایز اهمیت باشد.

مقدمه: محور هیپوتالاموس- هیپوفیز- آدرنال (HPA) بدلیل ارتباط نزدیک با سیستم ایمنی در شرایط التهابی تغییرات مختلفی از خود نشان می دهد. این محور طی التهاب حاد افزایش تولید هورمونهای Adrenocorticotropin (ACTH) و cotricosterone تحت تاثیر IL-6 را نشان میدهد در حالی که این تغییرات طی التهاب مزمن متفاوت بوده و نظرات گوناگونی در مورد آن وجود دارند. این مطالعه با توجه به مزمن و التهابی بودن بیماری آرتریت روماتویید (RA)، با هدف بررسی تغییرات فعالیت محور HPA، سیتوکاین IL-6 و هیپرآلژزی و نحوه ارتباط این تغییرات با یکدیگر طی ایجاد التهاب مزمن ناشی از RA انجام گرفت.روش ها: در این مطالعه تعداد 14 سر موش صحرایی نر Wistar را در دو گروه 7 تایی بطور تصادفی قرار گرفتند. در یک گروه با تزریق کف پایی Complete Freund’s adjuvant (CFA) آرتریت روماتویید در پای مورد نظر ایجاد شد. گروه دوم بعنوان کنترل در نظر گرفته شدند. جهت بررسی فعالیت محور HPA مقادیر corticosterone, ACTH سرمی در سه نوبت (روزهای صفر و 6 و 21) توسط کیتهای اختصاصی استاندارد ELISA سنجیده شدند. IL-6 سرمی نیز بعنوان سیتوکاین التهابی در شرایط مزمن توسط کیت اختصاصی ELISA در روزهای فوق اندازه گیری شد. جهت بررسی تغییرات رفتاری طی آرتریت روماتویید با استفاده از دستگاه Radiant heat هیپرآلژزی حرارتی طی روزهای صفر و 6 و 21 سنجیده شد.یافته ها: مقادیر IL-6 در روزهای 6 و 21 پس از تزریق CFA در گروه RA افزایش معنی داری نسبت به روز صفر همان گروه و روزهای 6 و 21 گروه کنترل نشان داد ACTH, corticosterone نیز در روز 6 نسبت به روز صفر در گروه RA افزایش معنی داری نشان دادند ولی در روز 21 تفاوت معنی داری با روز صفر همان گروه و روز 21 گروه کنترل نداشتند. هیپرآلژزی حرارتی در روز 6 گروه RA بطور معنی داری نسبت به روز صفر همان گروه و روز 6 گروه کنترل افزایش داشت. روز 21 هیپرآلژزی تفاوت معنی داری نسبت به روز صفر گروه RA و روز 21 گروه کنترل نداشت.نتیجه گیری: در جمع بندی کلی چنین میتوان بیان کرد که پاسخ محور HPA به اثر فیدبک مثبت IL-6 طی بیماری آرتریت روماتویید کاهش نشان میدهد و این محور توانایی تعدیل ترشح ACTH, corticosterone طی این التهاب مزمن را ندارد. از سوی دیگر روند علایم بیماری مانند هیپرآلژری بیانگر دخالت یکسری عوامل دیگر غیر از تغییرات فعالیت محور HPA و IL-6 جهت تعدیل این موارد بود که نیاز به بررسیهای بیشتری دارند.

مقدمه: مطالعات قبلی نشان داده است که تحریکی الکتریکی با فرکانس پایین اثر مهاری بر روند کیندلینگ دارد، اما مکانیسم این پدیده هنوز به درستی مشخص نیست. در مطالعه حاضر اثر تحریک الکتریکی با فرکانس پایین (LFS) مسیر پرفورنت بر تشنجات القا شده توسط کیندلینگ مسیر پرفورنت، بر فعالیت سیناپسی ناحیه ژیروس دانه دار مورد بررسی قرار گرفت.روش ها: حیوانات با تحریک الکتریکی مسیر پرفورنت کیندل شدند. در گروهی از حیوانات (n=6) پس از هر بار تحریک کیندلینگ، تحریک با فرکانس پایین (200 پالس با فرکانس 1Hz که مدت زمان هر پالس 0.1ms و شدت بین 150-50 میکروآمپر بود) اعمال می شد. حیوانات گروه کنترل فقط تحریکات کیندلینگ (n=8) و یا (n=4) LFS دریافت می کردند. در تمام حیوانات، پتانسیل های میدانی و تحریکات زوج پالس هر روز قبل از شروع تحریکات کیندلینگ ثبت می شدند.یافته ها: اعمال تحریک با فرکانس پایین به مسیر پرفورنت به طور معنی داری روند کیندلینگ را به تعویق انداخت و تعداد تحریکات لازم برای رسیدن به مراحل مختلف تشنج را افزایش داد [F(4, 60)=10.9, P<0.001]. اعمال تحریک الکتریکی با فرکانس پایین از افزایش شیب پتانسیل های میدانی برانگیخته و دامنه اسپایکهای تجمعی نیز جلوگیری کرد %88.6±1.7), (P<0.001) افزایش سیب پتانسیل های میدانی و 2.3±94% افزایش دامنه اسپایکهای تجمعی در گروه کیندل و 0.05±3.5% افزایش شیب پتانسیل های میدانی و 0.1±12.3 کاهش دامنه اسپایکهای تجمعی در گروه کیندل LFS+ ایجاد شد). به علاوه، تحریک الکتریکی با فرکانس پایین به طور معنی داری از افزایش یافتن میزان تضعیف زوج پالس (paired pulse depression) توسط کیندلینگ، جلوگیری کرد (P<0.01).نتیجه گیری: بر اساس نتایج این تحقیق، پیشنهاد می شود که تحریکی الکتریکی با فرکانس پایین مسیر پرفورنت اثر ضد تشنجی معنی داری بر تشنجات القا شده توسط کیندلینگ مسیر پرفورنت دارد و این اثر از طریق مهار انتقال سیناپسی در ناحیه شکنج دانه دار صورت می گیرد. همچنین تحریک الکتریکی با فرکانس پایین از افزایش جبرانی در تضعیف زوج پالس در طی روند کیندلینگ جلوگیری می کند.

مقدمه: آلومینیوم به عنون یک عنصر مهم در اختلالات عصبی و رفتاری شناخته شده است، همچنین نقش مهمی در تخریب نورونی، کاهش یادگیری و تعادل حرکتی دارد. حضور یونهای آلومینیوم در مغز مشکلات جدی مثل سندرم آلزایمر، پارکینسون و دیگر حالات دژنراتیو را به وجود می آورد. از طرف دیگر روی یک عنصر ضروری برای بسیاری از اعمال بیولوژیکی است که انتقال نورونی در مغز را تنظیم می کند و در ارتباط با یادگیری و حافظه است. مرگ برنامه ریزی شده سلولها و در نهایت بیماری تخریب کننده نورونها مثل آلزایمر، پارکینسون و … می شود.روش ها: در این کار تحقیقی، اثرات تلفیقی مصرف کلرید روی و کلرید آلومینیوم بر حافظه احترازی غیر فعال و فعالیت حرکتی، با استفاده از دستگاه سنجش رفتار، شاتل باکس و دستگاه سنجش حرکت و تعادل، روتارود مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور، به طور همزمان کلرید روی با مقدار (30mg/kg/day) و کلرید آلومینیوم با مقدار (600mg/kg/day) با استفاده از گاویج به مدت 2 هفته به موشها تجویز شد. و معیارهای زمان تاخیر در ورود به جعبه تاریک و مدت زمان سپری شده در جعبه تاریک در زمان به خاطر آوری جهت آزمون رفتاری و معیارهای حرکتی و حفظ تعادل جهت آزمون حرکتی در نظر گرفته شدند.یافته ها: نشان داد که موشهایی که به طور همزمان کلرید روی با مقدار(30mg/kg/day)  و کلرید آلومینیوم با مقدار (600mg/kg/day) به مدت دو هفته دریافت کرده بودند، حافظه کوتاه مدت و بلند مدت و تعادل آنها بهبود و افزایش یافته بود (p<0.001).نتیجه گیری: این پژوهش نشان داد که مصرف کلراید روی با مقدار 30mg/kg/day توانسته اثرات منفی کلراید آلومینیوم با مقدار (600mg/kg/day) را خنثی کند. این اثر احتمالا به دلیل نقش تنظیمی روی برگیرنده های مهم یادگیری از جمله گیرنده NMDA و همچنین ممانعت از ورود آلومینیوم از سد خونی- مغزی و افزایش تقویت طویل المدت در ناحیه CA1 هیپوکامپ می باشد.

مقدمه: با توجه به کاربرد وسیع دانه گیاه اسپند (Peganum harmala) و تاثیر خلسه آور (extatic) و توهم انگیز (hallucinogenic) مصرف خوراکی و استنشاقی آن، تحقیق حاضر به ارزیابی اثر استنشاقی عصاره الکلی دانه گیاه اسپند در بروز رفتار ترس در موش صحرایی بالغ نر میپردازد.روش ها: جهت انجام آزمایشات مذکور درصد رطوبت عصاره مذکور 37% تعیین گردید. هر یک از گروههای آزمایشی (n=6) توسط دستگاه نبولایزر (Nebulizer) برای مدت 45 دقیقه در معرض استنشاق ترکیبات آزمایشی قرار گرفتند. از مدل رفتاری Elevated Plus-Maze برای ارزیابی رفتار ترس استفاده گردید. در تمام مقایسات سالین بعنوان گروه کنترل و داروی هارمالین بعنوان گروه کنترل مثبت (0.13gr/ml) در نظر گرفته شد.یافته ها: ارزیابی های رفتاری مبین این موضوع هستند که اثر استنشاقی دوزهای 6, 12, 18 gr/ml با افزایش زمان اقامت در بازوی بسته نسبت به گروه کنترل در بروز رفتار ترس اختلاف معنی داری نشان دادند (P<0.05). این در حالیست که عملکرد این دوزها در مقایسه با گروه کنترل مثبت فاقد اختلاف معنی دار بودند.نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهد که احتمالا تجویز استنشاقی مقادیر بکارگرفته شده از عصاره الکلی بذر اسپند میتوانند مشابه با داروی هارمالین بعنوان یک ترکیب هالوسینوژن و توهم زا عملکرده و با افزایش زمان اقامت در بازوی بسته سبب بروز رفتار ترس در موشهای صحرایی شوند. عمده ترین الکالوئید موجود در عصاره، هارمالین است که می تواند اثر دانه اسپند در بروز رفتار ترس در مدل رفتاری Elevated Plus-Maze را توجیه نماید.