رفاه اجتماعی
سال:1391 | دوره:12 | شماره:45 (فقر (1)) |تعداد مقالات:16

مقدمه: یکی از چالش های جدی بر سر راه ساختار اجتماعی سیاسی دولت ها تعریف فقر است. همیشه بر سر این مساله که فقر چیست، کشمکش وجود داشته است. غیر از مفهوم، شناخت علل فقر همواره مورد توجه بوده و پژوهش های بسیاری در این خصوص انجام گرفته است؛ اما این پژوهش ها به دلیل تعدد و تنوع روش ها و نتایج، در حل مساله فقر چندان موفق نبوده اند. فراتحلیل یکی از راه های مهم در همسو کردن مفاهیم و نتایج مطالعات فقر و کارآمدی تحقیقات به حساب می آید.روش: در فراتحلیل، با ترکیب تحقیقات گذشته و یکدست کردن آن با استفاده از روش های آماری، نتایج پراکنده و ناهماهنگ پژوهش ها دقیق تر و منطقی تر می شود.یافته ها: در این فراتحلیل، 82 مطالعه از حوزه های مختلف اقتصادی و جامعه شناختی و جغرافیا بررسی شد. همچنین مشخص شد مطالعات اقتصادی در بحث فقر با 66 درصد، غلبه انکارناپذیری دارند. 72 درصد از مطالعات بررسی شده در این پژوهش، از متغیر وابسته فقر، 21 درصد از توزیع درآمد و 7 درصد هم از متغیر نابرابری استفاده کرده بودند.نتایج: بخش عمده ای از مطالعات فقر در ایران، مطالعات اقتصادی بوده است که غالبا از دو رویکرد کلی استفاده کرده اند: یکی، رویکردهای بررسی کننده عوامل فقر و دیگری رویکردهای مربوط به اندازه گیری فقر که به نظر می رسد عمدتا مطالعاتی مکانیکی و به دور از زندگی اجتماعی مردم کوچه بازار باشد. انجام دادن مطالعات برای کاهش فقر، علاوه بر بررسی های علمی و دانشگاهی، نیازمند مراجعه مستقیم به مردم و توجه بیش تر به شاخص های اجتماعی است.

مقدمه: فقر از چالش های مطرح در اقتصاد هر کشور است. در سال های اخیر، فقر و روش های اندازه گیری آن در دو حوزه سیاست گذاری و دانشگاهی مدنظر قرار گرفته است. برنامه های توسعه اقتصادی بر تمام متغیرهای اقتصادی در هر کشور تاثیر می گذارد. حال با توجه به تاثیر برنامه های توسعه بر فقر، به مثابه متغیری اقتصادی، در این مقاله قصد داریم اثر برنامه چهارم توسعه را بر میزان فقر بررسی کنیم. در مطالعه حاضر در کنار نتایج کاربردی، روش جدیدی را برای مقایسه شاخص های فقر پیشنهاد کرده ایم.روش: در مقاله حاضر، با استفاده از داده های موجود، بر اساس روش سلطه تصادفی، تاثیر برنامه چهارم توسعه اقتصادی بر فقر تبیین می شود.یافته ها: یافته های مقاله بیانگر این است که فقر در طول دوره سال های 1383 تا 1387، در کل کشور و نواحی روستایی و شهری کاهش یافته است. به عبارت دیگر، اجرای برنامه چهارم توسعه اقتصادی در کشور، کاهش فقر نسبی را به دنبال داشته است.نتابج: نتایج حاکی از آن است که برنامه چهارم توسعه اثری مثبت روی میزان فقر دارد. همچنین برنامه چهارم توسعه سبب کاهش شکاف فقر و شدت فقر شده است. به عبارت دیگر، اثر برنامه چهارم توسعه بر فقر، مثبت بوده و آن را کاهش داده است.

مقدمه: از ویژگی های کشورهای جهان سوم، نبود تعادل در شهرنشینی و تمرکز بسیار بر آن است؛ بنابراین، برای ایجاد تعادل و به منظور دستیابی به الگوی مناسب، بحث برنامه ریزی منطقی مطرح می شود. هدف از این برنامه ریزی، شناخت نابرابری های اقتصادی اجتماعی و فرهنگی و نیز ایجاد توازن در نواحی شهری مختلف است. با شناخت نارسایی ها و کمبودها، در سطح بلوک های شهر، باید اقدامات مصرانه ای برای رفع نابرابری ها انجام داد.روش: تحلیل در زمینه توزیع فضایی فقر، در مناطق مختلف شهری، اهمیت فراوانی دارد؛ از این رو هدف مقاله حاضر، ارائه تحلیلی از توزیع فضایی فقر و نشان دادن نابرابری در سطح بلوک های آماری شهر کرمانشاه در سال 1385 است. در این مقاله، روش پژوهش کمی، سطح آن تحلیلی و ماهیت آن کاربردی است. برای سنجش توزیع فضایی فقر در کرمانشاه، از اطلاعات بلوک های آماری سال 1385 و 33 شاخص استفاده کرده ایم. درنهایت، این 33 شاخص را با روش تحلیل عاملی، بر روی 4 عامل بار می کنیم.یافته ها: بنا به نتایج، ضریب اختلاف در عامل اول (اقتصادی، کالبدی، فرهنگی و اجتماعی) 38.95 درصد است که بیش ترین نابرابری در توزیع شاخص ها را دارد. ضریب اختلاف در عامل های دوم (اقتصادی) و سوم (عامل اقتصادی کالبدی)32.96  درصد است که درمقایسه با شاخص های دیگر، متجانس تر است. عامل چهارم (کالبدی) نیز از لحاظ نابرابری در توزیع شاخص ها با 38.81 درصد در مرتبه دوم قرار دارد. با تلفیق 4 عامل با همدیگر، به این نتایج دست یافتیم: تعداد 1687 بلوک معادل 21 درصد بسیار فقیر، 1744 بلوک معادل 22 درصد فقیر، 2392 بلوک معادل 29 درصد متوسط، 1653 بلوک معادل 20 درصد مرفه، 612 بلوک معادل 8 درصد بسیار مرفه اند.نتایج: نتایج این مطالعه نشان می دهد که بین بلوک های شهر کرمانشاه نابرابری وجود دارد؛ به طوری که مکانی برای تبلور تمایزات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و کالبدی است. فرصت های نابرابر اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی، باعث تمایز بین ساکنان شهر کرمانشاه شده است.

مقدمه: یکی از اقدامات مهم در زمینه هدفمند کردن یارانه ها، شناسایی خانوارهایی است که واجد دریافت یارانه و پرداخت های انتقالی هستند. در مقاله حاضر، روش شناسایی دو مرحله ای برای شناسایی خانوارهای ایرانی به کار گرفته شده است.روش: روش شناسایی دو مرحله ای، در مرحله اول، شامل طبقه بندی خانوارها و در مرحله دوم، شامل آزمون تقریب وسع برای طبقات و خانوارهای زیر خط فقر است. دوره زمانی مطالعه، سال 1386 است و خانوارهای شهری و روستایی را دربر می گیرد.یافته ها: نتایج نشان می دهد که هم در جوامع شهری و هم در جوامع روستایی، خانوارهای طبقه اول، شایسته حمایت اند. بالا بودن درصد سرپرستی خانوار توسط زنان، پایین بودن درصد اشتغال و بالا بودن میزان بی سوادی سرپرست خانوارها، کوچک بودن بعد خانوار به همراه بار تکفل زیاد، کوچک و محقر بودن محل سکونت و نیز کیفیت نامناسب و دوام کم مصالح آن، از ویژگی های بارز خانوارهای شناسایی شده است.نتایج: با اجرای این روش، خطای ناشی از حذف فقرا بسیار ناچیز و کم تر از 3 درصد است. بنابراین پیشنهاد می شود که سیاست گذار بر مبنای روش این مطالعه، به پایش مجدد خانوارها با استفاده از داده های به هنگام و سامانه های اطلاعاتی و مکمل بودجه خانوار اقدام نماید.

مقدمه: تعاریف متعددی از مفهوم فقر وجود دارد که از نظر روش شناختی ماهیت متفاوتی دارند. برای اندازه گیری حداقل معاش نیز روش های متفاوتی وجود دارد. یکی از این تعاریف، خط فقر نسبی است و آن عبارت است از ناتوانی خانوارها در تامین سطحی معین از استانداردهای زندگی که لازم و مطلوب تشخیص داده می شود.روش: در این تحقیق، به منظور برآورد حداقل معیشت و محاسبه درصد خانوارهای فقیر ایرانی از روش سیستم مخارج خطی استفاده شده است. برای این منظور از داده های سال های 1350 تا 1388 استفاده شده و آمار آن به صورت داده های کشوری از مرکز آمار ایران جمع آوری شده است.یافته ها: ضرایب به دست آمده برای میل نهایی به مخارج روی گروه های کالایی بیانگر این است که این ضریب برای گروه های کالایی مسکن و خوراکی در مقایسه با گروه های کالایی دیگر بیش تر است. این موضوع بیانگر فقر در جامعه است؛ به طوری که محاسبه خط فقر برای سال 1388، مبلغی برابر با 3506960.3 تومان به دست آمده است.نتایج: نتایج نشان می دهد که گروه کالایی تفریحات جزو کالاهای نرمال لوکس و بقیه گروه هایی کالایی، نرمال ضروری است. نتایج حاصل از برآورد و محاسبه خط فقر بیانگر افزایش میزان حداقل معاش سالیانه خانوارهاست. اعداد محاسبه شده بر اساس این رویکرد، با توجه به میزان تورم دورقمی برای اقتصاد ایران و سیاست های غافل گیر کننده بانک مرکزی و دولت ممکن است مقادیری بیش تر از اعداد محاسبه شده باشد. درنتیجه پیشنهاد می شود به منظور کاهش خط فقر و بهبود سطح رفاه خانوارها، از سیاست های توزیعی و حمایت از خانوارهای آسیب پذیر استفاده شود.

مقدمه: فقر همواره به صورت یک معضل جهانی فراروی جامعه بشری بوده است و اندازه گیری آن و نیز راه های فقرزدایی در متون اقتصاد توسعه جایگاه خاصی دارد. با توجه به ضرورت و اهمیت مقابله با بحران فقر از یک سو و اهمیت آن در تعیین افراد واجد شرایط استفاده کننده از برنامه های حمایتی و تامین اجتماعی، لازم است فقر را در جامعه اندازه گیری کرد. در این پژوهش برآورد حداقل معاش و روند تغییرات آن در مناطق شهری استان کردستان، طی دوره 1387ـ1375، مد نظر قرار گرفته است.روش: آمارهای مورد استفاده شامل داده های مربوط به دهک های هزینه ای کشور، آمارهای مربوط به هزینه خانوارهای شهری استان کردستان و شاخص قیمت کالاها و خدمات مصرفی خانوارهای شهری کردستان به تفکیک هشت گروه کالایی می باشد. برای تخمین حداقل معاش مناطق شهری استان از روش حداقل عادات نسبی(HLES) ، و برای تخمین حداقل معاش به روش HLES نیز از تقاضای سیستم مخارج خطی استفاده شده است.یافته ها: بر اساس یافته های به دست آمده حداقل معاش برای یک خانوار شهری استان در سال 1375 معادل 4880939 ریال یا 406744.9 ریال در ماه بوده، که این رقم در سال 1387 به 39555095 ریال یعنی چیزی حدود 3296258 ریال در ماه رسیده است. بگونه ای که نرخ رشد متوسط سالانه خط فقر در مناطق شهری استان طی دوره 87-75 معادل 19.42 درصد بوده است. همچنین در طی دوره 87-75، به استثنای سال 1379 که گروه مسکن، سوخت و روشنایی بیش ترین سهم را به خود ختصاص داده است، همواره گروه خوراکی ها دارای بیش ترین سهم و گروه بهداشت و درمان دارای کم ترین سهم از حداقل معاش، بوده است.نتایج: نتایج نشان می دهد هرچند خط فقر طی دوره بررسی شده، میزان رشد متوسط سالانه ای معادل 19.42 درصد داشته است، در دو مقطع 1378 تا 1379 و 1381 تا 1382 شاهد کاهش آن هستیم.

مقدمه: هدف اصلی این تحقیق بررسی عوامل موثر بر کیفیت زندگی کودکان در بین خانوارهای شهر تهران و بررسی ارتباط میان ویژگی های خانوار و فقر کودکان در سال 1387 است. به منظور اندازه گیری فقر کودکان از شاخص های سرشمار و شدت و شکاف فقر در مناطق 22 گانه تهران استفاده شده است.روش: در این تحقیق از روش پولی و روش غیر پولی استفاده شده است همچنین بابکار گیری نرم افزار stata میزان متوسط محرومیت در هر منطقه و توزیع آن نیز در این مناطق مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: یافته های این تحقیق نشان می دهد که، میزان محرومیت و میزان فقر مطلق کودکان در بین خانوارهای زن سرپرست بیش تر از مرد سرپرست است. همچنین میزان فقر محرومیت شدید و میزان فقر مطلق کودکان در بین خانوارهایی بیش تر است که سرپرست آن ها سواد کم تری داشته و خشونت و اعتیاد نیز در آن ها وجود دارد.نتایج: با محاسبه شاخص های فقر در مناطق 22 گانه تهران، این نتیجه حاصل گردیده است که بین توزیع میزان فقر محرومیت شدید و میزان فقر مطلق کودکان در مناطق 22 گانه تفاوت معنی داری وجود دارد. بر اساس این تحقیق، شمال تهران شامل مناطق 3 و 5 و 1، کم ترین میزان سرشمار و شکاف و شدت فقر را در هزینه تحصیلی و تفریحی و سرگرمی، سلامت خانوار و همین طور کالری مصرفی روزانه خانوار دارند. مناطق جنوبی نیز شامل مناطق 13 و 15 و 18 تهران، بیش ترین میزان فقر کودکان را دارند.

مقدمه: فقر به عنوان یکی از اولین آسیب های اجتماعی، قدمتی برابر با تاریخ بشر دارد. می توان گفت که بسیاری از مشکلات اجتماعی پیامد فقر است. فقر به دلیل قدمتی که دارد، در فرهنگ جوامع مختلف نفوذ کرده و فرهنگ فقر را برای فقرا ایجاد کرده است. بخش گسترده ای از برنامه های توسعه روستایی، مرتبط با فقر زدایی است؛ از این رو بدون شناخت این فرهنگ، موفقیت در فقر زدایی امکان پذیر نیست؛ از این رو برآنیم تا فرهنگ فقر را در بین روستاییان شناسایی کنیم.روش: به این منظور، جامعه روستاییان شهرستان هرسین را برای مطالعه انتخاب کردیم. برای انجام این پژوهش، از روش تحقیق کیفی و نظریه زمینه دار استفاده و نمونه های مطالعه را با روش گلوله برفی شناسایی کرده ایم. داده های این تحقیق را با روش مصاحبه عمیق و مشاهده مستقیم جمع آوری کردیم که تا زمان رسیدن به اشباع تئوریک ادامه پیدا کرد. داده های جمع آوری شده را بر اساس شیوه های کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی که خاص نظریه زمینه دار است، تجزیه و تحلیل کردیم.یافته ها: این تحقیق نشان می دهد که بین روستاییان فقیر، از نظر شیوه زندگی و چگونگی رفتار با مسائل پیرامون، اختلاف وجود دارد. این موضوع، گویای وجود فرهنگی به نام فرهنگ فقر است.نتایج: نتایج این تحقیق نشان می دهد که مشخصه های فرهنگ فقر، در بین روستاییان شهرستان هرسین، به صورت زیر است: بی توجهی به خود و خانواده، بدبینی و ناامیدی، تقدیرگرایی، مورثی بودن فقر، انزوای شدید اجتماعی، انزوای فضایی و مکانی، وضعیت اقتصادی بسیار بد و نداشتن مشارکت اجتماعی.

مقدمه: اندازه گیری نابرابری درآمدی در اشکال مختلف آن در یک دوره زمانی، ارزیابی مناسبی از وضعیت توزیع درآمد ارائه می کند. هدف اصلی در این پژوهش، اندازه گیری نابرابری درآمدی و تجزیه آن در کشور، طی سال های 1363 تا 1389 است.روش: شاخص های نابرابری شامل ضریب جینی، آتکینسون و تایل و با استفاده روش مقیاس معادل محاسبه شده است. سپس نابرابری در مناطق نه گانه کشور و تجزیه آن به نابرابری درون گروهی و بین گروهی به دست آمده است.یافته ها: شاخص های نابرابری در سال 1388 افزایش پیدا کرده است. در سال 1389 در مقایسه با سال 1388 کاهش یافته است. مناطق شمال شرق و جنوب شرق نابرابری بالاتری را تجربه می کنند. تجزیه ضریب نابرابری نشان می دهد که نابرابری درون گروهی بالاترین سهم را در این شاخص به خود اختصاص داده است.نتایج: طبق یافته های پژوهش، نابرابری طی دوره مورد بررسی روند نامنظمی داشته و تغییرات کاهشی یا افزایشی در طی چند سال دنبال می شود. با توجه به تجزیه نابرابری سیاستهای بازتوزیعی می توانند به صورت ملی اتخاذ شوند تا نابرابری را در کل کشور کاهش دهد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

مقدمه: در دهه های اخیر، پیشرفت علم و فناوری زمینه ساز رشد اقتصادی بسیاری از کشورها شد. برخی کشورها که از لحاظ منابع طبیعی وضعیت مناسبی نداشتند، با بهره گیری از دانش و فناوری نوین توانسته اند جهش های بزرگی در اقتصاد ملی و درنتیجه افزایش سطح رفاه جامعه خود ایجاد کنند. این تلاش ها زمینه ساز ایجاد شاخه نوینی از علم اقتصاد، با عنوان اقتصاد دانش محور شده است. در این مقاله شاخص های اقتصاد دانش محور را به عنوان یکی از مولفه های تابع رفاه اجتماعی برای استان های ایران بر اساس آمارهای سال 1386 برآورد کرده و تخمین زده ایم.روش: روش مطالعه حاضر مقطعی و از نوع تحلیل های ثانویه است که با استفاده از تکنیک تحلیل عاملی انجام خواهد شد.یافته ها: استان های سمنان، یزد، اصفهان و تهران چهار استان برتر از لحاظ دانش محور بودن هستند و استان های سیستان و بلوچستان، هرمزگان و آذربایجان غربی کم ترین میزان نرخ اقتصاد دانش را در خود انباشت کرده اند.نتایج: نتایج این پژوهش حاکی از آن است که ایران از لحاظ شاخص های اقتصاد دانش محور، رتبه پایینی در دنیا دارد. در داخل کشور نیز منابع و شاخص های اقتصاد دانش محور به صورت ناهمگون تقسیم شده و توازن در منابع برای استان ها وجود نداشته است.

مقدمه: جمعیت شناسان همواره در پی شناسایی عوامل موثر بر رشد جمعیت بوده اند تا با شناسایی این عوامل، رشد جمعیت را تحت کنترل درآورند. جمعیت و مسائل مربوط به آن، از جمله مسائل چند بعدی و پیچیده جوامع انسانی است که هم تحت تاثیر عوامل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و ... است و هم بر آن تاثیرگذار است. قطعیت و ثبات در مسائل جمعیتی، نظیر باروری، کاربرد چندانی ندارد و برای تعیین ابعاد آن نمی توان از یک علت خاص استفاده کرد و از طرف دیگر رابطه علی ثابت و همیشگی بین متغیرهای آن وجود ندارد. ممکن است علت خاصی در زمانی خاص باعث افزایش میزان باروری باشد و در یک زمان دیگر، آن علت جای خود را به علت یا علل دیگری بدهد.روش: این مقاله با هدف بررسی ارتباط بین شاخص های بهداشتی و درمانی و آموزشی با باروری کل در استان های کشور انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش را تمامی استان های کشور تشکیل می دهند. با بهره گیری از مدل TOPSIS، ابتدا استان های کشور را از نظر میزان باروری کل رتبه بندی شده و بعد از آن وضعیت بهداشتی و آموزشی هر استان رتبه بندی می شود. درنهایت هم بستگی بین رتبه های بهداشتی و آموزشی با سطح باروری کل تعیین شده است.یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد 1ـ بالاترین میزان باروری کل، مربوط به استان های سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی و هرمزگان است و کم ترین این میزان به استان های مازندران و تهران و گیلان تعلق دارد. 2ـ استان های تهران و خراسان رضوی و مازندران اولین رتبه های استانی را از نظر برخورداری از شاخص های بهداشتی و درمانی دارا هستند و پایین ترین رتبه ها مربوط به استان های آذربایجان شرقی و اردبیل و آذربایجان غربی است. 3ـ بیش ترین میزان برخورداری استان ها از نظر شاخص های آموزشی به استان های گیلان و تهران و همدان تعلق دارد و کم ترین میزان آن مربوط به استان های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و اردبیل است. 4- با توجه به ضریب هم بستگی، میان متغیرهای آموزشی و بهداشتی و درمانی با باروری کل رابطه مثبت و معناداری وجود ندارد.نتایج: نتیجه نهایی نشان می دهد که ضریب هم بستگی بین شاخص های بهداشتی و میزان باروری کل برابر با 0.170- و همچنین ضریب هم بستگی بین شاخص های آموزشی و سطح باروری کل برابر با 0.169- است. مقدار p نیز بین شاخص های بهداشتی و درمانی و آموزشی با میزان باروری کل به ترتیب برابر با 0.370 و 0.373 بوده که از 0.05 بزرگ تر است. پس درنهایت فرضیه صفر تایید می شود و بین شاخص های آموزشی و بهداشتی با متغیر باروری کل رابطه ای وجود ندارد.

مقدمه: معاشرت های دختر و پسر، در دوران پیش از ازدواج، یکی از پدیده های پیچیده در جامعه کنونی است که تحت تاثیر فرهنگ و مذهب و عرف جامعه مدام در حال کنترل و محدود سازی است. عوامل اجتماعی روانی و برخی نیازها باعث به وجود آمدن این گونه روابط می شود. هدف از ارائه این مقاله، شناخت عوامل موثر بر این پدیده است.روش: پژوهش حاضر به روش پیمایشی صورت گرفته است. تعداد نمونه، بر اساس فرمول کوکران، 240 نفر از دانشجویان دانشگاه یزد هستند که به شیوه نمونه گیری طبقه ای و نسبی انتخاب شده اند. داده های لازم را از طریق پرسش نامه جمع آوری و توسط نرم افزار spss و با استفاده از آزمون های تی و هم بستگی و رگرسیون تجزیه و تحلیل کرده ایم.یافته ها: یافته ها نشان می دهد که حدود 60 درصد از پاسخ گویان، به روابط پیش از ازدواج، نگرش مثبت داشته و 22.5 درصد از پاسخ گویان، با جنس مخالف رابطه نداشته اند. همچنین 36.7 درصد افراد با یک نفر و 27 درصد با بیش از یک نفر رابطه داشته اند. گرایش به رابطه پیش از ازدواج، با درآمد خانواده و تحصیلات پدر و سن فرد، رابطه مستقیم و با سطح دین داری، روابط حسنه با والدین و معدل دانشگاه، رابطه معکوس دارد؛ اما هم بستگی درآمد و تحصیلات و معدل معنادار نیست. همچنین تبیین رگرسیون نشان می دهد که دو متغیر نیاز عاطفی و دین داری، حدود 27 درصد از تغییرات در زمینه گرایش به رابطه پیش از ازدواج را تبیین می کند.نتایج: ارتباطات پیش از ازدواج بخشی از فرآیند عادی زندگی محسوب می گردد که میتوان آن را با درک نیازهای طرفین به یک رابطه قرادادی و نظام مند تبدیل نمود و ارتباط دو جنس نه در جهت تخلیه عاطفی بلکه به منظور اهداف متعالی تر همچون کسب مهارت های ارتباطی برقرار گردد.

مقدمه: میزان قدرت و استحکام شخصیتی فرد، مانند عزت نفس بالا، سطح تحمل ناکامی بالا، نگرش مثبت به مراجع قدرت و میزان پرخاشگری فرد، از عوامل بازدارنده بزهکاری است. این پژوهش با عنوان «تحلیل بزهکاری نوجوانان کانون اصلاح و تربیت تهران» و با هدف بررسی متغیرهای فوق در گروه عادی و بزهکار انجام شد.روش: تعداد 100 پسر و 30 دختر بزهکار مقیم در کانون اصلاح و تربیت تهران و 100 پسر دانش آموز و 30 دختر دانش آموز شاغل به تحصیل در خارج از کانون اصلاح و تربیت تهران به عنوان گروه عادی مورد پژوهش قرار گرفتند. طرح پژوهش به صورت علی ـ مقایسه ای از نوع پس رویدادی بوده و مدل نظری پژوهش بر اساس نظریه مهار است. آزمودنی ها به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند و در پژوهش شرکت کردند. ابزارهای پژوهش عبارت است از آزمون عزت نفس کوپر اسمت، پرسش نامه نگرش به پلیس، پرسش نامه نگرش به قانون، پرسش نامه پرخاشگری و آزمون تحمل ناکامی. با استفاده از برنامه آماری SPSS داده های پژوهش تحلیل شد.یافته ها: عزت نفس گروه عادی بیش تر از گروه بزهکار است. نگرش به پلیس و قانون در گروه عادی مثبت تر از گروه بزهکار است. پرخاشگری گروه بزهکار بیش تر از گروه عادی است. تحمل ناکامی گروه عادی بیش تر از گروه بزهکار است. دختران عادی با عزت نفس بالاتر، در برابر پلیس و قانون نگرش مثبت تری دارند. پسران عادی در مقایسه با سایر گروه ها به قانون نگرش مثبت تر و بیش ترین میزان تحمل ناکامی را دارند. بین شاخص عزت نفس و نگرش به پلیس در بین پسران عادی و بزهکار و دختران بزهکار رابطه معنی دار وجود دارد. ارتباط معناداری بین عزت نفس و نگرش به قانون در بین پسران عادی و بزهکار و دختران بزهکار وجود دارد. ارتباط منفی معناداری بین عزت نفس و پرخاشگری در بین پسران عادی و بزهکار و دختران بزهکار وجود دارد. ارتباط معناداری بین شاخص تحمل ناکامی و پرخاشگری در بین دختران گروه عادی و پسران بزهکار وجود دارد. شاخص عزت نفس و نگرش به قانون، به طور معنی داری بزهکاری را پیش بینی می کنند.نتایج: مسوولان آموزش و پرورش، والدین، رسانه های گروهی، متخصصان اصلاح و تربیت برای پیشگیری و درمان و بازپروری بزهکاری باید عزت نفس را ایجاد کنند و آن را افزایش دهند. همچنین نگرش مثبت را درباره مراجع قدرت و قانون در کودکان و نوجوانان ایجاد کنند.

مقدمه: در این پژوهش، عوامل عمده مرتبط با احساس ناامنی در ساکنان محلات شهری شناسایی و تجزیه و تحلیل شده است. بر این مبنا، راهکارها و پیشنهادهایی کاربردی برای ارتقاء احساس امنیت شهروندان در محل سکونت آنان ارائه شده است.روش: روش پژوهش حاضر از نوع پیمایشی است. جامعه آماری را افراد بیش از شانزده سال در ناحیه سه از منطقه هفده شهرداری تهران تشکیل می دهد. برای گردآوری داده ها از مصاحبه منظم استفاده شد؛ سپس اطلاعات به دست آمده را با استفاده از آزمون های تحلیل واریانس (آزمون آماری(F ، کای اسکویر و آزمون دقیق فیشر تجزیه و تحلیل گردید.یافته ها: بین ساکنان محله های مورد مطالعه از نظر میزان احساس ناامنی تفاوت معناداری وجود دارد. متغیرهای سن، تعداد خانوار در واحد مسکونی و میزان شناسایی محله توسط افراد مورد مطالعه عموما در احساس ناامنی ساکنان تاثیرگذار نیست؛ اما متغیرهایی همچون مدت زمان سکونت در محل و احساس تعلق مکانی افراد مورد مطالعه، به طور معناداری در احساس ناامنی آنان موثر است.نتایج: بررسی به عمل آمده نشان می دهد که احساس ناامنی ساکنان، به ترتیب، متاثر از جرائم خرید و فروش مواد مخدر، وجود اراذل و اوباش، مصرف مواد مخدر و حضور معتادان در محل، مزاحمت برای نوامیس مردم و نزاع و درگیری بوده است. در مجموع، بین ساکنان محله های مورد مطالعه از نظر میزان احساس ناامنی تفاوت معناداری وجود دارد.

مقدمه: این مطالعه به شناسایی فرایند تاب آوری نوجوانان و جوانان محله دروازه غار تهران، از طریق تحلیل تجارب زیسته آنان پرداخته است.روش: این مطالعه کیفی بوده و به روش مطالعه پایه ای با رویکرد استراوس و کوربین 1998-1990 انجام شده است. محیط مطالعه، محله دروازه غار شهر تهران در سال 1390 بود. برای جمع آوری اطلاعات، از مصاحبه عمیق و بحث گروهی متمرکز استفاده شد. درمجموع، چهارده مصاحبه با دوازده نفر انجام شد. بحث گروهی متمرکز نیز با حضور هفت نفر برگزار شد.یافته ها: یافته های تحقیق نشان داد که پنج عنصر اصلی، فرایند تاب آوری نوجوانان و جوانان را شرح می دهد: 1ـ تلاش هدفمند و امید به آینده به منظور کسب هویت؛ 2ـ به کارگیری استراتژی های حفظ خود، برای غلبه بر؛ 3ـ عوامل فرهنگی و جامعه انگ زننده، توسعه نیافتگی، محیط پرخطر و موضوع های نگران کننده آن؛ 4ـ کسب هویت؛ 5ـ تجربه عوامل تسهیل کننده و مداخله گر. مهم ترین عاملی که سایر عناصر حول محور آن، معنا و مفهوم می یابد و نظریه برآمده از مطالعه را شکل می دهد، کسب هویت است.نتیجه گیری: از نتایج مطالعه برمی آید که تایید شدن و رسیدن به معنای زندگی و کسب موفقیت، عمده ترین مقوله هایی هستند که در جریان فرایند تاب آوری نوجوانان و جوانان محله دروازه غار شکل می گیرند. این فرایند از آموزش های دوران کودکی آغاز می شود و با تلاش آنان برای غلبه بر موانع و کسب هویت تداوم می یابد.