پژوهشی خون
سال:1389 | دوره:7 | شماره:2 (پیاپی 27) |تعداد مقالات:12

سابقه و هدف: فراوانی ترومبوسیتوپنی در نوزادان بستری در بخش مراقبت های ویژه نوزادان و مخصوصا نوزادان نارس، شایع تر از جمعیت عمومی است. این مطالعه با هدف تعیین فراوانی و عوامل خطر ترومبوسیتوپنی در نوزادان بستری در NICU انجام شد.مواد و روش ها: در یک مطالعه مقطعی و توصیفی-تحلیلی، پرونده کلیه نوزادان بستری در NICU بیمارستان ولیعصر طی سال 1383 (شامل 201 پرونده) بررسی شد. نوزادانی که پلاکت کمتر از 150000/mm3 داشتند انتخاب شده و سپس اطلاعات لازم ثبت و توسط آزمون های فیشر و کای دو و نرم افزار  SPSS 15تجزیه و تحلیل گردید.یافته ها: 79 نفر (3/39%) مبتلا به ترومبوسیتوپنی بودند. فراوانی ترومبوسیتوپنی با جنسیت بیماران ارتباط معنی داری نداشت. در نوزادان دچار ترومبوسیتوپنی، متوسط سن حاملگی 7/3±32 هفته، متوسط وزن تولد 932±1888 گرم و در نوزادان با شمارش پلاکت نرمال به ترتیب 4/3±34 هفته و 820±2366 گرم بود. متوسط سن و وزن زمان تولد در نوزادان دچار ترومبوسیتوپنی به طور معنی داری پایین تر از نوزادان با پلاکت طبیعی بود. بیشترین محل خونریزی در بیماران دچار ترومبوسیتوپنی، خونریزی داخل مغزی بود (37%).نتیجه گیری: با توجه به شیوع بالای ترومبوسیتوپنی در نوزادان بستری درNICU ، شناخت فاکتورهای خطر عامل آن مانند وزن کم زمان تولد، نارسی، مصرف برخی داروها مانند هپارین و جنتامایسین در نوزاد و نیز خونریزی داخل بطن های مغزی به عنوان شایع ترین علامت بالینی، بهتر است در تمام بستری شدگان NICU با خونریزی جمجمه مد نظر بوده و در مصرف روتین هپارین و جنتامایسین جانب احتیاط رعایت شود.

سابقه و هدف: زوج های بسیاری در وضعیت نامشخص از نظر داشتن نقص در ژن های تالاسمی وجود دارند که تعیین قطعی این نواقص برای برنامه غربالگری قبل از ازدواج و نیز برای کمک به مشاوره ژنتیک ضروری می باشد. در این بررسی افراد مشکوک به آلفا تالاسمی، از نظر جهش های مختلف حذفی و غیر حذفی مورد بررسی مولکولی قرار گرفتند.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی، نمونه های مشکوک به آلفا تالاسمی با MCH<27pg, MCV<80fL به همراه سطح آهن و HbA2 طبیعی از بین مراجعین به انستیتو پاستور ایران به طور تصادفی جدا و مورد بررسی قرار گرفتند. جهش های حذفی با روش Multiplex gap-PCR و جهش های غیر حذفی با روش ARMS-PCR و تعیین توالی (Sequencing) بررسی شدند.یافته ها: از میان 140 نمونه، در 126 نفر (90%) جهش در خوشه ژن آلفا گلوبین تعیین شد. در بررسی جهش های حذفی، وجود حداقل یک حذف در 99 نفر (71/70%) از افراد نشان داده شد. در بررسی جهش های غیر حذفی، حداقل یک جهش نقطه ای در 27 نفر (28/19%) از نمونه های فاقد جهش حذفی دیده شد. در مجموع 9 جهش مختلف در این افراد تعیین شد. شایع ترین جهش، حذف- a3/7  در 100 آلل (71/35%) در مجموع 280 کروموزوم مورد بررسی و به دنبال آن جهش غیر حذفی - a5nt در 25 آلل (93/8%) بود.نتیجه گیری: در این مطالعه به دلیل استفاده از روش تعیین توالی، جهش های نقطه ای در خوشه ژنی آلفا گلوبین فراوانی بیشتری را نسبت به سایر تحقیقات انجام شده توسط دیگر محققین کشور نشان می دهد. یافته های این مطالعه می تواند در برنامه کشوری مهار تالاسمی بسیار مفید باشد.

سابقه و هدف: بیماری تالاسمی یک کم خونی ارثی با درمان تزریق خون مزمن می باشد. یکی از عوارض این بیماری، حوادث ترومبوآمبولیک است که اغلب به صورت تحت حاد می باشد. در این مطالعه میزان فعالیت پروتئین های مهارکننده انعقادی در این بیماران بررسی شده است.مواد و روش ها: در یک مطالعه توصیفی با نمونه گیری سرشماری، بیماران تالاسمی مراجعه کننده به درمانگاه بیماران بزرگسال تالاسمی تهران بررسی شدند. سطح پروتئین های S, C و آنتی ترومبین III اندازه گیری شد و با 110 فرد طبیعی به عنوان گروه کنترل (که از نظر سنی و جنسی با گروه بیماران ما منطبق بودند) مقایسه گردید. جهت تحلیل نتایج از نرم افزار SPSS16 و آزمون های کای دو، t-test و پیرسون با ضریب اطمینان 95% استفاده شد.یافته ها 127 :بیمار تالاسمی با میانگین سنی (SD=10.6) 29.4 سال و در گروه کنترل با میانگین (SD=8.8) 27.13 سال بررسی شدند. 7 نفر (5/5% کل بیماران) سابقه ترومبوز داشتند که 2 نفر تالاسمی ماژور و 5 بیمار تالاسمی اینترمدیا بودند و همگی اسپلنکتومی شده بودند. پروتئین C در 1/61%، پروتئین S در 67% و مقدار آنتی ترومبین III در 5/22% از مبتلایان به تالاسمی کاهش داشت. بین مقادیر پروتئین های ضد انعقادی در بیماران تالاسمی و گروه کنترل اختلاف قابل توجه و معنی داری مشاهده شد (001/0=p).نتیجه گیری: در این مطالعه پروتئینC  و S و آنتی ترومبین III به عنوان شاخص های مهارکننده های انعقادی بررسی شدند که در مقایسه با گروه کنترل، متوسط مقدار فعالیت این فاکتورها در بیماران تالاسمی کاهش قابل ملاحظه ای را نشان داد و می تواند توجیه کننده استعداد ابتلا به بیماری های ترومبوتیک در این گروه از بیماران باشد.

سابقه و هدف: اخیرا نقش هلیکوباکترپیلوری در پاتوژنز بیماری های اتوایمیون، از جمله پورپورای ترومبوسیتوپنیک ایمیون (ITP) پذیرفته شده است. با توجه به مزمن شدن بیماری در 90% موارد، یافتن راه کاری در جهت کاهش این میزان بسیار مهم می باشد. لذا هدف از این مطالعه، یافتن رابطه بین میزان مزمن شدن بیماری و عفونت هلیکوباکترپیلوری بود.مواد و روش ها: در یک مطالعه تحلیلی-کوهورت، 12 بیمارITP  حاد، دارای آزمایش تنفسی اوره مثبت و 12 بیمار دارای نتیجه منفی بالای 14 سال، به روش سرشماری وارد مطالعه شدند. کلیه بیماران تحت درمان با کورتیکواستروئید قرار گرفتند. بررسی عفونت با هلیکوباکترپیلوری در تمام بیماران با آزمایش تنفسی اوره انجام شد و به دو گروه آلوده و غیر آلوده تقسیم شدند. اطلاعات جمع آوری شده، با استفاده از آزمون های مجذور کای و تی مستقل و نرم افزار  SPSS 11.5مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.یافته ها: اختلاف آماری معناداری بین میانگین سن و توزیع جنسی بیماران آلوده و غیر آلوده به عفونت هلیکوباکترپیلوری وجود نداشت. میانگین تعداد پلاکت بیماران آلوده و غیر آلوده در بدو ورود به مطالعه به ترتیب 7.3±5.3x103/mL و 6.4±3.3x103/mL بود. در پایان ماه ششم، اختلاف آماری معناداری بین میانگین تعداد پلاکت بیماران آلوده و غیر آلوده مشاهده نشد.نتیجه گیری: علی رغم بالاتر بودن روند ازمان ITP در افراد آلوده، این افزایش از نظر آماری معنی دار نبود. لذا در این مطالعه یافته ای دال بر ارتباط بین عفونت هلیکوباکترپیلوری با روند ازمان ITP پیدا نشد. انجام مطالعه بر روی تعداد بیشتری از بیماران و پی گیری طولانی تر آنان توصیه می شود.

سابقه و هدف :ویروس نقص ایمنی اکتسابی، یکی از اعضای خانواده رتروویریده می باشد که به عنوان عامل سندرم نقص ایمنی اکتسابی شناخته شده است. توالی یابی و آنالیز فیلوژنتیک ژن pol ویروس نقص ایمنی اکتسابی، یک روش مفید برای تعیین تحت گونه ای سویه ها می باشد. در این پژوهش، هدف بررسی سویه های ویروس HIV-1 موجود در ایران بود.مواد و روش ها: مطالعه انجام شده از نوع تجربی بود. ژنومRNA ، از پلاسمای 24 بیمار مبتلا به ایدز از مرکز تحقیقات ایدز بیمارستان امام خمینی استخراج گردید و با استفاده از روش RT Nested-PCR و استخراج از ژل محصولاتPCR ، سکانس یابی و آنالیز فیلوژنتیک با نرم افزار مگا4 انجام و تفاوت های سکانس های RT بین سویه های ویروس HIV-1 به دست آمده از بیماران بررسی شد.یافته ها: پس از انجام توافق ترادفی توالی ها با توالی های رفرانس، آنالیز سکانس ها و فیلوژنتیک نشان داد که 14 نمونه تحت گونه A1 و 10 نمونه تحت گونه B از گروه M ویروس HIV-1 می باشند.نتیجه گیری: سویه A1 بیشتر در افراد معتاد به مواد مخدر تزریقی و سویه B در افراد هموفیلی مشاهده شد. نتایج نشان داد که احتمالا تحت گونه A1 شایع ترین تحت گونه در بین بیماران است. مانند سایر تحقیقات انجام شده در کشورهای دیگر، آنالیز فیلوژنتیک می تواند در استراتژی پیشگیری، درمان، کنترل و برنامه ریزی ها مفید باشد.

سابقه و هدف: با در نظر گرفتن الگوی نامناسب مصرف خون در کشور و محدود بودن منابع آن، با استفاده از روش صحیح درخواست خون، می توان این منابع را برای بیماران بیشتری به کار گرفت. هدف از این مطالعه، بررسی نحوه کاربرد خون در بیمارستان ها و بخش های مختلف شهرستان رشت بود.مواد و روش ها: در این مطالعه که به روش توصیفی-مقطعی انجام شد، به روش نمونه گیری تصادفی درخواست های خون بیستم هر ماه در سال 1386 در پنج بیمارستان رشت مشخص و داده های 491 بیمار بررسی شد. درخواست های مربوط به بیماران تالاسمی وارد مطالعه نشد. نسبت تعداد خون آزمایش تجانس شده به خون تزریق شده (C/T) در کل و برای بیمارستان ها و بخش ها محاسبه و مقایسه شد. یافته ها با استفاده از آزمون t و نرم افزار  SPSS 15تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: شاخص کلی 9/1=C/T در مقایسه با مقدار مورد انتظار (3-2) در حد قابل قبول بود ولی در مراکز مختلف تفاوت آشکاری وجود داشت. بیشترین درخواست از بخش های جراحی (8/42%) و کمترین از بخش های داخلی (1/7%) بود. میانگین هموگلوبین در بیماران جراحی که خون دریافت کرده بودند، 19/2±03/9 بود.نتیجه گیری: الگوی مصرف گلبول قرمز متراکم در رشت ایده آل نبود؛ ولی در بخش زنان برخلاف مطالعه های مشابه در کشور، مناسب بود که شاید علت آن داشتن کمیته انتقال خون بیمارستانی فعال و کارآمد باشد. به نظر می رسد علل مختلفی از جمله عدم تشکیل کمیته های انتقال خون بیمارستانی و عدم شرکت فعال پزشکان صاحب نظر در آن و فقدان نظارت و ضمانت اجرای آیین نامه ها از جمله موانع اصلاح الگوی مصرف خون باشد .

سابقه و هدف :اندامک های ویبل-پالاده، اجزای ذخیره کننده اختصاصی سلول های اندوتلیال هستند. حضور منحصر به فرد آن ها در این سلول ها، گواه ایفای نقش ویژه آن هاست و ردگیری این نقش ها، به کشف فیزیولوژی سلول های اندوتلیال کمک شایانی خواهد کرد.مواد و روش ها: مقاله حاضر به صورت مروری بر نتایج حاصل از مطالعات جدید پیرامون این اندامک ها از جمله تجربیات تحقیقاتی نویسندگان تهیه گردیده و سعی شده تا دربرگیرنده تمامی یافته ها در این زمینه باشد.یافته ها: تفکیک این اندامک ها از لیزوزوم و شناسایی پروتئین های مهمی مانند فاکتور فون ویلبراند، پی سلکتین و استئوپروتجرین که در آن ذخیره می شوند، تاکید دیگری بر نقش خاص آن ها بوده است. توجه به این موضوع که صدمات عروقی سریعا باعث تخلیه محتویات این اندامک ها به داخل گردش خون می شود، برانگیزنده این سوال خواهد بود که فقدان آن ها چه نتایج پاتولوژیکی به همراه خواهد داشت. وضعیتی که در مبتلایان به نوع وخیم بیماری فون ویلبراند بروز می کند.نتیجه گیری: تحقیقات جدیدی که در چند سال اخیر در حال انجام است، به سرعت پرده از راز حضور اندامک های ویبل-پالاده بر می دارد و نقش های متعدد آن ها را شناسایی می نماید. مقاله حاضر مروری بر این یافته ها و نمایی از تحقیقات آینده است که در راستای این رمزگشایی صورت خواهد پذیرفت.

سابقه و هدف :وجود آنتی H قدرتمند از نوع IgM در افراد دارای فنوتیپ بمبئی، می تواند در صورت تزریق خون گروهO ، موجب بروز عارضه حاد داخل عروقی شود که اهمیت شناسایی این افراد را قبل از تزریق نشان می دهد.مورد: در یک اهداکننده خون با گروه خون O منفی، غربالگری آنتی بادی انجام شد. در بررسی سرولوژیکی از سرم فرد، مقدار زیادی آنتی بادی A ،H و B شناسایی گردید که گلبول قرمز وی در مجاورت آنتی سرم H واکنشی نشان نداد. از نظر آنتی ژن Kell وCDE ، منفی بود.نتیجه گیری: با شناسایی این مورد، تعداد افراد دارای فنوتیپ بمبئی در ایران به 15 نفر می رسد. با وجود 6 مورد فنوتیپ بمبئی در اصفهان، به نظر می رسد که غربالگری آنتی بادی در اصفهان بایستی بیشتر مورد توجه قرار گیرد.