مجله دانشگاه علوم پزشکی گرگان
سال:1389 | دوره:12 | شماره:1 (پی در پی 33) |تعداد مقالات:17

زمینه و هدف: کولیت اولسراتیو بیماری مزمن التهابی کولون است که رادیکال های آزاد نقش مهمی در ایجاد آن دارند. رژیم غذایی حاوی اسیدهای چرب امگا 3- و مواد آنتی اکسیدانت در درمان این بیماری موثر است. عصاره هسته انگور حاوی مواد آنتی اکسیدانت قوی است. این مطالعه به منظور تعیین اثر محافظتی رژیم غذایی غنی از روغن ماهی و عصاره هسته انگور بر کولیت القا شده توسط اسیداستیک در موش های صحرایی انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه تجربی 50 سر موش صحرایی نر از نژاد ویستار به صورت تصادفی به 5 گروه 10 تایی تقسیم شدند. گروه روغن ماهی (گروه F) 1.6 میلی لیتر روغن ماهی، گروه عصاره هسته انگور (گروه G) 50mg/kg عصاره هسته انگور در یک میلی لیتر آب مقطر و گروه روغن ماهی + عصاره هسته انگور (گروه FG) 1.6 میلی لیتر روغن ماهی و 50mg/kg عصاره هسته انگور به صورت گاواژ به مدت 30 روز دریافت نمودند. موش ها در گروه های کنترل (C) و گروه کولیت (Co) حجم یکسانی از آب مقطر دریافت داشتند. پس از 30 روز در گروه های آزمایشی، تیمار با عصاره هسته انگور، تیمار با روغن ماهی و گروه تیمار با روغن ماهی و عصاره هسته انگور با تزریق درون رکتومی یک میلی لیتر اسیداستیک (4 درصد) کولیت ایجاد گردید. گروه کنترل تزریق درون رکتومی سالین دریافت داشتند. دو روز بعد از ایجاد کولیت، درجه آسیب های بافتی و التهاب با نمرات آسیب میکروسکوپی و آسیب شناسی بافتی مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته ها: تزریق درون رکتومی اسیداستیک موجب ایجاد زخم، التهاب و آسیب شدید کریپت ها در بافت مخاطی کولون موش ها گردید. شدت آسیب های ماکروسکوپی، میکروسکوپی و التهاب در گروه تیمار با مصرف توام روغن ماهی و عصاره هسته انگور در مقایسه با گروه کولیت کاهش معنی داری را نشان داد (P<0.05). در صورتی که تغذیه موش ها با عصاره هسته انگور به تنهایی و روغن ماهی موجب بهبودی معنی داری در نمرات آسیب های میکروسکوپی و ماکروسکوپی نگردید.نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که مصرف توام روغن ماهی و عصاره هسته انگور قبل از ایجاد کولیت القا شده توسط اسیداستیک دارای نقش محافظتی در برابر آسیب های ماکروسکوپی، میکروسکوپی و التهاب کولون موش های صحرایی می باشد.

زمینه و هدف: کاهش گلوکز و لیپیدهای سرم در بیماران دیابتی با استفاده از گیاهان داروئی از اهمیت بالینی بسیاری برخوردار است. این مطالعه به منظور تعیین اثر مصرف خوراکی سیرکوهی بر میزان گلوکز و لیپید خون موش صحرایی نر دیابتی شده با استرپتوزوتوسین انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه تجربی 32 سر موش  صحرایی نر سفید نژاد ویستار به صورت تصادفی به چهار گروه کنترل، کنترل تحت درمان، دیابتی و دیابتی تحت درمان تقسیم شدند. دیابت موش ها به وسیله تزریق داخل صفاقی استرپتوزوتوسین به میزان 60mg/kg القا شد. دو گروه تحت تیمار از غذای موش حاوی گیاه سیرکوهی با نسبت وزنی 6.25 درصد مخلوط شده با غذای استاندارد موش به شکل خوراکی یک هفته پس از شروع آزمایش به مدت 6 هفته استفاده نمودند. میزان گلوکز و لیپیدهای سرم در ابتدای مطالعه و در هفته های 3 و 6 پس از دیابتی شدن اندازه گیری گردید.یافته ها: در گروه دیابتی تحت درمان با گیاه میزان گلوکز سرم به طور معنی دار در هفته های 3 و 6 کمتر از گروه دیابتی درمان نشده بود (P<0.05). به علاوه سطح کلسترول توتال در گروه دیابتی تحت تیمار در هفته ششم تغییر معنی داری در مقایسه با گروه دیابتی درمان نشده نشان نداد. تفاوت موجود بین دو گروه دیابتی و دیابتی تحت تیمار از نظر تری گلیسیرید معنی دار بود (P<0.05). میزان کلسترول LDL موش های دیابتی تحت درمان با سیرکوهی در مقایسه با گروه دیابتی درمان نشده، به طور معنی داری کاهش یافت (P<0.05). میزان HDL موش های دیابتی تحت درمان با سیرکوهی در مقایسه با گروه دیابتی درمان نشده افزایش معنی داری داشت (P<0.05).نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که مصرف خوراکی سیرکوهی با نسبت وزنی 6.25 درصد در رژیم غذایی موش های دیابتی شده با استرپتوزوتوسین باعث کاهش معنی دار گلوکز، تری گلیسیرید و کلسترول LDL و افزایش معنی دار کلسترول HDL می گردد.

زمینه و هدف: امروزه استفاده از فرآورده های گیاهی به عنوان جانشین یا مکمل داروهای شیمیایی مطرح است. یکی از گیاهان ارزشمند که از دیرباز در درمان بیماری های مختلف کاربرد داشته؛ دارچین(Cinnamomum zeylanicum)  می باشد. این مطالعه به منظور تعیین اثر عصاره هیدروالکلی تهیه شده از پوست ساقه دارچین بر میزان هورمون های مؤثر بر سیستم هورمونی تولیدمثل موش های سوری نر انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه تجربی 48 سر موش سوری نر ضمن دسترسی به آب و غذای یکسان در 6 گروه تقسیم بندی شدند. چهار گروه از نمونه ها گروه های تیماری بودند که در مدت 20 روز غلظت های مختلف عصاره هیدروالکلی پوست ساقه دارچین (50mg/kg، 100،200  و 400) را به روش درون صفاقی یک روز در میان دریافت کردند. به یک گروه به عنوان گروه پلاسبو تنها نرمال سالین تزریق شد و از گروه کنترل نیز به عنوان شاهد استفاده گردید. تمام آزمایش های تشخیص هورمونی برای تعیین سطح سرمی هورمون های FSH،LH  و تستوسترون با روش ایمونورادیومتری (RIA) انجام گرفت.یافته ها: با افزایش دوز تزریقی عصاره، غلظت دو هورمون LH و FSH افزایش یافت و بیشترین افزایش در دوزهای400mg/kg  و 200 بود. سطح سرمی تستوسترون نیز در گروه های تیماری که دوزهای 100mg/kg و 50 عصاره را دریافت کرده بودند؛ نسبت به گروه کنترل افزایش معنی دار داشت (P<0.05).نتیجه گیری: نتایج به دست آمده نشان دهنده اثر عصاره هیدروالکلی پوست ساقه دارچین بر افزایش هورمون های محور هیپوفیز - بیضه می باشد.

زمینه و هدف: سندرم درد مفصل پتلوفمورال یکی از شایع ترین بیماری های ارتوپدی در بین ورزشکاران، نظامیان و افراد عادی است. هرچند علت این بیماری ناشناخته است؛ ولی یکی از مهم ترین علل بروز این بیماری می تواند؛ مشکلات ساختاری اندام تحتانی باشد. یکی از موثرترین روش های درمان افراد مبتلا به این سندرم، استفاده از ارتزهایneoprene palumbo  و Geno direxa stable می باشد؛ اما مطالعات اندکی در مورد اثر این ارتزها وجود دارد. این مطالعه به منظور تعیین اثر ارتز neoprene palumbo و Geno direxa stable بر درد و فعالیت های روزمره افراد مبتلا به سندرم درد مفصل پتلوفمورال انجام شد.روش بررسی: در این کارآزمایی بالینی 30 بیمار مرد مبتلا به سندرم درد مفصل پتوفمورال در رده سنی 18 تا 40 ساله مراجعه کننده به بیمارستان حضرت ولیعصر (عج) اراک در طی سال 1387 به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفره استفاده کننده از ارتزneoprene palumbo  و ارتز  Geno direxa stableقرار گرفتند. با استفاده از مقیاس بصری درد (VAS) و پرسشنامه KOOS شدت درد، سطح فعالیت های روزمره ADL و سفتی مفصلی، قبل و سه هفته بعد از درمان مورد ارزیابی قرار گرفت. داده ها با استفاده از آزمون های تی زوج و تی مستقل مورد ارزیابی قرار گرفتند.یافته ها: بعد از استفاده از ارتز میانگین شدت درد کاهش و فعالیت فیزیکی روزانه افزایش معنی داری از نظر آماری نشان دادند (P<0.05). ولی در مقایسه بین دو نوع ارتز neoprene palumbo وGeno direxa stable  تفاوت آماری معنی داری از نظر شدت درد و فعالیت فیزیکی روزانه مشاهده نشد.نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که هر دو نوع ارتز neoprene palumbo و Geno direxa stable تقریبا به یک میزان باعث بهبود علایم سندرم درد مفصل پتلوفمورال مانند شدت درد و سطح فعالیت های فیزیکی روزمره بیماران می شوند.

زمینه و هدف: ویتامین D در پاسخ ایمنی بر علیه مایکوباکتریوم توبرکلوزیس دخالت دارد. این مطالعه به منظور تعیین اثر ویتامین D به عنوان مکمل دارویی در سیر درمان بیماران مبتلا به سل ریوی انجام شد.روش بررسی: این کارآزمایی بالینی روی 96 بیمار مبتلا به سل ریوی که از نظر گروه سنی و جنس همسان سازی شده بودند؛ در شهرستان اهواز طی سال های 88-1387 انجام شد. بیماران سن 18 سال یا بالاتر داشتند و در آنان آزمایش خلط از نظر باسیل اسیدفست  (AFB)مثبت بود. بیماران به صورت تصادفی در دو گروه مداخله و شاهد تقسیم شدند. گروه مداخله تحت درمان استاندارد ضدسل (6ماهه) به همراه ویتامین D (800 واحد در روز) و گروه شاهد فقط تحت درمان استاندارد ضدسل قرار گرفتند. آزمایش خلط بیماران از نظر AFB در پایان ماه های اول، دوم، سوم، چهارم و ششم پیگیری شد. داده ها در نرم افزار SPSS-16 و با استفاده از آمار توصیفی وآزمون تی و کای دو و تست دقیق فیشر تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: میانگین سنی بیماران در گروه های مداخله و شاهد به ترتیب 39.1±17.8 و 38.3±17.6 سال بود. میزان کلی بهبودی در گروه مداخله و شاهد به ترتیب 93.8 درصد و 95.8 درصد بود که تفاوت معنی داری نداشتند. میزان خلط منفی در گروه مداخله در پایان ماه های اول، دوم، سوم، چهارم و ششم به ترتیب 66.7 درصد، 78.5 درصد، 93.8 درصد، 93.8 درصد و 93.8 درصد و در شاهدها به ترتیب 35.4 درصد، 66.7 درصد، 91.7 درصد، 95.8 درصد و 95.8 درصد بود. اختلاف بین دو گروه در پایان ماه اول و در پایان ماه دوم معنی دار بود (P<0.05).نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که ویتامین D به عنوان مکمل درمان ضدسل باعث بهبود نتیجه کلی درمان نمی شود؛ ولی سبب تسریع در پاک شدن بیماران از باسیل سل می شود.

زمینه و هدف: اندازه عضله تعیین کننده مناسبی از عملکرد عضله است. نقش ویژه ای برای عضله Longus Colli در ثبات ستون فقرات گردنی ثابت شده است. این مطالعه به منظور مقایسه اندازه عضله Longus Colli به وسیله اولتراسونوگرافی در افراد سالم و بیماران مبتلا به درد مزمن گردن غیراختصاصی انجام شد.روش بررسی: این مطالعه مورد شاهدی روی 20 بیمار (10 مرد و 10 زن) مبتلا به درد دو طرفه گردن مراجعه کننده به کلینیک فیزیوتراپی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی و 20 فرد سالم (10 مرد و 10 زن) که هیچ گونه ضایعه یا دردی در گردن نداشتند؛ در سال 1387 انجام شد. تصویربرداری به وسیله اولتراسونوگرافی از عضله Longus Colli در ناحیه 2سانتی متر پایین تر از غضروف تیروئید در دو گروه مورد و شاهد انجام شد. سطح مقطع (سانتی مترمربع) و شکل عضله (تقسیم پهنا بر ضخامت) اندازه گیری شد. از آزمون آماری تی برای مقایسه سطح مقطع و شکل عضله در دو گروه به تفکیک سمت راست و چپ استفاده گردید.یافته ها: سطح مقطع عضله Longus Colli سمت راست و چپ گروه شاهد به ترتیب 0.85±0.11 سانتی مترمربع و 0.86±0.12 سانتی متر مربع بود. این مقدار در سمت راست و چپ گروه مورد 0.76±0.11 سانتی متر مربع و 0.68±0.07 سانتی متر مربع به دست آمد که به طور معنی داری بزرگ تر بود (P<0.05). همچنین شکل عضلهLongus Colli  در سمت راست و چپ گروه شاهد به ترتیب 1.18±0.17 سانتی متر و 1.16±0.19 سانتی متر بود که نسبت به شکل عضله Longus Colli سمت راست و چپ گروه مورد که به ترتیب 1.50±0.25 سانتی متر و 1.50±0.27 سانتی متر به دست آمد؛ به طور معنی داری کوچک تر بود (P<0.05).نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که سطح مقطع عضله Longus Colli در بیماران مبتلا به درد مزمن گردن در مقایسه با افراد سالم کوچک تر و شکل آن بزرگ تر است.

زمینه و هدف: سوء مصرف مواد مخدر یکی از مشکلات بزرگ پزشکی و اجتماعی جوامع عصر حاضر است که سلامت بشر را تهدید می کند. در بین این مواد حشیش به عنوان رایج ترین آنها باعث بروز علایم و نشانه های روانپزشکی متعدد از قبیل علایم شبه سایکوتیک و رفتارهای ضداجتماعی می گردد. این مطالعه به منظور مقایسه فروانی تمایلات سایکوتیک (تمایلات روان پریشی) و نوروتیک (تمایلات روان نژندی) افراد سوء مصرف کننده با افراد غیرمصرف کننده حشیش در استان گلستان انجام شد.روش بررسی: این مطالعه مورد - شاهدی روی 100 مصرف کننده حشیش که برای تهیه حشیش به پارک های شهرهای استان گلستان مراجعه نمودند و 100 فرد که سابقه مصرف حشیش نداشتند و برای گذران اوقات فراغت به همان پارک ها مراجعه نموده بودند؛ طی سال 1384 انجام شد. دو گروه مورد و شاهد از نظر سن و میزان تحصیلات همسان بودند. داده ها از طریق پرسشنامه آزمون شخصیتی آیزنگ نسخه بالغین، به روش خود گزارش دهی جمع آوری و توسط نرم افزار آماری SPSS-13.5 و آزمون های تی، کای دو و من ویتنی تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: میانگین نمرات سایکوتیزم در گروه مورد و شاهد به ترتیب 9.37 و 5.75 تعیین گردید (P<0.05). همچنین میانگین نمرات نوروتیزم در گروه مورد و شاهد به ترتیب 15.9 و 12.19 تعیین شد (P<0.05). بین نمره سایکوتیزم و الگوی مصرف حشیش رابطه معنی داری وجود داشت (P<0.05). همچنین بین مصرف حشیش با الگوی سوء مصرف مواد مخدر در خانواده و سوء مصرف هم زمان سایر مواد رابطه آماری معنی داری یافت شد (P<0.05).نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که تمایلات سایکوتیک در مصرف کنندگان حشیش نسبت به افراد غیرمصرف کننده حشیش بیشتر است که نشان دهنده اهمیت اقدامات پیشگیرانه در سوء مصرف مواد برای ارتقا بهداشت روان می باشد.

زمینه و هدف: مطالعات در مورد اثرات درمان آندوکاردیت بر متغیرهای ایمونولوژیک سرمی بیماران بحث برانگیز می باشند. این مطالعه به منظور مقایسه مقادیر سرمی CRP (C-reactive protein)، CIC (circulatory immunecompelex) و RF (rheumatoid factor) قبل و بعد از درمان بیماران مبتلا به اندوکاردیت عفونی بستری شده در بیمارستان رازی اهواز انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی از 30 بیمار مبتلا به اندوکاردیت عفونی در بیمارستان رازی اهواز طی خرداد ماه 1385 تا دی ماه 1386، دو نمونه خون (5 میلی لیتر) قبل از شروع درمان و در خاتمه درمان گرفته شد. 2.5 میلی لیتر تا انجام آزمایش CIC در منهای 20 درجه سانتی گراد منجمد شد و 2.5 میلی لیتر دیگر برای آزمایش CRP و RF استفاده گردید. CRP و RF با کیت Binding Site انگلستان به روش نفلومتری و آزمایشCIC  با کیت بهارافشان SRID ایران به روش ایمیون دیفیوژن انجام شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS-12 و آزمون  T-Studentتجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: از 30 بیمار، 26 نفر مرد (86.7 درصد) و 4 نفر زن (13.3 درصد) با میانگین سنی 29.53±10.28 بودند. میانگینCIC ،RF  و CRP در ابتدای درمان به ترتیب 0.847 و 60.45 و 72.38 و در خاتمه درمان به ترتیب 0.80 و 41.2 و 44.1 بود. در مورد RF و CRP این تفاوت معنی دار بود (P<0.05).نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که مقادیر سرمی CRP و RF با درمان اندوکاردیت کاهش می یابند و چون اکثر بیماران این مطالعه معتاد تزریقی بودند؛ برای پیگیری پاسخ به درمان اندوکاردیت عفونی سنجش CRP و RF در افراد معتاد تزریقی می تواند مفید باشد.

زمینه و هدف: در سال های اخیر یافتن روش های غیرتهاجمی به منظور جایگزینی برای روش تهاجمی بیوپسی کبد مورد توجه قرار گرفته است. سطوح افزایش یافته گلیکوپروتئین لامینین در برخی بیماری های کبدی همراه با فیبروز گزارش شده است. لذا این مطالعه به منظور یافتن cut off point لامینین برای پیش بینی وجود فیبروز، مشخص کردن ارزش تشخیصی و بررسی اثرات درمان روی سطح سرمی آن در بیماران هپاتیت مزمن انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه مورد شاهدی سطح سرمی لامینین در 62 بیمار هپاتیت مزمن مراجعه کننده به مرکز تحقیقات گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی تبریز طی سال های 87-1386 قبل از درمان و در فواصل زمانی دو، چهار و شش ماه پس از شروع درمان و 20 فرد سالم توسط ELISA سنجیده شد و با نتایج حاصل از بیوپسی بیماران مقایسه گردید.یافته ها: میانگین غلظت سرمی لامینین در بیماران (91.9±20.9ng/ml) نسبت به گروه کنترل (46.2±10.2ng/ml) بالاتر بود (P<0.05). سطح سرمی لامینین در تمام مراحل فیبروز کبدی به طور معنی داری نسبت به گروه کنترل بالاتر بود (P<0.05). انتخاب سطح سرمی  52ng/mlبرای لامینین، در تمایز وجود داشتن یا نداشتن فیبروز در بیماران نسبت به گروه کنترل، حساسیت (96.8 درصد) و ویژگی (80 درصد) خوبی را نشان داد. شش ماه پس از شروع درمان کاهشی در سطح سرمی لامینین مشاهده گردید؛ اما همچنان سطح سرمی لامینین نسبت به گروه کنترل بالاتر بود (P<0.05).نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان دهنده وجود همبستگی مثبت بین سطح سرمی لامینین و شدت فیبروز بود. لذا از سنجش سطح سرمی لامینین به عنوان شاخصی غیرتهاجمی برای بررسی وجود فیبروز می توان استفاده نمود.

زمینه و هدف: عفونت نهفته هپاتیت B شکل بالینی از بیماری هپاتیت B می باشد که در آن فرد علی رغم این که از نظر HBsAg منفی است؛ اما دارای HBV-DNA در خون محیطی می باشد. هنوز علت عدم توانایی پاکسازی کامل ویروس از بدن مشخص نشده است. به نظر می رسد که تفاوت های ژنتیکی و ایمونولوژیکی در این امر سهم عمده ای را دارا می باشند. از جمله مواردی که پاسخ ایمنی علیه ویروس ها را دستخوش تغییر می کند؛ سیستم سیتوکینی است. این مطالعه به منظور تعیین ارتباط پلی مرفیسم های موجود در ناحیه 874+ ژن IFN-g با عفونت نهفته هپاتیت B انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی ابتدا 3700 عدد پلاسمای تازه منجمد شده (FFP) که از نظر HBsAg منفی بودند؛ جمع آوری و از نظر anti-HBc بررسی شدند. سپس نمونه های HBsAg منفی و anti-HBc مثبت از نظر وجودHBV-DNA  با روش PCR بررسی شدند. نمونه های  HBV-DNAمثبت به عنوان موارد عفونت نهفته هپاتیت B از نظر پلی مرفیسم های موجود در ناحیه 874+ ژن IFN-g با روش ARMS-PCR مورد بررسی قرار گرفتند.یافته ها: نتایج این تحقیق روی نمونه های HBsAg منفی نشان داد که 352 نمونه (9.51 درصد) از این نمونه ها از نظر anti-HBc مثبت بود. با انجام PCR روی نمونه هایHBsAg  منفی و anti-HBc مثبت؛ مشخص گردید که 57 نمونه (16.1 درصد از افراد anti-HBc مثبت و HBsAg منفی)HBV-DNA  مثبت هستند. دو گروه مورد و شاهد از نظر وجود تمامی ژنوتیپ های موجود در ناحیه 874+ ژن IFN-g تفاوتی نداشتند.نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که هیچ گونه ارتباطی بین پلی مرفیسم های موجود در ناحیه 874+ ژن IFN-g و بیماری عفونت نهفته هپاتیت B وجود ندارد.

زمینه و هدف: لزوم وجود برنامه های دوره ای کنترل کیفیت در آنکولوژی تابشی توسط سازمان های مختلفی نظیر AAPM،ACR ،ACMP  و  ESTROتوصیه شده است. یکی از بهترین روش های انجام کنترل کیفیت انجام دزیمتریin vivo  در حین پرتودرمانی می باشد. این مطالعه به منظور طراحی پروتکلی ساده برای دزیمتری in vivo در پرتودرمانی تومورهای سر و گردن با استفاده از تصویربرداری پورتال انجام گردید.روش بررسی: در این مطالعه Case Series دز خط میانی به صورت in vivo و همراه با تصویربرداری پورتال روی 19 بیمار مبتلا به تومورهای سروگردن تحت درمان با دستگاه کبالت -60 مراجعه کننده به بخش پرتودرمانی بیمارستان سیدالشهدا اصفهان طی ماه های مرداد و آذر 1386؛ اندازه گیری شد. توزیع دز ورودی و خروجی با استفاده از دو دیود و نسبت های خارج از محور و تصویربرداری پورتال به همراه کد کاربری نوشته شده به زبان MATLAB برای تبدیل شدت نوری فیلم به دانسیته نوری تعیین گردید. با استفاده از مقادیر دز ورودی و خروجی و با به کارگیری الگوریتم هوسکین، دز در طول خط میانی در فواصل یک سانتی متری به دست آمد.یافته ها: دز خط میانی در 165 نقطه اندازه گیری شد. میانگین و انحراف معیار بین دز اندازه گیری شده و دز تجویز شده در حدود 4.27±3.61 درصد به دست آمد. همچنین در 110 نقطه (66.66 درصد) میزان انحراف کمتر از 5 درصد (2.27±1.37)، در 41 نقطه (24.84 درصد) بین 5 درصد و 10 درصد (6.51±1.2) و در 14 نقطه (8.48 درصد) بیش از 10 درصد (13.37±2.34) تعیین گردید. بیشترین و کمترین میزان انحراف به ترتیب در مرکز میدان درمان (2.6±1.63) و در فاصله 5 سانتی متری از مرکز میدان (7.24±4.86) و برای میدان هایی با ابعاد 14 سانتی متر (5.08±3.53) و 8 سانتی متر (2.95±2.13) محاسبه شد.نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که استفاده از آشکارساز پورتال به همراه دو دیود روشی ساده و دقیق برای کنترل کیفیت روزانه درمان در پرتودرمانی می باشد. داده های به دست آمده از این روش را برای بررسی دقت مراحل درمان شامل تعیین خروجی ماشین درمان، کنترل کیفیت سیستم طراحی درمان و صحت محاسبات و تنظیم بیمار می توان مورد ارزیابی قرار داد.

زمینه و هدف: لپتوسپیروز یک بیماری مشترک انسان - حیوان شایع در سراسر جهان به ویژه در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری از جمله در ناحیه جلگه ای استان گیلان است که توسط گونه های بیماری زای لپتوسپیراها به وجود می آید. تعیین هویت لپتوسپیراها با سروتایپینگ توسط روش MAT پرهزینه، وقت گیر و پیچیده است و روش های ملکولی می توانند؛ جایگزین شوند. این مطالعه به منظور جداسازی لپتوسپیراهای بیماری زا از خون بیماران و تشخیص و تایپینگ آنها به روش PCR-RFLP در استان گیلان انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی، بیماران بستری شده در بخش های اورژانس، داخلی و عفونی بیمارستان رازی رشت که تشخیص بالینی لپتوسپیروز داشتند؛ از ابتدای اردیبهشت تا پایان مرداد 1387 بررسی شدند. کشت های مثبت با روش فنل - کلروفرم مورد استخراج  DNAقرار گرفتند.PCR  با استفاده از دو جفت پرایمر G1 و G2 وB64-I  و B64-II انجام شد. محصول PCR حاصل از پرایمرهای G1 و G2 با آنزیم  DdeIو محصول PCR حاصل از پرایمرهای B64-I و  B64-IIبا آنزیم hinf I برش داده شدند و الکتروفورز گردیدند و الگوی باندی آنها با الگوهای مربوط به سویه های استاندارد مقایسه و تعیین هویت شد.یافته ها: 65 مورد از مجموع 107 نمونه کشت داده شده؛ مثبت گردیدند. 56 نمونه با پرایمرهای G1 و G2 جواب دادند که به گونه های اینتروگانس و بورگ پترسنی متعلق بودند و 9 مورد نیز با پرایمرهای B64-I و  B64-IIپاسخ دادند که همگی به گونه کیرشنری متعلق بودند.نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که اکثریت لپتوسپیراها در این منطقه از گونه های اینتروگانس و بورگ پترسنی می باشند. با توجه به مشکلات متعدد در سروتایپینگ لپتوسپیراها، روش PCR-RFLP برای تعیین هویت و مطالعه ساختارهای یک جمعیت داخل گونه ای مفید می باشد و استفاده مستقیم از آن برای نمونه های بالینی و تشخیص سریع و تعیین هویت، کاربرد دارد.

زمینه و هدف: همودیالیز رایج ترین روش درمان جایگزینی نارسایی مزمن کلیه به شمار می رود. دیالیز ناکافی سبب افزایش مرگ ومیر بیماران می شود. لذا تعیین کفایت دیالیز در این بیماران از اهمیت زیادی برخوردار است. این مطالعه به منظور تعیین کفایت همودیالیز و رابطه آن با متغیرهای دموگرافیک بیماران با نارسایی مزمن و غیرقابل برگشت کلیه با معیار (Clearance Time Volume) kt/v و URR (urea reduction ratio) در مرکز آموزشی درمانی 5آذر گرگان انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی - تحلیلی از 113 بیمار تحت همودیالیز دایم مرکز آموزشی درمانی 5 آذر گرگان که سابقه حداقل سه ماه و بیش از یک بار دیالیز در هفته داشتند؛ به روش سرشماری، نمونه خون قبل و بعد از انجام دیالیز طی سال 1387 تهیه گردید. سطح سرمی BUN قبل ازشروع همودیالیز و نیز در فاصله 5 دقیقه پس از خاموش کردن پمپ از مسیر شریانی اندازه گیری شد. سپس kt/v بیماران با استفاده از فرمول Daugirdas II اندازه گیری شد و رابطه آن با وزن، جنس، سطح تحصیلات، مدت زمان هرجلسه دیالیز، سرعت جریان خون، TMP (Terans Membran Presure) و (Clearance Ultrafiltration) Kuf فیلتر، بیماری زمینه ای، تعداد دفعات دیالیز و روش دست یابی به عروق محاسبه گردید. داده ها توسط نرم افزار SPSS-13 و آزمون های آماری تی، کای دو، فیشر و ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: متوسط سابقه همودیالیز 37 ماه و میانگین سن بیماران 51.6±42 سال بود. 77.9 درصد از افراد مورد مطالعه با توجه به معیار kt/v و URR، دیالیز موثر داشتند. با وجود این که دوز تحویلی دیالیز از میزان استاندارد کمتر بود؛ اما تفاوت معنی دار آماری با میزان استاندارد مشاهده نشد. بین میزان کفایت دیالیز با مدت زمان هر جلسه دیالیز، تعداد دفعات دیالیز در هفته، سرعت جریان خون و روش دستیابی به عروق ارتباط آماری معنی داری وجود داشت (P<0.05)؛ اما بین میزان کفایت دیالیز با وزن، جنس، تحصیلات، TMP، بیماری زمینه ای و  ku/fصافی ارتباط آماری معنی داری وجود نداشت.نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که کفایت دیالیز در گرگان در مقایسه با مطالعات انجام شده در دیگر نقاط کشور از وضعیت بهتری برخوردار می باشد.

زمینه و هدف: استفاده از مواد مخدر برای آرام بخشی یا بهبود اسهال و سرفه موجب یک مشکل بهداشتی عمده در جامعه شده است. این ماده منجر به مسمومیت شدید و حتی مرگ می گردد. این مطالعه به منظور تعیین مسمومیت با تریاک و مشتقات آن در کودکان زیر پنج سال استان گلستان انجام شد.روش بررسی: این مطالعه توصیفی مقطعی با همکاری کمیته عوارض جانبی داروها در دانشگاه علوم پزشکی گلستان انجام شد. کودکان زیر پنج سالی که به دلیل مسمومیت با تریاک و مشتقات آن در بیمارستان های کودکان استان گلستان طی ششماهه دوم سال 1385 پذیرش یا بستری شده بودند؛ وارد مطالعه شدند. پرسشنامه طراحی شده توسط اعضای آموزش دیده کمیته عوارض جانبی داروها تکمیل گردید. داده ها به وسیله نرم افزارSPSS-13  و با آزمون آماری کای دو و تست دقیق فیشر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: در این مطالعه 67 کودک بررسی شدند. کمترین سن 6 روز و بالاترین سن 5 سال بود. در 41.3 درصد موارد، مادران تریاک و مشتقات آن را به کودک داده بودند. 4 مورد مرگ نیز مشاهده شد. 61.2 درصد از کودکان مسموم ساکن مناطق روستایی بودند. بیش از 80 درصد والدین دارای سطح سواد زیردیپلم بودند. نوع خالص تریاک 63.6 درصد موارد مصرفی را تشکیل داده بود. اسهال یا بی قراری کودک علت اصلی مصرف تریاک و مشتقات آن بود.نتیجه گیری: با مقایسه تعداد مسمومین زیر 5 سال با تریاک در این منطقه نسبت به دیگر مطالعات مشابه و نیز فراوانی مرگ به همین دلیل؛ توصیه می شود در مسمومیت های کودکان منطقه که شرح حال والدین مبهم بوده و کودک دچار کاهش سطح هوشیاری است؛ مسمومیت با تریاک با دقت بیشتری مورد توجه قرار گیرد.