مجله علوم و فنون باغبانی ایران
سال:1384 | دوره:6 | شماره:3 |تعداد مقالات:7

روابط فیلوژنتیکی بیست و چهار نژادگان انار ایران با استفاده از نشانگرهای ملکولی ISSR مورد بررسی قرار گرفت. در این بررسی پس از استخراج DNA و بهینه سازی شرایط آزمایش، شش آغازگر ISSR به صورت انفرادی و ترکیبی مورد استفاده قرار گرفتند. در مجموع 173 قطعه افزوده شد که 67 قطعه از آن ها در بین نژادگان ها چند شکل بودند. ماتریس تشابه تشکیل و با استفاده از الگوریتم جاکارد در نرم افزارNTSYS Ver. 2.02  دندروگرام گروه بندی ارقام ترسیم شد. در دندروگرام به دست آمده در ضریب تشابه 65%، ارقام مورد مطالعه در پنج گروه جای گرفتند که 19 رقم آن ها یک گروه مستقل را تشکیل می دادند. با توجه به نتایج به دست آمده به نظر می رسد که نشانگر ملکولی ISSR به دلیل تولید تعداد نوارهای چند شکل بیشتر و همچنین تکرار الگوی باندی، از کارآیی بیشتری برخوردار است. گروه بندی به دست آمده در بسیاری از مواقع با ویژگی های مورفولوژیک ارقام مورد بررسی در این پژوهش مطابقت نداشت.

تاثیر زمان برداشت قلمه از پایه مادری، شرایط محیطی و تیمار های مختلف اکسین بر ریشه زایی قلمه های چوب نیمه سخت شیشه شور در سال 1380 در دانشگاه اهواز مورد بررسی قرار گرفت. قلمه های چوب نیمه سخت و برگدار شیشه شور به ترتیب در هفته اول آبان ماه و هفته اول بهمن ماه از پایه های مادری تهیه شدند. میانگین کمترین و بیشترین دمای هوا در آبان ماه به ترتیب 8 و 20 درجه سانتی گراد و در بهمن ماه به ترتیب 13 و 26 درجه سانتی گراد بوده است. این قلمه ها با ایندول بوتیریک اسید و نفتالن استیک اسید با غلظت های 0، 2000، 3000 و 4000 میلی گرم در لیتر تیمار شدند. سپس قلمه ها در بستر کشت حاوی ماسه و در شرایط مه افشان و تونل پلاستیک قرار داده شدند. برای اجرای این پژوهش از طرح تجزیه مرکب در زمان و مکان در قالب بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار استفاده گردید. قلمه های شیشه شور برداشت شده در بهمن ماه که با IBA با غلظت 4000 میلی گرم در لیتر تیمار شده بودند، درصد ریشه زایی بیشتری (59%) داشتند که در سطح 1% معنی دار گردید. بیشترین تعداد ریشه در قلمه هایی که با IBA با غلظت 4000 میلی گرم در لیتر و یا NAA با غلظت 2000 میلی گرم در لیتر تیمار شده بودند به دست آمد. طول بزرگترین ریشه، میانگین طول ریشه و وزن خشک ریشه قلمه های شیشه شور در سطح 1% و طول رشد جدید شاخساره در سطح 5% در قلمه هایی که با IBA با غلظت 4000 میلی گرم در لیتر تیمار شده بودند، بیشتر بود. برداشت قلمه ها از پایه مادری در بهمن ماه و تیمار آن ها با اکسین، ریشه زایی و طول رشد جدید قلمه ها را به طور معنی داری افزایش داد. درصد ریشه زایی قلمه ها، تعداد برگ و طول رشد جدید قلمه های شیشه شور که با اکسین تیمار شده بودند، در شرایط مه افشان نسبت به تونل پلاستیک به طور معنی داری بیشتر بود ولی میانگین طول ریشه در قلمه هایی که با اکسین تیمار شده و در زیر تونل پلاستیک قرار داده شده بودند، به طور معنی داری بیشتر بود.

جمع آوری، تصفیه و استفاده از لجن و پساب فاضلاب در کشاورزی و فضای سبز یکی از سودمندترین راه های به کارگیری حداکثر منابع آبی، حفظ محیط زیست و تامین حاصلخیزی خاک می باشد. البته وجود فلزهای سنگین در لجن و پساب فاضلاب ممکن است استفاده از این مواد را محدود گرداند. هدف از انجام این پژوهش ارزیابی رشد گیاهان قرنفل، میمون و چمن با به کارگیری دو نوع پساب تصفیه شده کارخانه پلی اکریل ایران و دو سطح لجن فاضلاب در مقایسه با آب چاه (شاهد) بود. آزمایش به صورت کرت های خرد شده با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه کارخانه یاد شده با خاک لوم - سیلتی صورت گرفت. انواع پساب و سطوح مختلف لجن فاضلاب به عنوان فاکتور اصلی و گیاهان به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. لجن فاضلاب و پساب ها بر وزن خشک و طول اندام هوایی گیاهان به طور متفاوتی تاثیر گذاشتند. قرنفل در تیمار 100 تن لجن در هکتار و میمون در تیمارهای 50 و 100 تن لجن در هکتار افزایش وزن خشک داشتند. هر دو تیمار لجن فاضلاب ارتفاع بوته، تعداد شاخه گل دهنده و تعداد گلچه در گل آذین میمون را افزایش دادند که علت آن بالا بودن مواد آلی، نیتروژن و فسفر لجن اضافه شده به خاک بود. همچنین لجن فاضلاب باعث افزایش میزان کلروفیل در گیاهان شد که علت آن میزان بالای منیزیم جذب شده توسط گیاهان بوده است. استفاده از پساب ها باعث افزایش درصد بوته های خشک شده میمون و کاهش ارتفاع در قرنفل شد که می تواند به دلیل غلظت بالای نمک های محلول در آن ها باشد. تنها در چمن، پساب ها باعث رشد بیشتر شدند. برای کاهش اثرهای محدوده کننده پساب ها در آبیاری می توان نسبت های مشخصی از آب با کیفیت مناسب را با پساب ها آمیخت و محدودیت ها را تا حد قابل قبولی کاهش داد.

در این پژوهش، کمیت و کیفیت محصول در انگور 'سلطانین' در دو جهت ردیف کاشت روسیمی (شمال - جنوب و شرق - غرب) و در دو سوی رو به شمال و رو به جنوب در سیستم کاشت پشته ای دو سو به مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش روی بوته های مو سی ساله، کشت شده در ایستگاه پژوهشی خلعت پوشان دانشگاه تبریز انجام شد. این آزمایش در قالب طرح ترتیبی با دو تکرار، چهار تیمار و شش نمونه انجام شد. روی بوته های انتخابی با رشد یکسان، هرس مختلط، صورت گرفت و 50 جوانه در هر بوته نگه داری شد. بین سه تیمار پشته ای جنوبی و روسیمی شرقی - غربی و شمالی - جنوبی از نظر pH، مواد جامد محلول و عملکرد میوه تفاوتی مشاهده نشد و تیمار پشته ای شمالی در سطح پایین تری نسبت به سه تیمار دیگر قرار داشت. به دلیل رشد شاخه های غیر بارده تیمار پشته ای شمالی دارای سطح برگ بیشتر و به دلیل افزایش طبقه های برگی، عصاره حبه ها دارای اسیدیته قابل تیتراسیون بیشتری نیز بودند و تیمار پشته ای جنوبی دارای کمترین سطح برگ و اسیدیته قابل تیتراسیون بود. از نظر وزن حبه، تیمار پشته ای جنوبی و از نظر وزن خوشه ها، تیمار پشته ای شمالی دارای بیشترین میزان بودند و از نظر قطر حبه، تفاوتی بین تیمارها مشاهده نشد. میزان نور رسیده در دو مرحله تغییر رنگ و رسیدن کامل نشان داد که در تیمار روسیمی شمالی - جنوبی بخش اساسی انرژی از راه صفحه رو به شرق جذب می شود و همچنین پخش متقارن تشعشع در صبح در صفحه رو به شرق و در بعد از ظهر در صفحه رو به غرب بیشتر است و در تیمار روسیمی شرقی - غربی تشعشع نور خورشید در صبح و عصر به تقریب موازی ردیف های مو قرار می گیرد و بیشترین دریافت نور در نواحی مختلف صفحه رو به جنوب می باشد. در تیمار پشته ای جنوبی نزدیک به ظهر و در پشته ای شمالی در صبح و بعد از ظهر بیشترین دریافت نور صورت می گیرد.

دو آزمایش جداگانه برای بررسی تاثیر غلظت های مختلف تیوسولفات نقره (صفر، 0.5، 1، 2، 3 و 4 میلی مولار) و 1- متیل سیکلوپروپن (صفر، 0.5،1 و 5 میکرولیتر بر لیتر) بر ویژگی های فیزیکوشیمیایی گل رز رقم 'فرست رد' انجام شد. تیمار با غلظت های مختلف تیوسولفات نقره، در مقایسه با شاهد طول عمر گلجایی رز را بیش از 70% افزایش داد در حالی که موثرترین غلظت 1- متیل سیکلوپروپن تنها 11% عمر گلجایی را افزایش داد. در هر دو آزمایش انجام شده با تیوسولفات نقره، غلظت 2 میلی مولار و بالاتر تاثیر سمی روی برگ داشت. مشخص شد که گل های تیمار شده با تیوسولفات نقره و 1- متیل سیکلوپروپن در طول آزمایش همواره وزن تازه نسبی بالاتری داشتند. تیوسولفات نقره جذب آب را تا مدت زیادی در سطح بالا نگه داشت ولی در گل های شاهد، جذب آب پس از یک هفته کاهش یافت. در گل های تیمار شده با 1- متیل سیکلوپروپن نیز جذب آب همواره بیشتر از شاهد بود. نتایج نشان داد که تیوسولفات نقره فعالیت اندو پروتئازها را به طور معنی داری کاهش داده و کاهش میزان پروتیین های محلول را به تاخیر می اندازد. اما تاثیر 1- متیل سیکلوپروپن بر فعالیت اندو پروتئازها و میزان پروتیین های محلول معنی دار نبود.