هدف: ارایه تقسیم بندی کلاستروم انسان بر اساس مشخصه های آناتومیکی و یافته های مورفولوژیکیمواد و روشها: تعداد ده مغز از افراد تازه فوت شده که هیچ سابقه بیماری عصبی نداشته و مرگ آنها نیز به علت بیماری عصبی نبوده، انتخاب شد. نمونه ها پس از ثبوت و قالب گیری به ضخامت 25 میکرومتر به صورت کرونال و سریال بریده شد. تعدادی از برشها به روش تصادفی سیستماتیک انتخاب و با روش kluver-Barrera رنگ آمیزی شد. با استفاده از نشانه های آناتومیکی و یافته های مورفولوژیکی کلاستروم تقسیم بندی شد. تعداد نورون در واحد حجم و تعداد کل نورون در هر بخش و حجم هر بخش به تفکیک با استفاده از روش های جدید استریولوژی محاسبه شد.یافته ها: بعد از بررسی برشهای کرونال، در کلاستروم انسان در هر دو جهت پشتی - شکمی (Dorso-ventral) و قدامی - خلفی (Antero-posterior) سه بخش قابل تفکیک است. در جهت پشتی - شکمی سه بخش کلاهک (Cap)، پشتی، عمودی یا جزیره ای (Dorsal, Vertical or Insular) و شکمی، افقی یا پایینی (Ventral, Horizontal or Inferior) وجود دارد.شیار حلقوی جزیره ای (Circular insular sulcus) در بالا و شیار رینال (Rhinal sulcus) در پایین به ترتیب بخش پشتی را از بخشهای کلاهک و شکمی جدا می کنند. کلاهک کوچکترین و بخش شکمی بزرگترین حجم کلاستروم را اشغال می کنند.تعداد نورون در واحد حجم یا ترکم نورونی (Neuronal density) از کلاهک به سمت بخش شکمی کاهش می یابد. در جهت قدامی - خلفی نیز سه بخش جلویی (Anterior)، مرکزی یا میانی (Central or middle) و عقبی یا خلفی (Posterior) مشخص است.معیار تقسیم بندی کلاستروم در این جهت بخش گلوبوس پالیدوس (Globus pallidus) از هسته عدسی شکل (Lentiform nucleus) است. به طوری که قسمتی از کلاستروم که در جلو این هسته قرار دارد، تحت نام بخش جلویی (قدامی)، قسمتی که در عقب آن قرار دارد به عنوان بخش خلفی یا عقبی و قسمت مجاور با هسته مذکور بخش میانی یا مرکزی در نظر گرفته شد.در این جهت بخش خلفی کوچکترین و مرکزی بزرگترین حجم کلاستروم را اشغال می کنند. همچنین تعداد نورون در هر بخش با حجم آن ارتباط دارد. تراکم نورونی از جلو به عقب کاهش می یابد. طول جلویی - عقبی کلاستروم 28.06 ±5.25 میلی متر بود و در زنان کمی طویلتر بود.نتیجه گیری: برای اولین بار کلاستروم انسان در دو جهت پشتی - شکمی و قدامی - خلفی به سه بخش مجزا و آناتومیکی تقسیم شد. این بخشها از نظر مورفولوژی و تعداد نورون، تکامل، ارتباطات و عملکرد با هم متفاوت هستند.