مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار
سال:1389 | دوره:17 | شماره:1 (مسلسل 55) |تعداد مقالات:12

زمینه و هدف: سیستم گلوتامینرژیک در بروز علایم سندرم ترک اعتیاد به مرفین نقش داشته و منیزیم دارای اثر مهاری بر گیرنده های NMDA  گلوتامانی می باشد. در این تحقیق، اثر تزریق منیزیم بر علایم سندرم ترک مرفین در موش صحرایی نر و ماده مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی از 48 موش صحرایی نر و ماده بالغ با وزن حدود 200 الی 250 گرم استفاده شد. ابتدا موش ها به 6 گروه 8 تایی تقسیم شدند. گروه های مورد مطالعه عبارت بودند از دو گروه کنترل نر و ماده و چهار گروه متشکل از رت های نر و ماده که منیزیم سولفات با دوز 150 یاMg/kg/ip 300  دریافت کردند. همه گروه ها به روش خوراکی (مرفین Mg/ml 0.4 به همراه ساکارز 3 درصد به مدت 21 روز) معتاد شدند. در هنگام آزمون به حیوانات منیزیم یا سرم نمکی تزریق شد و پس از نیم ساعت هم نالوکسان تزریق گردید. سپس علایم سندرم ترک مورد مشاهده و ثبت قرار گرفت. نتایج حاصله از گروه ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون آنالیز واریانس و آزمون های تعقیبی مقایسه  گردید وP<0.05  تفاوت معنادار تلقی گردید. یافته ها: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که تزریق منیزیم با دوز 150 میلی گرم/کیلو، علایم مهم سندرم ترک را در موش های صحرایی نر ]پرش 62.96 درصد (1.14±2.5)، روی دو پا ایستادن 45.4 درصد (1.45±6.62) [ و در موش های صحرایی ماده معتاد ]پرش 77.75 درصد (0.54±1.25)، صعود 24.51 درصد (1.65±8.87)، ایستادن 52.57 درصد (1.26±5.75) [ به طور معناداری کاهش داد. همچنین منیزیم با دوز 300 میلی گرم/کیلو نیز این علایم را در موش های صحرایی نر ]پرش 87.03 درصد (1.66±6.75)، صعود 34.34 درصد (1.27±12.87)، ایستادن 56.12 درصد (1.72±12.125) [و ماده ]پرش 84.43 درصد (0.25±0.875)، صعود 36.17 درصد (1.08±7.5)، ایستادن 69.07 درصد (0.64±3.75)[ را به طور چشمگیری کاهش بخشید. تجویز منیزیم در هر دو دوز موجب تخفیف معنادار بسیاری از علایم ترک شد و میزان تاثیر آن در هر دو جنس تقریبا مشابه بود. نتیجه گیری: به نظر می رسد که تجویز منیزیم به هنگام ترک مصرف مرفین قادر است تا حد قابل ملاحظه ای علایم سندرم ترک را در موش های صحرایی کاهش دهد.

زمینه و هدف: استفاده از مخدرهای داخل نخاعی باعث افزایش عمق بلوک بی حس کننده ها و مدت اثر بی دردی می گردد. مخدرهای داخل نخاعی با عوارض جانبی همچون خارش، تهوع و استفراغ همراه هستند. از طرفی، استفاده از داروهای NSAID با کاهش بروز خارش ناشی از تجویز مخدرهای داخل نخاعی همراه بوده است. هدف از این پژوهش تعیین و مقایسه اثرات نانوگرم سلکوکسیب (Celecoxib) در کاهش میزان بروز و شدت خارش ناشی از تجویز مپریدین داخل نخاعی است. مواد و روش ها: این مطالعه به صورت کارآزمایی بالینی تصادفی شده دوسوکور بر روی 90 بیمار کاندید عمل جراحی سزارین انتخابی انجام شد. نمونه ها به صورت تصادفی در دو گروه مداخله و کنترل قرار گرفتند. گروه مداخله به میزان 25 ng/kg یا 100 ng/kg سلکوکسیب و گروه کنترل دارونمای خوراکی دریافت کردند. به بیماران تحت بی حسی اسپینال، مقدار10 mg مپریدین به همراه 12.5 m.g داروی Bupivacaine 0.5% به طریقه داخل نخاعی تجویز شد. سپس عوارض خارش، در فواصل صفر، 2، 6، 12 و 24 ساعت پس از عمل جراحی ارزیابی و طبق معیارهای Scoring امتیاز هر یک ثبت شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون های آنالیز واریانس یک طرفه، مجذور کای و تست دقیق فیشر تجزیه و تحلیل شدند؛ مقادیر کمتر از 5 درصد معنادار در نظر گرفته شد. یافته ها: تفاوت گروه های مداخله و گروه کنترل از لحاظ میانگین سن، وزن و مایعات دریافتی معنادار نبود. در گروه مداخله 25 ng/kg و 100 ng/kg بروز خارش در ساعات صفر و 2 به ترتیب با P برابر با 0.049، 0.001 و شدت خارش در ساعت 2 با P برابر با 0.001 به طور معناداری پایین تر از گروه کنترل بود. نتیجه گیری: دوزهای نانوگرم سلکوکسیب در کاهش میزان بروز و شدت خارش ناشی از تجویز مپریدین داخل نخاعی موثر و به عنوان یک داروی ضد خارش قابل استفاده است.

زمینه و هدف: سنگ شکنی برون اندامی درمان اولیه انتخابی در اکثر سنگ های کلیه است، که دارای عوارض متعددی می باشد و یکی از این عوارض، آریتمی قلبی است که بیشتر در حالت غیرهماهنگ اتفاق می افتد. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر سنگ شکنی برون اندامی بر تغییرات نوار قلبی در بیماران با سنگ کلیه انجام گرفت. مواد و روش ها: این مطالعه به صورت نیمه تجربی بر روی 75 بیمار که با استفاده از روش نمونه گیری غیراحتمالی و مبتنی بر هدف از بین بیماران مبتلا به سنگ کلیه انتخاب شدند انجام گرفت. سپس در سه مرحله قبل، حین و بعد از سنگ شکنی، نوار قلب از بیماران گرفته شد. رابطه بین آریتمی ایجاد شده در اثر سنگ شکنی و فعالیت عصبی اتونومیک توسط آنالیز ضربان قلب مورد ارزیابی قرار گرفت. بعد از تفسیر نوار قلب ها و ثبت تغییرات، داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزارهای آماری SPSS و SAS در آزمون های کای اسکوئر، تی مستقل، تی زوجی، مک نمار، کوکران، آنالیز واریانس یکطرفه، مدل خطی عمومی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: سنگ شکنی باعث بروز یا بدتر شدن تغییرات نوار قلب در 66.7 درصد بیماران بدون سابقه قلبی شد. همبستگی معنادار آماری بین انقباض زودرس بطنی و ضد درد دریافتی(p<0.001)  و تاکیکاردی بطنی و طول مدت درمان(p<0.001)  مشاهده شد. نتیجه گیری: امواج شوکی ارایه شده در طی سنگ شکنی برون اندامی باعث ایجاد آریتمی قلبی می شود.

زمینه و هدف: تاثیر استرس بر سطح قند خون مساله ای پیچیده است اما ارتباط آن با سطح قند خون یا کنترل دیابت مشخص شده است. مطالعه حاضر به منظور بررسی مقایسه ای عوامل استرس زا و راهکارهای مقابله ای در افراد مبتلا به دیابت و سالم انجام شده است. مواد و روش ها: مطالعه حاضر از نوع موردی-شاهدی می باشد که بر روی افراد دیابتی و سالم انجام شده است. حجم نمونه بر اساس a=0.05 و d=9، 30 نفر برای 9نفر برای هر گروه برآورد شد. ابزار پژوهش پرسشنامه سنجش عوامل استرس زای روزمره و پرسشنامه روش های مقابله با استرس بوده است. به منظور ارزیابی فرضیه های پژوهش از آزمون تی مستقل در نرم افزار SPSS استفاده شد. اعتبار پرسشنامه مذکور 0.88 و روایی آن 0.84 محاسبه شد. یافته ها: در فراوانی عوامل استرس زا در افراد دیابتی (با نمره میانگین 307.33) و سالم (با نمره میانگین 173.2) تفاوت معناداری دیده شد (P<0.05). همچنین شدت عوامل استرس زا در بیماران دیابتی (با نمره میانگین 308.26) و افراد سالم (با نمره میانگین172.50 ) تفاوت معناداری را نشان داد (P<0.05). بین راهکارهای مقابله ای در دیابتی ها (با نمره میانگین 15.56) و افراد سالم (با نمره میانگین 24.73) نیز تفاوت معناداری مشاهده شد (P<0.05).نتیجه گیری: با توجه به یافته های تحقیق، فراوانی و شدت عوامل استرس زا در افراد مبتلا به دیابت بیشتر از افراد سالم بود.

زمینه و هدف: سایتوکین ها از جمله عوامل مربوط به سیستم ایمنی می باشند که اثر آن ها بر ایجاد دیابت به اثبات رسیده است. میزان بیان سایتوکین ها مانند IFN-y در افراد و جوامع مختلف، متفاوت می باشد. با توجه به این که نفروپاتی ایجاد شده در طی دیابت نوعی بیماری التهابی بوده و از طرفی نقش سایتوکین IFN-y در ایجاد التهاب به خوبی شناخته شده است، هدف از انجام مطالعه حاضر، تعیین میزان سطح سرمی سایتوکین IFN-y در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 دارای عوارض نفروپاتی می باشد. مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی مقطعی، نمونه خون محیطی از 100 بیمار دیابتی نوع 2 مبتلا به نفروپاتی و 100 نفر از افراد غیر دیابتی سالم با کسب مجوز از کمیته اخلاق دانشگاه و رضایت کتبی از بیماران، جمع آوری شد که پس از انتقال به آزمایشگاه، بلافاصله سرم از خون محیطی جدا شده و توسط کیت های تجاری شرکت بیوسنس از نظر میزان سطح سرمی IFN-y مورد بررسی قرار گرفتند. داده های به دست آمده در نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و از آزمون آماری آنالیز واریانس جهت انجام مقایسه ها استفاده گردید؛ مقدار P کمتر از 0.05 معنادار تلقی شد. یافته ها: میانگین سطح سرمی IFN-y در بیماران دیابتی دارای عوارض نفروپاتی و افراد سالم به ترتیب به میزان7.74 ±16.09 و2.00 pg/ml ±4.03 بود که طبق بررسی های آماری، اختلاف بین دو گروه بیماران دیابتی دارای عوارض نفروپاتی و گروه سالم معنادار نبود. نتیجه گیری: با توجه به معنادار نبودن اختلاف بین دو گروه به نظر می رسد که سطح سرمی IFN-y با نفروپاتی در بیماران دیابتی نوع 2 ارتباطی ندارد.

زمینه و هدف: همسرآزاری به عنوان یک معضل بهداشت عمومی و روانی به انواع گوناگونی از آزارهای صورت گرفته نسبت به همسر اطلاق می شود. همسرآزاری رایج ترین شکل خشونت علیه زنان می باشد که تاثیر منفی بر اولویت های بهداشتی مهم نظیر سلامت و ایمنی مادران، تنظیم خانواده و بهداشت روانی دارد. این پژوهش با هدف بررسی شیوع انواع همسرآزاری و عوامل مرتبط با آن انجام شده است. مواد و روش ها: این پژوهشی توصیفی-تحلیلی مقطعی بر روی زنان متاهل مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی سبزوار در سال 1386 با حجم نمونه 396 نفر و به روش نمونه گیری آسان، با استفاده از پرسشنامه ای برگرفته از مقیاس شاخص همسرآزاری، انجام گرفت. داده ها با استفاده از آزمون های مجذور کای، فیشر و تی استیودنت به وسیله نرم افزار SPSS 11 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: شایع ترین خشونت های اعمال شده علیه زنان خشونت روانی با 29.2 درصد، خشونت های جنسی 28 درصد و خشونت فیزیکی 10.8 درصد گزارش شده است. سطح تحصیلات زن و شوهر، شغل شوهر، ازدواج مجدد شوهر، اعتیاد شوهر، تجربه رفتار خشونت آمیز در کودکی زن و شوهر، داشتن نسبت فامیلی، بیماری جسمی و عصبی زن، محل تولد زن و شوهر و تعداد فرزندان با انواع همسرآزاری ارتباط معناداری نشان داد (p<0.05). نتیجه گیری: میزان خشونت در ابعاد مورد بررسی، بسیار بالا بوده و شایع ترین نوع همسرآزاری علیه زنان به ترتیب خشونت روانی، جنسی و فیزیکی می باشد.

زمینه و هدف: قرص لوونرژسترل به عنوان یک روش موفق پیشگیری از بارداری اورژانسی می تواند تا 72 ساعت بعد از تماس از بارداری ناخواسته جلوگیری کند. پژوهش حاضر به منظور بررسی میزان آگاهی زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی سبزوار در زمینه مصرف و عوارض قرص لوونرژسترل مذکور انجام گرفته است. مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی-تحلیلی بر روی جمعیت زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر سبزوار انجام گرفته است. روش نمونه گیری به صورت خوشه ای و روش جمع آوری داده ها با پر کردن پرسشنامه ای مشتمل بر خصوصیات دموگرافیک و اطلاعات مربوط به آگاهی شرکت کنندگان در زمینه نحوه استفاده صحیح و عوارض قرص لوونورژسترل بوده است. روایی پرسشنامه توسط متخصصین ارزیابی گردید و پایایی آن توسط آزمون آلفای کرونباخ سنجیده شد (a=0.716). حجم نمونه 396 نفر در نظر گرفته شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری SPSS 15 و روش های آمار توصیفی و تحلیلی (آزمون تی مستقل و ضریب همبستگی پیرسون) استفاده شد. یافته ها: در این پژوهش، مشخص گردید که 29.8 درصد افراد بررسی شده تا کنون از این قرص استفاده کرده اند و میانگین نمره آگاهی آنان از 100 نمره در استفاده صحیح از قرص 34.5±46.1 بوده و نمره آگاهی از عوارض قرص از 100 نمره 28.92±22.39 می باشد. بین سن و آگاهی استفاده صحیح از قرص ( P=0.029و r=-.11) و آگاهی از عوارض قرص (P=0.027 و r=-.11) همبستگی منفی به دست آمد. نتیجه گیری: یافته های مطالعه حاضر نشان می دهد که میانگین نمره آگاهی از استفاده صحیح قرص و عوارض آن هر دو پایین است.

زمینه و هدف: یکی از عفونت های قارچی شایع در خانم ها ولوواژینیت کاندیدیایی است که توسط گونه های مختلف کاندیدا ایجاد شده و الگوی مقاومت متفاوتی نسبت به داروهای معمول دارند. تحقیق حاضر به منظور تعیین گونه های مختلف کاندیدیا در خانم های مراجعه کننده به بیمارستان مبینی شهرستان سبزوار به منظور پیشنهاد درمانی مناسب توسط پزشکان انجام گردید. مواد و روش ها: مطالعه حاضر یک مطالعه توصیفی تحلیلی مقطعی می باشد که بر روی نمونه متشکل از 231 زن مراجعه کننده به بیمارستان مبینی سبزوار که از ترشحات واژینال شاکی بودند، انجام گردید. بعد از اخذ مجوز اخلاقی از کمیته اخلاق دانشگاه و کسب رضایت نامه کتبی، همزمان با اندازه گیری pH واژن، ترشحات فورنیکس های طرفی و خلفی توسط دو سواپ سر پنبه ای مرطوب جمع آوری شده و ابتدا به صورت مستقیم از نظر سلول های مخمری بررسی شدند و سپس در محیط سابورودکستروز آگار کشت داده شدند. سپس مخمرهای رشد یافته بر اساس صفات ماکروسکوپی و میکروسکوپی، تولید لوله زایا در سرم خون و صفات بیوشیمیایی با استفاده از کیتYeast Plus System  مورد شناسایی قرار گرفتند. داده های به دست آمده در جداول دو بعدی توصیف و با استفاده از آزمون آماری مجذور کای و نرم افزار SPSS (ویرایش 11) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در نتایج آزمایش مستقیم، 7.35 درصد و نتایج کشت نمونه 26.8 درصد نمونه ها مثبت بودند. در مراحل شناسایی، مخمرهای کاندیدا آلبیکنس با فراوانی 38.7 درصد، کاندیدا کفیر با فراوانی 17.7 درصد، ساکارومایسس سرویسیه با فراوانی 14.5 درصد، کاندیدا تروپیکالیس با فراوانی 9.6 درصد، کاندیدا گلابراتا با فراوانی 8 درصد، کاندیدا کروزه ای با فراوانی 3.2 درصد و سایر مخمرهای غیر بیماری زا با فراوانی 6.4 درصد شامل کاندیدا رگوزا، کاندیدا لیپولیتیکا، ترایکوسپورون بژلی و بلاستوشیزومایسس کاپیتاتوس جدا شدند. نتیجه گیری: مخمرهای غیر بیماری زا که تنها از بیمارانی با کاهش سیستم ایمنی جدا می شوند، جدا گردید و لازم است در عفونت های واژینال در نظر گرفته شوند.

زمینه و هدف: تب کریمه کونگو (CCHF) اولین بار در سال 1944 در کریمه و سپس در سال 1956 در کونگو شرح داده شد. سرانجام با بررسی های بیشتر، یکسان بودن این دو بیماری در دو قاره مشخص شد و به اسم «تب خونریزی دهنده کونگو کریمه» نامگذاری شد. این بیماری یکی از انواع تب های خونریزی دهنده است که پس از طی دوره کمون کوتاه مدت به صورت تب، لرز و میالژی تظاهر کرده و پس از گذشت حدود پنج روز از شروع، وارد فاز خونریزی دهنده می شود. معرفی بیمار: بیمار مورد معرفی، یک پسر 15 ساله مبتلا به بروسلوز و تحت درمان از حدود پانزده روز قبل است که به علت تب، سردرد و استفراغ مراجعه و با تشخیص اولیه مننژیت بروسلایی بستری شده است و به علت ترومبوسیتوپنی و پتشی های پراکنده و اپیستاکسی نمونه سرم بیمار از نظر CCHF به روش RT-PCR مورد آزمایش قرار گرفته و مثبت گزارش شده است. نتیجه گیری: احتمال ابتلا به CCHF در مشاغل مرتبط با دام وجود دارد و از آن جا که علایم ابتدایی این بیماری شبیه به بیماری بروسلوز است، باید این تشخیص در بیماران مبتلا به بروسلوز مد نظر قرار گیرد.