مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار
سال:1389 | دوره:17 | شماره:3 (مسلسل 57) |تعداد مقالات:14

زمینه و هدف: دیابت ملیتوس مهم ترین بیماری متابولیک انسان است که منجر به هیپرگلیسمی و هیپرلیپیدمی می شود. از آن جا که گیاهان دارویی منابع غنی از آنتی اکسیدان های طبیعی هستند و عوارض جانبی آن ها نیز کمتر است، تاثیر عصاره آبی-الکلی دانه خرنوب بر غلظت گلوکز و چربی خون در موش صحرایی دیابتی نر در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، 56 سر موش صحرایی نر بالغ از نژاد ویستار و با وزن تقریبی 220-210 گرم به طور تصادفی در هفت گروه هشت تایی تقسیم شدند: گروه کنترل بدون تیمار دارویی، گروه دریافت کننده حلال عصاره که روزانه فقط آب مقطر دریافت نمودند، گروه کنترل تیمار شده با عصاره آبی-الکلی دانه خرنوب(600 mg/kg) ، گروه کنترل دیابتی که فقط استرپتوزتوسین دریافت کردند و گروه های تجربی 3 و 2 و 1 که علاوه بر دیابتی شدن یعنی دریافت استرپتوزتوسین به ترتیب روزانه مقادیر 600 (mg/kg) و 300 و 150 عصاره آبی الکلی دانه خرنوب را به صورت خوراکی و به مدت 16 روز دریافت کردند. در پایان دوره آزمایش، از همه گروه ها نمونه خونی تهیه گردید و میزان گلوکز و چربی خون آن ها اندازه گیری شد. نتایج با استفاده از آزمون آماری آنالیز واریانس و نرم افزار SPSS 18 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و مقادیرP<0.05  معنادار تلقی گردید. یافته ها: مقدار گلوکز سرم در گروه های تجربی 3 و 2 و 1 به ترتیب 56.75±606 و 56.13±582 و 33.01±576 بود که نسبت به گروه کنترل دیابتی (25.23±685) کاهش معناداری را نشان داد. میزان کلسترول تام سرم نیز در گروه های تجربی 3 و 2 و 1 به ترتیب 5.44±57 و 6.52±55 و 6.93±61 بود که نسبت به گروه کنترل دیابتی (5.31±70) کاهش معناداری را نشان داد. میزان HDL-C سرم فقط در گروه تجربی2  (2.87±24) نسبت به گروه کنترل دیابتی (1.59±22) افزایش معناداری را نشان داد. مقدار تری گلیسرید سرم نیز فقط در گروه تجربی2  (8.96±92) نسبت به گروه کنترل دیابتی (9.03±105) کاهش معناداری را نشان داد. نتیجه گیری: عصاره آبی-الکلی دانه خرنوب میزان گلوکز و لیپیدهای خون را کاهش داده است. میزان HDL-C نیز به دنبال مصرف این عصاره افزایش نشان داده است.

زمینه و هدف: علیرغم تحقیقات گسترده در زمینه صرع، هنوز مکانیسم اصلی ایجاد این اختلال ناشناخته است. با توجه به این که فعالیت آنزیم اکتو ATPase نقش مهمی در تبدیل ATP به AMP داشته و این ماده متعاقبا می تواند به آدنوزین تبدیل شود و نیز با در نظر گرفتن نقش آدنوزین به عنوان مهم ترین عامل ضد تشنج درون زا در مغز، در این تحقیق تاثیر مهار فعالیت اکتو ATPase بر روند کیندلینگ مسیر پرفورنت مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، تعداد 6 سر موش صحرایی نر در هر گروه بر اساس روش کیندلینگ سریع با تحریکات الکتریکی مسیر پرفورنت (12 بار در روز با فرکانس 50 هرتز و مدت هر پالس 1 میلی ثانیه) کیندل شدند. در طی روند کیندلینگ، کمیت های رفتاری و الکتروفیزیولوژیک تشنج و نیز پتانسیل های میدانی ثبت می شد. برای بررسی نقش آنزیم اکتو ATPase در گروهی از حیوانات، هر روز پس از پایان تحریکات کیندلینگ FPL 67156 به عنوان مهارگر این آنزیم به صورت داخل بطن مغزی به حیوانات تزریق گردید. حیوانات در گروه کیندل 6 سر و در سایر گروه ها 4 سر بودند مقایسه آماری کمیت های مدت زمان امواج تخلیه متعاقب، شیب fEPSP و دامنه PS در طی روند صرع زایی در بین گروه های مختلف آزمایشی توسط آزمون تجزیه و تحلیل واریانس دو طرفه از نوع Repeated Measures و آزمون متعاقب Bonferoni صورت گرفت. اختلاف شاخص زوج پالس در هر فاصله زوج پالسی بین گروه ها توسط آزمون تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون متعاقب  Bonferoni صورت گرفت. وقوع مراحل پنج گانه تشنجی بین گروه های آزمایشی نیز با استفاده از آزمون کروسکال والیس و آزمون متعاقب من ویتنی یو مقایسه گردید. در محاسبات آماری از نرم افزار Prism نسخه شماره 5 استفاده شد. یافته ها: نتایج این تحقیق نشان داد که مهار آنزیم اکتو ATPase (با تزریق FPL67156) باعث تغییری در احتمال بروز مراحل مختلف رفتاری تشنج و مدت زمان امواج تحلیه متعاقب در طی روند کیندلینگ نسبت به گروه کیندل نمی شود(P>0.05)  اما شکل پذیری سیناپسی را تحت تاثیر قرار می دهد، به گونه ای که دامنه PS را نسبت به گروه کیندل افزایش داده(P<0.05)  و میزان کاهش تسهیل زوج پالس را نسبت به گروه کیندل افزایش می دهد (P<0.05).نتیجه گیری: نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که فعالیت آنزیم اکتو ATPase در روند شکل پذیری در طی روند صرعی شدن در مدل کیندلینگ نقشی مهاری دارد به گونه ای که با مهار آن، این روند تسهیل می شود.

زمینه و هدف: تفکر انتقادی از جمله برون دادهای اصلی آموزش عالی است و با گسترش روز افزون اشتغال به تحصیل در دوره های مجازی، ارتقا تفکر انتقادی در نظام آموزش از دور، مد نظر دست اندرکاران می باشد. این مطالعه به منظور بررسی کیفی تجارب اساتید و دانشجویان از یاددهی-یادگیری تفکر انتقادی در آموزش پزشکی انجام گردید. مواد و روش ها: در این مطالعه کیفی، 7 نفر از اساتید و 11 نفر از دانشجویان نظام آموزش از دور رشته آموزش پزشکی مورد مصاحبه نیمه ساختار یافته قرار گرفتند. کلیه مصاحبه ها ضبط و به صورت مکتوب پیاده شد و با استفاده از روش تحلیل مقایسه ای اشتراوس و کوربین، تحلیل گردیدند. یافته ها: مشارکت کنندگان در این پژوهش سه درون مایه اصلی «ماهیت تفکر انتقادی»، «تفکر انتقادی در چارچوب رشته آموزش پزشکی» و «فرایند یاددهی یادگیری تفکر انتقادی در آموزش پزشکی مجازی» را مطرح نمودند. نتیجه  گیری: تجربه شرکت کنندگان نشان می دهد که یاددهی یادگیری تفکر انتقادی در آموزش مجازی تحت تاثیر راهبردهای تدریس، خصوصیات نرم افزار سیستم مدیریت یادگیری، ایجاد محیط مناسب فراگیر محور و مد نظر قرار دادن تفکر انتقادی به عنوان یکی از اهداف درسی و ارزیابی قرار دارد.

زمینه و هدف: با وجود شناخت تاثیر روش آموزش مبتنی بر حل مساله هنوز چالش های زیادی در جایگزینی آن با شیوه سنتی رایج وجود دارد. هدف از این مطالعه بررسی تجارب دانشجویان از شکل تغییر یافته یادگیری بر اساس حل مساله با تلفیق کار در گروه های کوچک بود. مواد و روش ها: در این مطالعه کیفی، 35 دانشجوی پرستاری شرکت داشتند. درس پرستاری کودکان با روش تلفیق شده یادگیری مبتنی بر حل مساله و کار در گروه های کوچک آموزش داده شد. در مجموع، 35 مصاحبه نیمه ساختار یافته حضوری و 6 مصاحبه گروه مدار با دانشجویان پرستاری صورت گرفت. تحلیل داده های پژوهش با روش تحلیل محتوا انجام شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که تلفیق روش یادگیری مبتنی بر حل مساله و کار در گروه های کوچک با تجربه تفکر، پژوهش، خود تنظیمی، انگیزش و موانع همراه است. موانع این روش زمان بر بودن، اختلاف اعضا گروه و مقاومت در برابر تغییر بود. نتیجه گیری: نتیجه این مطالعه نشان می دهد که روش تعدیل شده حل مساله در تقویت مکانیزم های یادگیری تاثیر دارد.

زمینه و هدف: نشخوار فکری به عنوان یکی از عوامل موثر در ایجاد و تداوم اختلال افسردگی عمده مطرح شده است. از این رو، این مطالعه با هدف مقایسه نشخوار فکری و مولفه های آن در بیماران مبتلا به اختلال افسردگی عمده، اختلال وسواس-اجبار، اختلال اضطراب فراگیر و افراد بهنجار انجام گردید. مواد و روش ها: در این پژوهش توصیفی-تحلیلی مقطعی، تعداد 28 بیمار مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر، 28 بیمار مبتلا به اختلال وسواس-اجبار، 28 بیمار مبتلا به اختلال افسردگی عمده و 28 فرد بهنجار به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. مقیاس پاسخ نشخواری (RRS) در مورد افراد شرکت کننده اجرا گردید. داده های پژوهش به کمک نرم افزار آماری SPSS 16 و با استفاده از آزمون تحلیل واریانس چند متغیره (MANOVA) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: میانگین نمره نشخوار فکری افراد مبتلا به اختلال افسردگی عمده، وسواس-اجبار، اضطراب فراگیر و بهنجار به ترتیب برابر با 13.38±62.36، 12.76±63.50، 15.60±54.79 و 15.25±44.57 بود. نتایج نشان داد که بین میانگین نمرات نشخوار فکری و مولفه های آن در چهار گروه تفاوت معنادار وجود دارد (P<0.05). نتیجه گیری: یافته های پژوهش نشان می دهد که نشخوار فکری هم در جمعیت های بالینی و هم در جمعیت های غیر بالینی اتفاق می افتد و وقوع آن محدود به یک اختلال خاص نیست.

زمینه و هدف: در بین باسیلوس ها، باسیلوس سرئوس، باسیلوس تورنجینزیس و باسیلوس آنتراسیس دارای اهمیت زیادی می باشند که از میان آن ها باسیلوس آنتراسیس عامل بیماری سیاه زخم می باشد. تولید توکسین در باسیلوس آنتراسیس توسط ژن pxo1 و پلاسمید مربوط به آن صورت می گیرد. اخیرا در تحقیقات نشان داده شده است که این ژن به سایر باسیلوس های یاد شده در فوق نیز انتقال یافته است. هدف این مطالعه جستجو و تعیین فراوانی ژن pxo1 در باسیلوس هایی به جزء باسیلوس آنتراسیس می باشد تا در صورت وجود ژن pxo1 در آن ها بتوان از آن ها بدون خطر بیماریزایی در ساخت واکسن علیه سیاه زخم استفاده کرد. مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی-مقطعی، 65 نمونه خاک از مناطق مختلف ایران جمع آوری شد و ارگانیسم های مورد نظر از آن نمونه ها جدا شدند. پس از جداسازی ارگانیسم ها از خاک، پروتئین های جدا شده از باسیلوس های یافت شده با استفاده از تکنیک SDS-PAGE مورد ارزیابی قرار گرفته و محدوده پروتئین های کد شده توسط ژن pxo1 در هر یک از آن ها بررسی و مشخص شد. داده ها به صورت جداول و نمودار با استفاده از نرم افزار Exell تلخیص شد. یافته ها: بر اساس نتایج، 13 باسیلوس از 38 باسیلوس مطالعه شده دارای باندهای پروتئینی در ناحیه پروتئین های کد شده توسط ژن pxo1 می باشند که همگی این نمونه ها از گروه باسیلوس سرئوس بودند. نتیجه گیری: در ایران پلاسمید pXO1 از باسیلوس آنتراسیس، به 13 باسیلوس جدا شده از گروه باسیلوس سرئوس انتقال یافته است.

زمینه و هدف: بیماری اتوایمیون تیروئیدی از شایع ترین اختلالات تیروئیدی در مناطق با دریافت کافی ید می باشد و ارزیابی آنتی بادی های تیروئید پراکسیداز (TPO Ab) و آنتی تیروگلوبولین (TG Ab) و آنتی میکروزومال (TM Ab) در اغلب بیماران هیپوتیروئیدی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. لذا مطالعه حاضر جهت تعیین فراوانی نقش آنتی تیروئید آنتی بادی ها در افراد هیپوتیروئیدی شهرستان سبزوار طراحی و اجرا گردید. مواد و روش ها: این یک مطالعه توصیفی-تحلیلی و مقطعی است که در آن 382 نفر از افراد بالای 20 سال با TSH بالاتر از نرمال و T3 و T4 پایین تر از نرمال، به روش نمونه گیری غیر احتمالی در دسترس انتخاب گردیدند. میزان TGAb ,TPOAb ,TSH و TMAb آن ها به روش الیزا اندازه گیری شد. داده ها توسط روش های آماری مجذور کای، تی مستقل و ضریب همبستگی پیرسون به وسیله نرم افزارSPSS 15  مورد بررسی قرار گرفت وP<0.05  معنادار تلقی گردید. یافته ها: میزان میانگین تیتر آنتی بادی های TMAb ,TGAb ,TPOAb در مردان و زنان با TSH بالای 10m IU/ml به ترتیب 72.3، 78.3 و 50 درصد مثبت به دست آمد. در 72.3 درصد از افراد،TPOAb  و در 78.5 درصد،TMAb  و در 50 درصد افراد،TGAb  بالاتر از حد نرمال بود. بین TPOAb و TGAb بیشترین همبستگی وجود داشت(r=0.89) . نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان می دهد که در جمعیت مورد مطالعه در سبزوار میزانTMAb ,TGAb  وTPOAb  بالاتر از مقدار طبیعی است که شدت افزایش TPOAb و TGAb به مراتب بالاتر از TMAb می باشد.

زمینه و هدف: سالمندی دوره ای از تجربه سفر زندگی است که طی آن سالمندان در معرض تهدیدات بالقوه ای نظیر افزایش ابتلا به بیماری های مزمن، تنهایی و انزوا، عدم برخورداری از حمایت اجتماعی بوده و به دلیل ناتوانی های جسمی و ذهنی در موارد زیادی نیز استقلال فردی آنان مورد تهدید قرار می گیرد. این عوامل می تواند منجر به اُفت کیفیت زندگی در سالمندان شود. از این رو، در این مطالعه کیفیت زندگی سالمندان ساکن شهر سبزوار مورد بررسی قرار گرفته است. مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی-تحلیلی و مقطعی، تعداد 304 نفر از افراد بالاتر از سن 60 سالگی ساکن شهر سبزوار در سال 1388به روش نمونه گیری خوشه ای سیستماتیک انتخاب شدند. اطلاعات مورد نظر از طریق فرم پرسشنامه استاندارد شده The sf-36 Health status مربوط به کیفیت زندگی جمع آوری گردید. داده ها توسط جداول فراوانی و مقادیر میانگین و انحراف معیار خلاصه و با استفاده از آزمون های آماری تی مستقل، آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون مجذور کای توسط نرم افزار SPSS 15 مورد پردازش قرار گرفت. سطح معناداری 0.05 در نظر گرفته شد. یافته ها: میانگین نمره کل کیفیت زندگی 8.7±44.9 بود. بیشترین میزان میانگین کیفیت زندگی در داشتن نیرو و انرژی با میانگین 0.5±50.6 و کمترین مقدار کیفیت زندگی در سلامت عمومی 19.7±39.2 بود. در مجموع 38.7 درصد افراد زندگی خوبی داشتند و 23.3 درصد از کیفیت زندگی نامناسبی برخوردار بودند. 44.4 درصد مردان از نظر درد وضعیت مناسبی نداشتند و در مجموع 44.3 درصد محدودیت فعالیت داشتند. بین مردان و زنان سالمند از نظر محدودیت فعالیت، مشکلات سلامت جسمانی، روانی و اجتماعی اختلاف معناداری وجود نداشت. در حالی که از نظر درد بدنی، بین زنان و مردان سالمند اختلاف معنادار آماری دیده شد. نتیجه گیری: با عنایت به این که همه ابعاد کیفیت زندگی سالمندان کمتر از 50 بود، می توان کیفیت زندگی سالمندان شهرستان سبزوار را نامطلوب ارزیابی نمود.

زمینه و هدف: اختلالات اسکلتی-عضلانی یکی از مهم ترین موضوع های سلامت شغلی در دنیای امروز می باشد. با توجه به این که وزارت بهداشت متولی امر سلامت جامعه است و ارایه هر چه بهتر خدمات سلامت نیازمند نیروی کار سالم می باشد، تحقیق حاضر با هدف تعیین شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی در کارکنان دانشگاه علوم پزشکی سبزوار در سال 1386 انجام گردید. مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی-تحلیلی و مقطعی به صورت نمونه گیری در دسترس بر روی 364 نفر از پرسنل گروه های پیراپزشکی، بهداشت و درمان دانشگاه علوم پزشکی سبزوار در سال 1386 انجام شده است. در این مطالعه اختلالات اسکلتی-عضلانی از طریق پرسشنامه نوردیک که شامل بررسی اختلالات در 9 عضو بدن در یک هفته گذشته، یک سال گذشته و بازماندگی از کار به علت اختلالات می باشد، بررسی گردید. داده های جمع آوری شده با آزمون های تی مستقل و ضریب همبستگی در نرم افزار SPSS 13 تحلیل گردید. یافته ها: میانگین و انحراف معیار سن و سابقه کارکنان به ترتیب 6.88±32.81 سال و 7±9.36 سال می باشد. بیشترین شیوع اختلالات در یک سال گذشته در کل افراد مورد بررسی در نواحی کمر، زانو و پشت به ترتیب 57.8 درصد، 44 درصد و 42.6 درصد بود ولی در گروه درمان به ترتیب 61.6 درصد، 9/46 درصد و 48.6 درصد بود. در گروه پیراپزشکی، شیوع اختلالات در ناحیه شانه 29.7 درصد و در گروه بهداشت در ناحیه مچ دست 28.4 درصد بوده است. نتیجه گیری: با توجه به یافته های مطالعه شیوع اختلالات کارکنان دانشگاه بالا بوده و بیشترین شیوع اختلال در نواحی کمر و زانو می باشد. اختلال در ناحیه پشت، کمر و زانو در گروه درمان و اختلال ناحیه گردن در گروه بهداشت بیشتر بود.

زمینه و هدف: سنگ شکنی برون اندامی یکی از شیوه های درمانی کم عارضه سنگ های کلیه است. هماتوم از عوارض خطرناک و هماچوری، عارضه شایع این روش درمانی است. اثرات قلبی عروقی این روش شامل، افزایش فشار خون دیاستولیک و ایجاد آریتمی های دهلیزی، تشدید نارسایی قلبی و اختلال در پیس میکر قلبی است. امروزه استفاده از سنگ شکنی برون اندامی در اکثر شهر های بزرگ رواج یافته است. پیش گیری از عوارض تحریک کننده حیات و نیز اتخاذ مطلوب ترین روش برای درمان چنین بیمارانی ضروری است معرفی بیمار: بیمار مردی 48 ساله است که به علت سنگ کلیه تحت درمان سنگ شکنی برون اندامی قرار گرفته و دو ساعت پس از آن دچار درد قفسه سینه شده است. وی پس از مراجعه به اورژانس با تشخیص انفارکتوس قسمت تحتانی قلب تحت درمان با آسپرین، استرپتوکیناز و هپارین قرار گرفت. شش ساعت بعد دچار هماچوری شدید و هماتوم کلیه شد که با قطع داروهای ضد انعقاد و مایع درمانی مناسب و استفاده از داروهای وازوکنسترکتیو و آپروتینین بیمار نجات یافت و با حال عمومی خوب از بیمارستان مرخص شد. نتیجه گیری: احتمال وقوع انفارکتوس میوکارد حاد به دنبال سنگ شکنی برون اندامی مساله ای است که باید مورد توجه قرار گرفته و برای پیش گیری از آن باید بررسی دقیق تر بیماران از نظر قلبی عروقی، قبل و بعد از سنگ شکنی انجام شود.