مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار
سال:1385 | دوره:13 | شماره:1 (مسلسل 39) |تعداد مقالات:11

زمینه و هدف: سرطان کولورکتال یکی از مهم ترین سرطانهای شایع جهان میباشد. میزان شیوع سرطان کولورکتال بسته به ناحیه جغرافیایی متفاوت میباشد. در سرطان کولورکتال عوامل مختلف محیطی، ژنتیکی و عادت های غذایی نقش دارند. ژن P53 مهم ترین ژن مهارکننده تومور می باشد، میزان موتاسیون اکسون 6 ژن P53 با بیان پروتئین فوق در نمونه های سرطانی کولورکتال در نواحی مختلف، متفاوت گزارش شده است. هدف از این مطالعه تعیین ارتباط جهش اکسون 6 ژن P53 با بیان پروتئین و پیش آگهی بیماری درسرطان کولورکتال می باشد. مواد و روش ها: این مطالعه بر روی 80 نمونه سرطانی کولورکتال انجام شد که طی سال های 1382 تا 1385 به بیمارستان های شهر اصفهان مراجعه کرده بودند. DNA نمونه ها با روش فنل کلروفرم، ایزوآمیل الکل در بخش ژنتیک دانشکده پزشکی اصفهان استخراج گردید و اکسون 6 ژن P53 با PCR تکثیر گردید و متعاقب الکتروفورز افقی با روش SSCP موتاسیون اکسون 6 تعیین شد. بیان پروتئین P53 با روش ایمونوهیستوشیمی در نمونه های فوق مشخص شد.داده ها با آزمون مجذور کای تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: از 80 نمونه مورد مطالعه در 12 نمونه (15درصد) جهش وجود داشت که 10 نمونه از جهش ها با بیان پروتئین همراه بود. بین جهش اکسون 6 ژن P53 با بیان پروتئین P53 ارتباط معنی داری وجود داشت (P<0.001). ولی بین جهش و Stage تومور ارتباط معنی داری وجود نداشت (P<0.05). نتیجه گیری: مطالعه نشان می دهد که تمام جهش های اکسون 6 ژن P53 با بیان پروتئین P53 همراه نمی باشند. بنابراین، روشPCR-SSCP  یا Sequencing در کنار ایمونوهیستوشیمی برای تشخیص جهش لازم و ضروری می باشد.

زمینه و هدف: هیپرلیپیدمی  یکی از مهم ترین ریسک فاکتورهای بیماری های قلبی و عروقی در بیماران همودیالیزی محسوب می شود. از آن جا که وجود مقادیر کافی کارنیتین در بدن برای متابولیسم طبیعی اسیدهای چرب و جلوگیری از بروز هیپرلیپیدمی ضروری است، این مطالعه به منظور تعیین تاثیر کارنیتین بر سطح لیپیدهای سرم بیماران همودیالیزی در بیمارستان امام خمینی ساری انجام شده است.مواد و روش ها: این مطالعه به روش کارآزمایی بالینی دوسوکور بر روی 20 بیمار همودیالیزی که حداقل به مدت سه ماه دیالیز می شدند، انجام شده است. بیماران به صورت تصادفی به دو گروه مساوی مورد و شاهد تقسیم شدند. به گروه مورد، قرص کارنیتین با دوز یک گرم در روز و به گروه شاهد قرص پلاسبو داده شد. قبل از مطالعه و 3 و 6 ماه بعد از تجویز دارو سطح کلسترول و تری گلیسرید پلاسما اندازه گیری و در دو گروه مورد مقایسه قرار گرفت. جهت مقایسه دو گروه از نرم افزار آماری SPSS و آزمون آنالیز واریانس، آزمون تی و مجذور کای استفاده شد.یافته ها: میانگین سطح کلسترول و تری گلیسرید در هیچ کدام از نوبت های اندازه گیری شده در دو گروه با هم تفاوت آماری معنی داری نداشت. همچنین تغییرات میانگین کلسترول و تری گلیسرید در هر گروه بعد از 3 و 6 ماه از تجویز دارو تغییر آماری معنی داری نداشته است.نتیجه گیری: تجویز کارنیتین بر سطح لیپیدهای سرم در بیماران همودیالیزی تاثیری نداشته است.

زمینه و هدف: هنگامی که به زائو حق انتخاب وضعیت داده می شود، وضعیت هایی را انتخاب می کند که در آن احساس راحتی بیشتری می نماید و طی زایمان به دفعات تغییر وضعیت می دهد. تغییر وضعیت مادر سبب تطابق بهتر محور بدن جنین با کانال زایمان می شود؛ بنابراین، وضعیت هایی که مادر جهت راحتی بیشتر انتخاب می کند غالبا سبب بهبود نزول جنین در کانال زایمان و در نتیجه پیشرفت طبیعی زایمان می شوند. لذا پژوهش حاضر با هدف کلی بررسی اثر قرار گرفتن مادر در وضعیت های انتخابی خود بر طول بخش فعال مرحله اول زایمان انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه به صورت کارآزمایی بالینی طی سال های 1383و1384 در زایشگاه بیمارستان حضرت زینب (س) شهر مشهد بر روی 68 زن باردار کم خطر با سن بارداری 38 تا 42 هفته انجام شد که به طور تصادفی در گروه مورد (وضعیت های انتخابی) و گروه شاهد (وضعیت های متداول) قرار گرفتند. در گروه وضعیت های انتخابی، مادران طی بخش فعال مرحله اول زایمان بسته به تمایل خودشان تغییر وضعیت می دادند، در حالی که مادران در گروه وضعیت های متداول، در بستر مراقبت می شدند. جهت گردآوری داده ها از فرم های مصاحبه و مشاهده استفاده شد. داده های با نرم افزار آماری spss و با استفاده از آزمون های تی ستیودنت، مجذور کای، من ویتنی یو و آزمون دقیق فیشر تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: میانگین طول بخش فعال مرحله اول زایمان در گروه وضعیت های انتخابی نسبت به گروه وضعیت های متداول به طور معنی داری کمتر بود (P=0.002) به طوری که انحراف معیار± میانگین طول این بخش در گروه وضعیت های انتخابی 156.75±66.48 و در گروه وضعیت های متداول 207.25±61.04 دقیقه بود.نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که در وضعیت های انتخابی مادر طول بخش فعال مرحله اول زایمان کاهش می یابد. لذا جهت کاهش مدت اقامت زائو در بخش زایمان می توان از وضعیت هایی غیر از وضعیت های متداول استفاده کرد.

زمینه و هدف: FSH (هورمون محرک فولیکولی) هورمون گلیکوپپتیدی مترشحه از هیپوفیز قدامی است که با عملکرد تخمدان در ارتباط می باشد. به دلیل ترشح دوره ای این هورمون در طول یک شبانه روز و در طول یک سیکل ماهیانه، جهت اندازه گیری آن از نمونه های متوالی سرم استفاده می شود. در این مطالعه با توجه به اثر کلیه در دفع تدریجی این هورمون، از نمونه ادرار صبحگاهی و اتفاقی به جای نمونه های متوالی سرم در افراد یائسه و غیر یائسه استفاده شد. مواد و روش ها: در این مطالعه 50 خانم 60- 35 ساله که از قرص های ضد بارداری خوراکی استفاده نکرده و دارای عملکرد کلیوی نرمال داشتند و جهت عمل جراحی هیسترکتومی (برداشتن رحم) به دلیل بیماری های خوش خیم به بیمارستان امام خمینی ساری مراجعه نموده  بودند، نمونه مورد مطالعه را تشکیل می دادند. روز قبل از جراحی بدون آگاهی (blind) از وضعیت یائسه بودن یا نبودن آن ها، تحت خونگیری مکرر قرار گرفته و همزمان نمونه ادرار به صورت اتفاقی و فردا صبح یک نمونه ادرار صبحگاهی گرفته شد. میزان FSH به روش رادیوایمونواسی (RIA) در هر کدام از نمونه ها اندازه گیری شده و ارتباط بین FSH سرم (استاندارد طلایی) با هر کدام ازنمونه های ادراری و در خانم های یائسه و غیر یائسه به طور جداگانه به دست آمد. سپس حساسیت و ویژگی تست بررسی شد.یافته ها: از 47 بیمار پذیرفته شده در طرح، 37 نفر غیر یائسه با FSH کمتر از 20mIu/ml و 10 نفر یائسه با FSH بیش از 40mIu/ml بودند. 3 نفر از بیماران به دلیل تعریف نشده بودن میزانFSH از مطالعه حذف گردیدند. سپس همبستگی بین سطح FSH سرم در افراد گروه اول با ادرار اتفاقی و ادرار صبحگاهی به ترتیب 31 درصد و 84 درصد و در گروه دوم 68 درصد و 77 درصد به دست آمد. حساسیت و ویژگی  تست در مورد ادرار اتفاقی 100 درصد و 97 درصد و در مورد ادرار صبحگاهی 100 درصد و 100 درصد محاسبه شد.نتیجه گیری: طبق نتیجه به  دست آمده در این مقاله، رابطه بالایی بین FSH سرم با ادرار صبحگاهی در افراد یائسه و غیر یائسه و همچنین با ادرار اتفاقی در گروه افراد یائسه وجود دارد. همچنین با توجه به حساسیت و ویژگی بسیار خوبی که اندازه گیری FSH در یک نمونه ادرار صبحگاهی در مقایسه با سرم دارد، می توان یک نمونه ادراری خصوصاٌ صبحگاهی را در موارد فیزیولوژیک یا پاتولوژیک و در هر سطحی از FSH جایگزین چند نمونه متوالی سرم نمود. این روش بسیار بی خطرتر، آسان تر و مقرون به صرفه می باشد.

زمینه و هدف: سندرم پندرد به مجموعه گواتر، کاهش شنوایی حسی عصبی و تست پرکلرات مثبت گفته می شود. از آن جایی که روش های تشخیصی جدید مانند MRI، ارزیابی های ژنتیکی و سلولی- مولکولی پرهزینه و پرعارضه تر از روش های قدیمی ترند، این مطالعه به منظور ارزیابی ارزش استفاده از MRI به عنوان یک روش تشخیصی مستقل یا همراه با سایر روش های تشخیصی در سندرم پندرد انجام گرفت.مواد و روش ها: در این مطالعه، تریاد کلاسیک قبلی به  عنوان بهترین روش شناسایی در نظر گرفته شد و یافته های MRI در 6 بیمار با تریاد کلاسیک (گروه مورد) و 6 بیمار با گواتر و کاهش شنوایی بدون وجود تست پرکلرات مثبت (گروه شاهد) ارزیابی گردید. یافته ها: در گروه مورد، 5 مورد اتساع مجرای وستیبولر شنوایی، 3 مورد ناهنجاری ماندینی و یک مورد شواهدی از هر دو مورد را در MRI نشان دادند (حساسیت و ویژگی به ترتیب 83.3 درصد و 66.7 درصد). حال آن که در گروه شاهد، فقط در یک مورد علایم پاتولوژیک در گوش داخلی دیده شد (حساسیت و ویژگی به ترتیب 66.7 درصد و 100 درصد). نتیجه گیری: در این مطالعه نتیجه گرفته شد که MRI نمی تواند یک روش ارزیابی دقیق در بیماران با علایم غیر کلاسیک پندرد باشد ولی می تواند به عنوان یک روش تشخیصی مناسب به کار رود.

زمینه و هدف: ویتامین D، یک ماده آنتی پرولیفراتیو علیه سلول های سرطانی است و تمایز سلولی را تنظیم می کند. این ماده از طریق گیرنده ویتامین VDR (D) عمل می کند. ژن VDR دارای پلی مورفیسم کدون آغازین (SCP) است که توسط آنزیم محدود کننده FokI شناسایی می شود. بعضی از مطالعات به ارتباط بین SCP و بیضی از بیماری ها اشاره کرده اند و نشان داده اند که این پلی مورفیسم عملکرد VDR را تغییر می دهد. هدف از این مطالعه شناسایی ارتباط بین پلی مورفیسم Fok در VDR و بروز سرطان تیروئید در جمعیت ایرانی است. مواد و روش ها: این مطالعه به صورت مورد- شاهدی بر روی 58 مورد سرطان پاپیلری، 13 مورد سرطان فولیکولار و 82 شاهد انجام گرفت و با استفاده از روش PCR-RFLP، پلی مورفیسم ژن گیرنده ویتامین D در محل کدون آغازین توسط آنزیم محدود کننده FOKI تشخیص داده شد. برای سنجش رابطه بین پلی مورفیسم FOKI و سرطان تیرویید نسبت شانس و حدود اطمینان 95 درصد محاسبه شد.یافته ها: نسبت شانس تاثیر پلی مورفیسم FOKI بر سرطان تیرویید (CI:0.12-1.29 95درصد) محاسبه شد که بیانگر عدم ارتباط بین این پلی مورفیسم و سرطان تیرویید بود.نتیجه گیری: در این بررسی رابطه ای بین پلی مورفیسم FOKI و سرطان تیرویید یافت نشد؛ اما عوامل ژنتیکی و عوامل محیطی دیگر می توانند در ایجاد سرطان تیرویید موثر باشند.

زمینه و هدف: در ممالک توسعه  یافته و درحال توسعه میزان بروز اسهال 2 تا 12 مورد در هر فرد در سال می باشد. به علاوه بیماری های اسهالی عامل 12600 مرگ در روز درکودکان آسیایی، آفریقایی و آمریکای لاتین می باشد و 80 درصد مرگ های ناشی از اسهال، درکودکان زیر 2سال اتفاق می افتد. لذا با  هدف شناخت عوامل موثر دربروز بیماری های اسهالی این مطالعه انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه به صورت توصیفی- تحلیلی بر روی 222 کودک مبتلا به اسهال حاد مراجعه کننده به بیمارستان های امام رضا (ع) و دکتر شیخ در تابستان 1383 در مشهد انجام گرفت. یافته ها: ارتباط معنی داری بین جنس و اسهال وجود نداشت (56.5 درصد پسر و 40.5 درصد دختر). ارتباط معنی داری بین وزن زیر صدک  سوم و تحصیلات مادر و بروز اسهال وجود داشت (P=0.001). ارتباط معنی داری بین سن و نوع اسهال (التهابی و غیرالتهابی) وجود داشت (P=0.001).نتیجه گیری: استفاده از شیشه، وزن پایین و تحصیلات پایین مادر از شایعترین عوامل مستعد کننده در بروز بیماری های اسهالی می باشد.

زمینه و هدف: پمفیگوس ولگاریس از بیماری های اتوایمیون تاولی می باشد که در کشور ایران شایع است. در این بیماری اتوآنتی بادی ها بر علیه یکی از اجزاء اتصالات سلول های اپیدرم به نام دسموگلین 3 ایجاد می شوند. گرچه کورتیکواستروئید خوراکی به عنوان خط اول درمانی در این بیماری شناخته شده و به کار می رود ولی در بسیاری از موارد به علت بروز عوارض جانبی یا عدم پاسخ درمانی مناسب از داروهای ایمنوساپرسیو دیگر به عنوان درمان همراه یا کمکی استفاده می شود. از داروهای ایمنوساپرسیو جدید می توان به مایکوفنلات موفتیل اشاره کرد. هدف این مقاله، گزارش ده مورد درمان و کنترل موفقیت آمیز پمفیگوس ولگاریس مقاوم به درمان های ایمنوساپرسیو رایج با مایکوفنلات موفتیل است.معرفی بیمار: در این گزارش ده بیمار مبتلا به پمفیگوس ولگاریس که به درمان های رایج پاسخ کلینیکی مناسبی نداده بودند تحت رژیم درمانی پردنیزولون ومایکوفنلات موفتیل قرار گرفتند که بهبودی تقریباً در تمام موارد طی 4- 3 هفته آغاز شد و بعد از 10-8 هفته، کنترل کامل بیماری حاصل گردید.نتیجه گیری: با توجه به تاثیر خوب و عوارض کم، مایکوفنولات موفتیل دارویی مناسب جهت درمان بیماران مبتلا به پمفیگوس ولگاریس همراه با مشکلات کبدی، کلیوی، بروز عوارض جدی کورتیکواستروئید و موارد مقاوم به درمان های رایج ایمنوساپرسیو است.