مجله تحقیقات علوم پزشکی زاهدان (طبیب شرق)
سال:1387 | دوره:10 | شماره:1 |تعداد مقالات:11

زمینه و هدف: دیابت شیرین از مهم ترین ناهنجاریهای متابولیکی در سراسر دنیا می باشد. استفاده از گیاهان دارویی جهت کاهش سطح گلوکز خون در بیماران دیابتی از اهمیت بالینی زیادی برخوردار است. در این مطالعه اثر مصرف خوراکی عرق برگ انجیر بر سطح گلوکز خون در موشهای صحرایی دیابتی مورد بررسی قرار گرفت.مواد و روش کار: در این مطالعه تجربی تعداد 40 سر موش صحرایی نر نژاد Sprague Dawgey به وزن تقریبی 250–200 گرم با استفاده از تزریق داخل صفاقی 65 mg/kg استرپتوزوتوسین دیابتی شده و بطور تصادفی در چهار گروه (یک گروه کنترل و سه گروه تجربی) تقسیم شدند. عرق برگ انجیر در سه دوز 0.1, 0.05 و 0.4 میلی گرم در دسی لیتر بصورت گاواژ به گروههای تجربی داده شد. گروه کنترل نیز آب مقطر دریافت نمودند. سپس اثر عرق برگ انجیر بر سطح گلوکز خون در زمانهای "صفر، 3، 6، 12 و 24" ساعت پس از مصرف، مورد بررسی قرار گرفت. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از آزمون آنالیز واریانس با اندازه گیری مکرر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و P<0.05 معنی دار تلقی گردید.یافته ها: نتایج نشان داد که در زمان صفر هیچ تفاوت معنی داری بین گروههای مورد مطالعه وجود ندارد. در زمانهای 3، 6 و 12 دوزهای 0.1 و 0.4 میلی گرم در دسی لیتر عرق برگ انجیر سطح گلوکز خون را بطور معنی داری کاهش دادند (P<0.001). در زمان 24 تنها دوز 0.4 میلی گرم در دسی لیتر عرق برگ انجیر سطح گلوکز خون را بطور معنی داری کاهش داد (P<0.05).نتیجه گیری: نتایج نشان داد عرق برگ انجیر گلوکز خون را در موشهای دیابتی کاهش می دهد.

زمینه و هدف: لیشمانیوز احشایی (کالاآزار) یک مشکل بهداشتی عمده در کشورهای در حال توسعه محسوب می گردد. در اثر عدم درک دقیق جنبه های مختلف این بیماری از جمله تنظیم عملکرد سیستم ایمنی اقدامات پیشگیری کننده موثر در برابر این بیماری امکان پذیر نشده است. درک صحیح و دقیق از نحوه تنظیم عملکرد سیستم ایمنی در لیشمانیوز احشایی در انسان ها می تواند برای طراحی کردن و نیز ارزیابی اقدامات پیشگیری کننده در برابر این بیماری مفید باشد.مواد و روش کار: این مطالعه مداخله ای قبل و بعد در فاصله فروردین ماه 1382 تا خرداد ماه 1383در بخش عفونی کودکان بیمارستان نمازی شیراز انجام گرفت. جهت ارزیابی عملکرد سیستم ایمنی، 32 کودک مبتلا به لیشمانیوز احشایی که در بخش عفونی کودکان بیماستان نمازی شیراز بستری بودند وارد مطالعه شدند. سطوح سرمی سیتوکاین ها (اینترفرون g، اینترلوکین 10 و اینترلوکین 12) در زمان بیماری فعال، بعد از قطع تب، در زمان ترخیص و 2 ماه بعد از ترخیص از بیمارستان اندازه گیری شد جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار آماری SPSS و از آزمون نان پارامتری رتبه ای علامت دار ویل کاکسون استفاده گردید و P<0.05 معنی دار در نظر گرفته شد.یافته ها: سطح سرمی سیتوکاین های اینترفرون g، اینترلوکین 12 و اینترلوکین 10 قبل از درمان بیماران بالا بود و بدنبال شروع درمان مقادیر فوق سیر نزولی داشت به نظر می رسد عامل اصلی برای مهار فعالیت اینترفرون g، اینترلوکین 10 باشد زیرا این سیتوکاین دارای مقادیر بالا (88.3±77.5) در سرم بود که بعد از درمان به میزان زیادی (25±18.3) کاهش یافت به طوری که بعد از 2 ماه مقدار آن به 5.7±1.9 رسید و اختلاف آماری معناداری بین کلیه نمونه ها وجود داشت (P<0.05).نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه اینترفرون g و اینترلوکین 10 مولکول هایی هستند که به احتمال زیاد فرجام بیماری را تعیین می کنند. بعد از درمان مدت زمان زیادی طول می کشد تا سیتوکاین ها به سطح نرمال باز گردند بنابراین نمی توان از سنجش سیتوکاین ها به عنوان معیارهایی برای تشخیص درمان قطعی بیماری استفاده کرد.

زمینه و هدف: فرآیند انعقاد در تصفیه آب از جایگاه ویژه ای برخوردار است به طوری که مطالعات زیادی پیرامون نوع ماده منعقد کننده بهینه، جهت حذف کدورت صورت پذیرفته است. مطالعه حاضر با هدف بررسی کارایی منعقد کننده های سولفات آلومینیوم، کلراید فریک و پلی آلومینیوم کلراید در حذف کدورت از آب آشامیدنی صورت پذیرفت.مواد و روش کار: پژوهش حاضر در مقیاس آزمایشگاهی و با استفاده از دستگاه جارتست در سال 1386 در آزمایشگاه شیمی آب و فاضلاب دانشکده بهداشت زاهدان انجام شد. به منظور مقایسه کارایی منعقد کننده های سولفات آلومینیوم، کلرید فریک و پلی آلومینیوم کلراید در حذف کدورت، آزمایشات بر مبنای متغیرهایی چون غلظت ماده منعقد کننده (5.5, 6.0, 6.5, 7, 7.5) pH, (5, 10, 20, 30, 40 mg/l) و کدورت 80 NTU) تا (10 صورت پذیرفت. نمونه ها پس از آماده سازی در دستگاه جارتست تحت عمل اختلاط سریع با 380 دور در دقیقه به مدت یک دقیقه و اختلاط آرام با سرعت 30 دور در دقیقه به مدت 20 دقیقه و همچنین مدت 30 دقیقه جهت ته نشینی در شرایط سکون قرار گرفتند. در پایان کدورت باقی مانده نمونه ها با دستگاه کدورت سنج اندازه گیری شده و کارایی هر یک از منعقد کننده های ذکر شده در حذف کدورت با استفاده از آنالیز کوواریانس و رگرسیون تعیین و نمودارهای مربوطه با استفاده از نرم افزار Excel ترسیم شد و P<0.05 معنی دار تلقی گردید.یافته ها: نتایج حاصله نشان داد که برای منعقد کننده سولفات آلومینیوم افزایش دوز مصرفی تا 40 mg/l سبب کاهش کدورت می شود به نحویکه از کدورت های 10 تا 80 NTU تنها در کدورت اولیه 40 NTU و 10 با دوز تزریقی 20 mg/l و 10 راندمان حذف تقریبا برابر با 99.9 درصد می باشد. برای منعقد کننده کلرید فریک بالاترین راندمان حذف 96 درصد در دوز تزریقی 20 mg/l و کدورت اولیه 10 حاصل شد. همچنین برای منعقد کننده پلی آلومینیوم کلراید راندمان حذف کدورت برابر 99 درصد در دوز تزریقی 40 mg/l (کدورت اولیه 10 و 40 NTU) بدست آمد. از طرفی تاثیر pH در حذف کدورت برای همه غلظت ها یکسان بود (P<0.001).نتیجه گیری: در مجموع نتایج حاصله از مقایسه اثر منعقدهای ذکر شده در حذف کدورت بیانگر آن است که بهترین منعقدکننده جهت حذف کدورت در محدوده 5.5-7.5 pH ترکیب سولفات آلومینیوم است و از طرفی با افزایش دوز منعقد کننده مصرفی راندمان حذف نیز افزایش می یابد. همچنین نتایج حاصله نشان داد که راندمان حذف متاثر از کدورت اولیه بوده به طوری که هرچه کدورت اولیه بیشتر باشد راندمان حذف نیز بیشتر خواهد بود.

زمینه و هدف: پرستاران به طور قانونی و اخلاقی مسوول کیفیت مراقبت از بیمار هستند، از طرفی بیماران نیز حق دارند که از مراقبت پرستاری مطلوب و با کیفیت خوب برخوردار باشند. اولین قدم جهت طراحی برنامه های حفظ یا ارتقا کیفیت مراقبت، بررسی میزان کیفیت می باشد، لذا این مطالعه به منظور بررسی کیفیت عملکرد پرستاران و رضایت بیماران بخشهای ویژه قلبی انجام گرفت.مواد و روش کار: این مطالعه توصیفی مقطعی در سال 1386 بر روی 44 پرستار و 70 بیمار از چهار بخش ویژه قلبی (ccu و pccu) دو بیمارستان دولتی شهر اراک انجام گرفت. نمونه گیری پرستاران و بیماران به روش آسان بود. جهت گردآوری داده ها از چک لیست بررسی کیفیت و پرسشنامه سنجش رضایت استفاده گردید. تجزیه و تحلیل داده ها نیز با استفاده از آمار توصیفی و کاربرد نرم افزار spss انجام گرفت و P<0.05 معنی دار تلقی گردید.یافته ها: در ارتباط با متغیرهای دموگرافیک پرستاران با عملکرد و متغیرهای دموگرافیک بیماران با رضایت آزمون های مجذور کای و تی زوجی هیچگونه اختلاف معنی داری را نشان ندادند. داده ها نشان داد که کیفیت عملکرد پرستاران به میزان 28 درصد ضعیف، 64 درصد متوسط و 8 درصد خوب بود. در این میان کیفیت عملکرد آموزشی و درمانی پرستاران به ترتیب ضعیف تر و قوی تر از سایر عملکردهای پرستاران بود و اکثریت بیماران (71.42%) رضایت نسبی از مراقبتهای ارایه شده داشتند.نتیجه گیری: پرستاران نقش عمده ای در ارتقا کیفیت مراقبت ها و رضایت بیماران دارند، بدین منظور لازمست در جهت ارتقا کیفیت عملکردها در این گروه اقداماتی انجام شود.

زمینه و هدف: پیتر یازیس روزه آ یک بیماری پوستی التهابی حاد با سیر خود محدود شونده و با اتیولوژی ناشناخته می باشد. در بروز بیماری پیتیریازیس روزه آ عوامل عفونی بخصوص ویروسی از جمله HHV6 & HHV7 مطرح شده اند ولی تاثیر این عوامل هنوز ثابت نشده است.مواد و روش کار: این مطالعه بصورت clinical trial double blind randomized روی 129 بیمار پیتیریازیس روزه آ که به کلینیک پوست بیمارستان خاتم الانبیا (ص) زاهدان در سال 1385 مراجعه نمودند انجام شد. بیماران بطور تصادفی به روش بلوک بندی شده به دو گروه تقسیم شدند. 65 نفر از بیماران تحت درمان با دارو (آسیکلوویر 800 میلی گرم 5 بار در روز) و 64 نفر با دارو نما 100 vit E) میلی گرم 2 بار در روز) به مدت 7 روز تحت درمان قرار گرفتند سپس در روز هفتم و روز چهاردهم ارزیابی شدند. از آزمون X2 جهت مقایسه داده های کیفی و از آزمون T مستقل جهت مقایسه داده های کمی بین دو گروه استفاده شد و P<0.05 معنی دار تلقی گردید.یافته ها: در این مطالعه، تعداد زنان 88 نفر (68.2%) و تعداد مردان 41 نفر (31.8%) بود. در ارزیابی روز هفتم (P=0.001) و روز چهاردهم (P=0.0001) درمان کامل و درمان نسبی در گروه مداخله افزایش آماری معنی داری نسبت به گروه شاهد داشت و ایجاد ضایعات جدید در هفته اول (P=0.006) و دوم درمان (P=0.001) در گروه شاهد، افزایش آماری معنی داری نسبت به گروه مداخله داشت.نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان می دهد که آسیکلوویر با دوز بالا می تواند در درمان بیماران پیتیریازیس روزه آ که بثورات پوستی شدید دارند، بخصوص اگر در هفته اول شروع بثورات پوستی تجویز شود موثر باشد.

زمینه و هدف: از آنجایی که استفاده از رادیوگرافی در کودکان به دلیل خطرات اشعه، تداخل تصویر جوانه دندانهای دایمی با ریشه دندانهای شیری و عدم همکاری مشکلاتی را به همراه دارد، دستگا ههای آپکس یاب الکترونیکی (Electronic Apex Locator) در درمان اندودنتیک دندانهای شیری استفاده می شوند. دقت این دستگاه ها در موارد وجود تحلیل ریشه مخصوصا تحلیلهای جانبی در دندانهای شیری مورد سوال است، لذا هدف این مطالعه مقایسه دقت دستگاه Denaport ZX در تعیین طول کانال دندانهای شیری تحلیل رفته با تحلیل نرفته است.مواد و روش کار: در این مطالعه بافت پالپی 52 دندان که قرار بود کشیده شوند خارج گردید و طول کانال ریشه دندان ها توسط دستگاه Dentaport ZX تعیین شد و سپس دندانها کشیده شدند و طول حقیقی کانال دندان ها با فایل شماره 15 و با دقت 0.1 mm بوسیله کولیس اندازه گیری شد. اطلاعات حاصله با استفاده از آزمونهای chi-square، ضریب همبستگی درون گروهی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت و P<0.05 معنی دار تلقی گردید.یافته ها: دقت دستگاه در موارد بدون تحلیل ریشه، در حد فاصل ±0.5 میلیمتر از فورامن آپیکال 96.08% و در حد فاصل ±0.2 میلیمتر از فورامن آپیکال 84.31% بود. همچنین دقت دستگاه در موارد وجود تحلیل ریشه، در حد فاصل ±0.5 میلیمتر از فورامن آپیکال 89.06% و در حد فاصل ±0.2 میلیمتر از فورامن آپیکال 53.12% بود (P<0.05).نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده از این پژوهش دقت تعیین طول کانال ریشه دندان شیری توسط دستگاه Dentaport ZX در موارد وجود تحلیل ریشه کمتر از موارد بدون تحلیل ریشه می باشد.

زمینه و هدف: اکسی توسین هورمونی است که نقش آن در بسیاری از روندهای فیزیولوژیک مشخص شده است. از سویی مطالعات جدید نشان دهنده نقش این هورمون در حوزه روانشناختی انسان مانند احساس دوست داشتن، میزان اضطراب، روابط عاطفی زوجین و بروز رفتارهای مادری می باشد. هدف این مطالعه بررسی نقش اکسی توسین بر میزان اضطراب در زایمان طبیعی است.مواد و روش کار: این پژوهش به روش کوهورت آینده نگر بر روی زنان در حال زایمان در بهمن و اسفند ماه سال 1386، در زایشگاه بیمارستان امام حسن مجتبی شهرستان داراب انجام شد. در این پژوهش دو گروه مورد و کنترل، به تعداد هر گروه 40 نفر، مورد بررسی قرار گرفتند و تفاضل میزان اضطراب زنانی که وارد فاز فعال زایمانی شده و اکسی توسین دریافت کرده بودند با استفاده از مقیاس اشپیل برگر، در مقایسه با گروه کنترل مورد بررسی قرار گرفت. داده های بدست آمده با استفاده از آزمون های آماری کای دو، T مستقل و T زوجی مورد آنالیز قرار گرفت و P<0.05 معنی دار تلقی گردید.یافته ها: میانگین سنی زنان در گروه مورد 24.3 سال و در گروه کنترل 25.3 سال بود (P=0.35) از لحاظ تعداد زایمان نیز، میانگین تعداد زایمان در گروه مورد 3 و در گروه کنترل 2.9 بود (P=0.84). همچنین دو گروه از نظر وضعیت اقتصادی- اجتماعی و تحصیلات با یکدیگر اختلافی نداشتند. (P=0.07) میانگین میزان اضطراب در دو گروه مورد بررسی قبل از دریافت اینداکشن با هم تفاوتی نداشت (P=0.05) اما بعد از دریافت اکسی توسین، میانگین میزان اضطراب در گروه مورد 27.4 و در گروه کنترل 32.3 بود که بیانگر کاهش بیشتر میزان اضطراب در گروه مورد نسبت به کنترل بود (P=0.04) میزان اضطراب در گروه مورد قبل و بعد از دریافت اینداکشن به ترتیب 54.7 و 27.4 بود (P=0.000). همچنین در گروه کنترل نیز میانگین میزان اضطراب قبل و بعد از دریافت اینداکشن به ترتیب 50.8 و 32.3 بود. (P=0.000)نتیجه گیری: یافته های حاصل از این پژوهش نشان داد که اثر اکسی توسین بر کاهش میزان اضطراب موثر است و موید سایر مطالعات انجام شده توسط پژوهشگران در سایر کشورها می باشد.

زمینه و هدف: یکی از روش های کشف زودرس بیماری ها غربالگری است پروتئینوری و هماچوری دو یافته غیر طبیعی ادرار هستند که توسط غربالگری ادرار مشخص می شوند و در پیشگیری از بیماریهای مزمن کلیه اهمیت دارند هدف از این مطالعه تعیین شیوع این دو اختلال در کودکان 7 الی 15 ساله ای بود که علایمی از بیماری کلیوی نداشتند.مواد و روش کار: این مطالعه مقطعی توصیفی در سال 1382 بر روی 1169 دانش آموز 15-7 سال که به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی از بین دانش آموزان مدارس شهر زاهدان انتخاب شدند انجام شد، نمونه ادرار صبحگاهی در دو نوبت بوسیله نوار ادراری مورد سنجش قرار گرفت و بر اساس تغییر رنگ ایجاد شده، وجود یا عدم پروتئین یا خون در ادرار بررسی شد. در صورت مثبت بودن، نمونه ها جهت بررسی میکروسکوپی به آزمایشگاه ارسال شدند. اطلاعات با استفاده از نرم افزار SPSS 11 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: در این مطالعه 1169 دانش آموز (51.4% دختر و 48.6% پسر) مورد بررسی قرار گرفتند و اختلال ادراری در 26 نفر (2.2%) به اثبات رسید میزان پروتئینوری در دختران 1.05 درصد و در پسران 0.33 درصد، میزان هماچوری در دختران 1.2 درصد و پسران 1 درصد بود، پروتئینوری در دختران سه برابر و هماچوری دو برابر پسران بود.نتیجه گیری: شیوع اختلالات ادراری در کودکان مدارس زاهدان تقریبا مشابه نتایج مطالعات انجام شده در کشورهای دیگر است و به علت شیوع قابل توجه اختلالات ادراری و همراهی آنها با بیماریهای کلیوی می توان از این روش در تشخیص زودرس بیماریهای کلیوی استفاده نمود.

پان سیتوپنی علل متعددی دارد. این علل می توانند مادرزادی یا اکتسابی باشند. از بین عوامل اکتسابی بیماریهای عفونی یکی از مهمترین علل ایجاد کننده پان سیتوپنی هستند و در این میان ویروس ها یکی از شایعترین علل محسوب می شوند. اگر چه در بیماری اوریون که یک بیماری ویروسی نسبتا خوش خیم و خود محدود شونده است لکوپنی خفیف و ندرتا ترومبوسیتوپنی خفیف گزارش شده است اما جزو علل پان سیتوپنی تلقی نمی شود. این گزارش یک دختر 14 ساله مبتلا به اوریون که متعاقب آن دچار پان سیتوپنی و سپس لکوپنی غیر قابل برگشت شده را معرفی می کند.