مجله تحقیقات علوم پزشکی زاهدان (طبیب شرق)
سال:1390 | دوره:13 | شماره:6 |تعداد مقالات:17

خشکی دهان وضعیتی است که در آن بزاق، بهمیزان کافی ترشح نمی شود. علل شایع خشکی دهان، آتروفی غدد بزاقی، مصرف دارو، رادیوتراپی سر و گردن، سندرم شوگرن، استعمال دخانیات و ابتلا به بیماری های سیستمیک می باشد. شیوع خشکی دهان بین 40-25 درصد متغیر است.

عفونت های ادراری از شایع ترین عفونت های بیمارستانی می باشد و عفونت مجاری ادراری دومین عفونت شایع در انسان است. عمدتا عفونت مجاری ادراری به وسیله باکتری هایی ایجاد می شوند که به طور طبیعی در کولون ساکن هستند. تقریبا 80 تا 90 درصد عفونت مجاری ادراری غیربیمارستانی به وسیله اشرشیاکلی ایجاد می شوند.

زمینه و هدف: درگیری سیستم عصبی مرکزی (CNS) و محیطی در جریان بیماری های التهابی بافت همبند (CTD) به خوبی شناخته شده است. مشکلات موجود در شناسایی و افتراق این بیماری ها از بیماری مولتیپل اسکلروزیس به خصوص در مواردی که درگیری عصبی اولین علامت یکی از انواع CTD باشد ما را بر آن داشت تا نگاهی به انواع گرفتاری عصبی در بیماری های روماتیسمی با تاکید بر نکات کمک کننده در افتراق این بیماری ها از یکدیگر داشته باشیم.مواد و روش کار: مقاله حاضر حاصل بررسی متون مرتبط موجود در پایگاه ها و منابع اطلاعاتی به خصوص مقالات منتشر شده در ده سال اخیر می باشد.یافته ها: در جریان لوپوس اریتماتوی سیستمیک (SLE)، سندرم آنتی فسفولیپید آنتی بادی (APS)، بیماری بهجت (BD)، شوگرن (SS) و برخی واسکولیت ها احتمال درگیری CNS وجود دارد و ممکن است در ماده سفید مغز و نخاع نیز نواحی دمیلینیزاسیون ایجاد شود که افتراق آن ها از MS و سایر بیماری های میلین زدا نظیر میلیت عرضی و نوریت اپتیک مشکل باشد. از طرفی ممکن است در جریان بیماری MS آنتی بادی ضد هسته (ANA) یا آنتی بادی آنتی فسفولیپید (aPL) دیده شود. به همین دلیل تعداد زیادی از بیماران با بیماری اتوایمیون سیستمیک و ضایعه دمیلینیزان ممکن است به اشتباه MS تشخیص داده شوند و برعکس تظاهرات دمیلینیزان نظیر میلیت عرضی یا نوریت اپتیک می تواند تظاهری از MS، SLE، APS، SS،BD  یا یک سندرم ایزوله باشد. درمان و پیش آگهی در این بیماران کاملا متفاوت است. در اکثر موارد تشخیص بیماری های دمیلینیزان بر اساس یافته های بالینی، MRI، بررسی مایع مغزی نخاعی،(VEP) visual evoked potential  و بررسی آنتی بادی گذاشته می شود.نتیجه گیری: آگاهی از موارد فوق به افتراق علت دمیلینیزاسیون و درمان مناسب در بسیاری از بیماران کمک می کند، اما تشخیص قطعی در گروهی دیگر، نیاز به پیگیری طولانی مدت بیماری دارد.

زمینه و هدف: تجویز مخدرها از طریق داخل بینی عاری از اثرات جانبی شدید می باشد. در این مطالعه به مقایسه تاثیر پتیدین داخل بینی باوریدی جهت تسکین درد پس از عمل جراحی سزارین پرداختیم.مواد و روش کار: در این کارآزمایی بالینی 126 زن کاندید عمل سزارین به روش بیهوشی عمومی با داروهای تیوپنتال سدیم5 mg/kg ، سوکسینیل کولین 1.5 mg/kg و سپس اکسیژن و اکسید نیتروس به نسبت 50.50، هالوتان0.5 MAC ، آتراکوریوم 0.2mg/kg و فنتانیل مورد مطالعه قرار گرفتند. بیماران در ریکاوری به صورت تصادفی به 2 گروه 63 نفره تقسیم شدند. یک گروه به میزان 1 mg/kg پتیدین داخل بینی و گروه دیگر به همان میزان پتیدین وریدی دریافت نمودند. شدت درد، بروز تهوع و استفراغ، فشار خون سیستولی بعد از تجویز پتیدین و سپس هر نیم ساعت به مدت 4 ساعت ثبت شدند. اطلاعات با نرم افزار SPSS -14 وارد و باآزمون t تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: میانگین شدت درد در گروه با پتیدین وریدی طی 2 ساعت اول کمتر از گروه با پتیدین داخل بینی بود. تفاوت مهمی بین شیوع تهوع و استفراغ بین 2 گروه مشاهده نشد. کاهش معنی دار در میانگین فشارخون سیستولی گروه با پتیدین وریدی در مقایسه با پتیدین داخل بینی در تمام زمان مطالعه مشهود بود (.(p=0.025نتیجه گیری: اگرچه پتیدین داخل بینی تاثیر کمتری از پتیدین وریدی برای تخفیف درد بعد از عمل سزارین دارد. اما در موارد حساسیت به مرفین، بیماران بدون رگ و عدم امکان تجویز خوراکی مسکن به نظر می رسد روش جایگزین مناسب و قابل قبولی باشد.

زمینه و هدف: دیابت ملیتوس اختلالی متابولیکی بوده و نارسایی کلیوی از عوارض مهم آن به شمار می رود. گیاهان بسیاری جهت مداوای افراد دیابتی توصیه شده اند. هدف از این مطالعه ارزیابی اثرات محافظتی عصاره الکلی ریشه گیاه شلغم بر آسیب پیشرس کلیه در موش های صحرایی دیابتی شده توسط آلوکسان می باشد.مواد و روش کار: در این مطالعه تجربی 80 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار، به طور تصادفی در 4 گروه برابر شامل گروه های: شاهد سالم، سالم تیمار با عصاره، دیابتی و دیابتی تیمار با عصاره توزیع گردیدند. دیابت با تزریق داخل صفاقی تک دوز آلوکسان (120 mg/kg) ایجاد گردید. به گروه های تیمار، عصاره (200 mg/kg) روزانه و به مدت 8 هفته گاواژ گردید. در پایان، سطوح سرمی اوره، اسید اوریک و کراتینین موش ها اندازه گیری شد. ماحصل پراکسیداسیون لیپیدی (TBARS) و فعالیت سوپراکسید دسموتاز، کاتالاز و گلوتاتیون پراکسیداز نیز در بافت کلیه مورد سنجش قرار گرفت. در نهایت، یافته های بیوشیمیایی با نتایج هیستوپاتولوژی تطبیق داده شد. از لحاظ آماری داده های به دست آمده کمی توسط آزمون آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی توکی بین گروه های مورد مطالعه مقایسه گردیدند. سطح معنی داری p<0.05 در نظر گرفته شد.یافته ها: در موش های دیابتی، عصاره الکلی ریشه گیاه شلغم به طور معنی داری میزان شاخص های سرمی آسیب کلیه را کاهش داد. هم چنین، عصاره به طور معنی داری میزان پراکسیداسیون لیپیدی را در موش های دیابتی کاهش و سطوح کاهش یافته آنزیم های آنتی اکسیدان را افزایش داد. از لحاظ هیستوپاتولوژی نیز تغییرات بافتی هم راستا با یافته های بیوشیمیایی بودند.نتیجه گیری: عصاره الکلی ریشه شلغم مانع از بروز آسیب زود هنگام کلیه در موش های صحرایی دیابتی می گردد.

زمینه و هدف: طب جایگزین یا طب مکمل شامل انواع روش های درمان یا پیشگیری از بیماری است که روش و اثربخشی آن با طب بیولوژیک یا مرسوم متفاوت است. طب مکمل رشد قابل توجهی در سال های اخیر داشته است. این مطالعه با هدف تعیین آگاهی و نگرش پزشکان عمومی شهر رفسنجان در مورد طب مکمل طراحی شده است.مواد و روش کار: این مطالعه توصیفی بر روی کلیه پزشکان عمومی شهر رفسنجان (80 نفر) به صورت سرشماری انجام گرفت. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش پرسشنامه بود که دارای سه قسمت مشتمل بر سوالات دموگرافیک، دانش و نگرش جامعه مورد بررسی در خصوص طب مکمل و جایگزین بود. پس از تکمیل پرسشنامه ها اطلاعات جمع آوری شده وارد نرم افزار SPSS-16 گردید و برای تجزیه و تحلیل آن از آمار توصیفی (نمودارها و جداول) و از آمار تحلیلی (آزمون های آماری c2 و فیشر) استفاده گردید. هم چنین p<0.05 به عنوان سطح معنی دار آماری در نظر گرفته شد.یافته ها: یافته های این پژوهش نشان داد که از تعداد 80 نفر از نمونه مورد مطالعه 53.8 درصد (43 نفر) دانش خوب و 5 درصد (4 نفر) افراد نگرش مثبت نسبت به طب مکمل و جایگزین داشتند.نتیجه گیری: با توجه به یافته های این تحقیق، پزشکان عمومی این شهر نسبت به طب مکمل و جایگزین از دانش و نگرش مثبت سطح پایینی بر خوردارند و لازم است با آموزش به این افراد و استمرار این آموزش ها دانش این افراد را نسبت به طب مکمل و جایگزین بهبود بخشید، تا رفتارهای صحیحی در زمینه طب مکمل و جایگزین داشته باشند.

زمینه و هدف: محدودیت خدمات بازتوانی و مشکلات فردی و اقتصادی مانع مشارکت بسیاری از بیماران در برنامه های بازتوانی قلبی است. با توجه به نقش مهم بازتوانی در کاهش ناتوانی و بهبودی بیماران، بازتوانی ورزشی خانگی می تواند راه گشای این مشکلات باشد. هدف از این پژوهش، بررسی میزان تاثیر یک دوره بازتوانی ورزشی خانگی بر شاخص های کیفیت زندگی بیماران بلافاصله پس از عمل های بایپس (CABG) و آنژیوپلاستی (PCI) است.مواد و روش کار: 18 در این مطالعه نیمه تجربی بیمار CABG و 40 بیمار PCI دارای ریسک کم تا متوسط از یک بیمارستان قلب داوطلب شرکت در تحقیق شدند. گروه بندی به صورت در دسترس هدفمند انجام شد. در پایان تحقیق، 17 نفر در گروه تجربی و 16 نفر در گروه شاهد باقی ماندند. کیفیت زندگی بیماران توسط پرسشنامه SF-36 بلافاصله پس از ترخیص و پس از 8 هفته اجرای بازتوانی ورزشی خانگی ارزیابی شد.یافته ها: نرخ افت از برنامه 43 درصد بود. هم قبل و هم بعد از برنامه بازتوانی ورزشی، گروه تجربی در هر 10 شاخص کیفیت زندگی به طور معنی داری بهتر از گروه شاهد بود (p<0.05). پس از 8 هفته بازتوانی ورزشی، بیماران هر دو گروه در تمامی شاخص های کیفیت زندگی پیشرفت معنی داری داشتند ( .(p<0.05شیب پیشرفت دو گروه در 7 شاخص مشابه و در 3 شاخص به نفع گروه تجربی بود.نتیجه گیری: بازتوانی ورزشی خانگی بلافاصله پس از بایپس و آنژیوپلاستی کیفیت زندگی را بهبود و هزینه ها را کاهش می دهد. این نوع بازتوانی می تواند خلا ناشی از محدودیت خدمات بازتوانی در کشور را پر کند. با این وجود، برای افزایش نرخ مشارکت باید فرهنگ سازی نمود.

زمینه و هدف: چهارمین و آخرین ویرایش راهنمای تشخیصی و آماری اختلال های روانی (DSM–IV-TR)، اعتیاد به اینترنت را در مجموعه اختلال کنترل تکانه که به گونه ای دیگر مشخص نشده، معرفی کرده است. هدف از این پژوهش ارزشیابی ملاک های تشخیصی DSM-IV-TR ارایه شده در متون علمی درباره تشخیص اختلال اعتیاد به اینترنت در جامعه ایرانی و بر اساس فرهنگ ایرانی می باشد.مواد و روش کار: این مطالعه توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی بر روی 400 نفر از کاربران دانشجوی شهر اصفهان، که به روش نمونه گیری سهمیه ای از دانشگاه های شهر اصفهان انتخاب شدند، انجام شد. ابتدا نمونه ها بر اساس ملاک تشخیصی اعتیاد اینترنتی مبتنی بر DSM-IV-TR مورد مصاحبه روانپزشکی قرارگرفتند، سپس مجددا متن مصاحبه انجام شده بر روی نمونه های پژوهش توسط متخصص دیگری مورد ارزیابی گرفته و نمره گذاری شد. پس از آن محتوای مصاحبه به روش های روایی محتوا و پایایی به روش پایایی توافق بین ارزیابان (ضریب کاپا) و روش بازآزمایی توسط نرم افزار SPSS-14 محاسبه و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: روایی محتوایی متن مصاحبه تشخیصی با ملاک های تشخیصی DSM-IV-TR مطابقت و متن آن مناسب ارزیابی شد، هم چنین دو آیتم «میزان استفاده مرضی از چت روم» و «میزان هزینه صرف شده ماهانه برای اینترنت» برای افزایش روایی آن به متن مصاحبه اضافه شد. پایایی توافق بین ارزیابان یا ضریب کاپا نیز ( (Kappa=0.8و به روش بازآزمایی ( (r=0.74به دست آمد.نتیجه گیری: نتایج حاکی است که ملاک های تشخیصی DSM-IV-TR برای اختلال اعتیاد به اینترنت معتبر و پایا بوده و بر اساس این مصاحبه بالینی می توان به راهی موثرتر برای تشخیص اعتیاد به اینترنت افراد در پژوهش های بعدی دست پیداکرد.

زمینه و هدف: توجه به رضایتمندی دریافت کنندگان خدمات اهمیتی روز افزون داشته و این مطالعه با هدف تعیین ارتباط بین رضایتمندی و آگاهی روستاییان نسبت به برنامه پزشک خانواده انجام شد.مواد و روش کار: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی، 1100 نفر از افراد تحت پوشش برنامه پزشک خانواده در روستاهای شهرستان شهرکرد با استفاده از پرسشنامه و نمونه گیری چند مرحله ای مورد مطالعه قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل یافته ها باآزمون های c2و اسپیرمن انجام و میزان p<0.05 معنی دار در نظر گرفته شد.یافته ها: میزان آگاهی نسبت به برنامه پزشک خانواده در 37.6 درصد افراد ضعیف بود و 48.1 درصد هم نسبتا راضی بودند. بین آگاهی و رضایتمندی ارتباط معنی داری مشاهده شد (.(p=0.04نتیجه گیری: آگاه نمودن افراد از اهداف اصلی این برنامه به ارتقای کیفیت برنامه و افزایش رضایتمندی روستاییان کمک خواهد نمود.

زمینه و هدف: فعالیت های بدنی مختلف می تواند در بهبود سلامتی و ارتقا سطح آمادگی افراد نقش مهم و ارزنده ای داشته باشد. هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر برنامه ورزشی منتخب بر روی ترکیبات بدنی و ضربان قلب دانش آموزان، در حالت استراحت می باشد.مواد و روش کار: این کارآزمایی بالینی بر روی دو گروه 15 نفری با میانگین سنی 12.6 سال انجام شد. برای گروه تجربی در هر جلسه تمرینات منتخب، شامل 20 دقیقه فعالیت هوازی (دویدن)، 10 دقیقه حرکات ایروبیک، 30 دقیقه حرکات موضعی و 5 دقیقه حرکات اختیاری در نظر گرفته شده بود؛ که به مدت 24 جلسه انجام گردید. گروه کنترل تمرین خاصی را انجام نمی دادند. در هر دو گروه قبل و بعد از شروع برنامه تمرینی وزن، توده چربی، درصد چربی، توده بدون چربی و ضربان قلب در حالت استراحت اندازه گیری شد.یافته ها: نتایج نشان داد در گروه تجربی در مقایسه با گروه کنترل تمرینات منتخب پس از 8 هفته موجب کاهش درصد چربی، وزن، توده چربی و ضربان قلب در حالت استراحت می شود ولی تغییر معنی داری در توده بدون چربی دیده نشد.نتیجه گیری: برنامه های منتخب مورد نظر در تحقیق حاضر می تواند تا اندازه ای باعث کاهش وزن و بالا رفتن کارایی قلب شود.

هایپرپلازی اپی تلیالی موضعی (بیماری هک) یک ضایعه خوش خیم نادر است که در اثر پاپیلوماویروس انسانی تایپ 13 و 32 ایجاد می شود و به صورت پاپول های سفید یا صورتی کوچک و متعدد بر روی سطوح مخاطی لب ها، مخاط باکال و زبان تظاهر می یابد. در کودکان و بالغین جوان و عمدتا در سرخپوستان آمریکایی و اسکیموها دیده می شود. این بیماری زمینه ژنتیکی دارد. میزان عود و محل تشکیل ضایعات جدید، غیرقابل پیش بینی است. پیگیری مکرر بیماران اغلب لازم می باشد. در این گزارش، یک خانم 50 ساله با شکایت از ضایعه پاپیلوماتوز خوش خیم در سطح پشتی زبان به مدت 15 سال توصیف شده است.