پژوهش کشاورزی
سال:1385 | دوره:6 | شماره:1 |تعداد مقالات:11

بادام پس از پسته دومین محصول عمده میوه های خشک ایران می باشد. به منظور تعیین قارچ های خاک زاد عامل زوال و خشکیدگی درختان بادام، باغات متعدد واقع در مناطق مختلف استان های آذربایجان شرقی، سمنان، یزد و چهارمحال و بختیاری در طی سال های 1382-1379 مورد بازدید قرار گرفته و درختان دارای علایم ضعف، زوال، زردی و پژمردگی و خشکیدگی تاج درخت انتخاب و از ناحیه ریشه و طوقه آنهایی که علایم پوسیدگی، نکروز بافتی و شانکر در این قسمت ها داشتند، نمونه برداری شد. نمونه ها پس از شستشو و ضد عفونی سطحی با محلول 0.5 درصد هیپوکلریت سدیم، در تشتک های پتری حاوی محیط کشت PDA، PDA اسیدی، CMA-PARP کشت داده شدند. از قطعات مورد کشت، جدایه هایی از Verticillium dahliae، Phytophthora cactorum، Fusarium oxysporum، F.compactum، F.solani، Rosellinia necatrix، Armillaria mellea،Alternaria sp.، Cylindrocarpon sp.، Macrophomina phaseolina، Rhizoctonia solani، Penicillium sp.،Trichoderma sp جداسازی شدند. آزمون های بیماریزایی روی نهال های بادام 3-2 ساله نشان داد که قارچ های V.dahliae، P.cactorum، R.necatrix، و A.mellea عوامل مهم بیماریزای قارچی خاکزادی هستند که باعث پوسیدگی ریشه و طوقه می شوند، در حالی که قارچ های M.phaseolina، R.solani، Fusarium spp. و Cylindrocarpon sp. و با ایجاد نکروز در طوقه یا ریشه فقط علایم ضعف خفیف را در نهال ها ایجاد می کنند. طی این تحقیق مشخص شد که اولا برخی از درختان مبتلا به زوال و خشکیدگی فاقد هر گونه پوسیدگی در ناحیه طوقه و ریشه بودند، ثانیا از تعدادی از درختان دارای علایم پوسیدگی یا عارضه جدا شدگی پوست در طوقه و یا ریشه و زوال هیچ عامل قارچی جداسازی نگردید. نتایج حاکی از آن است که ترکیبی از عوامل بیماری زای قارچی خاکزاد و عوامل غیرعفونی مانند کاشت عمیق نهال، روش نادرست آبیاری و عملیات نادرست نگهداری باغ باعث بروز پدیده زوال و خشکیدگی درختان بادام می باشد.

تاثیر غلظت های مختلف پوترسین بر عمر پس از برداشت میوه توت فرنگی رقم سلوا در دمای 5 درجه سانتیگراد بررسی شد. میوه ها در محلول پوترسین با غلظت های 1, 0.5, 0.3 و 2 میلی مولار و نیز آب مقطر (شاهد) به مدت 5 دقیقه غوطه ور شده و به همراه میوه های تیمار نشده (تیمار خشک) به یخچال (5 درجه سانتی گراد) منتقل شدند. در روزهای پنجم، نهم و سیزدهم پس از شروع انبارداری، میزان تولید اتیلن، سفتی بافت، مواد جامد محلول، اسیدیته قابل تیتراسیون و pH میوه ها اندازه گیری شد. استفاده از پوترسین به طور معنی داری باعث افزایش عمر انباری میوه توت فرنگی شد، به طوری که میوه های تیمار خشک و شاهد به ترتیب 6 و 8 روز عمر انباری داشتند، در حالی که میوه های غوطه ور شده در محلول های 1 و 2 میلی مولار پوترسین، به ترتیب در روزهای دوازدهم و چهاردهم هنوز قابل عرضه به بازار بودند. استفاده از پوترسین به طور معنی داری باعث کاهش تولید اتیلن میوه ها شد. در هر سه زمان اندازه گیری (روزهای پنجم، نهم و سیزدهم انبارداری) بالاترین میزان تولید اتیلن مربوط به تیمار خشک و کمترین آن مربوط به تیمار 2 میلی مولار پوترسین بود. همچنین استفاده از پوترسین به طور معنی داری از نرم شدن میوه طی انبارداری جلوگیری نمود و باعث حفظ سفتی بافت میوه ها گردید، به طوری که در هر سه زمان اندازه گیری، بیشترین سفتی بافت مربوط به تیمار 2 میلی مولار پوترسین بود. کمترین میزان سفتی در روزهای پنجم و نهم مربوط به تیمار آن مقطر و در روز سیزدهم مربوط به تیمار خشک بود. استفاده از پوترسین تاثیر معنی داری بر pH و اسیدیته قابل تیتراسیون و مواد جامد محلول میوه ها نداشت، ولی در هر سه زمان اندازه گیری، بیشترین میزان اسیدیته قابل تیتراسیون مربوط به تیمار 2 میلی مولار پوترسین و کمترین آن مربوط به تیمار خشک بود.

به منظور بررسی اثر فاصله بوته بر عملکرد و اجزای عملکرد چهار رقم آفتابگردان، آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل چهار رقم آفتابگردان آذرگل، زاریا، رکورد و مهر از ارقام اصلاح شده روغنی، و چهار فاصله بوته 30، 25، 20 و 15 سانتی متر در روی ردیف های کاشت به فاصله 65 سانتی متر در بود. در این آزمایش عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، تعداد دانه خالی در طبق و اجزای عملکرد، شامل تعداد دانه پر در هر طبق و وزن صد دانه اندازه گیری و محاسبه شد. نتایج نشان داد که اثر رقم بر عملکرد دانه، شاخص برداشت، وزن صد دانه و تعداد دانه خالی در طبق بسیار معنی دار بود، در حالی که عملکرد بیولوژیک و تعداد دانه پر در طبق تحت تاثیر رقم قرار نگرفتند. عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و وزن صددانه بطور بسیار معنی داری تحت تاثیر فاصله بوته قرار گرفتند. بیشترین و کمترین عملکرد دانه به ترتیب به میزان 4421 و 3515 کیلوگرم در هکتار به ارقام آذرگل و زاریا اختصاص داشت. با کاهش فاصله بوته، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک افزایش و تعداد دانه پر در طبق و وزن صددانه کاهش یافتند، اثر متقابل رقم و فاصله بوته نیز بر عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و تعداد دانه پر و خالی در طبق معنی دار بود، بیشترین و کمترین عملکرد دانه به ترتیب به میزان 5163 و 2380 کیلوگرم در هکتار به رقم آذرگل در فاصله بوته 15 سانتی متر و رقم رکورد در فاصله بوته 30 سانتی متر اختصاص داشت.

در این تحقیق با استفاده از اندازه گیری های صحرایی، راندمان های انتقال و توزیع آب در شبکه آبیاری پنج هزار هکتاری شاوور (واقع در استان خوزستان) برآورد شد. بدین منظور ابتدا اندازه گیری افت دبی در تعدادی از کانال های خاکی این شبکه آبیاری به روش دبی ورودی- خروجی انجام گرفت. سپس با استفاده از داده های اندازه گیری مستقیم تلفات، محاسبه ضریب تلفات در واحد طول کانال و کاربرد رابطه نمایی، راندمان های انتقال و توزیع کانال های منطقه برآورد شد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که راندمان انتقال در کانال های این شبکه بین 34 تا 83 درصد متغیر بوده و بطور متوسط در حدود 60 درصد برآورد شد. همچنین در خصوص شبکه توزیع نیز راندمان بین 45 تا 86.5 درصد تغییر نموده و بطور متوسط حدود 71 درصد برآورد گردید. این مقادیر کم راندمان شبکه آبیاری شاوور بسیار بحرانی و نگران کننده بوده و با توجه به ضرورت بهره برداری بهینه از منابع آب و خاک، می بایست با اعمال روش های مدیریتی صحیح، افزایش یابد. با توجه به نتایج این تحقیق، اصلاح سطح مقطع هندسی کانال ها و احداث پوشش مناسب برای آنها از جمله مواردی هستند که برای افزایش راندمان آبیاری این شبکه می بایست مورد توجه مسوولین مربوطه قرار گیرد.

طی سه سال (1385-1382) بررسی فونستیک، کنه های شکارگر خانواده Phytoseiidae از روی گیاهان زراعی، باغی و جنگلی مناطق مختلف استان گیلان جمع آوری شدند. در نتیجه این بررسی تعداد ده گونه از کنه های فیتوزئید متعلق به زیر خانواده Scheuten Typhlodrominae از چهار جنس شناسایی شدند که تعداد سه گونه برای اولین بار از ایران و سه گونه برای اولین بار از استان گیلان گزارش می شوند. همچنین محل های زیست جدید برای گونه های گزارش شده قبلی از استان گیلان مشخص گردیدند. اسامی کنه های فیتوزئید شناسایی شده به تفکیک جنس به شرح زیر است. گونه هایی که برای اولین بار از ایران و استان گیلان گزارش می شوند به ترتیب با دو ستاره و یک ستاره در کنار نام آن ها مشخص شده اند: الف- جنس Typhlodromus Scheuten 1- Typhlodromus kettanehi (Dosse) 2- Typhlodromus caudiglans Schuster 3- Typhlodromus commenticius** Livshitz & Kuznetsov 4- Typhlodromus recki** Wainstein 5- Typhlodromus tubifer* Wainstein ب- جنس Paraseiulus Muma 6- Paraseiulus (Ribaga) soleiger 7- Paraseiulus triporus (Chant & Yoshida Shaul) 8- Paraseiulus talbii*(Athias-Henriot) ج- جنس Neoseiulella Muma 9- Neoseiulella tiliarum* (Oudemans) د- جنس Typhloseiulus Chant & McMurtry 10- Typhloseiulus subsimplex** (Arutunjan).

اثرات بیوکنترلی 290 جدایه باکتری بدست آمده از ناحیه ریزوسفر مزرعه خیار در منطقه ورامین بر اساس میزان بازدارندگی از رشد قارچ عامل بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی خیار (dahliae Verticillium)، روی محیط کشت، مورد ارزیابی قرار گرفت. 37 درصد جدایه ها دارای خاصیت آنتاگونیستی بودند که از بین آنها هشت جدایه با میزان بازدارندگی مختلف، برای آزمایشات بعدی انتخاب شدند. با توجه به بررسی های مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی، جدایه Pseudomonas fluorescens bv. III, P1، جدایه های Pseudomonas fluorescens bv. V, P4, P3, P2، جدایه های Bacillus subtilis, B4 , B2, B1 و جدایه Bacillus pumilus, B3، تشخیص داده شدند. تمامی هشت جدایه با تولید ترکیبات خارج سلولی توانستند از رشد پرگنه V.dahliae جلوگیری کنند. جدایه P4 با 96.4 درصد بازدارندگی بیشترین تاثیر را در کاهش رشد قارچ داشت. در آزمون متابولیت های فرار جدایه B4 با 84.54 درصد بازدارندگی، بیشترین تاثیر را در کاهش رشد پرگنه V.dahliae داشت. جدایه های P3, P2, P1 و P4 با تولید سیدروفور از رشد قارچ V.dahliae جلوگیری کردند. در آزمایشات گلخانه ای از دو روش پوشش بذر و کاربرد سوسپانسیون باکتری در خاک بصورت محلول پاشی استفاده شد. در آزمون تیمار خاک و بذر، جدایه B1 بیشترین تاثیر را در کاهش شدت بیماری، افزایش ارتفاع بوته، وزن خشک اندام هوایی و ریشه در حضور و عدم حضور قارچ عامل بیماری نشان داد، در تیمار بذر جدایه B2 موجب کاهش شدت بیماری، افزایش ارتفاع، وزن خشک اندام هوایی و ریشه در حضور و عدم حضور قارچ عامل بیماری گردید.