مجله دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی
سال:1386 | دوره:5 | شماره:3 |تعداد مقالات:10

زمینه و هدف: بیماری دیابت نوع 2 شایع ترین بیماری متابولیکی بوده که عوامل محیطی و ژنتیکی در بروز آن نقش دارند. علت این بیماری عدم کارایی ترشح و عمل انسولین می باشد و در واقع چنین به نظر می رسد که دیابت نوع 2 آخرین مرحله سیر مقاومت به انسولین است. مقاومت به انسولین یک وضعیت پاتولوژیک است که سلول های هدف به ویژه سلول های بافت چربی و عضلانی نسبت به مقدار نرمال انسولین خون کاهش پاسخ دارند. در میان ژنهای کاندید، پروتئین تیروزین فسفاتاز - (PTP1B)B1 که مهارکننده مسیر سیگنالینگ انسولین و لپتین می باشد، یکی از ژنهای مهم میباشد. هدف این تحقیق بررسی ارتباط پلی مورفیسم 3’UTR(1484insG) از ژن PTPI1B با بیماری دیابت نوع 2، مقاومت به انسولین و فاکتورهای بیوشیمیایی مرتبط با آن و چاقی می باشد.روش کار: مطالعه بر روی 264 فرد با گلوکز ناشتای نرمال و 71 فرد مبتلا به دیابت نوع 2 از یک جمعیت شهری تهران انجام شد، ابتدا اطلاعات تن سنجی و دموگرافیک کلیه داوطلبین گردآوری شده و سپس تست تحمل گلوکز با 75 گرم گلوکز خوراکی بر روی تمامی افراد غیردیابتی انجام پذیرفت. پس از اخذ نمونه و انجام آزمایشات بیوشیمیایی، بر اساس معیار سازمان بهداشت جهانی (WHO)، افراد غیردیابتی و دیابتی نوع 2 شناسایی شدند. میزان مقاومت به انسولین بر اساس معیار HOMA-IR محاسبه گردید. برای شناسایی این پلی مورفیسم تکنیک PCR-RFLP انجام شد.نتایج: در این مطالعه فراوانی اللی پلی مورفیسم 1484insG در بین افراد غیردیابتی و بیماران دیابتی نوع 2، به ترتیب %3.8 و %6.3 می باشد (p=0.192). در این تحقیق افراد غیردیابتیک دارای این پلی مورفیسم مقادیر بالاتری را در مورد فاکتورهای شاخص توده بدنی (p=0.01)، کلسترول (p=0.07)، فشار خون دیاستولیک (p=0.002) و شاخص (p=0.04) HOMA-IR در مقایسه با افراد با الل طبیعی، نشان داده اند. شیوع مقاومت به انسولین (HOMA-IR>2.357) در افراد غیردیابتی دارای این پلی مورفیسم، تفاوت معنی داری را در مقایسه با الل طبیعی نشان داد (p<0.05) (%24.8, %57.2). در بیماران دیابتی نوع 2 دارای این پلی مورفیسم، تنها فاکتورهای انسولین (p=0.054) و شاخص عملکرد سلول های بتا (p=0.04) (HOMA-B) تفاوت معنی داری را در مقایسه با افراد دیابتی الل طبیعی نشان داده اند. فاکتورهای تری گلیسیرید، فشارخون سیستولیک، شاخص عملکرد سلولهای بتا، کلسترول بد (LDL)، انسولین و گلوکز ناشتا و تست تحمل گلوکز تفاوت معنی داری را در بین دو گروه افراد غیردیابتی نشان نداد. بررسی ها به تفکیک جنس در بین دو گروه افراد نیز تفاوت معنی داری را شاخص توده بدنی (p=0.025)، فشار خون سیستولیک (p=0.046) و دور باسن (p=0.019) زنهای غیردیابتی دارای این پلی مورفیسم در مقایسه با الل طبیعی نشان می دهد، در صورتی که این تفاوت در مردها فقط در مورد فشار خون سیستولیک، معنی دار می باشد (p=0.039).نتیجه گیری: افرادی که ناقل 3’UTR (1484insG) از ژن PTP1B هستند، افراد هیپرانسولینمیک می باشند و افزایش معنی داری در بعضی فاکتورهای بیوشیمیایی مرتبط با سندروم متابولیک نشان می دهند. نتایج این مطالعه، شواهدی را فراهم می سازد که پلی مورفیسم 3’UTR (1484insG) در جمعیت ایرانی با مقاومت به انسولین ارتباط دارد و احتمال دارد که در سوق دادن افراد به سمت بیماری دیابت نوع 2 و سندرم متابولیک نقش داشته باشد. جهت شناسایی نقش بیشتر این پلی مورفیسم، بررسی آن در یک جمعیت بزرگتر کمک شایان توجهی خواهد نمود.

زمینه و هدف: مواجهه با کروم شش ظرفیتی طی فرایند آبکاری کروم همواره با عوارضی مانند زخم های پوستی، سوراخ شدن تیغه بینی، سرطان ریه و آسیب کلیوی همراه است. در این مطالعه امکان استفاده از پایش های بیولوژیک به منظور بررسی میزان مواجهه کارگران آبکار با کروم شش ظرفیتی مورد تحقیق قرار گرفت. بدین منظور، میانگین تراکم کروم شش ظرفیتی در هوای تنفسی، میانگین غلظت کروم، بتا دو میکروگلبولین (b2M) و آنزیم ان استیل بتا دی گلوکز آمینیداز (NAG) در ادرار پایان شیفت کارگران آبکاری و ارتباط میان میزان مواجهه و مقادیر شاخص های بیولوژیکی بررسی شد.روش کار: در این مطالعه 45 کارگر آبکار کروم (گروه مواجهه یافته) و 40 کارگر آبکار روی (گروه مواجهه نیافته) شاغل در آبکاریهای شهر اصفهان مورد بررسی قرار گرفتند. نمونه های مورد نظر از هوای منطقه تنفسی و ادرار کارگران در پایان شیفت کاری تهیه شد. تعیین تراکم کروم شش ظرفیتی در هوای تنفسی با استفاده از روش NIOSH7600، تعیین غلظت کروم ادراری با استفاده از دستگاه جذب اتمی مجهز به کوره گرافیتی و تعیین مقدار بتا دو میکروگلبولین و آنزیم ان ستیل بتا دی گلوکرآمینیداز توسط کیتهای تجاری مربوطه انجام پذیرفت.نتایج: با توجه به نتایج، میانگین هندسی تراکم کروم شش ظرفیتی در هوای تنفسی آبکاران کروم (14.577mg/m3) بطور معنی داری بیش از میانگین این فاکتور در آبکاران روی (0.862mg/m3) بوده است (p<0.001). همچنین میانگین غلظت کروم ادرار در کارگران آبکاری کروم (9.198mg/g creatinine) بیش از میانگین غلظت کروم در ادرار آبکاران روی (1.811mg/g creatinine) بود (p<0.001). بعلاوه اختلاف موجود بین میانگین غلظت آنزیم NAG در ادرار پایان شیفت آبکاران کروم (12.607 IU/g creatinine) و آبکاران روی (6.824 IU/g creatinine) از اختلاف معنی دار آماری برخوردار بوده است (p<0.001). در حالیکه میان میانگین بتا دو میکروگلوبولین ادراری در گروه های مواجهه یافته و نیافته، اختلاف معنی داری آماری مشاهده نشد (p>0.05). ارزیابی ارتباط میان تراکم کروم شش ظرفیتی در هوای تنفسی و غلظت کروم در ادرار پایان شیفت آبکاران کروم (r=0.838)، (P<0.001) و غلظت آنزیم (r=0.304) NAG، (P<0.001) گویای همبستگی مثبت و معنی داری بین آنها بوده است.نتیجه گیری: با توجه به عدم تفاوت معنی دار آماری بین میانگین غلظت «بتا دو میکروگلبولین» در ادرار پایان شیفت آبکاران کروم و میانگین این فاکتور در آبکاران روی می توان اظهار داشت که «بتا دو میکروگلبولین» اندیکاتور حساسی به منظور بررسی میزان مواجهه کارگران آبکار با کروم شش ظرفیتی نبوده و در مقابل با توجه به تفاومت معنی دار بین میانگین غلظت کروم و غلظت آنزیم NAG در ادرار پایان شیفت دو گروه مذکور، و همبستگی آنها با میزان مواجهه کارگران آبکار این مارکرها را میتوان اندیکاتوری حساس تر، قابل اعتمادتر و اختصاصی تر در بررسی میزان مواجهه افراد و نیز بررسی آسیبهای اولیه کلیوی ناشی از مواجهه شغلی با کروم شش ظرفیتی دانست.

زمینه و هدف: بیماران هموفیلی و تالاسمی در معرض خطر بالایی برای آلودگی با ویروس هپاتیت (HCV) C هستند. خون های اهدایی غربال نشده و فرآورده های خونی مهمترین عوامل خطر در انتقال HCV به بیماران تالاسمی و هموفیلی می باشند.روش کار: از 98 بیمار تالاسمی و 74 بیمار هموفیلی استان مرکزی نمونه خون گرفته شد. نمونه ها با کیت الیزای نسل سوم از نظر آنتی بادی ضد ویروس هپاتیت C بررسی شدند. نمونه های الیزا مثبت، به منظور حذف موارد مثبت کاذب با روش تاییدی RIBA و با استفاده از کیت نسل سوم آزمایش شدند. اطلاعات به دست آمده از بیماران با استفاده از آزمونهای کای دو و یک مدل رگرسیون لجستیک با نرم افزار آماری SPSS ویرایش 11.5 تجزیه و تحلیل شد.نتایج: در 5 (%5.1) بیمار تالاسمی و 31 (%41.9) بیمار هموفیلی، آنتی بادی ضد ویروس هپاتیت C شناسایی شد. در بیماران تالاسمی بین مثبت بودن از نظر آنتی بادی و تعداد واحدهای خون دریافتی، اسپلنکتومی و طول مدت درمان، ارتباط معنی دار مشاهده شد. تحلیل عوامل خطر در بیماران هموفیلی نشان داد که بین مثبت شدن آنتی بادی ضد ویروس هپاتیت C با طول مدت درمان با فرآورده هی خونی (P=0.01) و شدت بیماری هموفیلی (P<0.01) رابطه معنی داری را وجود دارد. در این بررسی کاهش فراوانی آنتی بادی در بیماران تالاسمی از %8.1 به %0 پس از اجرا شدن طرح غربالگری خون های اهدایی مشاهده شد.نتیجه گیری: یافته های این تحقیق در استان مرکزی نشان می دهد اجرای طرح غربالگری خون ها از نظر آنتی بادی بر علیه ویروس هپاتیت C و کنترل شدید در تهیه فاکتورهای انعقادی تغلیظ شده بطور موثری بیماران هموفیلی و تالاسمی را از آلوده شدن به ویروس هپاتیت C محافظت می کند.

زمینه و هدف: لیشمانیازیس جلدی بیماری اندمیک در بسیاری از کشورها از جمله ایران می باشد. استفاده از ترکیبات آنتیموان پنج ظرفیتی برای درمان این بیماری عوارض جانبی برای بیماران به همراه دارد. این مطالعه به منظور تعیین تاثیر عصاره الکلی این گیاه بر روی زخم های تجربی حاصل از لیشمانیا ماژور در موشهای BALB/c طی سال 1385 صورت گرفت.روش کار: در این مطالعه تجربی از غلظتهای مختلف %20، %40 و %80 عصاره الکلی گیاه بربریس ولگاریس (زرشک) بصورت پماد استفاده شد. 90 سرموش BALB/c که از لحاظ سن و جنس یکسان بودند تحت تلقیح زیرجلدی در پایه دوم با 0.1 میلی لیتر از پروماستیگوتهای زنده و فعال لیشمانیا ماژور، سوش استاندارد MRHO/IR/75/ER قرار گرفتند و پس از 35-30 روز زخم سالک در آنها کاملا ظاهر شد، در 5 گروه شامل گروههای مورد با غلظت های %20، %40 و %80 و شاهد 1 و 2 تقسیم شدند. درمان به شکل موضعی، 3 بار در روز به مدت 30 روز انجام گرفت. هر هفته قطر زخم و وزن موشها در همه گروهها اندازه گیری شدند و تعداد انگل در زخم موشها پس از تهیه اسمیر و رنگ آمیزی در زیر میکروسکوپ بررسی شدند. نتایج در فرمهای اطلاعاتی یادداشت و با استفاده از آزمون های T.Test، Fisher Exact Test، واریانس یک طرفه (همراه با آزمون توکی) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج: در غلظت %20 پس از پایان دوره درمان میانگین قطر زخم کاهش داشت، بطوریکه بهبود کامل زخم در این گروه در 5 سر موش (%27.7) مشاهده گردید (P<0.001). همزمان با کاهش قطر زخم، میانگین وزن موشها افزایش یافت (P<0.001)، همچنین بار انگلی به میزان %80 کاهش داشت، بطوریکه در 12 سر موش محو کاملا جسم لیشمن مشاهده شد (P<0.001). در غلظت %40 پس از پایان دوره درمان میانگین قطر زخم کاهش داشت بطوریکه  بهبود کامل زخم در 2 سرموش (%11.1) مشاهده گردید (P<0.001). همزمان با کاهش قطر زخم، میانگین وزن موشها افزایش داشت. کاهش بار انگلی به میزان %64.3 مشاهده شد، بطوریکه در 9 سر موش محو کامل جسم لیشمن مشاهده شد. در گروه های شاهد در مقایسه با گروههای %20 و %40 میانگین قطر زخم افزایش و میانگین وزن موشها کاهش داشت (P<0.001). همچنین در میانگین تعداد انگل، افزایش انگل (%71.4) مشاهده گردید (P<0.001).نتیجه گیری: با توجه به نتایج مشاهده می شود که غلظت %20 عصاره دارای اثربخشی بیشتری هم در کاهش قطر زخم و هم در کاهش تعداد انگل می باشد، بنابراین می توان استفاده از این گیاه دارویی را در غلظت %20 جهت بررسی روی موارد انسانی پیشنهاد نمود.

زمینه و هدف: بر اساس مطالعات انجام شده در آخرین سال های قرن بیستم برای هر فرد ساکن در کره زمین می توان بیش از یک آلودگی انگلی را تصور نمود. تحقیقات صورت گرفته در سال 1989، تعداد مبتلایان به انواع کرمهای انگلی را در جهان به تنهایی بالغ بر چهار و نیم میلیارد نفر برآورد نموده اند. بررسی های متعدد انجام شده در نقاط مختلف کشور ایران نیز حاکی از انتشار آلودگی های انگلی روده ای در نقاط مختلف شهری و روستایی است که البته در سالهای اخیر میزان شیوع آنها به موازات ارتقای سطح بهداشت عمومی کشور به صورت قابل توجهی کاهش یافته است. طی دو دهه گذشته اصفهان در فهرست آلوده ترین مناطق کشور قرار داشته و در این میان، انگل هایی نظیر آسکاریس و تریکواسترونجیلوس از شیوع بالایی برخوردار بوده اند. انجام این مطالعه علاوه بر هدف قرار دادن گروه شغلی پر خطر، نمای نسبتا گویایی را از وضعیت انگلهای روده ای یکی از آلوده ترین مناطق گذشته ایران، نشان می دهد.روش کار: نمونه گیری مدفوع بصورت فعال و با حضور کارکنان ایستگاه تحقیقات بهداشتی اصفهان در محل شهرداری های مناطق ده گانه این شهر صورت گرفت. نمونه ها پس از جمع آوری در کمتر از دو ساعت به آزمایشگاه منتقل و در آنجا به روش فرمل اتر کنساتراسیون و رنگ آمیزی سریع با گوگل مورد مطالعه انگل شناسی قرار داده شدند.نتایج: این بررسی نشان داد که %24.6 از جمعیت مطالعه شده حداقل به یک نوع انگل بیماریزای دستگاه گوارش آلوده بودند که این میزان، کمی بالاتر از گزارش های موجود از سایر گروه های جامعه بوده است. کرم های انگلی تشخیص داده شده در این مطالعه شامل آسکاریس لمبریکوئیدس، انتروبیوس ورمیکولاریس، همینولپیس نانا، تریکواسترونجیلوس و تریکوریس تریکورا و از تک یاخته های پاتوژن دستگاه گوارش نیز می توان به ژیاردیا لامبلیا با بالاترین میزان شیوع، و در گروه تک یاخته های غیر بیماریزا نیز میتوان به آنتاموباکلی، کیلوماستیکس مسنیلی و دآنتاموبا فراژیلیس اشاره کرد.نتیجه گیری: در بررسی وضعیت شیوع آلودگی های انگلی روده ای در جمعیت های انسانی، ماهیت شغلی و تداوم تماس افراد با منبع آلودگی نقش عمده ای را به عهده دارد. کارگران شاغل در بخش های مختلف شهرداری ها به دلیل شغلی از دیگر افراد جامعه بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری های عفونی از جمله آلودگی های انگلی روده ای قرار دارند. بنابراین مراقبت، بیماریابی و آموزش بهداشت در این گروه می تواند نقش مهمی در ارتقای سطح سلامت جامعه داشته باشد.

زمینه و هدف: تحقیقات نشان می دهد که مولرهای دایمی اول بیشترین دندانهایی هستند که مورد درمان ریشه قرار می گیرند مطالعات اپیدمیولوژیک متعددی در مورد شیوع پوسیدگی این دندانها در دانش آموزان نقاط مختلف کشور انجام شده است ولی تاکنون مطالعه ای در مورد میزان نیاز به درمان ریشه دندانها از جمله مولرهای دایمی اول در ایران صورت نگرفته است. هدف از این مطالعه تعیین میزان نیاز به درمان ریشه در مولرهای دایمی اول فک بالا و پایین در دانش آموزان 11-7 ساله منطقه 6 تهران و ارتباط آن با عوامل سن، جنس دانش آموزان و میزان تحصیلات والدین آنها می باشد.روش کار: تعداد 885 دانش آموز 11-7 ساله شامل 572 دختر و 313 پسر از 12 مدرسه منطقه 6 تهران از نظر میزان نیاز به درمان ریشه دندانهای مولر اول مورد مطالعه قرار گرفتند. بعد از ثبت مشخصات هر دانش آموز، دندانها با استفاده از آینه و سوند معاینه شدند. برروی دندانهای مشکوک به درگیری پالپ، آزمایش های گرما و سرما انجام می شد و در موارد لزوم بیمار جهت تهیه رادیوگرافی پری آپیکال به دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران ارجاع می گردید. اطلاعات بدست آمده با استفاده از آزمون های Chi-square و Mann-Whitney مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند.نتایج: 26 نفر (%3) از دانش آموزان نیاز به درمان ریشه در دندان های مولر اول فک ها داشتند که شامل 18 دندان مولر اول در فک پایین و 8 دندان مولر اول در فک بالا بود. ارتباط معنی داری بین نیاز به درمان ریشه در مولرهای اول فکین با سن دانش آموزان (P=0.015)، میزان تحصیلات پدر (P=0.001) و میزان تحصیلات مادر (P=0.008) آنها مشاهده شد ولی بین جنس دانش آموزان و نیاز به درمان ریشه رابطه معنی داری وجود نداشت.نتیجه گیری: با توجه به افزایش قابل توجه میزان نیاز به درمان ریشه با افزایش سن و درصد قابل توجه دندانهای مولر اول فک پایین نیازمند درمان ریشه استفاده از روشهای پیشگیری نظیر مسدود کردن سوراخها و شیارها (Pit and fissure sealant therapy) و درمان با فلوراید در ابتدای رویش این دندان بخصوص در فک پایین به مسوولان بهداشت دهان و دندان، دندانپزشکان و والدین توصیه می شود.

زمینه و هدف: بیمارستان یکی از ارکان نظام بهداشت و درمان هر کشور است که وظیفه تولید سلامت را بر عهده دارد. در عین حال تولید سلامت و ارایه خدمات بهداشتی مطلوب در بیمارستان منوط به داشتن محیطی سالم، بهداشتی و ایمن می باشد. از اینرو پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت بهداشت محیط بیمارستانهای استان قم در سال 1384 انجام شده است.روش کار: این پژوهش یک مطالعه توصیفی - تحلیلی و از نوع کاربردی است که به روش مقطعی (Cross-sectional) در بیمارستانهای استان قم انجام شده است. داده های این پژوهش با استفاده از یک فرم خودساخته دو قسمتی و به روش مصاحبه و مشاهده مستندات گردآوری شده است. قسمت اول فرم شامل 45 سوال در زمینه مشخصات دموگرافیک بیمارستان و مدیران و قسمت دوم شامل 363 سوال در زمینه وضعیت بهداشت محیط محوطه عمومی و بخشهای تشخیصی، درمانی و پیشتیانی از نقطه نظر شاخصهای بهداشت محیط بیمارستان اعم از بهداشت آب، فاضلاب، زباله، بهداشت محیط ساختمان بیمارستان، پرتوها، نور، سروصدا، تهویه، سیستم اطفای حریق و مبارزه با حشرات و جوندگان می باشد که پس از سنجش روایی و پایایی آن در کلیه بیمارستان های قم تکمیل شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده های پژوهش از برنامه نرم افزاری SPSS و برای آزمونهای آماری از تستهای Mann-Whitney و Kruskal-Wallis و ضریب همبستگی Spearman استفاده شده است.نتایج: نتایج این مطالعه نشان داد که وضعیت بهداشت محیط در 2 بخش (%25) از بخشهای رادیولوژی، آشپزخانه و رختشویخانه بیمارستان های مورد مطالعه نامطلوب بوده و در یک بخش (%12.5) از بخش های آزمایشگاهها و استریلیزاسیون مرکزی (CSR)، 2 بخش (%25) از بخش های اورژانس، 4 بخش (%50) از بخش های مراقبت های ویژه و 5 بخش (%71) از بخش اتاق های عمل و ریکاوری مطلوب و در بقیه بخش ها وضعیت بهداشت محیط در حد متوسط بوده است. بطور کلی میزان رعایت وضعیت بهداشت محیط در بیمارستانهای مورد مطالعه %72.05 و در حد متوسط قرار داشته است. نتایج تحلیلی این پژوهش نشان می دهد که وضعیت بهداشت محیط در بیمارستانهای غیردولتی، غیرآموزشی و عمومی بهتر از بیمارستان های دولتی، آموزشی و تخصصی است. در عین حال با افزایش تعداد تخت فعال بیمارستان ها و سابقه کار مدیران وضعیت بهداشت محیط بیمارستان ها مطلوب تر و با افزایش سن مدیران و افزایش قدمت بیمارستان ها وضعیت بهداشت محیط بیمارستان ها نامطلوب تر شده است.نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش وضعیت بهداشت محیط در بیمارستان های استان قم متوسط ارزیابی شده است. این بدان مفهوم است که اگر چه وضعیت بهداشت محیط در بیمارستانهای مورد مطالعه متوسط است اما با توجه به ضرورت رعایت استانداردهای بهداشتی در بیمارستان ها تا رسیدن به شرایط مطلوب فاصله قابل توجهی وجود دارد.

زمینه و هدف: در این تحقیق باکتری های تجزیه کننده هیدروکربن های آروماتیک چندحلقه ای (PAHS) از دریاچه مهارلو جداسازی و بهترین غلظت نمک برای تجزیه آن ها، توسط باکتری های جدا شده بررسی گردید.روش کار: در آزمایش های انجام شده از نفتالن و آنتراسن به عنوان تنها منبع کربن برای جداسازی باکتری های تجزیه کننده ترکیبت PAHs استفاده گردید. محیط کشت اصلی در این آزمایش ONR7a می باشد. باکتری های تجزیه کننده PAHs جداشده، به عنوان میکروارگانیسم منتخب برای بررسی اثر میزان نمک بر تجزیه این ترکیبات مورد استفاده قرار گرفت.نتایج: سودوموناس تنها باکتری تجزیه کننده PAHs جدا شده از آب و رسوبات دریاچه مهارلو می باشد. بیشترین تعداد باکتری های تجزیه کننده نفتالن و آنتراسن در ایستگاه رودخانه خشک، بترتیب با میانگین 227 و 167 در هر میلی لیتر آب و 290 و 193 در هر گرم رسوب بدست آمد. میانگین تعداد باکتری های تجزیه کننده نفتالین و آنتراسن به ترتیب در ایستگاه رودخانه پل فسا 107 و 73 در هر میلی لیتر آب و 157 و 127 در هر گرم رسوب، در ایستگاه رودخانه نظرآباد 27 و 17 در هر میلی لیتر آب و 43 و 20 در هر گرم رسوب، در ایستگاه وسط دریاچه 63 و 33 در هر میلی لیتر آب و 123 و 73 در هر گرم رسوب و در ایستگاه غرب دریاچه 30 و 13 در هر میلی لیتر آب و 43 و 17 در هر گرم رسوب به دست آمد.نتیجه گیری: با توجه به جداسازی باکتری های تجزیه کننده ترکیبات PAHs از دریاچه مهارلو، کاملا محرز است که بخشی از فرآیند پالایش بر عهده باکتری هاست. باکتری شاخص در این مورد سودوموناس است که در غلظت %6 نمک قادر است PAHs را به صورت بهینه تجزیه کند.