مجله مراقبت پرستاری و مامایی ابن سینا
سال:1391 | دوره:20 | شماره:2 (مسلسل 38) |تعداد مقالات:9

مقدمه و هدف: از آنجا که در اکثر شرایط اضطراری، کارکنان خدمات اورژانس اولین افرادی هستند که حضور می یابند، شناسایی خطر فرسودگی شغلی آنان بسیار اهمیت دارد. به همین لحاظ انجام پژوهش حاضر به منظور تعیین میزان فرسودگی شغلی کارکنان عملیاتی مراکز خدمات اورژانس استان همدان ضرورت یافت.روش کار: در پژوهش توصیفی - مقطعی حاضر، کلیه کارکنان عملیاتی مراکز فوریت های پزشکی استان همدان دارای معیارهای ورود به مطالعه دعوت شدند. 110 نفر ابزار پژوهش که حاوی دو قسمت، مشخصات فردی و پرسشنامه فرسودگی شغلی ماسلاچ بود، تکمیل نمودند.. اعتبار محتوا و صوری ابزار تایید و میزان r=0.88 حاصل از آزمون - بازآزمون و آلفای کرونباخ 0.84 نشان دهنده پایایی مطلوب پرسشنامه بود.نتایج: از لحاظ دفعات (تکرار)، میانگین خستگی هیجانی افراد 20.85±15.00 یعنی متوسط، مسخ شخصیت7.87±5.97  یعنی متوسط و کفایت شخصی 22.73±7.95 یعنی کم بود. همچنین از لحاظ شدت، میانگین خستگی هیجانی آنان 24.96±17.10 یعنی متوسط، مسخ شخصیت 11.85±9.48 یعنی متوسط و کفایت شخصی برابر با 28.34±16.10 یعنی کم بوده است.نتیجه نهایی: وجود فرسودگی شغلی در کارکنان عملیاتی فوریت های پزشکی استان همدان می تواند زنگ خطری برای مدیران و مسوولان خدمات اورژانس در استان همدان و احتمالا در سایر استان ها در ایران تلقی شود.

مقدمه و هدف: بهداشت دهان و دندان در گروه پرمخاطره مادران باردار به دلیل حفظ سلامت خود و جنین آنها بیشتر احساس می گردد. هدف از این مطالعه تعیین تاثیر برنامه آموزشی مدون بر رفتارهای بهداشتی دهان و دندان مادران باردار می باشد.روش کار: در این مطالعه نیمه تجربی تعداد 130 نفر از مادران باردار شهر اراک در دو گروه مورد و شاهد (هر کدام 65 نفر) به صورت تصادفی تقسیم گردیدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه مبتنی بر مدل اعتقاد بهداشتی و عملکرد مادران باردار در خصوص مراقبت های بهداشت دهان و دندان بوده است. گروه مورد به مدت یک ماه برنامه آموزشی دریافت و 3 ماه بعد از مداخله آموزشی هر دو گروه پرسشنامه مربوطه را تکمیل و داده ها تجزیه و تحلیل شدند.نتایج: بین میانگین نمره مربوط به متغیرهای اجزای مدل اعتقاد بهداشتی در دو گروه مورد و شاهد در خصوص انجام مراقبت های بهداشت دهان و دندان در قبل و بعد از مداخله آموزشی اختلاف معنی داری مشاهده شد (p<0.05). قبل از مداخله میانگین نمره عملکرد در گروه مورد 45±9.2 بود که بعد از انجام مداخله آموزشی و سه ماه پیگیری به 77±9.7 افزایش یافت که نسبت به قبل از آموزش این اختلاف معنی دار بود (p<0.05).نتیجه نهایی: تدوین برنامه آموزش بهداشت دهان و دندان برای مادران باردار با استفاده از مدل اعتقاد بهداشتی بسیار سودمند و اثربخش است. ضمن اینکه در اجرای این برنامه ها کنترل، پایش و پیگیری آموزشی توصیه می شود.

مقدمه و هدف: با توجه به این که درمان های دارویی و روان درمانی برای اختلال افسردگی صرفا علامت محور می باشد لذا این مطالعه با هدف مقایسه سه روش دارو درمانی، شناخت درمانی گروهی و حساسیت زدایی از طریق بازپردازش چشم به منظور کاهش افسردگی جانبازان انجام شده است.روش کار: در یک طرح آزمایشی از بین تمامی جانبازان 25 درصد به بالا تحت پوشش بنیاد شهید منطقه جنوب و جنوب غرب شهر تهران نمونه ای به حجم 60 نفر انتخاب و به طور تصادفی در چهار گروه درمان دارویی، شناخت درمانی گروهی و حساسیت زدایی از طریق پردازش حرکات چشم و گواه قرار گرفتند گروه دارو درمانی، داروهای ضد افسردگی (فلئوکزتین، فلووکسامین و سرترالین) یا ترکیب دارویی مانند لیتیم با دوز موثر دریافت کردند و گروه های درمان حساسیت زدایی از طریق بازپردازش حرکات چشم و شناخت درمانی گروهی در 8 جلسه ساختار یافته 1.5 ساعته هر هفته یک بار به مدت 2 ماه شرکت کردند ولی گروه گواه هیچ درمانی را دریافت نکرد ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش پرسشنامه افسردگی بک بود. تجزیه و تحلیل داده ها به کمک تحلیل کوواریانس انجام شد.نتایج: نتایج نشان داد که پس از تعدیل نمرات پیش آزمون بین میانگین چهار گروه در پس آزمون تفاوت معناداری وجود داشت. (p=0.001، F(3,55)=12.590). همچنین بررسی میانگین های تعدیل شده نشان از برتری روش حساسیت زدایی از طریق بازپردازش حرکات چشم نسبت به دارو درمانی و شناخت درمانی گروهی دارد و دو روش دارو درمانی و شناخت درمانی گروهی اثری برابر در کاهش افسردگی داشتند و نشانه های سه گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه، در پس آزمون کاهش بیشتری را نشان داد.نتیجه نهایی: نتایج پژوهش نشان داد که دارو درمانی، شناخت درمانی گروهی و حساسیت زدایی از طریق بازپردازشی حرکات چشم در کاهش افسردگی جانبازان موثر است.

مقدمه و هدف: کیفیت زندگی بیماران مبتلا به آسم تحت تاثیر عوامل متعددی از جمله عدم آگاهی و دانش آنها نسبت به این بیماری قرار دارد. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر مدل آموزشی مبتنی بر اجرای دستورات بر کیفیت زندگی بیماران مبتلا به آسم انجام گرفت.روش کار: در این مطالعه نیمه تجربی، جامعه مورد مطالعه شامل 70 بیمار مبتلا به آسم مراجعه کننده به کلینیک بعثت شهر کرمان در سال 1390 می باشد که به روش تصادفی به دو گروه آزمون و کنترل تقسیم شدند. در گروه آزمون، بیماران بر اساس مدل آموزشی مبتنی بر اجرای دستورات به مدت چهار جلسه دو ساعته تحت آموزش قرار گرفتند در حالی که به گروه کنترل، هیچ گونه آموزشی داده نشد. کیفیت زندگی بیماران قبل و هشت هفته بعد از اتمام آزمون، با استفاده از پرسشنامه کیفیت زندگی بیماران مبتلا به آسم اندازه گیری گردید. اطلاعات با استفاده نرم افزار آماری SPSS (18) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.نتایج: میانگین نمره کلی کیفیت زندگی قبل از شروع دوره آموزشی در گروه آزمون 37.4 و در گروه کنترل 32.85 بود که تفاوت معنی داری نداشت. بعد از آموزش میانگین نمره کیفیت زندگی در گروه آزمون به 27.1 و در گروه کنترل به 32.82 رسید که از نظر آماری تفاوت معنی دار بود. نتایج نشان داد که کیفیت زندگی در گروه آزمون بعد از آموزش به شکل معناداری بهبود یافته بود اما کیفیت زندگی در گروه کنترل بعد از آزمون تفاوت معناداری را نشان نداد. همچنین میانگین نمره کیفیت زندگی در گروه آزمون در مقایسه با گروه کنترل بعد از اجرای آزمون به شکل معناداری بیشتر بود (P<0.05).نتیجه نهایی: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که آموزش بیماران مبتلا به آسم بر اساس مدل آموزشی مبتنی بر اجرای دستورات سبب بهبود قابل توجه کیفیت زندگی این بیماران می گردد، لذا تیم مراقبتی و درمانی به ویژه پرستاران می توانند از این مدل، جهت مراقبت از بیماران استفاده نمایند.

مقدمه و هدف: اختلال خواب مشکلی مشترک در جمعیت عمومی می باشد که با وضعیت سلامت عمومی ارتباط دارد. هدف از این مطالعه تعیین همبودی اختلالات خواب و سلامت عمومی در مردم شهر همدان می باشد.روش کار: این پژوهش یک مطالعه توصیفی - مقطعی است. 1800 نفر افراد بزرگسال در شهر همدان در سال 1389 با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ای شامل سه بخش بود: 1- مشخصات دموگرافیک 2- سوالات مربوط به اختلالات خواب 3- آزمون سلامت عمومی GHQ-28.نتایج: میزان شیوع اختلالات خواب در شرکت کنندگان 23.32 درصد بود و 29.56 درصد مشکوک به بیماری بودند که از نظر آماری بین وضعیت سلامت عمومی و اختلالات خواب رابطه معنی دار وجود داشت.نتیجه نهایی: خواب از نیازهای فیزیولوژیک و اساسی انسان است و اختلال در خواب سلامت عمومی انسان را تهدید می کند. بنابراین توجه به بهداشت خواب در تامین سلامت افراد جامعه در بعد جسمانی و روانی نقش موثری خواهد داشت.

مقدمه و هدف: استرس ها و تهدیدات درک شده در محیط کار، یک پدیده جهانی در پرستاری است. توانمندسازی روان شناختی می تواند منجر به ایجاد مانعی در برابر استرس و باعث بهبود ارائه خدمات مراقبتی شود. این مطالعه به منظور تبیین نظری توانمندسازی روان شناختی در پرستاران بالینی انجام گرفته است.روش کار: پژوهش حاضر یک مطالعه کیفی است. در این پژوهش 14 نفر از پرستاران و 4 نفر از سرپرستاران در بیمارستان های آموزشی و درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ارومیه در سال 91-90 بر اساس نمونه گیری مبتنی بر هدف و با استفاده از مصاحبه های عمیق نیمه ساختار مورد مصاحبه قرار گرفتند. کلیه مصاحبه ها ضبط و سپس دست نویس شده و با استفاده از روش مقایسه ای مداوم و به روش «تحلیل محتوای کیفی از نوع قراردادی» مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.نتایج: سه مضمون اصلی از داده ها استخراج گردید. این مضامین شامل خودیاری، رفتارهای مدیریتی و خودکارآمدی بودند. پرستاران با تلفیق این مضامین به توانمندسازی روان شناختی می پرداختند.نتیجه نهایی: توانمندسازی روان شناختی یک مفهوم پویا و متغیر و چند بعدی و دارای ماهیت پیچیده می باشد و تحت تاثیر اقدامات فردی و مدیریتی قرار می گیرد. مدیران پرستاری با رفتارهای توانمندکننده و حمایتی و ایجاد فرصت های رشد و توسعه حرفه ای می توانند از توانمندی روان شناختی کارکنان اطمینان حاصل کرده و به بهبود کیفیت مراقبت ها دست یابند. مربیان و اساتید پرستاری نیز می توانند با آموزش روش های خود توانمندسازی، نیروی کارآمد، با کفایت و مقاوم در برابر استرس های محیط کار پرورش دهند.

مقدمه و هدف: تغذیه با شیرمادر بهترین شروع در زندگی هر کودک محسوب می شود. تحقیق حاضر به منظور تعیین علل قطع شیردهی به کودکان زیر یکسال در زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی انجام شد.روش کار: پژوهش حاضر یک مطالعه مورد - شاهدی است که بر روی مادران دارای کودک زیر یکسال در شهر همدان در سال 1387 انجام شد. تعداد 130 مادر با قطع شیردهی در گروه آزمون و 149 مادر با تداوم شیردهی در گروه کنترل قرار گرفتند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه ای دوبخشی بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آمارهای توصیفی و استنباطی و نرم افزار کامپیوتری spss 16 انجام شد.نتایج: یافته ها نشان داد که اکثریت مادران در گروه آزمون (%32.3) و کنترل (%41.6) 26-30 سال داشته و سن اکثر پدران در گروه آزمون (%28.5) و گروه کنترل (%35.5) بین 31 تا 35 سال بوده است. 80% و %83.9 مادران در گروه آزمون و کنترل خانه دار بوده و %54.7 و 51% از پدران در گروه آزمون و کنترل شغل آزاد داشته اند. %34.6 از مادران و %28.5 از پدران در گروه آزمون و %34.2 از مادران و %35.5 از پدران گروه کنترل دیپلمه بوده اند. بررسی ها نشان داد فاصله محل کار و منزل (p=0.04) و کمبود شیرمادر (p<0.001) از عوامل قطع شیردهی در مادر و کمبود وزن گیری (p=0.03) و دوقلویی (p<0.001) از عوامل قطع شیردهی در کودک بوده است. از بین متغیرهای دموگرافیک تحصیلات مادر (p<0.009) و تحصیلات پدر (p<0.006) با قطع شیردهی ارتباط معنی داری داشته است.نتیجه نهایی: ایجاد محیط حمایتی و منجمله سیاست ها و برنامه های آموزشی می تواند نقش بسیار مهمی در تداوم شیردهی بخصوص در مادران فاقد تجربه داشته باشد.

مقدمه و هدف: بیماری های خاص شامل مجموعه ای از بیماری های مزمن می باشد. درمان نوجوانان مبتلا به بیماری های خاص مانند سایر بیماری های مزمن با مشکلات مهم روانی توام می باشد. این مطالعه با هدف مقایسه میزان افسردگی در نوجوانان مبتلا به بیماری های خاص و سالم شهر همدان انجام شد.روش کار: این یک مطالعه توصیفی تحلیلی است که بر روی 127 نوجوان 18-11 ساله مبتلا به بیماری های خاص که در شهر همدان دارای پرونده فعال بودند با روش نمونه گیری در دسترس در سال 1389 انجام گردید. از بین نوجوانان سالم گروه سنی 18-11 سال، به روش تصادفی 149 نفر به عنوان گروه شاهد از مدارس شهر همدان انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از مصاحبه و پرسشنامه استاندارد افسردگی «Beck» مشتمل بر 21 سوال استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 و آزمون های آماری توصیفی و استنباطی، کای اسکور در سطح معنی دار p<0.05 تجزیه و تحلیل شدند.نتایج: در گروه نوجوانان مبتلا %55.1 در رده هنجار و در نوجونان سالم %58.1 افراد هنجار بوده اند. میزان ابتلاء به افسردگی خفیف در گروه نوجوانان مبتلا به بیماری های خاص 37%، در حالیکه این آمار در نوجوانان سالم %34.5 بوده است. آزمون آماری بین جنس و میزان افسردگی در گروه نوجوانان مبتلاء به بیماری های خاص رابطه معنی داری مشاهده شد (P=0.0377)، میزان ابتلاء به افسردگی خفیف و بارز در نوجوانان مونث بیشتر از نوجوان مذکر بوده است (%60.5 در برابر 37%). در گروه نوجوانان مبتلا به بیماری خاص بین میزان افسردگی و نوع بیماری تفاوت معنی داری وجود نداشت (P>0.05).نتیجه گیری: بین میزان افسردگی در دو گروه نوجوانان مبتلا و نوجوانان سالم تفاوت معنی داری مشاهده نشد.