Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

مقاله مقاله نشریه

مشخصات مقاله

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

video

Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

sound

Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید:

464
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

دانلود:

596
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

استناد:

اطلاعات مقاله نشریه

عنوان

تجزیه ی عاملی کارآیی مصرف آب و برخی صفات کمی و عملکرد در کنجد (Sesamum indicum L. ) تحت تأثیر کاربرد نیتروژن و نهاده های اکولوژیک در شرایط تنش خشکی

صفحات

 صفحه شروع 19 | صفحه پایان 39

چکیده

 سابقه و هدف: دسترسی ناکافی به آب در مناطق خشک و نیمه خشک, افزایش کارآیی مصرف آب را به عنوان یکی از محورهای اصلی کشاورزی پایدار در این مناطق مطرح کرده است. از این رو, در سال های اخیر تلاش های فراوانی به منظور افزایش کارایی مصرف آب صورت گرفته است که در این مسیر, بهره گیری از سوپرجاذب ها و محلول پاشی نهاده های بوم سازگاری نظیر اسید هیومیک و اسید سالیسیلیک جهت صرفه جویی و استفاده ی بهینه ی آب مدنظر قرار گرفته اند, لذا این پژوهش با هدف استفاده از تجزیه و تحلیل عاملی در تعیین عوامل مؤثر بر کارآیی مصرف آب کنجد در شرایط کاربرد همزمان نیتروژن و نهاده های بوم سازگار انجام شد. مواد و روش ها: این پژوهش در سال زراعی 95-1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه ی بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. سطوح آبیاری (50 و 100 درصد نیاز آبی) در کرت های اصلی و تیمارهای تغذیه ای شامل 1-کاربرد 75 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص به علاوه 80 کیلوگرم سوپرجاذب رطوبت, 2-کاربرد 80 کیلوگرم در هکتار هیدروژل سوپرجاذب رطوبت به علاوه کاربرد توأم 6 کیلوگرم در هکتار اسید هیومیک و یک میلی مولار اسید سالیسیلیک 3-کاربرد توأم 6 کیلوگرم در هکتار اسید هیومیک و یک میلی مولار اسید سالیسیلیک به علاوه کاربرد 75 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص 4-کاربرد توأم 6 کیلوگرم در هکتار اسید هیومیک و یک میلی مولار اسید سالیسیلیک به علاوه 75 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص به علاوه 80 کیلوگرم سوپرجاذب رطوبت و 5-شاهد در کرت های فرعی قرار گرفتند. یافته ها: نتایج آزمایش نشان داد که بیشترین عملکرد دانه (1672 کیلوگرم در هکتار) با تأمین 100 درصد نیاز آبی و در تیمار کاربرد همزمان نیتروژن, سوپرجاذب, اسید هیومیک و اسید سالیسیلیک بدست آمد. نقش اسید هیومیک و اسید سالیسیلیک در بهبود اکثر صفات مورد مطالعه بسیار محسوس بود, به طوری که عملکرد دانه, شاخص سطح برگ, سرعت رشد محصول, و کارآیی مصرف آب به ترتیب 22, 31, 30 و 21 درصد در تیمارهای دارای اسید هیومیک و اسید سالیسیلیک بیشتر از تیمارهای بدون این دو نهاده بود. بر اساس نتایج تحلیل عاملی, متغیرها به دو عامل تجزیه شده و عامل اول 59 درصد از واریانس متغیرها را تبیین کرد. عامل اول شامل متغیرهای عملکرد دانه, وزن دانه در بوته, سرعت رشد محصول, نیتروژن و فسفر خاک و کارآیی مصرف آب و عامل دوم به متغیرهای عملکرد ماده خشک, ارتفاع بوته, شاخص سطح برگ و pH خاک تعلق گرفت. نتیجه گیری: به طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد که در شرایط تنش خشکی (تأمین 50 درصد نیاز آبی), تیمارهای کاربرد همزمان نیتروژن و سوپرجاذب, کاربرد همزمان سوپرجاذب, اسید هیومیک و اسید سالیسیلیک, کاربرد همزمان نیتروژن, اسید هیومیک و اسید سالیسیلیک و کاربرد همزمان نیتروژن, سوپرجاذب, اسید هیومیک و اسید سالیسیلیک کارآیی مصرف آب را به ترتیب 15, 27, 32 و 40 درصد نسبت به شاهد بهبود بخشید. با توجه نتایج تجزیه ی عاملی و متغیرهای متعلق به هر عامل, به نظر می رسد عامل اول شاخصی از عملکرد محصول و عامل دوم منعکس کننده ی ویژگی های ذاتی آرایش فضایی بوته (بار زیاد متغیرهای ارتفاع بوته و شاخص سطح برگ روی این عامل) بود. به طور کلی, به نظر می رسد که کاربرد همزمان نیتروژن و نهاده های بوم سازگار ضمن بهبود عملکرد و خصوصیات رشدی گیاه, می تواند کارآیی مصرف آب را بهبود بخشد. همچنین انجام تجزیه ی عاملی و همبستگی بالای متغیرهای درون هر عامل با یکدیگر, حاکی از آن بود که با ایجاد هر گونه تغییر در متغیرهایی که با کارآیی مصرف آب روی یک عامل قرار گرفته اند, می توان کارآیی مصرف آب را افزایش داده و خسارات ناشی از تنش خشکی و کم آبی را به حداقل رساند.

استنادها

  • ثبت نشده است.

    • ارجاعات

  • ثبت نشده است.

    • استناددهی

    APA: کپی

    جهان، محسن، امیری، محمدبهزاد، و ناصری، نگار. (1399). تجزیه ی عاملی کارآیی مصرف آب و برخی صفات کمی و عملکرد در کنجد (Sesamum indicum L. ) تحت تأثیر کاربرد نیتروژن و نهاده های اکولوژیک در شرایط تنش خشکی. پژوهش های تولید گیاهی (علوم کشاورزی و منابع طبیعی)، 27(1 )، 19-39. SID. https://sid.ir/paper/155643/fa

    Vancouver: کپی

    جهان محسن، امیری محمدبهزاد، ناصری نگار. تجزیه ی عاملی کارآیی مصرف آب و برخی صفات کمی و عملکرد در کنجد (Sesamum indicum L. ) تحت تأثیر کاربرد نیتروژن و نهاده های اکولوژیک در شرایط تنش خشکی. پژوهش های تولید گیاهی (علوم کشاورزی و منابع طبیعی)[Internet]. 1399؛27(1 ):19-39. Available from: https://sid.ir/paper/155643/fa

    IEEE: کپی

    محسن جهان، محمدبهزاد امیری، و نگار ناصری، “تجزیه ی عاملی کارآیی مصرف آب و برخی صفات کمی و عملکرد در کنجد (Sesamum indicum L. ) تحت تأثیر کاربرد نیتروژن و نهاده های اکولوژیک در شرایط تنش خشکی،” پژوهش های تولید گیاهی (علوم کشاورزی و منابع طبیعی)، vol. 27، no. 1 ، pp. 19–39، 1399، [Online]. Available: https://sid.ir/paper/155643/fa

    مقالات مرتبط نشریه ای

    مقالات مرتبط همایشی

  • ثبت نشده است.

    • طرح های مرتبط

  • ثبت نشده است.

    • کارگاه های پیشنهادی





    بازگشت به بالا