مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

مقاله مقاله نشریه

مشخصات مقاله

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

video

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

sound

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید:

1,831
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

دانلود:

1,555
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

استناد:

اطلاعات مقاله نشریه

عنوان

بررسی نقش مایه قندیل (تجلی نور) در فرش های ایرانی از عصر صفویه تا دوران معاصر

صفحات

 صفحه شروع 16 | صفحه پایان 27

چکیده

 نور در بیشتر مذاهب و تمدنهای قدیمی, مورد توجه انسانها بوده و اکثر آنها نمادی را برای آن مشخص کرده اند. در طراحی نقوش سنتی ایرانی, دو عنصر شمسه (ترنج) و قندیل (چراغ) به عنوان نماد نور به کار می روند. شمسه کاربرد وسیعی در معماری, نگارگری و فرش ایرانی داشته و دارد. اغلب اوقات این عنصر تزیینی, مورد توجه صاحب نظران واقع شده و در مورد آن مقالاتی نوشته اند. اما نقشمایه دیگر (چراغ) نسبت به شمسه کاربرد کمتری در هنرهای تزیینی داشته و شاید به همین علت مطالب کمتری در مورد آن به نگارش در آمده است.عنصر قندیل یا چراغ, با تفسیر عرفانی که از آیه 35 سوره مبارکه نور می شود, مورد توجه هنرمندان هنرهای صناعی قرار می گیرد, در نتیجه سلاطین و حکام در دوره های مختلف تاریخی, با توجه به اعتقادات مذهبی خود, سفارش هایی جهت ساخت این وسیله به صنعتگران می دهند. هنرمندان هنرهای صناعی, برای زیباتر دیده شدن دست ساخته هایشان آیه 35 سوره نور را همراه با نقوش گیاهی تزیین می کردهاند. اغلب این وسایل زیبا و گاه نفیس, روشنایی سردر ورودی بناها, طاق ها و محراب های مساجد و مقابر را تامین می کردند. با گذر زمان طراحان سنتی با تاثیر پذیری از عناصر معماری, این عنصر را نیز در ترکیب بندی های کاشی, تذهیب, فرش و ... به کار بردند که مورد توجه و اقبال مردم نیز واقع گردید. مدارک مستندی از فرش های ایرانی با نقشمایه قندیل وجود دارد که قدمت برخی از آنها به دوران صفویه می رسد. در دو گونه متفاوت از فرش های عصر صفویه, می توان این نقش مایه را مشاهده نمود که مهمترین آنها سجاده ها هستند که کارکرد عبادی دارند و دیگری قالی شیخ صفی (قالی اردبیل) است که در ابعاد بسیار بزرگی برای آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی تهیه و بافته شده است. با توجه به نمونه های اشاره شده, می توان گفت قندیل در فرش های عصر صفوی بیشتر کارکرد عبادی و یا مذهبی داشته, به تدریج با گذشت زمان این کارکرد کم رنگ تر شده تا جایی که به یک عنصر تزیینی در برخی از قالی های امروزی تبدیل شده است. در این مقاله سعی شده است سیر تحول نقشمایه قندیل در هنر فرشبافی ایرانی از دوران صفویه تا دوران معاصر با توجه به مدارک موجود, مورد بررسی قرار گیرد.

استنادها

  • ثبت نشده است.
  • ارجاعات

  • ثبت نشده است.
  • استناددهی

    APA: کپی

    کمندلو، حسین. (1391). بررسی نقش مایه قندیل (تجلی نور) در فرش های ایرانی از عصر صفویه تا دوران معاصر. آستان هنر، -(2-3)، 16-27. SID. https://sid.ir/paper/512890/fa

    Vancouver: کپی

    کمندلو حسین. بررسی نقش مایه قندیل (تجلی نور) در فرش های ایرانی از عصر صفویه تا دوران معاصر. آستان هنر[Internet]. 1391؛-(2-3):16-27. Available from: https://sid.ir/paper/512890/fa

    IEEE: کپی

    حسین کمندلو، “بررسی نقش مایه قندیل (تجلی نور) در فرش های ایرانی از عصر صفویه تا دوران معاصر،” آستان هنر، vol. -، no. 2-3، pp. 16–27، 1391، [Online]. Available: https://sid.ir/paper/512890/fa

    مقالات مرتبط نشریه ای

    مقالات مرتبط همایشی

  • ثبت نشده است.
  • طرح های مرتبط

  • ثبت نشده است.
  • کارگاه های پیشنهادی

  • ثبت نشده است.





  • بازگشت به بالا
    telegram sharing button
    whatsapp sharing button
    linkedin sharing button
    twitter sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    sharethis sharing button