Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

مقاله طرح و لایحه

مشخصات مقاله

مجری: مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی
سال:1399 | تاریخ پایان: 1399-10-14

Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

video

Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

sound

Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید:

97
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

دانلود:

1
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

استناد:

اطلاعات طرح و لایحه

عنوان

بررسی لایحه بودجه سال 1400 کل کشور 24. بودجه آموزش عالی، تحقیقات و فناوری

شماره مسلسل

 17337

نهاد حامی(کارفرما)

 مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی

صفحات

 صفحه شروع | صفحه پایان

چکیده

 . منابع بودجه آموزش عالی, تحقیقات و فناوری دو بخش عمده از منابع بودجه حوزه آموزش عالی و تحقیقات شامل موارد ذیل است: الف) کمک های دولت یا اعتبارات هزینه ای عمومی و عمرانی و سایر اعتبارات ازجمله ردیف های متفرقه که به همراه اعتبارات متفرقه (متفرقه انتقال یافته) در ردیف های خاص ذیل دستگاه های مجری و سیاستگذار آمده است. ب) درآمد اختصاصی که از اشخاص مانند دانشجویان, بنگاه های اقتصادی و دستگاه های دولتی که خریدار خدمات مؤسسات آموزشی هستند موقوفات, دارایی ها, سرمایه گذاری های مؤسسات آموزشی و کمک های مؤسسات خیریه با ارائه خدمات آموزشی و غیره به دست می آید. 2. نگاهی کلی به اعتبارات دستگاهی حوزه آموزش عالی, تحقیقات و فناوری در لایحه بودجه سال 1400 مجموع اعتبارات دستگاه های مجری آموزش عالی, پژوهشی و فناوری کشور, اعم از هزینه ای, اختصاصی و تملک دارایی های سرمایه ای مندرج در لایحه بودجه سال 1400, با احتساب ردیف های متفرقه, بالغ بر 58 هزار و 700 میلیارد تومان برآورد شده است که در قیاس با اعتبارات مربوط در قانون بودجه سال 1399 (39 هزار و 600 میلیارد تومان) از رشدی قابل ملاحظه 48 درصدی حکایت دارد. کل اعتبار در نظر گرفته شده در لایحه بودجه سال 1400 برای وزارتین علوم, تحقیقات و فناوری و بهداشت, درمان و آموزش پزشکی و سازمان ها, دانشگاه ها و مؤسسه های آموزش عالی و پژوهشی وابسته آنها, به ترتیب حدود 27 هزار و 300 میلیارد تومان و 20 هزار و 300 میلیارد تومان برآورد شده است که نسبت به سال گذشته به ترتیب 35 و 84 درصد رشد نشان می دهد. بیشترین افزایش اعتبارات در این دو بخش مربوط به اعتبارات هزینه ای عمومی دانشگاه ها و مؤسسه های آموزش عالی وابسته به وزارت بهداشت با حدود 150 درصد رشد بوده است. اعتبارات در نظر گرفته شده برای معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور و ستادهای فناوری وابسته به آن در لایحه بودجه سال 1400 حدود 787 میلیارد تومان برآورد شده که نسبت به قانون بودجه سال 1399, 23 درصد رشد نشان می دهد. شایان ذکر است بالغ بر 7/58 درصد از اعتبارات پیش بینی شده (حدود 461 میلیارد تومان) این معاونت معطوف به ستاد آن معاونت و مابقی (325 میلیارد تومان) مربوط به ستادها و مراکز فناوری وابسته این معاونت نظیر ستاد توسعه فناوری نانو و ستاد توسعه زیست فناوری و... است. در جدول الف اطلاعات دیگری از تغییرات و کلیات لایحه بودجه سال 1400 مشاهده می شود. . تبصره های لایحه بودجه سال 1400 در حوزه آموزش عالی, تحقیقات و فناوری اکثر تبصره ها و بندهای این حوزه تکرار تبصره های قوانین بودجه سال های گذشته ازجمله قانون بودجه سال 1399 است. بندهای حائز اهمیت در تبصره های لایحه در حوزه آموزش عالی, تحقیقات و فناوری به مواردی نظیر تأمین اعتبار برای طرح های نوآورانه, توسعه شرکت های دانش بنیان, تجهیز و به روزرسانی آزمایشگاه ها و کارگاه های دانشگاه ها و مؤسسه های آموزش عالی و پژوهشی و فناوری (بند « الف» تبصره «3» و بند «هـ» تبصره «4»), اجازه به دانشگاه ها و مؤسسه های آموزشی و پژوهشی و پارک های علم و فناوری برای اخذ تسهیلات از بانک ها (بند «الف» ـ تبصره «9»), کمک به صندوق های رفاه دانشجویی برای افزایش منابع مالی (بند «ب» ـ تبصره «9»), حمایت از پژوهش های تقاضامحور و هم زمان حمایت از پایان نامه های تحصیلات تکمیلی (بندهای «هـ» و «ح» ـ تبصره «9») و حمایت از امور پژوهشی و توسعه فناوری معطوف (بند «ز» ـ تبصره «9») است. شایان ذکر است بندهای «هـ» و «ز» در راستای اجرای ماده (64) قانون برنامه ششم توسعه بوده اند. بنابراین, سیاست دولت در توجه به موضوعات پیش گفته نظیر تجهیز آزمایشگاه ها و کارگاه های دانشگاه ها و مؤسسه های آموزش عالی و پژوهشی همچنان دیده می شود. البته نکته ای که بیش از محتوا و مضمون تبصره ها اهمیت دارد امکان عملیاتی شدن آنها و شیوه توزیع و اختصاص اعتبارات به دستگاه های اجرایی مشمول است. به خصوص اینکه بررسی و ارزیابی عملکرد تبصره ها در قوانین سنوات گذشته نشان از غیرعملیاتی بودن برخی از تبصره ها, به دلایل مختلف ازجمله ابهام و اشکال در متن برخی از تبصره ها دارد. علاوه بر این, رویکرد دولت در لایحه بودجه سال 1400 با عنایت به بند «هـ» تبصره «4», توجه به نوآوری و حمایت از شرکت های دانش بنیان و به طور کلی توجه به اقتصاد دانش بنیان عمدتاً از محل اعتبارات صندوق توسعه ملی بوده است که به دلایل پیش گفته مورد موافقت مقام معظم رهبری قرار نگرفت. مهم ترین نکته در تبصره های لایحه بودجه در حوزه پژوهش و فناوری, حذف تبصره «ممنوعیت کاهش اعتبارات برنامه های پژوهشی توسط دستگاه های اجرایی» است که در قانون بودجه سال 1400 به عنوان بند «هـ» ـ تبصره «9» آمده بود. این تبصره موجب کاهش عملکرد برنامه های پژوهشی دانشگاه ها و سایر دستگاه ها خواهد شد. بند «هـ‍» تبصره «9» با موضوعات ممنوعیت کاهش اعتبارات پژوهشی دستگاه های اجرایی و حمایت آنها از پژوهش های تقاضامحور از طریق پایان نامه های دانشجویی, در صورت تحقق می تواند تأثیراتی مانند بند «ح» همین تبصره در حوزه تحقیقات دانشگاهی داشته باشد که ازجمله آنها می توان کمک به ارتباط دانشگاه ها با صنعت و بازار و سوق دادن پایان نامه ها و رساله های دانشگاه ها و مراکز پژوهشی به سمت حل مسائل کشور را نام برد. این بند به دلیل عدم پیش بینی آیین نامه اجرایی در قوانین بودجه سال 1397 تا 1399, فاقد عملکرد بوده است. بند «ح» تبصره «9» با موضوع تکلیف «شرکت های دولتی, بانک ها و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت» به مصرف 40 درصد از اعتبارات امور پژوهشی در راستای حل مسائل و مشکلات خود از طریق توافقنامه با دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی و جهاد دانشگاهی در قالب مندرج در همین بند بالقوه می تواند به عنوان یکی از اثربخش ترین تبصره های موجود در قانون بودجه سال 1399 و لایحه بودجه سال 1400 معرفی شود. دلایل این موضوع کمک این بند به ارتباط دانشگاه ها و مؤسسات پژوهشی با صنعت و بازار, کمک به ایجاد درآمد برای دانشجویان و پژوهشگران, آشنایی دانشگاه ها با مسائل صنعت کشور, کمک به بومی شدن صنعت و فناوری و کمک به پویایی تحقیقات در دانشگاه هاست. هرچند تحقق کامل این بند با مشکلاتی روبه رو است که در بخش تبصره های این گزارش به تفصیل به آن پرداخته شده است؛ اما اولین و مهم ترین مانع تحقق این بند در سال 1399 کاهش زیاد اعتبارات امور پژوهشی دستگاه های موضوع این بند یعنی «شرکت های دولتی, بانک ها و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت» از قانون بودجه سال 1399 است که در لایحه 1400 نیز رشد قابل ملاحظه ای نداشته است. دومین دلیل عدم تحقق این بند نبود حساب و یا صندوقی برای ذخیره این اعتبارات است تا ضمن دسترسی راحت دانشگاه ها به این اعتبارات باقی مانده آن برای سال بعد ذخیره شود. می توان این مهم را به معنای گریز دستگاه ها از اجرای این بند تلقی نمود.

استنادها

  • ثبت نشده است.
  • ارجاعات

  • ثبت نشده است.
  • استناددهی

    APA: کپی

    زراعت کیش، یوسف، نصیری، حسین، داوری، احمد، و یوسفی، هادی. (1399-10-14). بررسی لایحه بودجه سال 1400 کل کشور 24. بودجه آموزش عالی, تحقیقات و فناوری. تهران، ایران: مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی. https://sid.ir/paper/790300/fa

    Vancouver: کپی

    زراعت کیش یوسف، نصیری حسین، داوری احمد، یوسفی هادی. [Internet]. بررسی لایحه بودجه سال 1400 کل کشور 24. بودجه آموزش عالی, تحقیقات و فناوری. تهران، ایران: مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی؛ 1399-10-14. Available from: https://sid.ir/paper/790300/fa

    IEEE: کپی

    یوسف زراعت کیش، حسین نصیری، احمد داوری، و هادی یوسفی، “بررسی لایحه بودجه سال 1400 کل کشور 24. بودجه آموزش عالی, تحقیقات و فناوری،” ایران، مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، 1399-10-14. [Online]. Available: https://sid.ir/paper/790300/fa

    مقالات مرتبط نشریه ای

  • ثبت نشده است.
  • مقالات مرتبط همایشی

  • ثبت نشده است.
  • طرح های مرتبط

  • ثبت نشده است.
  • کارگاه های پیشنهادی






    بازگشت به بالا
    telegram sharing button
    whatsapp sharing button
    linkedin sharing button
    twitter sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    sharethis sharing button