چکیده عربی:تعد قضیه استنتاج المعنی من النص و الحصول علی البواطن المستوره التی لفت ظاهر علائم اللغه، من هواجس الانسان المستمره منذ ظهور اللغه حتی الان. و فی هذه المضمار لم یکن المسلمون خارجین عن هذه الظاهره، فهم من بدایه نزول الوحی قد اهتموا بذلک و حاولوا ان یکشفوا الحجب عن ظاهره النص لیصلوا الی آلیات محدده فی هذا المجال. فبالتزامن مع توسع مباحث الهرمنیوطیقا فی الغرب، دخلت مواضیع جدیده فی مجال فهم النص و المباحث الدلالیه سببت تحدیات کثیره فی الاوساط العلمیه. من جمله ذلک موضوع تعین المعنی او عدمه، دور المتلقی و منزله السیاق و اهمیه فهم نظام اللغه فی عملیه فهم النص، تعدد المعنی و انواعه. چکیده فارسی:موضوع دریافت معنای متن از دغدغه های همیشگی انسان بوده است. مسلمانان نیز از همان سال های آغازین نزول وحی، این موضوع را سرلوحه فعالیت های علمی خود قرار داده اند. همزمان با گسترش مباحث هرمنوتیک، موضوعاتی وارد مباحث فهم متن و معنی شناسی شد که چالش های بسیاری را در محافل فکری ایجاد کرد. مسایلی از قبیل تعیین و یا عدم تعین معنی، نقش خواننده، جایگاه سیاق، اهمیت نظام زبان در فرایند فهم متن، انواع معنی و... از جمله مباحثی هستند که ادیبان و ناقدان مسلمان سال ها پیش از غریبان بدان پرداخته اند. در این میان دیدگاه نحوی سیبویه و بلاغی عبدالقاهر قابل توجه می نماید.

چکیده فارسی:هدف این مقاله معرفی مهم ترین مبانی جامعه شناسی اسلامی، در قالب ارائه پارادایمی مقایسه پذیر با پارادایم های موجود است که ماهیت انسان و جامعه، هدف و روش تحقیق و ارزش ها در جامعه شناسی مهم ترین عناصر هستند. این پارادایم از نظر انسان شناسی، بر اصل فطرت استوار است و با رد جبر اجتماعی، تلفیقی را بین فردگرایی و کل گرایی روش شناختی می پذیرد و درباره چیستی جامعه تصویری ارائه می کند که در آن، رابطه انسان با خداوند مدنظر قرار می گیرد. به علاوه، واقعیت اجتماعی را شامل نظم ها و قوانین تجربی و نیز سنت های اجتماعی می داند؛ ضمن آنکه مناسبات اجتماعی را بر پایه عناصر متعدد شامل مهرورزی، استخدام متقابل انسان ها و تضاد تبیین می کند. اهداف تحقیق در این پارادایم عبارت اند از: تبیین علی و معناشناسی رفتار، نقد اوضاع اجتماعی و غایت شناسی پدیده های انسانی از حیث استنادشان به خداوند. همچنین به موجب این پارادایم، جامعه شناسی اسلامی دو سطح متمایز دارد: تجربی و فراتجربی. در سطح نخست، در مقام گردآوری به طور عمده، از روش استنباط فقهی - تفسیری و در مقام داوری، از روش تجربی و در سطح دوم، به فراخور مورد از هر یک از روش های معتبر، اعم از وحیانی، عقلی و تجربی بهره می گیرد. همچنان که در سطح نخست می کوشد از دخالت ارزش ها در توصیف و تبیین واقعیات تا حد امکان بکاهد؛ اما در سطح دوم، توسل به ارزش های دینی برای نقد اوضاع اجتماعی و ارائه راهکار برای تحقق وضعیت مطلوب را رد نمی کند.   چکیده عربی:تقدم المقالة الحالیة نبدة عن اسس علم اجتماع اسلامی من خلال عرض صیغة لنموذج یمکن مقارنتها بالنماذج الموجودة و التی تمثل ماهیة الانسان و المجتمع، و هدف و طریقة البحث و قیم علم الاجتماع اهم عناصرها. طبقا لرؤیة علم الاجتماع فان هذه الصیغة تستند الی اصل الفطرة و ترفض الجبر الاجتماعی و تتخذ موقفا ایجابیا من فکرة دمج الاتجاه الفردی بالاتجاه المبرمج العام. اما فی یتعلق بماهیة المجتمع تقدم المقالة صورة تعرض فیها علاقة الانسان بالخلق. کما تری هذه الصیغة بان الواقع الاجتماعی یشتمل علی النظم و القوانین التجریبیة و السنن و العقائد الاجتماعیة، و تقدم فی الوقت ذاته صورة عن العلاقات الاجتماعیة تستند الی عدد من العناصر کالعطف و الحنان، و تبادل الخدمات و حالة التضاد. من اهداف دراسة و بحث الصیغة آنفة الذکر: الکشف عن علیة و مفهوم السلوک، و نقد الاوضاع الاجتماعیة و ادراک الغایه وراء الظواهر الانسانیة من حیث ارتباطها بالخالق. ان علم الاجتماع الاسلامی و وفقا لهذه الصیغة یکون علی مستویین: تجریبی و ماوراء التجریبی. فوفقا للمستوی التجریبی فانها تعتمد فی الاساس علی اسلوب الاستنباط الفقهی - التفسیری و فی التقییم علی الاسلوب التجریبی، و اما علی المستوی الثانی فانها تعتمد و بشکل متناسب علی احد الطرق الموثوقة بما فی ذلک طریق الوحی و طریق العقل و طریق التجربة و تسعی علی المستوی الاول الی الحد من اقحام القیم فی تفسیر الحقائق. اما علی المستوی الثانی فانها لا تتردد فی الاستعانة بالقیم الدینیة فی نقد الظروف الاجتماعیة و العمل علی بلوغ الحالة المطلوبة.

چکیده عربی: کلمة«الآیة» التی تتعلق بالمادة اللغویة الأصلیة السامیة، کثیرا ما وردت فی الشعر الجاهلی کما استخدمت بأشکال أخری فی النصوص السامیة المختلفة إضافة إلی العربیة. و فی القرن السابع للمیلاد، استخدمها القرآن الکریم و صبغها صبغة دینیة جدیدة، و نظرا إلی کثرة استخدامها فی القرآن الکریم یمکننا القول بأنها کانت مفهومة لدی الأقوام العربیة عند نزول الوحی، موحدة کانت أو وثنیة. و من المحتمل أن یکون العرب قد تعرفوا علی هذه الکلمة عن طریق الکتاب المقدس حیث وردت الآیة بلفظها العبری: א̄̄וֹת (' ot) فی الکتاب المقدس العبری و بلفظها السریانی: ܐܬܳܐ (ata) فی بشیتا فی مواضیع مختلفة. فإن الکلمة هذه تدل فی الکتاب المقدس علی «الفعل الإلهی» الذی کان یخبر عنها الوحی فی زمن سابق. و ذلک الوحی یمکن أن یکون محتواه تعلیما أو معرفة دینیة أو إخبارا عن الغیب. هذا الجانب المعنوی من لفظة الآیة یغطی جزءا من الدائرة المعنویة للکلمة فی القرآن الکریم.   چکیده فارسی:واژه کهن «آیه» وابسته به سرمایه اصیل عربی است و این واقعیت از استعمال گسترده واژه در شعر جاهلی آشکار می شود. با این حال وقتی این واژه به قرآن وارد شد در پیوند با واژه های قرآنی دیگر، مفهومی دینی به خود گرفت که برای مخاطبان قرآن در عصر نزول، یعنی مشرکان و اهل کتاب شبه جزیره، ناشناخته نبود و آنان مستقیما و یا به واسطه اهل کتاب، با این مفهوم که قبلا در کتاب مقدس با همزاد عبری آیه - אות (ot') - به کار رفته بود آشنا بودند. مفهوم دینی آیه در کتاب مقدس عبری عبارت است از فعلی الهی که محتوای وحی - اعم از تعلیمات و معرفت های دینی و پیش گویی آینده - را تایید و تاکید می کند. این مفهوم لااقل بخشی از تصور قرآنی آیه را تشکیل می دهد، از این رو در معناشناسی آیه در قرآن باید مورد توجه قرار بگیرد.

جدایی علم و دین در قرون وسطا و ابتدای رنسانس مطرح نبود، چرا که در آن اعصار بسیاری از دانشمندان علوم طبیعی، همزمان متکلمان و عالمان دینی جوامع خود نیز بودند. با ظهور علوم تجربی در قرن هفدهم، کم کم احساس استغنای از دین در دانشمندان علوم به وجود آمد و منجر به پیدایش خداباوری فارغ از وحی و سپس جریان روشنگری فرانسوی و در نهایت ماتریالیسم علمی شد. در قرنهای هجدهم و نوزدهم به نظر رسید که علوم به پایان راه خود رسیده اند و به زودی جای دین را خواهند گرفت. چنین برداشتی تا نیمه اول قرن بیستم نیز ادامه داشت. در این بین فیلسوفان، متکلمان و حتی دانشمندان بر آن شدند تا با ارایه راه حلهایی، مشکل تعارض علم و دین را حل کنند. این نوشتار پس از مرور جریانهای عمده فکری مرتبط با موضوع، راه حلهای ارایه شده برای رفع تعارض علم و دین را نقد و بررسی می کند. چکیده عربی: لم یکن الحدیث عن فصل العلم عن الدین فی القرون الوسطی وبدء عصر التنویر رائجا فی العالم. وذلک لأ ن کثیرا من علماء العلوم الطبیعیهة کانوا من المتکلمین وعلماء الدین. إلی أن ظهرت العلوم التجربیهة فی القرن السابع عشر، ما أدّی إلی عدم الحاجهة إلی الدین فی رأی علماء العلوم التجربیهة، وانتهی إلی ظهور الاعتقاد بالله دون الوحی، وأخیرا إلی الماتریالیهة العلمیهة. وتراءی للبعض فی القرنین الثامن عشر والتاسع عشر، أن العلوم وصلت إلی نهایهة مطافها، وتحتل مکان الأدیان عن قریب. واستمرّت هذه الفکرهة حتی النصف الأول من القرن العشرین. وأراد الفلاسفهة والمتکلمین وحتی بعض العلماء أن یحلّوا التعارض الموجود بین العلم والدین. ی حاول هذا المقال أن ینقد ویدرس الحلول المقدمهة لمحو التعارض بین العلم والدین، بعد إلقاء الضوء علی التیارات الفکریهة السائدهة التی لها صلهة بالموضوع.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.   چکیده عربی:إن الهدف من بعثة الأنبیاء الکرماء ونزول القرآن الکریم، هو تربیة الإنسان وبناء شخصیته بناءا إنسانیا سلیما، وذلک عبر خلق صلة بناءة مع الله تعالی ومع نفسه ومع الناس ومع عالم الوجود. ولقد أنزل الله عز وجل تعالیم الوحی فی القرآن الکریم لتمکین الناس من بلوغ هذا الهدف المقدس، وکذا هو هدف روایات وأحادیث أهل البیت (علیهم السلام). فطبقا لتعالیم دیننا السمحاء، فإن ادعاء سلامة الشخصیة دون إیجاد صلة بالباری سبحانه وتعالی عن طریق ما جاء به الوحی السماوی، یعد ادعاءا باطلا. ومن الجدیر بالذکر أن مدی سلامة کل إنسان فی الواقع یکون طبق مدی ابتعاده عن مصدر القدرة المطلقة أو قربه منها، ویقیم حسب ذلک. ویتمحور البحث فی هذه المقالة حول بیان واقع الشخصیة السلیمة فی الفکر الإسلامی ومدی تأثیرها. وفی نفس الحین، یسعی الکاتب فیها إلی تشخیص صلة الشخصیة السلیمة بالصلاة والعبودیة أمام الله تعالی، کما یقوم بدراسة مفهوم الشخصیة فی إطار علم النفس ویوضح فیها دور الشخصیة السلیمة فی مراعاة القیم الإسلامیة.

چکیده فارسی:مصادیق، خصوصیات، آثار و غایات حقوق انسان، جزء لاینفک اندیشه های فلسفی اعتقادی و مفروضات نظری بوده و مبنای حقوق انسان نیز بر آن برداشت ها و نگرش های نظری استوار می باشد. نگرش شریعت اسلامی به حقوق انسان، ضمن اعتنا به عقل برهانی و ابزارهای حسی و تجربی معرفت شناسی، به منبع لایزال وحیانی نیز اهتمام می ورزد و به لحاظ اینکه هدف دین و شریعت اسلامی، برآوردن منافع بزرگ بشریت و تامین مصالح اوست، لذا مابین «تکلیف مداری» و «حق مداری» در اسلام، وفاق کامل وجود داشته و همه دستورات آن جنبه «حق» و «آزادی» به خود می گیرد، در حالی که اتکای دیدگاه غرب گرا به تفکر اومانیستی، در تعیین نظام حقوق بشر و حقوق انسان، هیچ معنای حقیقی برای عنوان«حق» در ادعای «حق محوری» بر جای نگذاشته است و حقوق و آزادی های موجود در غرب، صوری یا سلبی هستند. این حقوق، در عین حال که امکاناتی نظری به انسان ارائه می دهند، اما وسایل و ابزارهای رسیدن به این حقوق و آزادی ها را در اختیار وی نمی گذارند.   چکیده عربی:إن مصادیق حقوق الإنسان وآثارها وغایاتها تعتبر جزءا لایتجزأ من الأفکار الفلسفیة - العقائدیة والفرضیات النظریة، وبالتالی فإن أصول حقوق الإنسان ترتکز علی تلک الاستنتاجات والرؤی والنظریات. أما الشریعة الإسلامیة بالنسبة إلی حقوق الإنسان، فهی تعیر أهمیة لمصدر الوحی الذی لاینفد، مع اهتمامها بالعقل البرهانی والوسائل الحسیة والتجریبیة للمعرفة، ونظرا لأن هدف الدین والشریعة الإسلامیة هو تلبیة المصالح العامة للبشر، لذلک نلاحظ فی هذه الشریعة انسجاما تاما بین (محوریة التکلیف) و (محوریة الحق) ونجد أن جمیع أوامرها تتمحور حول (الحق) و (الحریة). بینما نلاحظ أن الرؤیة الغربیة التی ترتکز علی الإنسانیة فی تحدید نظام حقوق الإنسان، لاتطرح معنی واقعیا لمفهوم (الحق) فی ادعائها (محوریة الحق)، لذا فإن الحقوق والحریات الموجودة فی الغرب إما شکلیة وإما سلبیة، فالغربیون عندما یطرحون إمکانیات نظریة للإنسان لایهیؤون له السبل والوسائل اللازمة للوصول إلی هذه الحقوق والحریات.  

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.   چکیده عربی:إن العقلانیة تعد من العناصر الأساسیة الحدیثة، والمفکر هابرماس هو أحد المفکرین فی الحقلة الانتقادیة فی فرانکفورت، حیث یعتبر العقلانیة الانتقادیة مترتبة علی العقلانیة الارتباطیة. أما السبیل الذی طرحه للخلاص من الأطر الضیقة المعاصرة، فهو العقلانیة الارتباطیة، وأما معیار هذا الخلاص والارتباط الحر فی هذا النوع من العقلانیة فهو ارتباط حسب القیود المعرفیة فی الثقافة العامة أو العقل المعرفی، وذلک لأنه یخلو من معاییر العقل المقدس الذی هو أسمی مراتب العقل، کما لا یمکن طرح معاییر مبدئیة وسلوکیة لأرقی القیم والأهداف الإنسانیة استنادا إلی معاییر العقل العلمی. وکذا هو الحال فی المدرسة الإسلامیة، فإذا عجزنا عن طرح معیار أسمی من العقل العرفی وفق تعالیم الوحی، لا بد لنا من اللجوء إلی المعاییر التی طرحها هابرماس، وذلک بغیة الخلاص من هذه المآزق. وقد اعتمد الباحث فی هذه المقالة علی الأسس المعرفیة والوجودیة الإسلامیة واتبع أسلوبا منهجیا جذریا لنقد أصول نظریة التفاعل الاجتماعی لهابرماس، کما أنه تطرق إلی بیان المکانة التی قد تحظی بها فی الإسلام. وبعبارة أخری، هل أن الإسلام یقبل المعاییر التی طرحها هابرماس فی فکره الانتقادی عن طریق التفاعل الاجتماعی للخلاص؟

چکیده فارسی:عقل فعال، موجودی برتر از عالم طبیعت، عاری از ماده و احکام آن، قائم به نفس، غیر ذی وضع، و فعلیت صرف است. این عقل، حلقه ارتباط بین مجردات و مادیات و مبدا صدور کثرات جهان مادی است و در کنار تمام افعال مرتبط با تدبیر عالم ماده، نقش برجسته ای در ارتباط با انسان یافته است. از منظر شیخ الرئیس در تمام مراحل حیات آدمی نقش بی واسطه و با واسطه عقل فعال مشهود است. در ناحیه حدوث انسان عقل فعال با عهده دار شدن نقش با واسطه در ایجاد مزاج و نقش بی واسطه در افاضه نفس به مزاج مستعد، خودنمایی می کند. همچنین در استکمال قوای نفس به ویژه قوه عاقله و به فعلیت رساندن عقل نظری و عملی دخالت تام دارد. عقل فعال تنظیم کننده ارتباط نفس ناطقه با عالم غیب، در خواب و در بیداری به شمار می رود و در مساله نبوت هم به عنوان ملک وحی جلوه گر می شود. نحوه بقای نفوس پس از مرگ به چگونگی ارتباط نفس با عقل فعال وابسته است و نفوسی که به سبب شدت اتصال به کمال علمی و عملی رسیده اند، با مرگ و مفارقت از بدن به مرحله اتصال تام می رسند و باقی به بقای عقل فعال خواهند بود، اما نفوس ناقص که فاقد معقولات بالفعل اند، ارتباطی با عقل فعال ندارند، بلکه با تعلق به نفوس فلکی به مراحلی از کمال دست خواهند یافت.   چکیده عربی:إن العقل الفعال کائن فوق عالم الطبیعة و خال من المادة و أحکامها و قائم بالذات و غیر ذی وضع و هو الفعلیة البحتة. یعد هذا العقل حلقة وصل بین المجردات و المادیات کما یعتبر منشأ تکثر عالم المادة و له دور ممیز إزاء أفعاله المرتبطة بتدبیر العالم المادی. یعتقد شیخ الرئیس بدور مباشر و غیرمباشر للعقل الفعال فی جمیع أطوار حیاة الإنسانیة. یترائی العقل الفعال فی قضیة حدوث الإنسان بتبنی الدور غیرالمباشر فی تکوین الطبع و الدور المباشر فی إفاضة النفس للطبع المستعد، کما یتدخل فی استکمال القوی النفسیة لاسیما القوة العاقلة و تفعیل العقل النظری و العملی بشکل تام. یعد العقل الفعال عملا فی تنظیم علاقة النفس الناطقة بعالم الغیب فی النوم و الیقظة کما نجده یظهر بصفة ملک الوحی فی قضیة النبوة. إن کیفیة بقاء النفوس بعد الموت یتعلق بکیفیة علاقة النفس بالعقل الفعال حیث تبلغ النفوس التی اجتازت مرحلة الکمال العقلی و العلمی بدافع شدة العلاقة، مرحلة العلاقة التامة بعد الموت و مفارقة الجسم، فهی باقیة ببقاء العقل الفعال، بینما لاتتصل النفوس الناقصة المفتقدة للمعقولات الفاعلة بالعقل الفعال بل تبلغ بعض مراحل الکمال إثر التعلق بالنفوس الفلکیة.

چکیده فارسی:از مهم ترین و موثرترین اصول و ارکان استوار ادیان، نبوت و هدایت مستمر رسالت است. نبوت منصب و سمتی از سوی پروردگار است که هرگز با کوشش انسانی به دست نمی آید، بلکه تنها خداوند سبحان، آن را به هر که شایسته بداند عطا می کند. البته چون خاستگاه مشیت و اراده حق، حکمت اوست، طبیعی است که عهد الهی تنها به افراد شایسته و پاک می رسد.بحث نبوت در دوبخش نبوت عامه و خاصه مطرح می گردد. در نبوت عامه از مسائل کلی نبوت، مانند حقیقت نبوت، حقیقت وحی، امکان نبوت و اثبات ضرورت آن، راه های تشخیص صدق مدعی نبوت، حقیقت معجزه و دلالت آن بر صدق مدعی نبوت بحث می شود. پس از مباحث کلی، نوبت به مصداق می رسد که نبوت خاصه شمرده می شود؛ یعنی بحث از نبوت فردی خاص.با توجه به اهمیت و جایگاه نبوت، همواره دانشمندان بدان پرداخته و آن را مورد بحث و بررسی قرار داده اند و البته متکلمان اسلامی نیز به پیروی از قرآن و احادیث ازآغاز مباحث اعتقادی بدین بحث پرداخته اند. هرچند فیلسوفان اسلامی، نبوت خاصه را از مباحث حکمی خارج دانسته و از آن بحث نکرده اند، با این حال در آثار خود، مباحث مربوط به نبوت عامه را از یاد نبرده اند. بحث از نبوت، وحی و اعجاز در آثار فلسفی اسلامی با گرایش های متفاوت فلسفی، اعم از فلسفه مشاء، اشراق و حکمت متعالیه به روشنی دیده می شود.در این نوشتار برآنیم که ضرورت نبوت را از دیدگاه فیلسوفان بررسی کرده و به بازخوانی مشهورترین استدلال آن در این زمینه که مبتنی بر نیازمندی انسان به اجتماع است بپردازیم. فیلسوفان در این استدلال با تکیه بر مدنی بالطبع بودن انسان و این که زندگی او بدون اجتماع ناممکن است، بحث نیازمندی به قانونی که بتواند مسیر عدالت را برای انسان ها هموار کند مطرح ساخته اند؛ سپس اثبات کرده اند که دست یابی به قانون جامع و کاملی که بتواند جامعه انسانی را به عدالت و تکامل راهنمایی کند جز از سوی خداوند که آفریننده و مدبر انسان است، امکان پذیر نیست. آنان از این راه، نیازمندی انسان به دین و شریعت را تبیین نموده اند. هر چند پاره ای از این مقدمات روشن است ولی برخی هم نیازمند بررسی و پژوهش است که در پی خواهد آمد.   چکیده عربی:من أهم الأصول والأرکان والأکثر تأثیرا فی الأدیان، النبوة والهدایة الدائمة للرسالة. النبوة منصب إلهی لایتم الحصول علیه بالسعی الإنسانی، بل الله سبحانه وحده یعطیه لمن یراه مستحقا له. نعم لأن أصل مشیئة وإرادة الحق حکمته فمن الطبیعی أن لایعطیها إلا للأفراد الجیدین والمطهرین.یطرح بحث النبوة فی قسمین النبوة العامة والخاصة. فی النبوة العامة تبحث المسائل الکلیة للنبوة من قبیل حقیقة النبوة، حقیقة الوحی، إمکان النبوة وإثبات ضرورتها، طرق تشخیص مدعی النبوة، حقیقة المعجزة ودلالتها علی صدق مدعی النبوة. بعد المباحث الکلیة یصل البحث إلی النبوة بالمصداق والذی هو النبوة الخاصة، یعنی البحث عن نبوة شخص خاص.بالتوجه لأهمیة ومکانة النبوة، فإن العلماء بحثوا هذه المسألة بشکل مستمر والمتکلمون الإسلامیون - متابعة للقرآن والأحادیث- بحثوا هذه المسألة أیضا فی بدایة ابحاثهم العقائدیة. مع أن الفلاسفة الإسلامیون اعتبروا بحث النبوة الخاصة خارج عن الأبحاث الحکمیة ولم یبحثوها، إلا أنه یمکن الملاحظة بوضوح للأبحاث المرتبطة بالنبوة العامة من قبیل النبوة، الوحی والإعجاز فی الآثار الفلسفیة الإسلامیة الأعم من فلسفة المشاء، الإشراق والحکمة المتعالیة.فی هذه المقالة نبحث ضرورة النبوة عند الفلاسفة و نبحث أشهر الأدلة فی هذا المجال والذی یعتمد علی حاجة الإنسان للإجتماع. الفلاسفة وبالإعتماد علی أن الإنسان مدنی بالطبع وأن حیاته بدون الإجتماع غیر ممکنة طرحوا بحث الحاجة إلی قانون من شأنه أن یمهد الطریق لتحقیق العدالة للبشر. بعد ذلک أثبتوا أنه لایمکن الحصول علی قانون جامع وکامل یکفل للمجتمع الإنسانی السیر والهدایة فی مسار العدالة والتکامل إلا من جانب الله الخالق والمدبر للإنسان. فی هذا المجال بین الفلاسفة حاجة الإنسان للدین والشریعة، وعلی الرغم أن بعض هذه المقدمات واضحة إلا أن البعض الآخر یحتاج إلی البحث والتحقیق.

چکیده فارسی:امامت پس از پیامبر (ص) همان تصدی وظایف مقام رسالت است و امام دارای تمام وظایفی است که رسول و پیامبر (ص) بر عهده دارد؛ تنها تفاوت رسول و امام این است که پیامبر (ص) پایه گذار دین، مخاطب وحی الهی و دارای کتاب است ولی امام بدون این ویژگی هاست، با این حال امام نیز همانند پیامبر (ص) مبین اصول و فروع و پاسدار دین از تحریف است.از این دیدگاه، امام باید دارای دو شرط اساسی باشد: 1. دارای علم فراگیر نسبت به اصول و فروع اسلام؛ 2. مصونیت از گناه و پیراستگی از خطا؛ زیرا بدون عصمت، نمی تواند اعتماد مردم را به گفتار و رفتار خود جلب کند و الگوی آنان باشد. برای اثبات عصمت امام، هم به دلایل نقلی استناد شده است و هم به دلایل عقلی. نگارنده در این مقاله چند دلیل عقلی بر وجوب عصمت امام آورده است که عبارتاند از: 1. برهان امتناع تسلسل؛ 2. برهان حفظ شریعت؛ 3. پی آمدهای معصوم نبودن امام.   چکیده عربی:الإمامة بعد النبی هی التصدی لوظائف مقام الرسالة وللإمام کل الوظائف التی للرسول والنبی، الفرق الوحید بین الرسول والإمام هو أن الرسول مؤسس الدین، و مخاطب الوحی وله کتاب بینما الإمام لیس له ذلک، و علی هذا فالإمام مثل الرسول هو مبین للأصول والفروع و حامی الدین من التحریف.من هذه الجهة، فللإمام شرطان اساسیان:علم شامل بالنسبة لأصول و فروع الدینالعصمة عن الذنب و الخطأ، لأنه بدون العصمة لایستطیع أن یکون قدوة للناس قولا و فعلا و لاینجذبون إلیه.لأجل إثبات عصمة الإمام تم الإستناد إلی الأدلة النقلیة والعقلیة أیضا.الکاتب فی هذه المقالة ذکر عددا من الأدلة العقلیة علی وجوب عصمة الإمام والتی هی:1. برهان امتناع التسلسل، 2. برهان حفظ الشریعة، 3. عواقب عدم عصمة الإمام.