همایش ملی فرهنگ گردشگری و هویت شهری
سال:1394 | دوره:1 |تعداد مقالات:80

دهیاری به عنوان سازمان اصلی مدیریت روستای نقش مهم و تاثیرگذاری در تامین خدمات عمومی و توسعه صنعت گردشگری روستایی دارد. در این تحقیق به منظور سنجش ظرفیت روستاهای شهرستان زرند به بررسی میزان مشارکت، رضایت و امکانات روستایی جهت جلب توریسم روستایی پرداخته شده است. روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی و ابزار مورد استفاده پرسشنامه است. یافته های تحقیق نشان داد بین میزان مشارکت و رضایتمندی روستائیان از عملکرد دهیاران و همچنین امکانات روستا با جلب توریست روستایی رابطه معناداری وجود دارد. هرچه فعالیتهای دهیاری بیشتر منطبق با نظر مردم باشد رضایت آنان از این سازمان افزایش خواهد یافت و ظرفیت روستا برای جلب توریست بیشتر خواهد شد. نتیجه حاصل از رتبه بندی روستاهای شهرستان زرند نشان داد دهستان سی ریز در مقایسه با دیگر مناطق ظرفیت بیشتری در این خصوص دارد. لذا به منظور توسعه صنعت توریسم در روستا پیشنهاد می شود که به آگاهسازی روستائیان و دهیاران، ظرفیت شناسی و ظرفیت سنجی روستاها، مدیریت مشارکتی و تاسیس تعاونی های گردشگری پرداخته شود.

امروزه، گردشگری از نظر محیط زیستی اثرات مثبت و منفی به همراه دارد که پیش گیری از اثرات منفی آن از ضروریات حفظ منابع محیط زیستی مناطق توریستی است. ترویج رفتار محیط زیستی مسوولانه به عنوان راه کاری در جهت گردشگری پایدار محسوب می شود. هدف این پژوهش بررسی عوامل موثر بر رفتار محیط زیستی گردشگران می باشد. با استفاده از روش پیمایش، تعداد 267 پرسشنامه بین گردشگران شهر بوشهر توزیع گردید. نتایج رگرسیون نشان داد که فقط 2 درصد از واریانس رفتار محیط زیستی بوسیله متغیر فرصت ها تبیین میشود. با توجه به ضریب تعیین به دست آمده، می توان گفت که عوامل دیگری بر رفتارهای محیط زیستی گردشگران تاثیر داشته اند.

مسجد جامع فرومد در روستای فرومد در 165 کیلومتری شرق شهرستان شاهرود واقع است. این مسجد دو ایوانی و مربوط به دوره خوارزمشاهیان است. با توجه به دو ایوانی بودن نقشه بنا، شیوه پوشش سقف ایوان ها که به صورت طاق و تویزه است، استفاده از آجرتراش در ابعاد گسترده، تلفیق آجر با کاشی های فیروزه ای و لاجوردی و ستون نما، این مسجد را در زمره مساجد شاخص عصر خوارزمشاهیان قرار داده است. پژوهش حاضر در صدد واکاوی تحولات معماری قرون میانی ایران با تمرکز بر تحلیل معماری مسجد جامع فرومد در خراسان می باشد.

فضاهای شهری به عنوان کانون تمرکز ساکنان زمین، مناسب ترین عرصه جهت ارتقاء روابط اجتماعی بوده اند. همانطور که ساختار اجتماعی جامعه می تواند بر ظاهر کالبدی اجتماع اثرگذار باشد، ویژگی های کالبدی یک فضای شهری نیز می تواند در شکل گیری، استمرار و تغییر روابط اجتماعی موثر باشد. میدان، یکی از فضاهای شهری موفقی است که سهم زیادی در برقراری روابط اجتماعی در شهرسازی سنتی ایران داشته است. این سوال که میدان چه حد در تامین عملکرد فوق توانسته است موفق باشد، نیازمند مطالعه این فضا و موقعیت آن در میان عناصر شهری است. نوشته حاضر با هدف کنکاش در مراجع گوناگون و مرور چگونگی شکل گیری و عملکرد میادین ایرانی و تاثیر میدان در تامین روابط و تنظیم رفتارهای اجتماعی با تمرکز بر میدان گنجعلیخان کرمان، تدوین شده است و به تحلیل عملکرد آن و بناهای اطراف در برهم کنش های اجتماعی کرمان می پردازد. یافته های این پژوهش با روش توصیفی نشان دهنده آن است که ویژگی های متفاوت معماری و شهرسازی موجود در میادین شهرهای ایرانی، نقشی موثر و مستقیم در نوع روابط اجتماعی در فضاهای شهری ایفا کرده است.

از آنجا که تاکنون شخصیت کاری زن در اجتماع و اشتغال و پیامدهای آن به گونه ای بایسته در ایران مورد پژوهش قرار نگرفته، این مقاله می کوشد با تکیه بر نقش های فرهنگی زنان کرمان در نظامهای گونه گون ملی برای این پرسش، پاسخی مناسب بیابد که آیا کار برای زن در هر دوره تاریخی و شرایط گونه گون اجتماعی فرهنگی ضروری است یا خیر؟ شواهد نشان میدهد که در گذشته ای نه چندان دور مادر تباری در نظام کلان خانواده ایرانی ارزش محسوب می شد، اما با تصاحب ابزارهای تولید زنان نیز به حاشیه راندند تا جایی که زنان بخشی از ابزار محسوب شدند و این مقارن با زمانی بود که دوران بردگی آغاز شد. سپس پایین بودن نرخ جمعیت و به تبع آن کمبود نیروی کار، زنان را به عرصه استثمار جسمی کشانید که با انحصار آب، زمین و محصولات از خودبیگانگی انسان بر انسان از یکسو و سلطه فرهنگ بر زن از سوی دیگر به ستم مضاعف منجر گردید. بدین سان اراده زن در انتخاب محدود و محصور شده و او از مشارکت در عرصه تولید خلاق اجتماعی محروم گردید. این مقاله با تکیه بر نظریه کارکردگرایی ساختاری پارسونز، رادکلیف براون و تطورگرایی با تاکید بر روش تحلیل محتوا با شیوه گردآوری اطلاعات: مطالعاتی کتابخانه ای و میدانی (مصاحبه و مشاهده مشارکتی) تنظیم گردیده است.

حاشیه نشینی و مشکلات آن خصوصا در دهه های اخیر با گسترش شهرها کنترل وضعیت حاشیه نشینی و جلوگیری از گسترش آن بیش از بیش احساس می شود. در این مقاله سعی شده پس از بررسی مفهوم حاشیه نشینی، روند شکل گیری و تاریخچه به اثرات سوء آن اشاره شود و به راهکارهایی جهت کنترل معضلات حاشیه نشینی مهاجرین که عموما از فقیرترین گروههای اجتماعی هستند٬ پرداخته شود. که در ناامن ترین مناطق شهری سکونت اختیار کرده و همین امر نیز زندگی و معیشت آنها را با خطرات بیشتری مواجه ساخته است. ناامن تر شدن زندگی برای این گروه، آنها را به مرحله ای رسانده است که عملا چیزی برای از دست دادن نداشته باشند، به بمب متحرکی بدل می شوند که هرآن، احتمال انفجار آنها وجود داشته و گروه زیادی از مردم و دارایی آنها و حتی امنیت کل شهر را به خطر می اندازند.

برای درک و هویت هر قوم و ملتی، باید فرهنگ عامه یا فولکلور آن را شناخت. فولکلور و مردم نگاری، نشانگر بن مایه و میراث باز مانده ای از اقوام و نیاکان تجربه دیده هر قوم و ملتی، در روند تاریخی پرفراز و نشیب آنان می باشد. در فرهنگ هر ملت، منطقه یا بومی اگر افراد از مولفه های فرهنگی و محیطی خودآگاهی صحیح داشته باشند نه تنها از نظر معنوی به هویت می رسند بلکه می توانند در عصر جهانی شدن به جایگاه ویژه ای دست پیدا نمایند. پدید آوردن گوشه های کمتر دیده شده فرهنگ و آداب و رسوم ایرانیان در قالب هنرهای نمایشی باعث می شود تا نسل امروز گذشته خود را بشناسد و هویت خویش را باز شناسد. این پژوهش با هدف بررسی جنبه های انسان شناسی هنر در آیین نمایشی سنتی عیدما در استان مازندران تنظیم شده است. در همین راستا از روش تجزیه و تحلیل کارکردگرایی برانسیلاو مالینوفسکی و اشاعه گرایی کلارک ویسلر استفاده شده است. روش پژوهشگر در این تحقیق توصیفی و تحلیلی ( کیفی ) می باشد و پژوهشگر از طریق مصاحبه، مشاهده و مشاهده مشارکتی به صورت ژرفانگرانه و با استفاده از روش های مطالعاتی میدانی و کتابخانه ای و ابزارهای مطالعاتی نظیر دوربین فیلم برداری، دوربین عکاسی و واکمن به مردم شناسی فرهنگی پرداخته است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد، آیین عیدما از جمله آیین های کهن و اسطوره ای مازندران است که ریشه در باورها و اعتقادات مردمان عصر پیشدادی دارد و این پیروزی، نوید بخش پیروزی خیر بر شر و نماد حق بر باطل است.

شاه نظام الدین کرمانی از عاملان مالیاتی شاهرخ تیموری بود که به یزد فرستاده شد. از زندگانی وی به غیر از آن چه در گزارش های محدود تاریخ محلی یزد آمده، چیزی در دست نیست. او در سال 819 هجری قمری برای آبادانی مسجد جامع یزد نقش به سزایی ایفا کرد. از جمله اقدامات وی ایجاد عناصری چون حوض جلوخان، پایاب محمودآباد، چاه خانه آب سرد، و ساخت وسازهای سردر و ایوان مسجد بود. در این پژوهش بر اساس داده های مکتوب تاریخی و شواهد معماری به معرفی اقدامات وی و تاریخچه این عناصر معماری پرداخته شده است.

این مقاله با عنوان تحلیل مردم شناختی نقش و نگارهای کاروانسراد گنجعلی خان شهر کرمان انجام شده و ابتدا بیان مساله که به نقاشی دوران صفویه و نقوش کاروانسرا پرداخته بیان گردیده سپس اهداف، ضرورت و اهمیت تحقیق آمده است و علت انجام تحقیق چنین بیان شده: نقشها می توانند بیان کننده فرهنگ گذشته و انتقال آنها به نسلهای بعد باشند. در این مقاله چار چوب نظری با سه نظریه شکل گرفته که عبارتند از اشاعه گرایی-کارکردگرایی و انسان شناسی تفسیری. در گردآوری اطلاعات از دو روش تحقیق اصلی و تکمیلی استفاده گردیده که با توجه به موضوع تحقیق روش اصلی: روش میدانی تحلیل محتوی و روش تکمیلی روش تاریخی می باشد. در روش اصلی از تکنیک مشاهده و مصاحبه و در روش تکمیلی از تکنیک اسنادی و فیش برداری استفاده شده است. در بررسی موضوع ابتدا توضیحی کلی در مورد کاروانسراها آمده، سپس کاروانسرای گنجعلی خان معرفی گردیده و بعد نقوش سر در کتیبه های آن، نقوش دالان ورودی و نقوش سر در حجره ها طاقهای ورودیهای محوطه توضیح داده شدند، تفسیر و تحلیل گردیدند. این نقوش شامل نقشهای گیاهی، حیوانی و انسانی می شوند که ردپای سبکهای چینی مغولی وافکار بودایی در آنها مشهود است.

گردشگری امروزه از اهمیت بالایی در کشورها برخوردار است. می توان گفت امروزه گردشگری یک صنعت و یک نظام اقتصادی دارای عرضه و تقاضا محسوب میشود و این امر تاثیر زیادی در رشد و توسعه ماندگار کشورها دارد. گردشگری شهری از مشهورترین گردشگری هاست و در بسیاری از کشورهای موفق در این صنعت شهر مبنای رونق و توسعه گردشگری است. لازم به ذکر است که یک گردشگری پایدار نشآت گرفته از یک توسعه پایدار است و این خود از اصول پیشرفت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در جهان است. وجود گردشگر زیاد و رشد گردشگری در هر جامعه نیازمند وجود عوامل متعددی است که از جمله این عوامل بحث امنیت است. امنیت تاثیر زیادی بر گردشگری دارد و شاید بتوان گفت بعد از جاذبه های گردشگری در یک محیط تفریحی مهم ترین عامل شکل گیری یک گردشگری پویا و مانع گردشگری ایستا است. شاید به جرات بتوان گفت که یکی از دلایل انتخاب یک شهر یا کشور برای سفر احساس امنیت می باشد و همین امنیت امروزه عامل کلیدی برای برنامه ریزی های توسعه گردشگری در کشورهاست. میان گردشگری، توسعه، و امنیت رابطه ای کمابیش مشخص وجود دارد و شاید هرگونه بروز ناامنی در سطوح مختلف زیان های جبران ناپذیری در تهیه و تدوین استراتژی های توسعه گردشگری در جهان به بار آورد. صنعت گردشگری صنعتی است پر سود که حدود 11 درصد از اشتغال جهان را به خود اختصاص داده است و شاید با بهبود و توسعه این صنعت شرایط اشتغال هم به نحوی کارساز تغییر کند. بنابراین به دلیل نقشی که گردشگری می تواند در توسعه به خصوص در کشورهایی مانند ایران ایفا کند توجه به گردشگری پویا امری ضروری است. لذا این پژوهش با هدف بررسی نقش امنیت در گردشگری و توسعه آن در مناطق تفریحی شهر کرمان انجام می شود. محدوده مورد مطالعه هم آن دسته از مناطق تفریحی شهر کرمان است که مطابق با آمارها بیشترین گردشگر را دارد. در این پژوهش رویکرد کیفی مورد استفاده قرار گرفته و روش تحقیق نیز توصیفی است و تکنیک جمع آوری داده ها مصاحبه با گردشگران و مطالعات اسنادی است.

یافته ها نشان می دهند که یکی از هنرهای اصیل در دوره های کهن فرهنگی ایرانیان، معماری و کارکردهای گونانون گرمایشی، سرمایشی و زیباشناختی آن است که از آغاز یکجانشینی شروع شده و در دوره حکومت اشکانیان به جایگاهی برجسته، بدیع خلاقانه تبدیل گردیده است. اشکانیان بدعت گذاران طاق در صنعت معماری ایران بوده اند و رومی ان نیز بدعت گذاران طاق در صنعت معماری اروپا بوده اند. این مقاله ابتدا به بررسی طاق می پردازد و اینکه طاق در دوره اشکانی به چه صورت بوده و در رم باستان نیز طاق ها چگونه معماری می شده اند و نگاهی به تاریخچه تشکیل طاق در دوره اشکانی و برخی بناهای آن دوره شده است و در مقابل نیز تاریخچه رم و معرفی برخی بناهای آن دوران نیز مورد مطالعه قرار گرفته شده است. مقاله حاضر به صورت توصیفی، تحلیلی، و همچنین کتابخانه ای گردآوری شده است.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

صنعت گردشگری در پی نیاز آدمیان برای گذراندن اوقات فراغت، آشنایی با عنصر فرهنگی، تاریخی، ملاقات با فامیل، آشنایی با تجارت و بازاریابی و غیره صورت می گیرد. باورداشت های مذهبی حاکم بر زیارتگاه در چارچوب دیدگاه های میراث فرهنگی، میراث معنوی تعریف می شوند، آداب و رسوم، آیین های مذهبی و ملی، صنایع دستی و هنرهای سنتی، در کنار اماکن مذهبی، تاریخی و فرهنگی تولید و عرضه می شوند، هر کدام شان می توانند گردشگر را در خود نگه دارند. این مقاله کوشیده با روش مشارکت و مشاهده مستقیم، عناصر میراث معنوی را که در رونق گردشگری مذهبی و فرهنگی نقش اساسی ایفا می کنند، در چارچوب دیدگاه ها مردم شناختی به نگارش در آورد.

امروزه آثار تمدنهای ریشه دار و درخشانی در اریسمان، سیلک، تپه یحیی، تل ابلیس، شهداد و... حکایت از ظهور نوعی دیگر از تمدنهای بشری دارد. تمدنهایی که پیدایش آن در گرو آب فراوان و زمین حاصلخیز نبوده و شاید تنها به معدن و فلز کاری متکی بوده اند. تمدنهایی که هزاره پنجم قبل از میلاد در فلات مرکزی و جنوب شرق ایران شکل گرفته و هرگز اشتهار تمدنهای نیل و سند و بین النهرین را نداشتند. اما تاثیر آنها در تمدن این مناطق آن چنان بوده است که اصالت و قدمت آنها دیگر کمتر مورد تردید قرار می گیرد. پیدایش این تمدنها و هم انحطاط آنها را باید در تاریخ معدن کاری و فلز کاری ایران جستجو کرد و بیش از همه این کنکاش باید معطوف به بازشناسی تاریخ مس به عنوان فلز اولین باشد و همچنین مشخص است که مس سهمی عظیم در ترقی و پیشرفت تمدن و فرهنگ داشته است.در این تحقیق به بررسی و تحلیل انواع نقوش متداول در ظروف مسی، خاستگاه، چگونگی ساخت آن، تفکرات مربوط به ساخت پیدایش نقوش و... اشاره شده است.با توجه به اینکه مطالعه موردی است روش اصلی روش میدانی و ژرفانگر و روش تکمیلی آن مطالعات تاریخی می باشد. تکنیک اصلی شامل مشاهده، مشارکتی و تکنیک تکمیلی فن کتابخانه ای و بررسی اسناد و مدارک بوده و ابزار مورد استفاده آن مصاحبه می باشد.

هدف این مقاله، بررسی رابطه بین نحوه گذران اوقات فراغت و هویت ملی دانشجویان دانشگاه آزاد تبریز است. چارچوب نظری این پژوهش، تئوری کنش متقابل نمادین و نظریه گیدنز است. جامعه مورد مطالعه، کلیه دانشجویان 20 تا 29 ساله دانشگاه آزاد تبریز بوده که تعداد 407 نفر بعنوان حجم نمونه انتخاب شده است. از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای استفاده شده و پس از بررسی اعتبار و روایی پرسشنامه، با روش پیمایشی، اطلاعات لازم جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. تعداد شش فرضیه مورد بررسی قرار گرفته و نتایج بدین شرح به دست آمد: فراغت مجازی و فراغت ورزشی در هویت ملی تاثیر منفی و معکوسی داشته است. فراغت مذهبی در هویت ملی تاثیر مثبت و مستقیم داشته است. فراغت فرهنگی، فراغت عامیانه، تحصیلات و سن در هویت ملی، تاثیری ندارد. جنسیت، وضعیت تاهل، منطقه سکونت و شغل در هویت ملی تاثیر دارد. مجموع این متغیرها 51.5 درصد از تغییرات هویت ملی دانشجویان را تبیین می کنند.

مازندران فرهنگ و تمدنی غنی و دیرینه را در خود نهفته دارد. ایران که تمدنی شکوفا و فرهنگی متعالی بوده، سرزمین نشاط و شادی ها نیز بوده است و جشن ها و مراسم ملی و مذهبی پر شکوهی در این کشور برگزار شده است، همه این معتقدات و آداب و رسوم، از جمله جشن ها، خصایل و ویژگی های فرهنگی ماست که هیچ گاه فراموش نخواهند شد. مردم مازندران دارای جشن ها و آیین های خاصی هستند که بخشی از این باقیمانده جشن های بسیار کهن است و همه ساله در مازندران برپا می شود. این مقاله به بررسی ساختاری، و مفهومی نمادها، نشانه ها و تمثیلات موجود در آیین های نمایشی سنتی مازندران می پردازد. نگارنده با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی، مشاهده و مشاهده مشارکتی پرداخته است. نتیجه حاصل از این تحقیق بیانگر این است آیین های مازندران دارای قدمت است اما با توجه به تکنولوژی این آیین ها رنگ و بوی خود را از دست دادند و همانند قدیم کاربرد ندارد جز آیین های محدودی که امروزه برگزار می شوند.

گردشگری یکی از فعالیت های توسعه پایدار برای کلان شهرهای جهانی از جمله شهرهای ایران محسوب می شود. این مقاله به تحلیل عوامل کیفیت بخش محیط گردشگری ساحلی باتوجه به معیارهای گردشگری پایدار در سواحل دریای خزر می پردازد. گردآوری مقاله به صورت کتابخانه ای و جمع آوری اطلاعات آن از کتب و مقالات و سایت های معتبر بوده است. هدف این مقاله بررسی پیامدهای محیط زیستی گردشگران بر نواحی ساحلی است. نتایج پژوهش نشان می دهد که پیامدهای مثبت محیط زیستی گردشگران ساحلی نسبت به پیامدهای منفی آن کثرت بیشتری دارد. بر این اساس راهکارهایی را برای توسعه پایدار این فعالیت باید ارائه داد.

در این پژوهش سعی بر آن است، به ده پل به صورت موردی با پایه ها مربع، پنج ضلعی، نیم دایره در منطقه هورامان در استان کردستان بپردازیم تا به سیر تحول پل سازی در غرب استان کردستان دست یابیم، در ساختن این پل ها شرایط اقلیمی منجر به استفاده از مصالح بوم آورد از جمله ؛چوب درختان محلی، سنگ، ساروج، قلوه سنگ با ملات گچ گردیده است. از سویی فراوانی رودها و اهمیت این مسیر با توجه به تعدد روستاها همچنین وجود آثار باستانی متعدد این منطقه، ضرورت ساخت پل را مشخص کرده و با توجه به شناسایی مصالح، نوع پایه ستون ها و موج شکن های مثلثی نوک تیز انتساب پل ها را به دوره تاریخی نزدیک می نماید.

شهرها بواسطه دارا بودن جاذبه ها و تاسیسات گردشگری فراوان، تعداد زیادی گردشگر را به سوی خود جذب می نمایند. وجود جاذبه های فراوان و موقعیت مکانی ساری می تواند در توسعه این شهرستان نقش مهمی را ایفا کند لذا هدف این پژوهش طراحی محور گردشگری بافت قدیم شهر ساری می باشد. این تحقیق از نظر روش، توصیفی - تحلیلی مبتنی بر پیمایش بوده است و پژوهش بنا به ماهیت، موضوع و اهدافی که برای آن پیش بینی شده است از نوع تحقیقات کاربردی بوده است، تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و با هدف طراحی محور گردشگری بافت قدیم شهر ساری انجام شده است و با استفاده از نرم افزار Expert Choice تجزیه و تحلیل و اولویت بندی جاذبه های گردشگری شهر ساری انجام گشت. در ادامه جاذبه های بافت قدیم در 4 گروه جاذبه با عنوان گروه 10 جاذبه اول، 10 جاذبه دوم، 10 جاذبه سوم و گروه جاذبه های مذهبی تقسیم شده است و محورهایی برای هر کدام از گروهها طراحی گشته به گونه ای که محور طراحی شده از تمامی جاذبه های آن گروه عبور کند. در این مرحله برای انتخاب بهترین محور در هر گروه، محور های مختلف از نظر جاذبه های طول مسیر، هزینه های اجرا، جدا بودن پوسته گردشگری و شهری، فواصل زمانی و ویژگی های محور مقایسه و رتبه بندی گشته و در پایان برای هر گروه بهترین محور انتخاب شده است.

شهرستان جیرفت دارای سابقه فرهنگی- تاریخی غنی و برخوردار از مناظر و چشم اندازه ای طبیعی دارای پتانسیل بالا برای جذب گردشگران داخلی و خارجی است، ازاین رو شناخت عوامل موثر بر توسعه گردشگری تاریخی می تواند به عنوان گام نخست در راستای توسعه این نوع از گردشگری موثر باشد. با توجه به اهمیت این مساله، این تحقیق با هدف شناسایی و سطح بندی عوامل موثر بر توسعه گردشگری تاریخی شهرستان جیرفت با رویکرد مدل سازی ساختاری تفسیری انجام گرفت. نوع تحقیق بر اساس هدف کاربردی می باشد و بر اساس چگونگی به دست آوردن داده های مورد نیاز، تحقیق حاضر از نوع توصیفی و از شاخه کمی- کیفی محسوب می شود. در مرحله کیفی با استفاده از روش تحلیلی محتوا بر روی داده ها 35 شاخص شناسایی گردید. در مرحله کمی با تحلیل عامل اکتشافی در نهایت شاخص های شناسایی شده در قالب 8 عامل اصلی طبقه بندی گردید. نتایج روش مدل سازی ساختاری تفسیری نشان داد که از دید صاحب نظران، مهم ترین عوامل موثر بر توسعه گردشگری تاریخی شهرستان جیرفت عبارتند از: تقویت مسائل مدیریتی استان در جهت توجه به بخش گردشگری، تقویت زیرساخت های لازم جهت توسعه گردشگری، اعطای تسهیلات لازم به حوزه گردشگری، تقویت تحقیقات بخش گردشگری، ارتقای سطح فرهنگی جامعه و زیرساخت های اجتماعی، تبلیغات در راستای جذب گردشگر، تقویت آموزش در گردشگری، تقویت سرمایه گذاری در حوزه گردشگری. جامعه آماری پژوهش حاضر را کارکنان، خبرگان، صاحب نظران و مسوولین گردشگری فرهنگی جیرفت و کرمان که در ارتباط با گردشگری شهرستان جیرفت هستند، تشکیل می دهند که در این بخش تعداد 175 خبره به عنوان نمونه انتخاب شدند. در نتیجه پیشنهادهایی بر مبنای نتایج تحقیق ارائه شد.

گردشگری از قدیم با انگیزه های متفاوت صورت می گرفت. در ایران گردشگری به معنای امروزی از دهه 1330 آغاز شد. امروزه این صنعت در جهان توسعه فراوانی یافته است و بسیاری از کشورها از این راه توانسته اند اقتصاد جوامع را بهبود ببخشند از اینرو به منظور راه به سوی توسعه بردن توجه به گردشگری می تواند نقش مهمی در جذب توریست ایفا کند. در این میان پژوهش حاضر بنا بر ضرورت پژوهش در دهستان مارز و فرصت های موجود در آن شکل گرفت. وجود طبیعت بی نظیر و در عین حال خاص، همراه با جریان زندگی روستایی چشم اندازی ویژه را برای جذب توریسم می طلبد. این تحقیق براساس مطالعات کتابخانه ای و میدانی صورت گرفته است که به معرفی دهستان مارز به عنوان نگین گردشگری شهرستان قلعه گنج و شناسایی فرصت ها و تهدیدات موجود در آن می پردازد.

جنگ پدیده ای ناگزیر در طول تاریخ است که از بدو حضور انسان بر روی زمین تاکنون به اشکال مختلف تداوم یافته است. به عقیده برخی صاحب نظران، دنیا به طورکلی در حال جنگ است و زمانی را که ما دوران صلح می نامیم نیز آمادگی برای جنگی دیگر است. جنگ تحمیلی عراق علیه ایران یکی از طولانی ترین جنگ ها در طول قرن بیستم بود که به مدت 8 سال طول کشید. کسانی که در خصوص جنگ تحمیلی به تحقیق و پژوهش پرداخته اند این هشت سال را به برهه های مختلفی تقسیم نموده اند. یکی از این موارد جنگ شهرهاست که در آن نیروهای نظامی عراق به بمباران شهرهای مختلف ایران با انواع تسلیحات در دسترس در آن زمان پرداخته اند. شهرستان اندیمشک با توجه به استقرار در یک منطقه استراتژیک هدف طولانی ترین بمباران در تاریخ ایران قرار گرفت که خسارات جانی و مالی زیادی به بار آورد به گونه ای که بسیاری از مردم هم اکنون نیز در حافظه تاریخی خود این جنایت را از یاد نبرده اند. در این مقاله به بررسی زوایای مختلف این حادثه تاریخی که به عنوان طولانی ترین بمباران هوایی تاریخ ایران از آن یاد می شود، پرداخته شده است.

گردشگری یکی از منابع درآمد ملی محسوب می شود؛ هیچ کشور و منطقه ای نیست که فاقد شرایط اولیه لازم برای توسعه گردشگری باشد. شمال تا جنوب؛ غرب تا شرق ایران دارای پتانسیل های بالای گردشگری می باشد همین امر کشور ایران را در زمینه گردشگری از میان کشورهای دیگر متمایز کرده است. گردشگری ساحلی یکی از شاخه های گردشگری در ایران می باشد؛ بالاخص سواحل شمالی ایران (به طور موردی غرب مازندران) که به دلیل وجود انواع جاذبه های طبیعی مسافران زیادی را جذب کرده است. با وجود این حجم زیاد مسافران می توان با یک برنامه ریزی صحیح و اصولی و دادن آگاهی های لازم (میزبان و مهمان) هم فرصت های زیادی از لحاظ اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی ایجاد کرد و هم از پیامدهای منفی آن از جمله آلودگی های بصری، آلودگی بر هوا، آب و خاک جلوگیری کرد.

مسجد کبود با سبک خاص معماری و نوع پوشش خود یکی از مساجد منحصر به فرد ایران است که در زمان «جهانشاه» پادشاه ترکمانان قراقویونلو در کهن شهر تبریز ساخته شد. معمار این مسجد با توجه به اصول معماری مذهبی و شرایط اقلیمی، و با در نظر گرفتن توانمندی های منطقه، این مسجد را بنانهاده است. به دلیل زمین لرزه های متعددی که در تبریز به وقوع پیوسته و باعث ویرانی گنبد مسجد شده است، بسیاری از زوایای سبک معماری پوشش اولیه و نوع قوس های به کار رفته در این مسجد برای بسیاری از پژوهشگران در هاله ای از ابهام باقی مانده است، از همین رو مرمت کارانی که بعدها در صدد بازسازی گنبد آن برآمدند، به نوعی، اقدام به بازسازی نادرست از گنبد اصلی کرده اند. این پژوهش بر آن است تا با تکیه بر مینیاتورها (مطراقچی و شاردن) و مستندات تاریخی، سبک معماری، نحوه قرارگیری گنبد و نیر شیوه تزئینات در این سازه مذهبی ترکمان را آشکار، و سپس به بازسازی سیمای معماری این مسجد و شناسایی نوع گنبد آن قبل از ویرانی، بپردازد. هم چنین سعی دارد چگونگی تاثیر و تاثرات این مسجد، از تحولات معماری مناطق همجوار را مشخص کند. پژوهش حاضر بر اساس هدف از نوع تحقیقات بنیادی و بر اساس ماهیت و روش از نوع تحقیقات تاریخی است و گردآوری این اطلاعات در این پژوهش به شیوه اسنادی (کتابخانه ای) انجام خواهد شد.

حمام شاه مشهد از عظیم ترین و باشکوه ترین نمونه حمام های عصر صفویه است که علاوه بر کارکردهای مختلف اجتماعی و فرهنگی، از حیث زیبایی شناسی و مردم شناسی نقش و نگارهای تصویر شده در این حمام در خور اهمیت می باشد. این نقاشی ها خود نیزدر بر گیرنده مضامین و مفاهیم اجتماعی واخلاقی و فرهنگی قابل تاملی است که مستلزم بحث و بررسی است. هدف از این تحقیق معرفی تاریخچه و موقعیت حمام به طور اجمالی و توصیف نقاشی های دیواری ان می باشد. همچنین در نظر است عوامل و علل انتخاب این تصاویر و فن به کاربرده در ترسیم نقاشی ها و اهمیت انها در ادوار گذشته بررسی شود. تحقیق به شیوه مشاهده و به روش گرداوری اطلاعات با مراجعه به کتب و اسناد به شکل مطالعه کتابخانه ای انجام شده است.در این تحقیق سعی بر آن شده نقاشی ها تا حد مقدور بررسی شود اما به دلیل تعدد لایه های نقاشی بر روی هم، اخرین لایه قابل مشاهده متعلق به دوره قاجار می باشد. بدین منظور متاسفانه از بررسی نقاشی های کتمان شده عصر صفویه در لایه های زیرین محروم ماندیم. بنابر این نقاشی های دوره قاجار مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت و امکان دسترسی به نقاشی های متعلق به دوره ساخت حمام شاه میسر نشد.

ایزدمهر؛ استوره یا پیامبری بوده که «تابع اهورامزدا و زروان اکرا نه (زمان نامتناهی) یا زروان بی کران بوده است و خود به عنوان آفریننده و واسطه میان انسان و خدایان برتر پرستش می شده.» (آیین میترا، مارتین ورمازرن، ترجمه نادربزرگ زاد: 1، 7831) مکتبش؛ دین مهری، کیش مهر، مهرپرستان، میتراییسم یا ام دین، نام داشته و پیدایش این مکتب را تا 13 هزار سال قبل تخمین می زنند، این مکتب مراسم آیینی اش سری بوده و با نجوم و کوه و نقاشی مرتبت است و 1 مرحله داشته، و بعد از هزاران سال کیش مهر و مناسکش به اغلب مکاتب مختلف جهان راه یافته و اولین قوم یکتاپرست در جهان باستان لقب گرفت. نام مهرکده شیوشگان؛ ترکیبی از نام کوه شیوشگان و مهرکده است که از نیمرخی از سایه نگاره در سال دو بار مانند یک قرص ماه کامل می شود، این اثر مشرف به قبرستان شرقی کرمان است. مهرکده؛ به معنای خانه مهر است، و شیوش به معنای شیون و ناله و فریاد است. اکنون این دست کند تاق علی(ع)، نام دارد. در مقایسه با ابعاد سایر پرستش گاه های صخره ای مشابه در جهان، از حجم بسیار وسیع تری برخوردار است. مجموعه این نیایشگاه به صورت چندین محوطه مجزا در کنار هم و در دل صخره های کاملا عمودی به ابعاد عظیم حجاری شده است. با یافتن این آثار باستانی بسیار کهن، که تلفیقی از علم و هنر جهت مناسک آیینی کیش مهر، برپا و ادغام شده، کرمان قابلیت این پتانسیل را داراست که جایگاه رفیعی در پیدایش علم و هنر در جهان به دست آورد. با توجه به دارا بودن تمام پتانسیل های نیایشگاه های مهرپرستان در شیوشگان، و وجود متون و اشعاری کهن در وصف این مکان عظیم، ساخت این بنا براساس علوم مختلف و دانشی وافر صورت گرفته است، و کرمان می تواند نامزد قبله گاه مهرپرستان جهان باستان بوده باشد. شواهد گواه آن است که منشور کورش زاییده تفکر مهرپرستان است. با توجه به علاقه مندی جامعه جهانی به آثار میتراییسم، تحقیقاتی در مورد دستکندهای مهرکده شیوشگان، وجود ندارد و ضرورت دارد که موضوع بررسی شود. این تحقیق با روش تحلیل محتوا با شیوه مطالعاتی کتابخانه ای، میدانی (مصاحبه و مشاهده مشارکتی) تنظیم گردیده است.

در این پژوهش، از شاخص اقلیم گردشگری TCI که با استفاده از داده های میانگین حداکثر ماهانه دمای روزانه، میانگین دمای روزانه، حداقل رطوبت نسبی، میانگین رطوبت نسبی، بارش، ساعات آفتابی و سرعت باد شرایط آسایش اقلیمی را مورد بررسی قرار می گیرد به ارزیابی و پهنه بندی اقلیم-گردشگری استان اصفهان برای 7 ایستگاه سینوپتیک در بازه زمانی 2010-1993 در ماههای مختلف پرداخته شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که ماه های اکتبر، آوریل و می از شرایط ایده آل و عالی از نظر آسایش و راحتی انسان برخوردارند. پس از آن ماه های ژوئن، مارس و سپتامبر در وضعیت تقریبا مناسبی قرار دارند. همچنین ماه های ژانویه، ژولای، آگوست و دسامبر، دارای شرایط بسیار نامطلوبی از نظر آسایش اقلیمی می باشند.

در بین گونه های مختلف گردشگری، گردشگری فرهنگی در چند سال اخیر مورد توجه فراوان قرار گرفته و روند رو به رشدی دارد. گردشگری فرهنگی حول جاذبه ها و جذابیت های فرهنگی جوامع شکل می گیرد و گردشگر به قصد آشنایی با فرهنگ جوامع دیگر مسافرت می کند. به هر آنچه که به آداب و رسوم و سنن مردم می پردازد، فرهنگ گویند؛ بنابراین گردشگران فرهنگی شامل گردشگرانی می شود که برای آشنایی با فرهنگ، آداب و رسوم و هنر ملل و اقوام مختلف و آثار تاریخی صورت می گیرد. یکی از مشخصه های فرهنگی همه اقوام و جوامع بشری، داشتن و برپایی جشن ها و آیین هاست که استان گیلان نیز از این قاعده مستثنی نبوده است. در استان گیلان، آیین ها و آداب و رسوم مختلفی وجود دارد که مختص مناسبت های گوناگون بوده و به اجرا درمی آید. با توجه به این که در زمان های مختلف، گردشگران بسیاری از اقصی نقاط کشور به این استان می آیند، با برگزاری این آیین ها و جشن ها می توان به توسعه صنعت گردشگری کمک کرد. نوروز خوانی، آفتاب خواهی، تیرماه سینزده، نوروزبل، عروس گولی، رابچره، علم واچینی و. .. نمونه هایی از آیین هایی هستند که در کنار جاذبه های طبیعی و تاریخی می توانند نقش موثری در توسعه گردشگری داشته باشند. در این مقاله آیین ها و آداب و رسوم گیلان به چهار دسته آیین های ملی، تقویت، گذر و مذهبی تقسیم شده اند و در نهایت پیامدهای اجرای آنها مورد بررسی قرار گرفته است.

مناطق ساحلی با دارا بودن منابع ارزشمند اکولوژیکی و همچنین انجام فعالیت های عظیم اقتصادی، اجتماعی، به عنوان یکی از ارزشمندترین مناطق در جذب گردشگر شناخته می شوند. در طی دهه های اخیر بهره برداری نادرست از این منابع ارزشمند اغلب مناطق ساحلی جهان را با وضعیتی بحرانی و خطرناک مواجه ساخته است. در همین راستا این تحقیق با هدف بررسی اثرات زیست محیطی حاصل از توسعه گردشگری بر سواحل شهر تنکابن تهیه و تنظیم شده است. روش این تحقیق بصورت کتابخانه ای می باشد و نتایج این تحقیق نشان می دهد که فراوانی ساخت و سازها در ساحل این شهر که بیش از گنجایش و ظرفیت اراضی است علاوه بر گسترش بی رویه و ناهمگون افقی شهر، سبب آلودگی زیست محیطی و به خصوص آلودگی آب های ساحلی شده است.

با مقایسه ساختمان های امروزی و ساختمان های بومی در می یابیم که با شناخت معماری بومی می توان جامعه را شناخت، از آنجا که معماری به عنوان یک پدیده اجتماعی است از فرهنگ نشات می گیرد و به آن تاثیر می گذارد. ولی معماری امروز در یک ساختمان در شرایط متفاوت تنها یک شکل و نیز برای اشخاص مختلف نیز چنین است. این یک مشکل بزرگ و دیگری تغییرات اقلیمی و بحران انرژی که به معضلی برای جوامع بشری تبدیل شده است. با تحلیل و شناخت ویژگی های معماری هر منطقه و تاثیرات اقلیمی، معماری بومی می توان به یک راه حل دقیق و کاربردی در معماری هر منطقه رسید که یک معماری هویت دار است. در این پژوهش روش تحقیق به صورت توصیفی تحلیلی بوده و گردآوری اطلاعات به شکل میدانی و اسنادی صورت گرفته است.

هنرهای سنتی ایران، از نقوش سفالین گرفته تا نقوش برجسته، کاشی کاری، معماری، نگارگری و بسیاری دیگر، گنجینه ای گران قدر و میراثی ماندگار به شمار می آیند، که در گذر روزگار، از پیش از تاریخ تا عهد باستان و عصر اسلامی به جا مانده و تحسین جهانیان را برانگیخته است. بدون تردید، با توجه به عظمت و شکوه هنرهای سنتی ایران، دور از ذهن نیست، این هنرها توانسته باشند، تاثیرات انکار ناپذیری، بر هنر گرافیک، به ویژه، در طراحی آرم داشته باشند و شکلی از یک آرم مقبول سنتی، به مخاطبان خود ارائه دهند. طراحی آرم، اگر چه هنری نوین به نظر می رسد، ولی با مطالعه و بررسی تاریخی آن ها، مشخص می شود، این هنر، فقط نامی نوین به خود گرفته است و در ارائه طرحی هدفمند با مفهومی خاص، به مخاطب، سمت و سویی مشخص دارد. مطالعه مفاهیم نمادین نقش مایه های گیاهی، جانوری و هندسی به کار رفته در آرم بانک های کشور، به روش پژوهشی نشانه شناسی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و اینترنتی انجام شد و نتایج نشان داد، از نقوش نمادین قابل فهم گیاهی، جانوری و هندسی، در طراحی آرم بانک ها و موسسات مالی و اعتباری کشور استفاده شده است.

این مقاله می کوشد به بررسی عوامل موثر بر نجات دریاچه پریشان کازرون از خطر نابودی همیشگی بپردازد. دریاچه پریشان یکی از زیباترین و بزرگترین دریاچه های آب شیرین ایران و خاورمیانه است که در بخش جره و بالاده شهرستان کازرون قرار گرفته است. دریاچه پریشان در کنوانسیون رامسر به عنوان تالاب بین المللی ثبت گردیده و در تقسیم بندی مناطق جزء منطقه حفاظت شده سازمان حفاظت محیط زیست محسوب می گردد. یافته ها نشان می دهد که به دنبال وقوع خشک سالی های اخیر در استان فارس چشمه های تالاب تحت تاثیر این خشک سالی قرار گرفته و تمام چشمه های دریاچه پریشان خشکیده و فقط چشمه هلک و جمشیدی آن هم با دبی آب کمی جوشان است. اما عوامل دیگر نیز وجود دارد که در حاد کردن مشکل این دریاچه نقش آفرینی می کنند، از جمله آنها می توان به چاه های اطراف دریاچه اشاره کرد که باعث شده سفره های آب زیرزمینی منطقه روز به روز افت شدیدی کنند. مشکلات دریاچه پریشان در شهرستان کازرون در صورت ادامه روند خشک سالی و برداشت های بی رویه آب از سفره های آب زیر زمینی به یک بحران زیست محیطی در منطقه تبدیل خواهد شد. این مقاله با تکیه بر روش مطالعاتی اسنادی و میدانی (مصاحبه، مشاهده و مشاهده مشارکتی) تنظیم گردیده و از شیوه تحلیلی توصیفی استفاده خواهد کرد.

«دیپلماسی بر پایه گردشگری» موفق شده به تدریج جای خود را در معاهدات و قراردادهای بین المللی باز کند. گردشگری به سه دلیل مورد توجه دولتها است: 1-به ادراک دیگران شکل می دهد، 2-فعالیت دولتها در زمینه مدیریت ادراک، بر تقویت گردشگری استوار است و 3-صنعت گردشگری هر کشور تلاش دارد بر دیپلماسی عمومی تاثیر بگذارد. وضعیت گردشگری ایران تا سال 2020 با رکود مواجه می شود و این عدد به 3.8 درصد می رسید. هدف اصلی این پژوهش بررسی اثر مدیریت ادراک و تقویت گردشگری بر دیپلماسی گردشگری با استفاده از استنباط فازی است.به این منظور در این پژوهش 8 شاخص از شاخص های متداول جهت سنجش دیپلماسی گردشگری با توجه به محدودیت های موجود، با محوریت مدیریت ادراک و تقویت گردشگری ایران تهیه و با استفاده از روش مقایسه دو دویی، شاخص ها وزن دهی گردید و برای محاسبه ضریب اهمیت از روش میانگین هندسی و استنتاج فازی به علت دقت بالای آن استفاده گردیده است. نتایج نشان داد پایداری مدیریت ادراک و تقویت گردشگری ارتباط معنادار کاملا روشنی با میزان دیپلماسی گردشگری ضریب پایداری مدیریت ادراک و تقویت گردشگری از حداقل 0.59 (تبلی غات مناسب و گسترده) تا حداکثر 0.77 (گردشگری به عنوان یک فرصت) نوسان دارد و مولفه گردشگری به عنوان یک فرصت در درجه پایداری، به عنوان پایدارترین مولفه و مولفه تبلیغات مناسب و گسترده به عنوان ناپایدارترین مولفه مشخص گردیده است. آنچه مهم است شناخت توان توریستی هر کشور است. آنچه پایداری این توان را تضمین می نماید وضعیت و بعد مدیریت ادراک از پایداری گردشگری آن کشور است.

اصولا دو رکن اصلی گردشگری انسان و محیط هستند و همین دو رکن موضوع اصلی علم جغرافیا را تشکیل می دهند همانطور که در علم جغرافیا به دنبال تاثیرات متقابل بین انسان و محیط هستیم در گردشگری نیز از آنجا که انسان به عنوان یک رکن اساسی تاثیرگذار بر روی محیطی که به عنوان فضای جغرافیای مطرح است به دنبال شناخت این تاثیرات می باشیم. به همین خاطر در نگرش به مقوله گردشگری جدای از مسائل ظاهری آن باید به پیامدهای گوناگونی که این مقوله بر روی یک منطقه گردشگرپذیر می گذرد توجه داشته باشیم از طرف دیگر محیطی که از گردشگری متاثر می شود دارای جاذبه های طبیعی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و همچنین امکانات زیربنای می باشد لذا هدف این تحقیق را می توان در جملات زیر خلاصه کرد. معرفی توانهای بالفعل گردشگری در شهر کرمان به عنوان یک ناحیه مستعد گردشگرپذیر.شناساندن گردشگری به عنوان ک فعالیت چند بعدی با اثرات مهمی که بر اقتصاد، اوضاع اجتماعی و فرهنگی و کالبدی شهر تاریخی و باستانی کرمان گذاشته است.مشخص کردن مشکلات ناشی از توسعه گردشگری در شهر کرمان و ارائه راه حلهای پیشنهادی در این زمینه، به نحوی که راه گشای ادامه فعالیت در این زمینه باشد.بررسی عوامل موثر در عدم تمایل بخش خصوصی برای سرمایه گذاری در صنعت توریسم. با توجه به اینکه مطالعه موردی است روش اصلی روش می دانی و ژرفانگر و روش تکمیلی آن مطالعات تاریخی می باشد. تکنیک اصلی شامل مشاهده، مشارکتی و تکنیک تکمیلی فن کتابخانه ای و بررسی اسناد و مدارک بوده و ابزار مورد استفاده آن مصاحبه می باشد.

معماری هر سرزمین ریشه در ادب و فرهنگ آن سرزمین دارد. بدون شناخت گستره ادب و فرهنگ مردمانی که در پهنه آن سرزمین زیسته اند، نمی توان به چونی ها و چندی ها پی برد. در این مقاله سعی بر آن است تا با روش تحلیلی- توصیفی و استفاده از منابع کتابخانه ای به بررسی تاثیر فرهنگ و سنت های بومی شهر بجنورد بر جذب گردشگران و ارائه راهکارهایی جهت استفاده از سنت های بومی متاثر از فرهنگ در شرایط امروز بپردازیم. شناخت الگوها و سنت های بومی شهرها می تواند به منزله شناخت جامعه باشد. سفر کردن فرصت، نعمت و سرمایه ارزشمندی است، لیکن عدم توجه به این مقوله می تواند اثرات مخربی بر روحیه و حتی زندگی افراد داشته باشد. با توجه به اینکه مسیر پرتردد مشهد - تهران به جهت زیارت زائران به سمت مشهد و سیاحت و استفاده از فضای سرسبز شمال به سمت مازندران، این جاده در تمامی فصول سال پذیرای مسافران است. متاسفانه صنایع دستی این استان به مردم شناسانده نشده و این مساله فکرم را درگیر نموده که چرا چنین آثار و صنایع زیبا و منحصر به فردی که به دست هنرمند مردم و روستاییان این خطه تهیه می شود این چنین گم و نادیده مانده است! چه بسا روزی برسد که صنایع دستی شهر زیبایمان بجنورد با مردمی شاد و مهمان نواز به تمام مردم کشور و حتی جهان معرفی و به رونق اقتصادی شهر و استان کمک شود و روزی برسد که توریست ها به قصد سفر به استان زیبای خراسان شمالی رهسپار این شهر شوند و نه فقط برای گذر از این مسیر.

مقاله پیش رو به بررسی اجمالی و کاوشی کوتاه از لایه های پایداری اقلیمی گذشته تا به امروز میپردازد. افزایش میانگین درجه حرارت زمین در نزدیکی سطح آن باعث به وجود آمدن پدیده ای به نام گرمایش جهانی شده است چه عامل یا عواملی باعث به وجود آمدن این مشکلات شده است؟ شاید معماری پایدار یکی از پاسخ هایی باشد که در حل کردن این مشکل به ما میکند. نگارنده در این تحقیق شکل گیری معماری پایدار اقلیمی را در قالب دو نسل معرفی می کند. که هیچگونه تفاوتی در ایفای نقش خود ندارند و تنها تفاوت آنها در بکارگیری امکانات و نحوه پاسخگویی به شرایط می باشد.

تلاش برای حفظ و معرفی زبان فارسی به نسل جوان مرا بر آن داشت تا به مطالعه و تحقیق پیرامون این مقاله تحت عنوان زبان و لهجه های ایرانی به روش کتابخانه ای و با استفاده از آراء و نظرات صاحب نظران زبان و ادبیات فارسی گردآوری شده است. اهمیت حفظ زبان فارسی از آن جهت قابل تامل است که هرچه به زمان حال نزدیک تر می شویم لهجه های فارسی از هم دورتر می شوند به نحوی که گاهی به عنوان زبان جدید شناخته می شوند. نتایج بدست آمده در خصوص شکل گیری زبان و گسترش آن در حوزه های جوامع فارسی نشان می دهد که چه عواملی باعث استحکام و تداوم یک زبان در سیر تحولات تاریخی می شود.

دسته مهمی از پدیده های موجود در یک شهر را آثار معماری تشکیل می دهند و دارای تعریفی ویژه به خود می باشند. حال در بین آثار معماری موجود، معماری موزه ها قرار دارند که در یک شهر علاوه بر جنبه های سمبولیک، فرهنگی، هنری و اجتماعی، دارای قابلیت های دیگری نیز می باشند و می توانند با توجه به میزان و کیفیت جذابیت های آنها، در مقوله گردشگری فرهنگی، حائز اهمیت باشند. موزه ها و به طور ویژه آن بخشی از آنها که دارای جذابیت هایی در حوزه گردشگری باشد را می توان به بخش هایی تقسیم بندی نمود که در این مقاله به آن پرداخته می شود. ظرفیت هایی که امروزه همواره بر آن تاکید می گردد و با توجه به آن می تواند در تقویت بخش گردشگری از آن بهره برداری نمود. ظرفیت هایی مانند استفاده از برند نام طراح و استفاده از شاخص های هنری و زیبایی شناسانه در اثر معماری را می توان در این بخش نام برد.در این مقاله پس از طرح بحث نظری، به موضوع موزه هنری گوگنهایم بیلبائو به عنوان یکی از موفق ترین نمونه های جهانی معماری پیشرو در بخش موزه های هنری پرداخته می شود و همچنین چگونگی توسعه گردشگری در شهر بیلبائو بر اساس تمرکز بر معماری شهری و بخصوص معماری موزه گوگنهایم توجه شده است و با ارائه مباحثی از وضعیت توسعه شهری، تحت تاثیر این موزه و وضعیت گردشگری در این شهر، پیش و چس از ایجاد موزه گوگنهایم، به تاثیر و ظرفیت بالقوه این معماری در افزایش کمی و کیفی در حوزه گردشگری فرهنگی شهر بیلبائو پرداخته شده است که می توان از آن به عنوان الگویی موفق در توسعه گردشگری مبتنی بر موزه در کشورهای دیگر و بخصوص کشورمان که دارای پتانسیل ها و قابلیت های ویژه در این بخش می باشد، استفاده نمود.

هدف از نگارش این مقاله، شناخت و بررسی تمدن شهر باستانی «گوبکلی تپه» می باشد. این محوطه 11000 ساله، مجموعه ای از قدیمی ترین معابد جهان را در خود جای داده است. گوبکلی تپه، متعلق به دوره نوسنگی با تعدادی بنای یادمانی یا آئینی نیست؛ بلکه تمام سایت برای انجام مناسک خاصی ساخته شده است. این مساله برگرفته از یافته های تحقیق است و می توان حدس زد این مکان، یک دوره، پیشینه تاریخی دارد که به چند هزار سال قبل از عصر حجر بر می گردد. آن چه مسلم است، مجسمه های موجود در محوطه، نماینده موجوداتی قدرتمند می باشند. این امر نشان از اسطوره های بسیار پیچیده و والایی در باور و عقاید مردم این دوره دارد. تحقیق حاضر، به لحاظ روش جزو تحقیقات توصیفی و از نظر شیوه گردآوری اطلاعات جزو تحقیقات «کتابخانه»ای می باشد. در این راستا تجزیه و تحلیل داده ها بصورت کیفی و با استناد به منابع موثق مرتبط صورت گرفته است.

در عصر حاضر با توجه به رشد روز افزون جمعیت، متاسفانه با بحران کمبود عرصه فضاهای شخصی و خلوت مواجه هستیم. در این پژوهش سعی شده با بکارگیری از شیوه ها و تکنیک های طراحی سنتی کشورمان نظیر بحث سلسله مراتب و محرمیت که امروزه کمتر شاهد بکارگیری این عناصر ارزشمند در معماری کشورمان هستیم بازبینی به معماری گذشته و تلفیق آن با معماری عصر حاضر داشته باشیم و نتایج بدست آمده نشان می دهد از آنجا که اولین حضور انسان در خانه است باید معماری با ایدلوژی شان ارتباط نزدیک داشته باشد. پس طراحان و معماران باید با بهره گیری از فضاهای سنتی ایران فضاهای دیگری که امکان تفکیک داشته باشد در طراحی خود لحاظ نمایند.

گردشگری مفهوم بسیار گسترده ای در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است که به عنوان صنعت تلقی می شود و این صنعت پویا به عنوان منبع اصلی درآمد، اشتغال، رشد بخش خصوصی و توسعه ساختار زیربنایی شناخته شده است. لذا، توسعه مناطق گردشگری نیز بطور فزاینده ای مستلزم کارآفرینی است، که بصورت یک نیروی مرکزی رشد و توسعه اقتصادی در نظرگرفته شده است. هدف از مقاله حاضر، بررسی اهمیت اشتغال ناشی از کارآفرینی گردشگری در استان کرمان می باشد و با توجه به ماهیت موضوع مورد پژوهش، رویکرد حاکم بر این پژوهش، توصیفی-تحلیلی می باشد که با مطالعات کتابخانه ای اطلاعاتی در زمینه کارآفرینی و گردشگری و تاکید گسترش آن در استان جمع آوری گردیده است. بنابر پژوهش حاضر باید یادآور شد که: گردشگری با ایجاد فرصت های جدید اقتصادی برای جوامع محلی، در توسعه فعالیت های کارآفرینی بسیار موثر است و کارآفرینی با رشد گردشگری و افزایش تقاضاهای جدید نسبت به انواع مختلف گردشگری وابسته است. بنابراین، نقش کارآفرینان گردشگری برای توسعه گردشگری می تواند مهم باشد.

مسجد یکی ازمهم ترین عناصر معماری دین اسلام محسوب می شود و مسلمانان صدراسلام از آن نه تنها به عنوان مکان عبادت بلکه مهم ترین مرکز تجمع و حل و فصل مسائل جامعه نیز استفاده می کردنند. به مرور زمان به محلی برای تجلی محتوا و روح اسلام بدل شد چرا که هنرمندان می توانستند با هنرهایی چون کاشی کاری، گچبری و غیره به تزئین بپردازند.مقاله حاضر می کوشد به بررسی تحلیل نقش ها و نگاره های مسجد هفتاد و دو تن بپردازد. فضای مسجد هفتاد و دو تن چهار طاقی، گنبد دو پوش، دو مناره سر شکسته و یک ایوان است که به مرور زمان تخریب شده اما اکنون تا حدی توسط سازمان ملی حفاظت آثار باستانی مرمت و حتی کاشیکاریهای مناره ها به سبک اولیه احیا گردیده است.یافته های تحقیق نشان میدهد که تزئینات نقوش و کتیبه هایی که در بنا بکار رفته بر اساس ساخت مقبره برای شاه بوده چرا که به نظر می رسد این بنا مقبره امیر غیاث الدین مکشاه بوده که بعد از فوت او به این صورت در آمده است.مناره های این بنا با اسامی ا... بوسیله کاشی کاری نقش بسته، ایوان مذکور از نظر کاشی کاری تزئینات آن همچون تابلو ظریف این مقبره به شمار می آید.روش تحقیق این نوشتار تحلیلی و توصیفی و ابزار گردآوری اطلاعات کتابخانه ای است.

گردشگری سلامت به سفر افراد برای دریافت خدمات سلامت در کشورهای مختلف در قالب گردشگری گفته می شود. این گردشگری به یک فعالیت در آمد زا در عرصه بین المللی تبدیل شده است. کشور ایران در این فعالیت از ظرفیتهای بالایی برخوردار است.این پژوهش با هدف ترسیم وضع سلامت گردشگری در ایران انجام شده است. روش تحقیق در این تحقیق توصیفی- کتابخانه ای می باشد. نتایج یافته ها نشان می دهد که ایران در زمینه زیر ساخت های پایه و درمان برنامه مدون توسعه گردشگری پزشکی و هماهنگی بین بحثی در سطح کلان و عملیاتی، و بازاریابی موثر با چالش هایی روبه رو می باشد و اگر ایران قصد ورود در بازار گردشگری پزشکی را با سهم بالا می خواهد باید در جهت رفع این چالش ها اقدام کند.

عباس کیارستمی دارای سبک و مکتبی خاص در سینمای ایران و جهان به شمار می رود، سینمایی که فلسفه نمی بافد؛ اما چنان رفتار، نگرش و تاویل فلسفی در مقابل چشمان تماشاگر قرار می دهد که نمی توان از معنای آن فرار کرد. از جنبه محتوایی نیز با بهره گیری از قصه ای ظاهرا ساده، با عبور از سطح روزمرگی زندگی و عمق بخشیدن به آن، به طرح پیچیده ترین مفاهیم انسانی و فلسفی می پردازد.تاکنون به شاخصه های مختلفی از دیدگاه زیبایی شناسی کیارستمی مبتنی بر تفکیک هنر سینما از صنعت سینما پرداخته شد، اما در پژوهش مذکور سعی شده است تا به روش توصیفی-تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانه ایی به تحلیل سینمای کیارستمی از منظر فلسفه زیبایی شناسی و بعد محتوایی و شاعرانگی این فیلمساز پرداخته شود.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

امروزه گردشگری در جهان توسعه فراوانی یافته است. یکی از انواع آن که روز به روز طرفداران بیشتری پیدا می کند، گردشگری روستایی می باشد. روستاها در آینده به یکی از مهمترین مقاصد گردشگران تبدیل می شوند. گردشگری روستایی، همه فعالیت های گردشگری در مناطق روستایی را در بر می گیرد. هدف پژوهش، بررسی نقش گردشگری روستایی در توسعه پایدار دهستان دوزین می باشد که روش مورد استفاده در آن، توصیفی- تحلیلی با استفاده از شیوه کتابخانه ای است. نتایج با توجه به توان های این منطقه در زمینه های مختلف و به ویژه جاذبه های طبیعی مثل چشمه آب گرو و غار دیو دوزین ایجاب می کند که تصمیم گیران، برنامه ریزان و مسوولان روستایی اقدامات لازم را جهت رونق و گسترش گردشگری در این دهستان انجام دهند.

این مقاله می کوشد به ریخت شناسی تعداد قابل توجهی از لالایی های (هودی ها) زنانه قوم ترکمن بپردازد. قوم ترکمن یکی از اقوام ایرانی ساکن در ترکمن صحرا استان گلستان می باشد. لالایی ها (هودی ها) برگرفته از ادبیات شفاهی ترکمن ها به هنگام گفتگوهای گوناگون مادر با نوزاد در هنگام خواباندن به کار می آید که تا حدودی از ساختار و محتوای متفاوتی نسبت به سایر اقوام ایرانی از منظر بوم شناسی، استفاده از عناصر طبیعت، دعاها، آرزوها، بزرگداشت پدر و قهرمانان بومی، قبیله ای، مذهبی و سایر عناصر پیرامون برخوردار می باشد. قوم ترکمن برای تمام امور زندگی از تولد و ازدواج تا مرگ دارای ادبیات شفاهی قابل تاملی است که لالایی ها (هودی ها) از منظر انسان شناسی جامع تر و رنگارنگ تر چیدمان شده اند. یافته ها نشان می دهد که تاکنون با رویکرد انسان شناسی نمادین پژوهش قابل توجهی در زمینه گردآوری، دسته بندی، تحلیل و تفسیر لالایی های (هودی ها) قوم ترکمن صورت نگرفته است. این مقاله با تکیه بر روش مطالعات میدانی (مشاهده، مصاحبه و مشاهده مشارکتی) و با استفاده از نظریه های کارکردگرایی و تفسیرگرایی تنظیم گردیده است.

استان کردستان دارای حمام های تاریخی بسیاری در نقاط مختلف و مربوط به دوره های متاخر اسلامی می باشد. یکی از این حمام های شاخص از نظر تزئینات حمام قصلان است. تزئینات چند لایه ای دیواره های داخلی نشان از آن دارد که حمام در دوره های مختلفی مورد مرمت و استفاده قرار گرفته است. تزئینات زیبای بکار رفته در معماری این بنا نشان از اهمیت آن دارد و می توان این بنا را جزء یکی از حمام های منحصر به فرد غرب به شمار آورد. در مقاله حاضر معماری و تزئینات این حمام مورد بررسی قرار میگیرد.

در این مقاله با انجام مطالعات وسیع و گسترده، در خصوص بررسی نقاط قوت و پتانسیل های بالقوه بندر چابهار، سواحل بکر و زیبای دریای عمان (وجود دریا، این نعمت بزرگ الهی) و همچنین نیازهای موجود برای توسعه گردشگری ساحلی و دریایی و نگرش منطقی به محدودیت ها، نقاط ضعف و موانع موجود در این مقوله، راهکارهای عملی و مناسب برای گسترش و ترویج صنعت گردشگری بندر چابهار با استفاده از نقش تاثیرگذار گردشگری ساحلی و دریایی، پرداخته ام، امید است که با درایت و مدیریت صحیح مسوولین محترم، شاهد فروغ هرچه بیشتر این نگین گرانبهای دریای عمان و همچنین، رشد و شکوفایی آن و در نهایت بالفعل شدن صنعت گردشگری، در این منطقه از کشور عزیزمان، ایران باشیم.

امروزه با توجه به بحران شهرنشینی در بسیاری از نقاط جهان از جمله ایران تامین امنیت و ایجاد مکان های امن در سرلوحه برنامه های توسعه قرار گرفته است. جرم معلول عوامل متعددی است که یکی از آنها عوامل کالبدی می باشد. پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی، به کارگیری بهینه محیط مصنوع در راستای کاهش جرایم است.بشر در طول اعصار و قرون، همیشه در پی اتخاذ تدابیری جهت مبارزه با پدیده بزه و ناهنجاری اجتماعی و پیشگیری از وقوع آن بوده است. یکی از راهبردهای مهم پیشگیرانه از جرم و ایجاد امنیت روانی در محیط شهری، پیشگیری از طریق معماری شهری و طراحی محیطی است، طراحی مناسب و کاربردی موثر از فضا و محیط ساخته شده که منجر به کاهش فرصت های مجرمانه، ترس از جرم و بهبود کیفیت زندگی و موجب امنیت روانی در محیط می شود. مفهوم امنیت اجتماعی و احساس امنیت شهروندان را میتوان به عنوان عنصری کلیدی در جهت دستیابی به شهری آرمانی و دور از آسیب های شهری و کج روی های اجتماعی تلقی نمود. در حقیقت احساس عدم امنیت مانعی جدی در برابر فعالیت های اجتماعی شهروندان به ویژه در مکان های خاص خواهد شد که خود از یک سو موجب تداوم و تشدید ناهنجاری های اجتماعی می گردد و از سوی دیگر تنزل ارزش های هویتی و کاهش سرمایه اجتماعی خواهد گردید. لذا بررسی و شناسایی عوامل تاثیر گذار در این راستا از اهمیت بسزایی برخوردار است.هدف از انجام این پژوهش بررسی رویکرد مذکور به عنوان یکی از رویکردهای پیشگیری از جرم وهمچنین بررسی و تاثیر عوامل محیط (کالبدی) پارک ها در پیشگیری از جرم است و همچنین به عنوان نمونه موردی پارک کوهسار ملایر بررسی می شود.

رشد بی رویه و خودجوش گردشگری با اثرگذاری بر بنیان های اقتصاد روستایی، اثرات و پیامدهای اقتصادی گوناگونی را در پی داشته است. با مطالعه توصیفی- تحلیلی و متغیرهای تحقیق، ماهیت کمی و کیفی دارند و در جمع آوری داده های ذهنی از مقیاس طیف لیکرت و برای تحلیل داده ها از آزمون های آماری پارامتری نظیر آزمون هم بستگی (پیرسون) و آزمون های ناپارامتری (نظیر آزمون هم بستگی اسپیرمن و کای اسکوئر) بهره گرفته شد. نتایج پژوهش نشان می دهد گرچه گردشگری منجر به اثرات و پیامدهای مثبت همچون اشتغال زایی، به ویژه ایجاد اشتغال برای جوانان و افزایش درآمد ساکنان و ضریب تکاثری در نواحی روستایی شده، اما اثرات و پیامدهای منفی اقتصادی از قبیل افرایش قیمت کالا و خدمات در فصل گردشگری، بالا رفتن قیمت زمین و به طور کلی افزایش هزینه زندگی ساکنان و وابستگی بیش از حد اقتصاد روستاها به گردشگری را نیز به دنبال داشته است. از این رو تک بعدی شدن اقتصاد روستاها به واسطه غلبه کارکرد گردشگری و ناتوانی در برقراری هم پیوندی موثر با سایر فعالیت های اقتصادی در تضاد با اصول گردشگری پایدار روستایی است، به گونه ای که ادامه این روند، بنیان های توسعه اقتصادی نواحی روستایی را در بلندمدت با چالش هایی روبرو خواهد ساخت.امروزه گردشگری روستایی از بخش های مهم در فعالیت های اقتصادی به شمار می رود و همواره از دیدگاههای گوناگون مورد توجه قرار می گیرد. مقاله حاضر نیز به بررسی آثار اقتصادی گردشگری روستایی پرداخته است به طور کلی رونق گردشگری در روستاها آثار مثبت همراه با چالش هایی داشته که برای استفاده بهتر از رونق گردشگری در روستاها باید ضعف ها به قوت و تهدیدها به فرصت تبدیل شوند در واقع توریسم روستایی موثر نیاز به هماهنگی دولتی دارد چون بسیاری از نواحی روستایی خصوصا آنهایی که دور افتاده ترند یا کم جمعیت ترند فاقد منابع لازم برای پایه گذاری برنامه توریستی موفق می باشند و از طرفی چون روند این صنعت در روستاها به صورت خودجوش و بدون برنامه ریزی می باشد، مانعی در برابر بهره وری مطلوب از صنعت گردشگری شده و آسیب های اقتصادی را نیز در بر داشته است.

هدف از بحث حاضر این است که با مطالب ارائه شده چگونه می توان به طراحی معماری مطلوب دست یافت. آیا برای دست یابی به معماری ایده آل صورت برداری ظاهری از طبیعت به تنهایی برای معماری آرامش و آسایش را به ارمغان می آورد؟ چگونه می توان معماری زیبا با توجه به عملکرد خلق کرد؟ و طبیعت در این زمینه چه روشی داده است؟ برای پاسخ به پرسش ها با مراجعه به متون ابتدا معنای خانه در معماری ایرانی جمع بندی گردیده و پس از آن بررسی کوتاهی در مورد بنایی که در طراحی آن طبیعت و عملکرد هم زمان مدنظر بوده اند و به استفاده ظاهری طبیعت اکتفا نشده است چالشی صورت پذیرفته است و در نهایت روش استدلال منطقی نحوه صحیح الگوبرداری از طبیعت شناسی مطرح گردیده است. نتایج تحقیق نشان می دهد پاسخ درست به عملکرد و برداشت صحیح از عملکردها موجبات آرامش و آسایش طرح را نیز فراهم می آورد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

معماری پایدار یکی از گرایش ها و رویکردهای نوین معماری است که در سال های اخیر مورد توجه عده زیادی از طراحان و معماران معاصر جهان قرار گرفته است. این معماری که برخاسته از مفاهیم توسعه پایدار می باشد در پی سازگاری و هماهنگی با محیط زیست است که به نظر می رسد که با رفع موانع از طریق توجه به ارزش ها و ویژگیهای معماری بومی، می توان آن را کامل نمود. چرا که با توجه به آثار معماری بومی و مستندات کتابخانه ای، این بناها در زمان ومکان خود به خوبی با اهداف رویکرد پایداری، مطابقت می کردند؛ در شکل گیری معماری بومی، برخی روابط اجتماعی و اقتصادی بامحیط طبیعی و نمادهای فرهنگی ماهرانه انعکاس می یابد.معماری پایدار که در واقع زیرمجموعه طراحی پایدار است را شاید بتوان یکی از جریان های مهم معاصر به حساب آورد که عکس العملی منطقی در برابر مسایل و مشکلات عصر صنعت به شمار می رود.پژوهش حاضر رویکردی توصیفی است که به منطق و اصول معماری پایدار در معماری معاصر و بررسی آثار فرهاد احمدی می پردازد.

با توجه به اینکه پایداری یک روش طراحی است و کیفیت گرایی، توجه به محیط و آینده اساس آن است می توان با مطالعه در آثار پیشینیان دریافت که فضاهای طراحی شده در معماری سنتی ایران در راستای این روش بوده و پایدار محسوب می شود زیرا واجد کلیه شاخصه های پایداری از جمله: سازگاری با محیط، تاثیرپذیری از شرایط فرهنگی و اقلیمی، پاسخ درست به نیازهای عملکردی بوده است.معماری سنتی ایران با ویژگی های منحصر به فردی همچون تامین سر پناه و مامن در طول سفر، معماران را به ساخت مهمترین بنای وابسته به راه و کاروانیان یعنی کاروانسرا سوق داده، این بنا ضمن توجه به مسائل زیباشناختی و اقلیمی، پاسخگوی نیازهای رفاهی و امنیتی مسافران نیز می باشند. فنون بکار رفته در این معماری، بسیاری از مفاهیم نوین در عرصه معماری پایدار را در خود دارد؛ زیبایی، آسایش، پایداری، کیفیات زیست محیطی و ابتکارات مربوط به استفاده بهینه از انرژی در معماری سنتی حاکی از آگاهی است. این پژوهش با مروری بر منشا مفهومی پایداری و مطرح کردن اصول معماری پایدار به بررسی معماری کاروانسراها (قاجار) از لحاظ عناصر کالبدی و اقلیمی با این اصول می پردازد. گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی می باشد.

گردشگری روستایی در دنیای امروز یکی از بخشهای مهم فعالیتهای اقتصادی محسوب می گردد. این فعالیت مهم اقتصادی از دیدگاههای مختلفی مورد توجه قرار گرفته است. بعضی آن رابه عنوان بخشی از بازار گردشگری می شناسند و عده ای نیز آن راسیاستی برای توسعه روستایی قلمداد می کنند. سوال این است که گردشگری روستایی چه نقش و اثری در توسعه جوامع محلی و توسعه روستایی پایدار دارد؟در دهه پایانی قرن بیستم بسیاری از برنامه ریزان اجتماعی اقتصادی در کشورهای اروپایی گردشگری را روشی مطمئن با چشم اندازی بسیار روشن برای توسعه جوامع محلی بویژه محروم ترین آنها معرفی کرده اند. ماهیت صنعت گردشگری ایجاد اشتغال و درامد، متنوع سازی اقتصاد مشارکت اجتماعی و استفاده از منابع محلی است. از آنجا که بخش اعظم مشکلات عقب ماندگی و توسعه نیافتگی جوامع محلی نیز به فقدان این صنعت بر می گردد، گردشگری روستایی با حل مسائل و مشکلات فوق می تواند به توسعه روستایی کمک نماید. در این مقاله تلاش می شود ابتدا اثرات گردشگری روستایی بر توسعه جوامع محلی و سپس پتانسیل های روستای گیشیگان در رابطه با گردشگری مورد بررسی قرار گیرد.

توجه به عرصه فرهنگی و اجتماعی گردشگری ضرورتی است انکارناپذیر که از سوی صاحبنظران بسیاری مورد تاکید قرار گرفته است. جاذبه های فرهنگی نقش بسزایی در شناساندن تمدن هر مرز و بوم و تبادل آن با دیگر نقاط جهان دارند. گردشگری بخشی جدایی ناپذیر از فرهنگ جامعه و نظام ارزشی آن می باشد؛ چنان که می توان گفت گردشگری از اختلاف فرهنگ ها و الگوهای اجتماعی متفاوت نشات می گیرد. در مقاله حاضر با استناد به مطالعات مختلف با روشی شناختی- تحلیلی به بررسی اثرات فرهنگی و اجتماعی گردشگری استان کرمان می پردازیم تا ضمن شناخت ابعاد گردشگری، اثرات آن را بر فرهنگ و اجتماع نشان دهیم. نتایج تحلیل نشان می دهد گردشگری نقش مهمی در ایجاد تغییرات فرهنگی دارد، هم باعث رواج و تقویت عناصر فرهنگی مثبت می شود و هم ناهنجاری اجتماعی در یک فرهنگ را ایجاد می کند.

جهانی شدن چالش های فراوانی را برای جوامع ایجاد کرده است. سوال هایی مانند «ما که هستیم» و«ما کجا هستیم»، در جهان به طور فزاینده ای رایج شده اند. از این رو حفظ هویت ملی برای افراد و دولت ها در بسیاری از جوامع اهمیت فراوانی یافته است. هویت ملی افراد بالاترین سطح تعهد به یک جامعه و کشور و در واقع کانون ارزش های ملی هر فرد محسوب می شود و وجود آن برای ساخت و بقای یک ملت - دولت ضروری است. از این رو در این مقاله مفهوم هویت ملی و سپس نقش گردشگری، به ویژه گردشگری میراث فرهنگی در ایجاد آن مورد بررسی قرار گرفته است. روشی که برای پاسخگویی به پرسش های این پژوهش به کار رفته است، روش مطالعه کتابخانه ای و اسنادی است. یافته های این مطالعه حاکی از آن است که گردشگری یکی از عوامل مهم در فرآیند هویت سازی است. همچنین میراث به عنوان یک محصول فرهنگی نمادین، نقش اساسی در ساخت یا بازساخت هویت ملی دارد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

دوره قاجار به دلیل آغاز مرحله جدید از رابطه با غرب و جهان خارج و بسط حوزه نفوذ قدرت های اروپایی به محدوده منافع و جغرافیای سیاسی ایران اهمیت فراوانی دارد. این دوره، بیشترین حضور سیاحان و جهانگردان را داشته و با ثبت خاطرات و مشاهدات آنها از جامعه ایرانی منابع و اطلاعات دسته اولی از ساختار و معماری شهری ایران، به دست آمده است. توسعه شهری قدرت محور، تابعی از شاهان حاکم و سال های مرکز بودن شهرها است. اساس شهر بر محور قصر و در اطراف آن بازار و در کنار آن مسجد و مدرسه و کاروان سرا می باشد. معماری درون گرایی و درون خانه ها زیباتر و مجلل تر است.

بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات جمعی از سال 1980م فعالیت گردشگری و توریست را در جهان با تحول عظیمی رو به رو ساخت و باعث شده این فعالیت به عنوان یکی از مهمترین عوامل درآمد کشورها محسوب شود و به عنوان یک فعالیت بین المللی و تولید کننده در دنیا به حساب آید. فضای مجازی رابطه ناگسستنی با فعالیت گردشگری دارد. از یک سو موجب توسعه این فعالیت شده است و از سوی دیگر باعث شناخت بیشتر مناطق جغرافیایی و توریست پذیر شده و تقاضا را برای پذیرش هر چه بیشتر گردشگر فراهم میکند. گردشگری یک فعالیت بر پایه اطلاعات است که فضای مجازی جمع آوری، دسته بندی، پردازش و استفاده از اطلاعات جمع آوری شده را برای گردش یک محیط جغرافیایی یا تاریخی فراهم میکند. روش استفاده شده در این تحقیق توصیفی و کتابخانه ای است. در بررسی نقش فضای مجازی بر توسعه فعالیت گردشگری این نتیجه به دست امده است که فضای مجازی نرم افزارها، سخت افزارها، شبکه های ارتباطی و اطلاعاتی و مدیریتی را هماهنگ می سازد تا جریان پیشرفت گردشگری درون سازمان ها را ممکن و استفاده از امکانات، تجهیزات و تولیدات به مراتب بالا رفته و ارائه خدمات کارامدتر و سریع تر شود.

شیرکی پیچ از صنایع دستی استان کرمان است که در شهر کرمان، مناطق شهری، روستایی و عشایری بافت و سیرجان تولید می شود. این گلیم یکی از شاخص ترین دستبافته های عشایر و روستاییان این استان محسوب می شود که با سابقه ای چند صد ساله در سنت های بافندگی عشایر کرمان به خصوص افشارها و بچاقچی ها ریشه دوانده است. همچنین دست بافته ای بسیار شبیه به شیریکی پیچ در استان های آذربایجان شرقی و اردبیل بافته می شود که «ورنی» نام دارد، ولی از لحاظ نقوش متفاوت است.ظرفیت بالای هنری و کاربردی این گلیم طی چند دهه گذشته تولیدکنندگان بسیاری را به سمت قطب های اصلی تولید این محصول سوق داده، به طوری که امروزه تولیدات این مناطق سهم عمده ای از مصارف داخلی و صادرات خارجی را به خود اختصاص داده است. حال با توجه به اهمیت این گلیم در مناطق آذربایجان شرقی و کرمان، این تحقیق با روش توصیفی- تحلیلی بر آن است تا نقوش و رنگ های به کار رفته در هر دو منطقه را با روش تطبیقی و از دیدگاه زیبایی شناسی بررسی کند. نتایج حاصل از تحقیق بیانگر این موضوع است که طرح و نقش دستبافته ها آمیزه ای از طرح های اصیل گلیم بافی عشایر کرمان و آذربایجان شرقی است و این طرح ها برگرفته از اندیشه و احساس بافنده اند که شادی و اندوه او در سردی و گرمی رنگ تبلور می یابد و نشانه های ذهنی یا تقلیدی را در شکل دادن نقوش از محیط و طبیعت و از باورها، عادات، سنت ها الهام می گیرد.

با توجه به قدمت طولانی ناحیه تاریخی شهر یزد و سیر تحول آن در دوره های مختلف، آثار به جای مانده، آئینه ای از هویت تاریخی گذشته است که حفظ و نگهداری این میراث ارزشمند فرهنگی نیاز به شناخت اجزاء عناصر تاثیرگذار آن دارد.صنایع دستی یکی از مظاهر هنری و فرهنگی جامعه محسوب می شود نظر به اینکه فرآورده دستی بازگو کننده خصوصیات تاریخی، اجتماعی و فرهنگی کشور محل تولید خود می باشد، میتواند عامل مهمی در معرفی فرهنگ و تمدن آن کشور به حساب آید و همچنین موجبی برای جلب و جذب توریست و جهانگردان خارجی قلمداد شود. امروزه دیگر تنها آثار تاریخی وسیله جذب توریست به ممالک در حال توسعه که اکثرا دارای تمدنی کهن هستند، نیست بلکه همراه آن فرآورده های دستی با طرحها و اصالتهای ویژه خود مطرح بوده و میتواند مکمل دیدنی های تاریخی هر کشور باشد. تا آنجا که برخی از ممالک کانون صنایع دستی به شمار می روند. در مقاله حاضر ضمن بررسی وضعیت گردشگری مجموعه امیرچخماق، پیشنهاداتی پیرامون تبدیل بازار مجموعه به بازارچه گردشگری (شامل صنایع دستی، سوغات و...) در جهت حفظ و مدیریت مجموعه در برابر آسیب های مختلف ارائه شده است. مطالعه موردی در این مقاله، بازار حاجی قنبر به عنوان یک مکان گردشگری واقع در مجموعه امیر چخماق یزد می باشد.

باغ های ایرانی جلوه نمادینی از بهشت روی زمین هستند. در میان این باغ ها، باغ های سمرقند درخششی درخور دارند. تیمور با گردآوری معماران، طراحان و هنرمندان از هر سوی قلمروش به سمرقند، و با ایجاد باغ و برپایی فضاهای معماری درون این باغ ها سعی در هر چه بیشتر باشکوه تر کردن پایتخت خود، سمرقند داشت. از این رو، دوران تیموری رنسانس باغ سازی ایران است. لیکن به دلیل ویژگی آسیب پذیری شدید، همگی از بین رفته اند و از آن باغ های افسانه ای جز خاطراتی در سفرنامه ها و تصاویری در مینیاتورهای تیموری، چیزی باقی نمانده است. این پژوهش بر آن است تا با توجه به پتانسیل های موجود در سمرقند و در نظر گرفتن شرایط اقلیمی منطقه، و ریشه یابی سبک معماری باغ ها، به چگونگی ایجاد باغ و فضاهای معماری درون آن در سمرقند بپردازد. سپس با استناد به مینیاتورهای تیموری و یادداشت های سفرنامه نویسان، به ترسیم طرح هایی از نحوه باغ سازی و فضاهای معماری درون این باغ ها بپردازد، و از این طریق به چگونگی تحولات معماری باغ های سمرقند، از خیمه (سراپرده) تا کوشک اشاره کند. پژوهش حاضر بر اساس هدف از نوع تحقیقات بنیادی و بر اساس ماهیت و روش از نوع تحقیقات تاریخی است. گردآوری اطلاعات نیز در این پژوهش به شیوه اسنادی (کتابخانه ای) انجام خواهد شد.

واضح است که صرفا توجه به قسمت های سخت افزاری مقاصد گردشگری بدون توجه به بخش های نرم افزاری بی فایده می باشد. بنابراین تاکید بر راهکارهای موثر موجود می تواند بستری مناسب جهت جذب گردشگران باشد. مقاله حاضر که براساس مطالعات کتابخانه ای تدوین گردیده است، با مروری بر تحقیقات علمی- پژوهشی و کتب معتبر، انجام گرفته است. در این تحقیق مشخص گردید که راهکارهایی نظیر، لزوم سیاستگزاریهای صحیح گردشگری، ضرورت بکارگیری متدهای استاندارد در تبلیغات و بازاریابی، امنیت اجتماعی، اعتماد، توسعه گردشگری الکترونیک، استراتژی توسعه منابع انسانی، موثر بوده و بر صنعت گردشگری جزیره کیش موثر خواهد گردید.

شهر به عنوان تبلوری از آئین، فرهنگ و اندیشه یک جامعه در تمدن ها و دوران مختلف، مورد اهمیت قرار داشته است، و همچنین به عنوان مهمترین نماد تمدن بشری بوده که انسان برای امنیت و آرامش خود، آنرا بنا نهاده است. از طرفی هویت شهر با تبیین ارزشها و هنجارها و روابط انسانی در ساخت فضاهای شهری، به عنوان مهمترین نمود فضایی هویت جامعه است. امروزه مبحث هویت مکانی شهروندان و حیات اجتماعی شهر از مسائل بسیار مهم زندگی شهری در جهان و ایران است. عوامل و عناصر مختلفی می توانند در زمینه هویت و مسائل اجتماعی شهروندان اثر گذار باشند که یکی از مهم ترین آن ها منظر شهری است. در واقع، دو مقوله هویت و منظر شهر دارای تعاملات و پیوندهای متقابلی هستند. این مقاله با توجه به اهمیت موضوع، بررسی روابط کیفیت منظر شهری و نقش آن در ایجاد زیست پذیری اجتماعی و هویت مکانی را به عنوان هدف خود قرار داده است. به منظور انجام این مطالعه، نیاز به بستر جغرافیایی مناسب بوده است. لذا شهرجدید بهارستان که در پانزده کیلومتری کلانشهراصفهان به عنوان تجربه شهرسازی (شهرهای جدید) انتخاب شد و منظر شهری این محدوده، کاوش گردید و ساکنان آن مورد پرسش قرار گرفتند. روش انجام پژوهش تحلیلی- تبیینی بوده است. هم چنین گردآوری اطلاعات به دو روش کتابخانه ای و میدانی (با استفاده از ابزارهای پرسشنامه و مشاهده) انجام شده است. نتایج مطالعات نشان می دهد بین دو متغیر هویت مکانی و کیفیت منظر شهری رابطه معناداری وجود دارد و این متغیرها نسبت به کاهش و افزایش یکدیگر واکنش نشان می دهند و ارتباط آن ها قابل تعمیم است. بر اساس این قاعده در شهرجدید بهارستان، با توجه به سطح نازل کیفیت منظر شهری، هویت مکانی و حس تعلق به مکان و در نتیجه حیات اجتماعی شرایط چندان مناسبی وجود ندارد.

آموزش در مدارس معماری، جزیی از کل علم مهندسی ای است؛ در نتیجه، برای آموختن تنها کلاس و مدرسه ملاک نیست، بلکه مطلوب آن است در جهت ارتقای دانش، از نزدیک با روش های ساخت و اجرای بنا آشنا شد. معمار باید با دیدن یک اثر به چگونگی و چرایی آن بیاندیشد و توان پرداخت و آنالیز طرح را به بهترین نحو داشته باشد و برای هر آنچه در ساختار یک بنا ارزشمند است، جستجو کند. به گونه ای که قادر به ایجاد تمایز بین آنچه زیباست و آنچه خارح از عادت است، باشد. رمزموقیت آن است که هیچ کاری نیمه کاره و ناقص رها نشود و برای به بار نشستن تجربه، به زمان نیاز است. چه در پی ساختن بنایی کوچک، چه احداث کلیسایی جامع، استفاده از تمام خلاقیت و استعدادها مسلما مفید فایده خواهد بود و آنچه در نهایت حائز اهمیت میباشد کیفیت است.این مقاله درصدد شناسایی عوامل نقص در روند آموزش معماری در محیط های آموزشی است باشد با شناسایی این عوامل تصمیمی قاطعانه در روند بهبودآموزش موثر واقع شود.

و خداوند آدمی را از خاک آفرید و با این آفرینش به خاک بی جان قداست بخشید، خاک بن مایه آفرینش قرار گرفت ولی برای انسان تنها از این جهت اهمیت پیدا نکرد، بلکه خاک برای زندگی آدمی چیزی فراتر از ابعاد وجودی اوست. بر طبق آمیزه های دینی همزمان با هبوط انسان به زمین، زمین جایگاه و مامن وجود او می شود و باز این خاک مقدس است که در زندگی انسان نقش حیاتی ایفا می کند ولی باز داستان به اینجا محدود نمی شود نیازهای انسان زندگی او را تحت تاثیر قرار می دهد و اینجاست که فعالیت های بشری بر طبق نیازهای او شکل می گیرد، نیاز به غذا، امنیت، آرامش، مسکن حیطه های مختلف فعالیتی در زندگی بشری را به وجود می آورند و باز این خاک است که تنها تسکین دهنده الام و نیازهای انسانیست، با رستن گیاه از خاک یکی از بزرگترین نیازهای انسانی یعنی نیاز به غذا رفع می شود ولی باز خاک نقش آفرینی می کند و با ساخت خانه های ابتدایی از خاک تبدیل به سرپناهی امن برای بشر اولیه می شود.همزمان با رشد علم ودانش بشری این نقش آفرینی در حیطه مسکن و معماری گسترش پیدا می کند خانه های ابتدایی شکل مدرن تری به خود می گیرند خاک در شکل های جدیدتری در معماری خانه ها نقش آفرینی می کند، به وجود آمدن مصالحی که از خاک ایجاد می شود در شکل ها و فرم های مختلف شیوه ها معماری مدرن تری را ایجاد می کنند و این نقش آفرینی ادامه می کند هر چند با کشفیات جدید بشر نقش خاک در معماری کمرنگ تر می شود ولی وجود افرادی که هنوز عنصره وجودی خود را فراموش نکرده اند و در تکاپوی زنده کردن معماری خاک هستند این روند فراموشی را کندتر می کند، افرادی مانند پروفسور خلیلی که عمر و جوهره وجود خود را در این راه صرف می کنند و به طرح های ملی نظیر ابر خشت می رسند. در این پژوهش نویسنده بر آن است تا با نگرشی نو اندیشانه طرح ملی ابرخشت و اثر آن در احیای معماری سنتی و حیطه گسترش آن تا طرح های بین المللی ناسا در کره ماه را مورد برسی قرار دهد و از آنجا که معماری خاک اساس معماری سنتی ایران است با محدود کردن موضوع به ایران از نظر جغرافیایی سعی خواهد کرد به نتیجه مطلوب تر دست پیدا کند.

زیبایی که به چشم می آید از پرتو نور و روشنایی است وگرنه در تاریکی، زیبایی مفهومی ندارد. زیبایی حقیقی با نور معرفت درک می گردد و زیبایی ظاهری با عزیزترین حسن ما که بینایی است دیده می شود. نور و روشنایی چه ظاهری و چه عرفانی باعث می شود که زیبایی به چشم آید و رنگ و سایر زیبایی های شئ جلوه کند. بنابراین این بحث نور و پرداختن با آن می تواند در مباحث زیبایی شناسی و هنر جایگاه ویژه ای داشته باشد. از جمله علوم و هنرهایی که می توان به نقش نور در آن اشاره داشت، هنر معماری است که بحث مفصلی را در زمینه روند بهره گیری از نور طبیعی به خود اختصاص می دهد. ابزار و وسایل روشنایی نیز به عنوان عواملی که تامین کننده نور مصنوعی هسنتد، مطرح می باشند. نگارگری ایران نیز به عنوان «اسناد منقوش» در شناسایی عناصر نورگیری در معماری و همچنین ابزار و وسایل روشنایی نقش بسزایی دارد و چه بسا در نگارگری ایران نمونه هایی بسیار بدیع و منحصر به فرد از این وسایل وجود دارد که در حال حاضر اثری از آن ها موجود نیست و تنها در مینیاتورها می توان سراغ آن ها را گرفت و ما با رجوع به این منبع مهم می توانیم با این نمونه ها آشنا شویم. در ایران دوره اسلامی، همواره تاثیر آرای عرفا و حکمای اسلامی بر آثار هنری قابل تشخیص و شناسایی است. از این رو، ابتدا در این نوشتار آرای ابن عربی و مولوی درباره وحدت وجود و تاثیر آن در ساحت معماری مورد توجه قرار گرفته و سپس به عنصر نور به عنوان نمادی از وجود خداوند که در معماری اسلامی همواره حضوری ذاتی دارد، پرداخته شده است. بخش بعدی مقاله به آرای حکمای اسلامی درباره نور و رنگ و تاثیر شگفتی که این آرا در حوزه نگارگری و معماری از خود به جا گذاشته اند، اشاره می کند و ارتباط حالات روحی عارف با نورهای رنگی را مورد تحلیل قرار می دهد. در انتها نیز به نقش نور و رنگ در نگارگری ایرانی که همواره جایگاه تجلی فرهنگ ایرانی اسلامی بوده است، پرداخته شده است.

هدف از نگارش این مقاله اهمیت دادن به فضای کودکان در شناخت بهتر محیط برای افزایش خلاقیت است. طراحی فضای کودک که با توجه به ویژگی های ذهنی، رفتاری و شناختی کودک و با به کارگیری رنگ ها و فرم ها مناسب برای کودک طراحی شده باشد، می تواند مکان مناسبی را برای رشد کودک فراهم کند. رنگ با قدرت تاثیرگذاری بر روحیات و تاثیر بر ضمیر ناخودآگاه می تواند نقش مهمی در افزایش هوش، آرامش و اشتهای کودک داشته باشد، هم چنین فرم ها در سنین کودکی برای کودک قابل توجه هستند، زیرا توانایی القا مفاهیم را برای کودک دارا می باشند. بنابراین با بررسی مبانی دانش روانشناسی محیط، محیطی به وجود آید که پاسخگوی نیازهای جسمی و عاطفی کودک بوده ودر افزایش خلاقیت کودک موثر باشد.

معماری معاصر ایران در نظریه معماران بزرگ به دسته بندی های متفاوتی تقسیم شده که نظریات فاصله چندانی با هم ندارند، و زیباشناسی که یه امر مهم در معماری و تعریف های متفاوت از زیبا شناسی از دیدگاه های فلاسفه و اندیشمندان و معماران که هر کدام به مقتضیات زمان و یا دانش و رویکر های خود تعریفی ارایه کرده اند می باشد، تحولات معماری در گذر زمان و تغییر در تعریف زیباشناسی که خود امری تاثیرگذار بر کالبد و فرم و نوع بناهای معماری می باشد، اینکه یک معمار در دوران تحولات سیاسی و اجتماعی ایران در زمان پهلوی دوم چگونه توانست فرهنگ واقلیم و سنت ایران را با نوین بودن معماری و اصول زیباشناسی ادقام کند در پژوهش موجود آمده است. با توجه به عنوان مقاله توضیحات کامل و تفسیر پلان آرامگاه های خیام نیشابوری وکمال الملک نقاش معاصر ایرانی که هر دو توسط یک معمار معاصر و برجسته ایرانی طراحی شده اند آمده است. اینکه سیحون چگونه با تفکرات و قلم ارزشمند خود می تواند نگهداری از فرهنگ و اقلیم ارزش گذاشتن بر بزرگان کشور خود از جمله عمر خیام و کمال الملک را برای نسل امروز وحتی آینده ماندگار کند، در نهایت به نتیجه ارزشمندی این آثار در عصر بی هویتی معماری امروز معاصر ایران می رسیم. به اینکه می توان زیبایی را در عین سادگی با عناصر مفهومی زیباشناسی وارد معماری امروز کرد.

از اول خلقت بشر و جهان در برابر هر خوبی، شر و بدی قرار داشته است و همیشه بین خیر و شر جدال انکارناپذیری بوده است. همیشه در برابر نیروها و عواملی که به سوی خیر دعوت می کرده اند بوده اند نیروها و عواملی که از خیر باز می داشته اند و دعوت کننده به سمت شر و بدی بوده اند. آرایش نظامی جبهه حق و باطل همزمان با مدرن شدن جهان و همسو با آن از مدرنیته بهره برده و ابزارهای مورد استفاده جدید و مدرن می شود، جهان مدرن و انسانی که در آن قرار دارد با تهاجم های جدید و ابزارهای جدید تهاجم روبرو و با آن دست و پنجه نرم می کند.هر علم جدیدی هم می تواند برای انسان استفاده خوب و خیر داشته باشد و هم می تواند به عنوان ابزاری جهت شر و بدی استفاده شود و هیچ علمی از این موضوع مستثنی نیست، معماری نیز به عنوان یکی از علومی که همزمان با مدرن شدن جهان شکلی جدید به خود می گیرد درگیر این موضوع شده و از آن تاثیر می پذیرد وجود نمادهای شیطان پرستی در جبهه باطل در مقابل نمادهای حق و مذهبی صنحه جدالی انکارناپذیر را در این عرصه به نمایش می گذارد. در این پژوهش بر آنیم هر چند کوتاه و خلاصه به بررسی نمادهای جبهه حق و باطل در عرصه معماری پرداخته و با مقایسه نسبت تاثیرگذاری هر گروه از این نمادها در شکل گیری معماری معاصر جهان به نتیجه مطلوب دست پیدا کنیم.

قنات از جمله مهمترین میراث فرهنگ کشاورزی در ایران و جهان است و همزیستی و وابستگی انسان به آب به ابتدای تمدن بشری می رسد و تا به امروز ادامه دارد تلاش ایرانیان در بهره برداری از آبهای سطحی، مدیریت و هدایت آن به مزارع و کشتزارها بسیار تحسین برانگیز است قنات تنها یک فناوری دستیابی به منابع آب نیست بلکه میراثی است که حیات اقتصادی اجتماعی و فرهنگی بخش عمده ای از کشور ما طی چندین هزاره به آن وابسته بوده است قنات با قانون بوم شناختی هماهنگ و سازگار بوده و به پایداری زیست محیطی آن منطقه کمک می کند. قنات ها بخشی از تاریخ و فرهنگ ملل می باشند و از دست رفتن آنها تنها از بین رفتن و نابود شدن یک شیوه استحصال و یا یک نوع بهره برداری از آب نیست بلکه محو یک خصیصه و هویت فرهنگی ماست.با توجه به خشکسالی های متمادی اخیر و کاهش بارندگی و پایین رفتن آب در سفره های زیرزمینی اهمیت قنات بیش از پیش مشخص شده است. در استان کرمان قنات های زیادی وجود دارد که عظمت باستانی این دیار را به نمایش می گذارند توجه میراث فرهنگی استان به مقوله قنات و تلاش در جهت ثبت جهانی و ملی قنات ها و توجه به گردشگری قنات در سالهای اخیر اهمیت قنات ها و لزوم حفظ این سازه ها را نمایان تر کرده است. بی شک شناخت نقاط قوت و ضعف و فرصت و تهدیدهای مربوط به گردشگری قنات بر تداوم فعالیت ها و کارآمدی ها موثر خواهد بود این پژوهش در پی آن است که با معرض تمدن قناتی استان نمایی از قنات های مهم را نیز بازگو نماید و راهکارهای مناسب برای توانمندی، نهادمندی و پایداری گردش قنات ارائه شده است در واقع می توان گفت:آب دریا را اگر نتوان کشید        پس به قدر تشنگی باید چشید.

هدف اصلی این مقاله، بررسی آراء شیخ شهید در باب هنر و زیبایی با تکیه بر فلسفه نوری ایشان و تاثیر آن بر هنر نگارگری ایرانی- اسلامی می باشد. در واقع به موازات اینکه تفکرات شیخ شهید ارائه می گردد، معادل تاثیرات تفکر این فیلسوف مسلمان بر اندیشه نگارگر مسلمان آورده می شود تا خواننده بتواند مقایسه ای تطبیقی در باب موضوع مطرح شده برقرار کرده و با موضوع مقاله درگیر شود. در این پژوهش ابتدا بحثی کلی پیرامون نسبت هنر و حکمت ارائه شده و سپس دیدگاه شناخت شناسی «سهروردی» با این نیت که بتواند چشم انداز تفکرات این حکیم فرزانه را در حجم اندکی بیان کند ارائه شده، تا خواننده هم به شناخت کلی در مورد ایشان دست یابد. سپس وارد مقوله نور شده و معنا و جایگاه آن در قرآن، احادیث و دیگر مذاهب مورد بررسی قرار گرفته است تا مقدمه ای باشد برای ورود به مقوله حکمت نوری «سهروردی»، علی الخصوص نور «خره» که در حکمت اشراقی وی از جایگاهی والا برخوردار بوده است. سپس تاثیرات تفکرات ایشان در آثار نگارگران مسلمان ایرانی با نگاهی کلی مورد پژوهش قرار گرفته است.

فضاهای سبز و پارک های شهری به شدت در بهبود کیفیت زندگی شهروندان تاثیر دارند وجود اجزای طبیعی مانند پارک ها درختان و آب علاوه بر قابل زیست نمودن شهرها، خدمات اجتماعی و فیزیولوژیکی را فراهم می کنند که در بهبود وضعیت ساکنان شهرها بسیار مهم میباشد. هدف از این تحقیق بررسی مفهوم کیفیت زندگی شهری و تاثیرات روانی اجتماعی پارک های شهری در میزان رضایت شهروندان و پایداری شهری می باشد. برای این منظور ضمن تعریف کیفیت زندگی شهری و فضاهای سبز و رابطه متقابل این دو به بررسی تاثیر پارک های شهری در ارتقا کیفیت زندگی شهروندان و لزوم تعریف این مساله می پردازیم نتیجه این است که با استفاده از مفاهیم تعریف شده و تلاش در زمینه شناخت ابعاد، مفهوم کیفیت زندگی شهری اهمیت پارک های شهری به عنوان یکی از ویژگیهای مورد انتظار شهرها در جهت رسیدن به شهری سبز ارایه شده است در ادامه به منظور دستیابی به شهری سبز با استفاده از اطلاعات بدست آمده لزوم سنجش این مفهوم ارایه شده است.

منبت کاری هنری است مشتمل بر حکاکی و کنده کاری بر روی چوب این هنر دستی نماد احساس، ادراک، اندیشه و خلاقیت هنرمندان که با ذوق و سلیقه سرشار اثر هنری را ابداع می کنند. پایه و اساس منبت سنتی و اصیل در آباده فارس پی ریزی شد که دارای سبک بخصوصی بوده و از شهرت جهانی برخوردار می باشد. هدف این مقاله بررسی جنبه های زیبا شناختی منبت در شهرستان آباده می باشد، و این پژوهش صرفا با تکیه بر مطالعات میدانی، مشاهده مشارکتی و با تکنیک مصاحبه و حضور در عمده ترین مراکز کامل شده است. بنابراین، روش پژوهش انتخاب شده برای این مقاله، کیفی و شیوه تحلیل آن، تحلیل محتوا می باشد. یافته ها نشان می دهد که منبت کاری با چوب یکی از ظریف ترین صنایع دستی است که تلفیقی از هنر و حوصله هنرمندانی است که با مواد اولیه ارزان و ساده، محصولاتی با ارزش خلق می کنند.

شهرها و فضاهای شهری گذشته ما، از استقلال، شخصیت و هویت ویژه خود برخوردار بوده اند. تاریخ شهرنشینی نشان دهنده آن است که شهرها از دیرباز براساس حرکت پیاده بنا شده اند. ادراک هویت فضایی، احساس تعلق به محیط و دریافت کیفیت های محیطی از طریق راه رفتن و مکث در خیابان ها ادراک و محقق می شود. یکی از نواقص عمده شهرسازی معاصر جهان سرسپردگی بیش از حد به نیازهای حرکت سواره و غفلت از حفظ و ساماندهی فضاهای پیاده و حرکت پیاده است بطوریکه به دنبال انقلاب صنعتی و سلطه اتومبیل در شهرها موضوع عابر پیاده به فراموشی سپرده شد. پیاده راه ها، محل حضور همه شهروندان و مشارکت آنان در زندگی جمعی شان می باشد. این فضاها در مقیاس همه شهر عمل کرده و پذیرای گروه های مختلفی از شهروندان می باشد. در این مقاله، تاثیر محور پیاده خیابان حافظیه شیراز بر هویت بخشی شهر، مورد مطالعه قرار می گیرد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و بر اساس مطالعات کتابخانه ای در مورد محور پیاده و هویت بخشی شهر و روش های کیفی، یعنی مشاهده و گفتگو و مصاحبه با شاغلین و عابرین خیابان حافظیه شیراز به انجام رسیده است.

از گذشته های دور تا کنون شستشو و پاکیزگی از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و سابقه بس کهنی دارد. برابر مدارک تاریخی سابقه شستشو در ایران به قبل از زمان زردتشت مربوط است.اهمیت آب در آیین مذکور به حدی بود که می بایست مهرابه ها، یعنی عبادتگاههایشان، در محلی قرار گیرد که آبی روان از کنارش بگذرد یا اینکه در کنار چشمه ساری قرار داشته باشد. یکی از اعتقادات آیین مهر شستشو و حمام رفتن به عنوان یک فرضیه مذهبی بوده است. (رضی، 1359: 88) حمام نیز از جمله ابنیه های عام المنفعه غیرمذهبی مهم شهری است که معمولا در مراکز محلات و یا در مجاور راسته های بازار و یا گذرهای اصلی احداث می شدند تا دسترسی مردم به آنها آسانتر باشد. حمام (گرمابه) ساختمانی همگانی بود که با یک درگاه به بیرون راه داشت تا هوای درون آن همواره گرم بماند. حمام از آغاز در بین فضاهای معماری شهری از اهمیت بسیاری برخوردار بوده اند و تقریبا یکی از عوامل متعددی در شکل گیری فضاها و بخشهای حمام نقش داشتند که مهمترین آن را می توان تنظیم دما، رطوبت، میسر دسترسی، قرار گیری در داخل یک بافت شهری، آبهای روان وایجاد راههای خروجی برای فاظلاب دانست. (پیرنیا، 1387:248) فضای اصلی هر حمام شامل بینه، میان در و گرمخانه است. در کتاب آیین شهرداری ابن اخوه آمده است: (بدان که اثر طبیعی گرمابه گرم شدن به وسیله هوای آن و خیس شدن به وسیله آب آن است، سرای اول خنک کننده و خیساننده و سرای دوم گرم و نرم کننده و سرای سوم گرم و خشک کننده است). (قرشی، 1360:160) از آنجا که ارامنه در دوره صفویه (شاه عباس) واردهمدان شده و در مجاورت تپه هگمتانه استقرار یافتند و در قسمت شرقی کلیسا، حمامی بنا نموده که به لحاظ معماری از طاق های ضربی و مصالح آجر و ملات گل و آهک با پوشش آهک بنا گردید و با اسلوب معماری اسلامی از بینه، گرمخانه، نورگیر از سقف بنا شده است، لذا حمام ارامنه از نظر بررسی دارای اهمیت است در این پژوهش علاوه بر معرفی حمام به چگونگی مرمت حمام ارامنه نیز پرداخته شده است.

باغ سازی از زمان های پیش از تاریخ همواره جزو جدا نشدنی زندگی بشر محسوب می شد، و خود در همه دوره ها در دیگر رشته های هنر تاثیر و و نقش عمده ای داشته است. هنر باغ سازی مانند معماری تابع عوامل و شرایط طبیعی هر محیط بوده که وجود آب و خاک بارور از جمله آنهاست. به دلیل اختلاف آب و هوایی مناطق مختلف ایران باغ اهمیت ویژه ای پیدا می کند. باغ ایرانی از سه عنصر اصلی آب، گیاه و فضای معماری تشکیل شده است. مهمترین مساله برای حیات بخشیدن به باغ، رساندن آب از راههای دوردست به داخل باغ بوده که سازندگان باغ ها از طریق حفر قنات آن را حل نموده اند، آب به عنوان یکی از عناصر چهارگانه آفرینش، جایگاه ویژه ای در فرهنگ کهن ایران دارد.در باغ ایرانی، معماری باغ، معماری آب و داهم آمیختگی آب و بنا است. اصلی ترین عاملی که همواره به باغ ایرانی حیات می بخشیده آب جاری بوده که در جویهای کم شیب به حرکت در آمده و منظره و هوای باغ را مطبوع و دلپذیر می ساخته است.آنچه در خصوص باغ ایرانی به ویژه در مناطق کویری حائز اهمیت است نحوه مدیریت و هدایت آب می باشد. از نمونه بارز این باغ ها می توان به باغ فتح آباد کرمان اشاره کرد که بازسازی و مرمت گردیده است. سامانه آبیاری این باغ و ساختمانهای زیبای آن یکی از نمونه های منحصر به فرد باغ ایرانی است. در این مقاله ضمن معرفی باغ به ارائه گزارش تاریخی باغ فتح آباد و اهمیت آن پرداخته شده است.

هنرشناسان مغرب زمین تاکنون درباره معماری اسلامی مطالب متعددی منتشر کرده اند، آنها حقایق هنری، ساختی و سنتی معماری اسلام را توامان بررسی کرده اند وبیشتر به سیاق ساخت انها تاکید ورزیده اند واگر هم به عملکرد و مفاهیم سیاسی و اجتماعی آن پرداخته اند در حاشیه بوده است و اما معماری سنتی اصطلاحی است که در صحبت های بسیاری از معماران، مقاله ها و کتاب ها بحث های هنری و معماری همیشه مورد نظر بوده و همه شنوندگان مفهوم کلی آن را می فهمند، اما سوال نمی شود که معماری سنتی و تفاوت آن با معماری اسلامی در چیست؟