سابقه و هدف در دهه های اخیر محققین غربی توجه روزافزونی به نقش هیجان چندش در آسیب شناسی روانی به خصوص علائم وسواس آلودگی/ شستشو داشته اند، ولی در ایران به این هیجان توجه چندانی نشده است. و این درحالی است که بررسی نقش پیش گویی کننده آن می تواند به تشخیص زودس و درمان کمک کند. هدف پژوهش حاضر تعیین نقش گرایش به تجربه چندش و حساسیت به چندش در پیش بینی علائم وسواس آلودگی/ شستشو است. مواد و روش ها برای انجام این مطالعه توصیفی-تحلیلی 295 دانشجوی دانشگاه شاهد که به روش نمونه گیری خوشه ایانتخاب شده بودند، وارد مطالعه شدند. شرکت کنندگان پرسشنامه خصوصیات دموگرافیک، وسواس پادوآ (خرده مقیاس آلودگی)، حساسیت و گرایش به تجربه چندش (DPSS-R) را تکمیل نمودند. نتایج نتایج همبستگی پیرسون نشان داد که بین گرایش به تجربه چندش و حساسیت به چندش با علائم وسواس آلودگی/ شستشو رابطه مثبت وجود دارد و این رابطه در زنان (0/41-0/42) قویتر از مردان (0/23-0/24) است. همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که گرایش به تجربه چندش (0/001>P، 0/34=β ) و حساسیت به چندش (0/001>P، 0/17=β ) پیش بینی کننده علائم وسواس آلودگی/ شستشو هستند (0/45=R، 0/20=R2)؛ گرایش به تجربه چندش نقش قوی تری در این پیش بینی داشت (0/16R2=، 0/001>P). به علاوه، بین سن و علائم وسواس آلودگی/ شستشو رابطه ای دیده نشد. نتیجه گیری مطالعه حاضر حمایتی برای نقش هیجان چندش و آسیب پذیری فرد به تجربه این هیجان در پیش بینی علائم وسواس آلودگی/ شستشو فراهم آورد و می توان برای شناسایی زودرس و درمان به موقوع علائم وسواس آلودگی/ شستشو از آن استفاده کرد.

اختلال وسواس آلودگی/شستشو یکی از شایعترین نوع اختلال وسواس در جهان است. افراد مبتلا به این اختلال هنگام مواجهه با موقعیت های خاص بیشتر مستعد تجربه چندش هستند و در مقاومت با هیجانات منفی خود دچار پریشانی بیشتری می شوند و همچنین در موقعیت های وسواس، عمل همراه با اگاهی پایین تر و نگاه قضاوتی بیشتری را دارند. هدف این پژوهش مقایسه حساسیت به چندش و گرایش به تجربه چندش، تنظیم هیجان و ذهن اگاهی در افراد مبتلا و غیر مبتلا به وسواس شستشو/ آلودگی بود. برای این منظور طی یک پژوهش مقایسه ای، 30 فرد مبتلا به وسواس شستشو/آلودگی و 30 فرد غیر مبتلا به وسواس شستشو/آلودگی به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب و از نظر ذهن اگاهی، تنظیم هیجان و حساسیت و گرایش به تجربه چندش مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که افراد مبتلا به اختلال وسواس شستشو/آلودگی گرایش و حساسیت به چندش بیشتری را تجربه می کنند و مهارت ذهن آگاهی کمتری دارند. یافته های این پژوهش دلالت بر اهمیت عملکردهای هیجانی و شناختی این افرا در کارکرد موثرتر آنها دارد.

مقدمه: چندش، یکی از شش هیجان اولیه ای است که توسط داروین معرفی شد. از جمله ابزارهای سنجش این هیجان، مقیاس حساسیت و گرایش به تجربه چندش است. این مطالعه با هدف بررسی ساختار عاملی و ویژگی های روان سنجی این مقیاس در جامعه ایرانی صورت گرفت. روش: این مطالعه از نوع پژوهش های توصیفی محسوب می گردد. نمونه مورد مطالعه شامل 391 دانشجوی دانشگاه شاهد بود که به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده مقیاس حساسیت و گرایش به تجربه چندش، مقیاس تجدیدنظر شده چندش و مقیاس وسواس پادوآ بود. ساختار عاملی پرسشنامه با استفاده از روش تحلیل عامل اکتشافی و تأییدی مورد بررسی قرار گرفت. همچنین، اعتبار همگرا و پایایی بازآزمایی و همسانی درونی مقیاس مورد بررسی قرار گرفت. نتایج: نتایج حاصل از تحلیل عامل اکتشافی، حاکی از چهار عامل گرایش به تجربه هیجان چندش، حساسیت به هیجان چندش، گرایش به اجتناب از محرک های چندش آور و حساسیت به نتایج هیجان چندش، در این مقیاس بود. تحلیل عامل تأییدی، الگوی چهار عاملی حاصله و الگوی دوعاملی فرم 12 سؤالی را تائید کرد. همچنین، اعتبار همگرا و پایایی این مقیاس نیز خوب بود. بحث و نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر مبین آن است که این مقیاس در نمونه دانشجویی ایرانی از ساختاری عاملی و پایایی و اعتبار مطلوبی برخوردار است. لذا می توان از این مقیاس در نمونه های ایرانی استفاده کرد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

اهداف: قانون سرایت یکی از قوانین جادوی همانندپنداری و از تحریف های شناختی شناسایی شده در ارتباط با چندش است. این قانون ویژگی هایی دارد که آن را برای مطالعه در اختلال وسواس آلودگی مناسب می کند. در توضیح اینکه چندش با چه مکانیسم اثری منجر به نشانه های وسواس آلودگی می شود، مطالعه حاضر چنین فرض می کند که هیجان چندش سبب فعال شدن قانون سرایت و آن نیز سبب برانگیختن برآوردهای تهدید مرتبط با سرایت می شود که احتمالا منجر به ترس از آلودگی در اختلال وسواس می شوند. بنابراین هدف از مطالعه پیش رو بررسی برازش مدل ساختاری است که در آن قانون سرایت و برآورد تهدید، به ترتیب، میانجی رابطه چندش و ترس از آلودگی در وسواس هستند. مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع طرح های همبستگی است. شرکت کنندگان در پژوهش شامل 495 دانشجو (59 درصد زن) هستند که به روش نمونه گیری در دسترس از دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تهران به عنوان جامعه پژوهش گردآوری شده اند. همه شرکت کنندگان پرسش نامه های پژوهش شامل مقیاس چندش تجدیدنظرشده، مقیاس حساسیت سرایت زیرمقیاس سرایت فرافیزیکی، پرسش نامه وسواسی جبری ونکوور زیرمقیاس آلودگی و هشت سناریوی مرتبط با درجه بندی برآورد تهدید را تکمیل کردند. مدل پیشنهادی از طریق روش مدل سازی معادلات ساختاری (SEM) و با نرم افزار AMOS20 مورد آزمون قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که مدل آسیب شناختی پیشنهادی مطالعه حاضر بر اساس شاخص های برازش تطبیقی (، (CFI شاخص نیکویی برازش تعدیل شده (AGFI)، شاخص نیکویی برازش (GFI)، شاخص خی دوی نسبی (CMIN/DF)، و ریشه دوم مربعات خطای برآورد (RMSEA) از برازش مناسبی برخوردار است. بدین ترتیب که شاخص CMIN/DF کوچک تر از 2، شاخص RMSEA کوچک تر از 0/05 و سایر شاخص ها نیز بزرگ تر از 0/90 هستند. نتیجه گیری: بر اساس یافته های مطالعه حاضر می توان به نقش میانجی یافتارهای سرایت جادویی و برآوردهای تهدید در رابطه میان چندش و نشانه های وسواس آلودگی اشاره کرد. مدل آسیب شناختی پیشنهادی حاضر می تواند به پیشبرد نظریه رو به رشد چندش و بهبود درمان های شناختی رفتاری مرتبط با آن کمک کند.

سابقه و هدف: شواهد روزافزون نشان می دهند که چندش به عنوان یک فرایند هیجانی، زیربنای ترس از آلودگی در اختلال وسواس آلودگی است. گروه دیگری از مطالعات نیز از نقش شناخت های مرتبط با بیماری در اختلال وسواس آلودگی حمایت می کنند. در این راستا، مطالعه حاضر در پی آن است تا با واردکردن مفهوم سیستم ایمنی رفتاری، این خطوط پژوهشی مجزا را یکپارچه سازد و نشان دهد که آسیب پذیری نسبت به بیماری مسری به عنوان مؤلفه شناختی سیستم ایمنی رفتاری، نقش احساس چندش به عنوان مؤلفه هیجانی این سیستم را در ایجاد نشانه های اختلال وسواس آلودگی تشدید می کند. مواد و روش ها: به منظور انجام مطالعه مقطعی-همبستگی حاضر، 350 نفر از دانشجویان دانشگاه تهران به شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و پرسشنامه های چندش، آسیب پذیری نسبت به بیماری مسری و زیرمقیاس آلودگی پرسشنامه وسواس ونکوور را تکمیل نمودند. تحلیل های تعدیل کننده از طریق رگرسیون سلسله مراتبی و آزمون تعقیبی صورت گرفت. یافته ها: نتایج نشان دادند که آسیب پذیری نسبت به بیماری مسری، رابطه چندش و ترس از آلودگی را تعدیل می کند. بر مبنای نتایج، زیرمقیاس مستعدبودن نسبت به بیماری مسری که سنجش خالص تری از ضعف ادراک شده در سیستم ایمنی فرد است، توانایی تشدید رابطه چندش و ترس از آلودگی را دارد. نتیجه گیری: نتایج به دست آمده از مطالعه حاضر به شناخت مکانیزم های اثر چندش بر ترس از آلودگی به ویژه نقش شناخت در تعامل با هیجان و پیش برد نظریه رو به رشد چندش و درمان آن کمک می کند. علاوه براین، این نتایج از مدل اجتناب از بیماری مطرح شده برای چندش و بیش فعالی احتمالی سیستم ایمنی رفتاری در اختلال وسواس آلودگی حمایت می نماید.

هدف: پژوهش ها وجود اختلال در فرآیند پردازش اطلاعات تهدیدآمیز و سوگیری توجه به این محرک ها را در افراد مبتلا به اختلال وسواسی-جبری نشان می دهند. با توجه به نقش برجسته ی محرک های چندش آور در تداوم اختلال وسواسی-جبری، تحقیق بیشتر در ارزیابی توجه دیداری این افراد به این نوع محرک ها ضروری است. اما به منظور ساخت و اعتباریابی تصاویر چندش آور (همسان شده با تصاویر خنثا)، هدف این پژوهش پاسخ گویی به این سوال است که برای ارزیابی توجه دیداری افراد مبتلا به اختلال وسواسی-جبری، تصاویر چندش آور مناسب کدام اند؟روش: بدین منظور ابتدا با جست وجو در سایت های اینترنتی، 113جفت تصویر چندش آور-خنثا ،که از نظر اندازه، وضوح گرافیکی، پیچیدگی و پس زمینه با هم همسان شده بودند، تهیه شدند. اعتبار ظاهری تصاویر را پنج متخصص روان پزشک و دکترای روان-شناسی بالینی ارزیابی کردند. سپس برای ارزیابی اعتبار درونی، 80 تصویر چندش آور و 73 تصویر خنثا، که به نظر متخصصان معیارهای لازم را داشتند، در اختیار 20 فرد مبتلا به اختلال وسواسی-جبری (12 نفر با مناسک شست وشو و 12 نفر بدون مناسک شست وشو) و 20 فرد غیر مبتلا قرار داده و از آنها خواسته شد تا بر اساس معیارهای پرسش نامه ی خودارزیابی SAM، تصاویر را بر اساس چهار بعد خوشایندی، برانگیختگی، چندش آوری و تهدیدآمیزی از یک (کمترین) تا نه (بیشترین) ارزیابی کنند.یافته ها: ارزیابی اعتبار ظاهری و افتراقی و همچنین پایایی محاسبه شده نشان داد که تصاویر هیجانی-خنثای مورد استفاده در این پژوهش از اعتبار و پایایی مناسبی برخوردارند.نتیجه گیری: تصاویر منتخب هیجانی-خنثا در این پژوهش می توانند محرک های مناسبی برای ارزیابی سوگیری توجه و پردازش اطلاعات دیداری افراد مبتلا به اختلال وسواسی-جبری با مناسک شست وشو باشند.

1زمینه و هدف: اختلال وسواسی- جبری یک اختلال روانی ناتوان­کننده است که با افکار و رفتارهای تکراری مشخص می­ شود. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی اثربخشی درمان تنظیم هیجان بر شدت علایم وسواسی، حساسیت و گرایش به چندش و عملکردهای شناختی-اجرایی در بیماران مبتلا به اختلال وسواسی-جبری انجام شد. روش ها: کارآزمایی بالینی حاضر با دو گروه آزمایش و کنترل انجام گرفت. جامعه آماری شامل 48 نفر از بیماران مبتلا به اختلال وسواسی- جبری بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل (هرگروه 24 نفر) تخصیص یافتند. ابزارهای پژوهش عبارت بودند از مقیاس وسواسی جبری ییل براون، پرسشنامه تنظیم هیجان، مقیاس گرایش به تجربه چندش، آزمون آیووا، آزمون دسته بندی کارت ویسکانسین و آزمون کلمه رنگ استروپ. گروه آزمایش تحت درمان تنظیم هیجان همراه با دارودرمانی قرار گرفت، در حالی که گروه کنترل فقط تحت دارودرمانی بود. یافته ها: شدت علایم وسواسی و حساسیت و گرایش به چندش در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل پس از مداخله به صورت معناداری کاهش یافت. همچنین، گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل در پس آزمون، عملکردهای شناختی-اجرایی (تصمیم گیری ریسکی کمتر، بازداری بیشتر، انعطاف پذیری روانشناختی بهتر و توانایی بیشتر در حل مسئله) بهتری داشتند. نتیجه گیری: درمان تنظیم هیجان منجر به کاهش شدت علایم وسواسی و حساسیت و گرایش به چندش و همچنین بهبود عملکردهای شناختی- اجرایی در بیماران مبتلا به اختلال وسواسی-جبری می­شود.

زمینه و هدف: در روان شناسی و در حوزه شناخت اجتماعی، رفتارهای اجتنابی افراد تحت تاثیر این باور قرار می گیرد که آنها چقدر خودشان را نسبت به بیماری های مسری آسیب پذیر می دانند. چنین باورهایی می توانند بخشی از مولفه شناختی "سیستم ایمنی رفتاری" باشند. پژوهش حاضر قصد دارد تا با تعیین ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی پرسش نامه آسیب پذیری ادراک شده نسبت به بیماری مسری، ابزار مناسبی را برای اندازه گیری تفاوت های فردی موجود در این مفهوم فراهم آورد. مواد و روش ها: مطالعه حاضر از نوع مقطعی-تحلیلی است. این مطالعه در بین 500 دانشجو که به شیوه در دسترس از 6 دانشکده دانشگاه تهران انتخاب شدند، انجام شد. شرکت کنندگان پرسش نامه های آسیب پذیری ادراک شده نسبت به بیماری مسری، مقیاس چندش تجدیدنظرشده و پرسش نامه اضطراب سلامت را تکمیل کردند. پرسش نامه آسیب پذیری ادراک شده نسبت به بیماری مسری ابتدا تحت فرایند ترجمه و ترجمه معکوس قرار گرفت و مقیاس چندش تجدیدنظرشده و پرسش نامه اضطراب سلامت نیز به منظور بررسی اعتبار هم گرا به اجرا درآمدند. تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی، اعتبار هم گرا، پایایی بازآزمایی و هم سانی درونی به کمک نرم افزارهای SPSS18 و AMOS20 مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: تحلیل عاملی اکتشافی نشان دهنده دو عامل "مستعد بودن به بیماری از لحاظ ذهنی" و"بیزاری از میکروب" بود. این ساختار در تحلیل عاملی تاییدی نیز برازش قابل قبول داشت و مقدار دو شاخص مهم خی دوی نسبی و RMSEA به ترتیب برابر 1/68 و 0/05 بود. نتایج اعتبار هم گرا، هم سانی درونی و ضریب بازآزمایی ابزار نیز مناسب بود، برای مثال مقدار آلفای کرونباخ برای مقیاس کل برابر با 0/83 بود. نتیجه گیری: بجز جابه جایی گویه 13 از زیرمقیاس بیزاری از میکروب به زیرمقیاس مستعد بودن به بیماری، نسخه فارسی پرسش نامه آسیب پذیری ادراک شده نسبت به بیماری مسری، هم سو با نسخه اصلی است و ویژگی های روان سنجی قابل قبولی دارد و پژوهش های نیازمند به ارزیابی خودگزارشی مفهوم آسیب پذیری به بیماری مسری می توانند آن را مورد استفاده قرار دهند.

هدف: بررسی ها نشان داده اند که می توان اندازه «پلک زدن چشم» را که جزیی از «بازتاب از جا پریدن» است به وسیله محرک های هیجانی تغییر داد. محرک های خوشایند اندازه پلک زدن را کاهش میدهند، در حالی که محرک های ناخوشایند باعث افزایش آن می شوند.روش: بررسی حاضر به کمک یک مجموعه از قطعه فیلم های دو دقیقه ای، در سه دسته خوشایند، ناخوشایند و خنثی به بررسی چگونگی تغییر بازتاب از جا پریدن در 22 زن و مرد 45-18 ساله پرداخت. یافته ها: یافته های پژوهش کاهش معنی دار این بازتاب را در خلال قطعه فیلمهای خوشایند و افزایش این بازتاب را در خلال قطعه فیلم های ناخوشایند نشان دادند. با این وجود، یکی از دو قطعه فیلم ناخوشایند که یک فیلم پزشکی درباره نمایش جزئیات عمل جراحی ناخن شست پا بود، به جای افزایش بازتاب، آن را بازداری کرد. این نکته به عنوان یک یافته علمی برای طرح این موضوع مورد بحث قرار میگیرد که تنها محرک ناخوشایندی که افزایش بازتاب از جا پریدن را تضمین می کند، محتوای ترس آور دارد. محرک هایی که جنبه چندش آور دارند، ممکن است یک نوع «کند شدگی» ادراکی و هیجانی را موجب شوند که به کاهش اندازه بازتاب بیانجامد.