علوم پزشکی رازی
سال:1388 | دوره:16 | شماره:64 |تعداد مقالات:9

زمینه و هدف: افزایش میزان مرگ و میر ناشی از سرطان پروستات مبین روند رشد این بیماری است؛ به طوری که سرطان پروستات دومین سرطان شایع بعد از سرطان ریه در مردان به شمار می رود. در پرتودرمانی سرطان پروستات، استفاده از روش های جدید در درمان موثر این بیماری نقش بسزایی داشته و باعث کاهش پرتوگیری بافت های سالم مجاور خواهد شد.در حال حاضر در اکثر مراکز درمانی کشور، برای درمان سرطان پروستات از دستگا Co-60 (کبالت 60) با طراحی درمان دوبعدی استفاده می شود، که بررسی و تایید دوز رسیده به اندام بحرانی نظیر مثانه و رکتوم جهت جلوگیری از اثرات جانبی، ضروری می باشد؛ لذا در این بررسی، میزان دوز جذبی این اندام ها در پرتودرمانی سرطان پروستات اندازه گیری شد.روش بررسی: در این مطالعه تجربی، دوز رسیده به رکتوم و مثانه را در روش طراحی درمان دو بعدی در درمان سرطان پروستات بر روی فنتوم انسان گونه معادل بافت، با استفاده از دوزیمترهای TLD-100 اندازه گیری و با مقادیر محاسبه شده در طراحی، با استفاده از آزمون آماری  T-testمقایسه شد. با استفاده از آزمون One-sample Kolmogorov-Smirnov توزیع داده ها بررسی شد. نتایج با استفاده از نرم افزار آماریSPSS V.15  مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: در این اندازه گیری مقدار دوز جذبی مثانه 236.8±14.9cGy و رکتوم  257.3±17.5cGy  به دست آمد. نتایج نشان می دهد که مقادیر دوز جذبیِ مثانه و رکتوم در اندازه گیری مستقیم در فنتوم، به طور معنی داری (p-value<0.05) بزرگ تر از مقادیر محاسبه شده دوز (مثانه 162.4±2.2cGy و رکتوم158.9±2.4cGy) توسط نرم افزار طراحی درمان می باشد.نتیجه گیری: همان طور که یافته ها نشان می دهند، مقادیر دوز جذبی در مثانه و رکتوم نسبت به آنچه که توسط نرم افزار محاسبه می شوند، بزرگ تر است. در عمل، از آنجایی که در طراحی درمان دوبعدی فقط از یک برش CT-Scan جهت نقشه کشی استفاده می شود - در حالی که ناهمگنی های بافتی در بدن به صورت سه بعدی می باشند - لذا حجم هدف و نیز حجم اندام های در معرض خطر، به صورت تقریبی و غیردقیق مورد محاسبه قرار گرفته که نهایتا موجب ایجاد خطا در محاسبه دوز جذبی بافت های موردنظر می شود. همچنین اثرات مربوط به پراکندگی ناشی از این ناهمگونی ها به این خطا اضافه می شود.بنابراین در طراحی درمان دوبعدی سرطان پروستات توجه به این نکته که دوز جذبی رکتوم و مثانه از مقادیر محاسبه شده برای آن ها توسط نرم افزار، به طور قابل ملاحظه ای بیشتر می باشد، ضروری است.

زمینه و هدف: ابتلا به بیماری سل علاوه بر مواجهه با مایکوباکتریوم توبرکولوزیس (Mycobacterium tuberculosis-MTB)، تحت تاثیر عوامل محیطی و ژنتیکی میزبان بوده و تنها کمتر از %10 آلوده شدگان علایم بالینی بیماری را بروز می دهند. متابولیسم ویتامین  D  سبب فعال شدن ماکروفاژها گردیده و از تکثیر درون سلولی مایکوباکتریوم جلوگیری می کند. این روند می تواند تحت تاثیر پلی مورفیسم های شایع ژن پذیرنده ویتامین (Vitamin D Receptor–VDR) D قرار گیرد. در این مطالعه اثر تغییرات ژنتیکی VDR در ابتلا به بیماری سل ریوی مورد بررسی قرار گرفته است.روش بررسی: این مطالعه به صورت Case-control در جمعیت ایرانی انجام شده است. در این بررسی، اثر 4 پلی مورفیسم شایع ژن پذیرنده ویتامین D (این پلی مورفیسم ها بر مبنای اثر آنزیم های محدودگری که آن ها را شناسایی می کنند، نامگذاری شده اند و عبارتند از: FokI (F/f)، BsmI (B/b)، TaqI (T/t) و (ApaI (A/a) در 96 بیمار مبتلا به سل ریوی و 122 فرد سالم در گروه کنترل مورد مطالعه قرار گرفت. در این مطالعه از یک تکنیک PCR-SSP  (Polymerase Chain Reaction with Sequence-Specific Primers) اصلاح شده توسط آزمایشگاه ما برای تشخیص پلی مورفیسم های این ژن استفاده گردید. جهت مقایسه بین مبتلایان به سل ریوی و افراد سالم گروه کنترل، از آزمون مجذور کای  (Chi-square) استفاده شد.یافته ها: مشخص گردید که فراوانی اللی و ژنوتایپی نواحی پلی مورفیک ژن VDR در گروه های بیماران و افراد سالم اختلاف معنی داری با همدیگر ندارند.نتیجه گیری: این نتایج اهمیت پلی مورفیسم های ژنتیکی VDR در ابتلا به بیماری سل را در جمعیت ایرانی غیرمحتمل نشان می دهد.

زمینه و هدف: روش های مختلفی برای طولانی تر شدن بلوک شبکه آگزیلاری در اعمال جراحی اندام فوقانی معرفی شده است. در این مطالعه سعی شده است تاثیر دگزامتازون در ترکیب با لیدوکایین در بلوک شبکه آگزیلاری مورد بررسی قرار گیرد.روش بررسی: مطالعه حاضر به صورت یک کارآزمایی بالینی تصادفی شده دوسوکور طراحی و اجرا شد. بیماران کاندید عمل جراحی اندام فوقانی که در اتاق عمل اورژانس بیمارستان حضرت فاطمه (س) بستری شده بودند، بر اساس معیارهای ورود و خروج وارد مطالعه شدند. بیماران به طور تصادفی به دو گروه 30 نفره تقسیم شدند. در گروه اول در بیماران برای بلوک شبکه آگزیلاری از ترکیب 34 سی سی لیدوکایین %1.5 با 2 سی سی بیکربنات و 2 سی سی آب مقطر استفاده شد (گروه کنترل یا لیدو کایین). محلول مورد استفاده برای بلوک در گروه دوم مشابه گروه اول بود با این تفاوت که 2 سی سی دگزامتازون (8 میلی گرم) به جای آب مقطر به آن افزوده شد (گروه دگزامتازون). شروع زمان بلوک حسی و حرکتی و سمپاتیک، مدت زمان بلوک کامل حسی و حرکتی و شدت درد پس از عمل در بیماران اندازه گیری و ثبت شد. داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزار آماری SPSS V.13 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. داده های کمی به صورت میانگین و انحراف معیار و داده های کیفی به صورت فراوانی نمایش داده شده است. برای مقایسه داده های کیفی از آزمون کای دو و در متغیرهای کمی از آزمون t-test استفاده شد.یافته ها: زمان شروع بلوک حسی و حرکتی و سمپاتیک در دو گروه مشابه بوده و اختلاف معنی داری با یکدیگر نداشتند. مدت زمان بلوک و اولین زمان درخواست مسکن پس از عمل در گروه دگزامتازون به طور معنی داری بیش از گروه لیدوکایین و بیکربنات بود. شدت درد پس از عمل از زمان ریکاوری تا ساعت ششم به طور معنی داری در گروه دگزامتازون کمتر از گروه لیدوکایین بود.نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان داد که افزودن دگزامتازون به مخلوط بیکربنات و لیدوکایین برای بلوک شبکه آگزیلاری، طول مدت بلوک را افزایش می دهد. این افزایش در مورد بلوک حسی بیشتر از بلوک حرکتی بود. ضمنا طول مدت بی دردی پس از عمل در این گروه بیشتر از گروه مخلوط بیکربنات و لیدوکایین بود.

زمینه و هدف: در سال های اخیر تحول ایجاد شده در شناخت بیولوژی مولکولی سلول تومورال و کشف اهمیت رسپتور رشد سلولی در رشد و گسترش خیلی از تومورهای توپر از جمله سرطان کولورکتال و غیرسلول کوچک ریه، استفاده از داروهایی که مستقیما این گیرنده را مورد هدف قرار می دهند رایج شده است. یکی از این داروها cetuximab  یا Erbitux است یک منوکلونال آنتی بادی از نوع IgG که برعلیه رسپتور رشد سلولی یا Epidermal growth factor  عمل می کند و یکی از پیشرفت های اخیر در درمان سرطان کولورکتال پیشرفته تلقی می شد. هدف از این مطالعه مقایسه تاثیر شیمی درمانی استاندارد و ترکیب شیمی درمانی استاندارد باCetuximab  بر میزان بقا در مبتلایان به سرطان پیشرفته کولون است. مطالعه در زمانی انجام شد که موتاسیون  k-ras  به عنوان یک عامل تعیین کننده درمان مطرح نشده بود.روش بررسی: در این مطالعه نیمه تجربی 91 بیمار20 تا 80 سال، با سرطان پیشرفته عودکننده کولون مورد بررسی قرار گرفتند. از این تعداد 47 بیمار به طور تصادفی تحت درمان باکموتراپی استاندارد رایج و 44 بیمار تحت کموتراپی و Cetuximab  قرار گرفتند. درمان تا زمان بروز عوارض پیشرفته، اتمام دوره درمان و یا مرگ بیمار ادامه یافت و بدین ترتیب مدت بقا در دو گروه درمانی با هم مقایسه شدند.پس از جمع آوری داده ها، یافته ها در قالب جداول آماری، نمودار و شاخص های عددی ارایه شد. برای بررسی زمان بقا بیماران از جدول کاپلان مایر، برای مقایسه طول زمان بقا در دو گروه از آزمون های لگ مار (Logmar) و بریسلو (Breslow)  و همچنین از آزمون مجذور کای و تست دقیق فیشر برای مقایسه تعداد مرگ در هر گروه استفاده شد. سطح معنی داری %5 درنظر گرفته شد و کلیه آنالیزها در محیط نرم افزار SPSS V.15.0 انجام شدند.یافته ها: جمعا 91 بیمار مبتلا به سرطان پیشرفته کولون با دامنه سنی بین 76-20 سال و kf>%60 در فاصله زمانی بین تیر ماه 1383 و آبان ماه 1386 مورد بررسی قرار گرفتند. از این تعداد 44 بیمار (%48) درمان ترکیبی و 47 بیمار (%52) درمان استاندارد دریافت کردند.از 47 بیماری که درمان استاندارد گرفتند 18 نفر (%38.3) و در روش ترکیبی، 13 نفر (%29.5) تا پایان مطالعه فوت کردند. متوسط طول عمر در بین بیمارانی که روش درمانی استاندارد گرفتند 236±20 روز و متوسط طول عمر در بین بیمارانی که روش درمانی ترکیبی گرفتند 301±27 روز بود. آزمون آماری اختلاف معنی داری را بین متوسط زمان بقا بیماران نشان نداد (p=0.2011).نتیجه گیری: با وجود اینکه Cetuximab باعث بهبود میزان پاسخ و پیشرفت بیماری می شود، ولی با توجه به نتایج مطالعه موجود به نظر نمی رسد به کارگیری مونوکلونال آنتی بادی در بیماران مبتلا به مراحل انتهایی سرطان کولورکتال موجب افزایش میزان بقا گردد، جز اینکه تعیین کننده های دیگری در انتخاب بیماران وارد شود.

زمینه و هدف: آبله مرغان بیماری مسری شایعی است که معمولا خوش خیم می باشد، ولیکن ممکن است عوارض جدی و خطیر به خصوص در شیرخواران، بزرگسالان، خانم های حامله و افراد با ضعف سیستم ایمنی را به همراه داشته باشد. مطالعه موجود با هدف بررسی آنتی بادی حمایتی بر علیه آبله مرغان در کودکان مراجعه کننده به بیمارستان رسول اکرم (ص) انجام گرفته است.روش بررسی: در این مطالعه مقطعی عفونت آبله مرغانی با اندازه گیری IgG و IgM بر علیه ویروس آبله مرغان به روش  (EIA) Enzyme Immuno Assay تعیین گردید. 120 نمونه سرمی از 120 کودک 16-1 ساله (4.5±3.71 ساله) مراجعه کننده به بیمارستان حضرت رسول اکرم (ص) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج با تست آماری t-test و Chi-square  آنالیز گردید.یافته ها: فراوانی عفونت آبله مرغان %42.5 بود (51.130). آنتی بادی حمایتی بر علیه آبله مرغان در 4-1 سال %30.66، در 8-5 سال %55.55، در 12-9 سال %66.66 و در 16-13 سال %83.33 بود.نتیجه گیری: همراهی میان افزایش سن و وجود آنتی بادی حمایتی بر علیه آبله مرغان در سرم وجود دارد (p<0.05). پیشنهاد می گردد واکسن آبله مرغان به کودکان 12 ماه و بالاتر تجویز گردد.

زمینه و هدف: شکستگی های داخل مفصلی دیستال هومروس در بزرگسالان به عنوان یکی از جنجالی ترین بحث های جراحان ارتوپدی در آمده است. بی نظمی های کوچک در سطح مفصلی آرنج معمولا سبب از دست رفتن عملکرد مفصل می شود. این عارضه را با جراحی باز دقیق همراه با فیکساسیون محکم می توان کاهش داد. تکنیک جراحی خلفی به همراه استئوتومی اوله کرانون و فیکساسیون توسط دو Plate طرفی به عنوان شیوه استاندارد جراحی این نوع شکستگی ها به خصوص در تیپ های C آن می باشد. هدف اصلی این مطالعه بررسی نتایج درمان جراحی شکستگی های داخل مفصلی دیستال هومروس می باشد.روش بررسی: در یک مطالعه توصیفی - مقطعی 46 بیمار (18 مونث و 28 مذکر) با میانگین سنی 31.22 سال را که مبتلا به شکستگی داخل مفصلی دیستال هومروس (12 مورد C1،17  مورد C2 و 17 مورد C3) بودند، تحت بررسی قرار گرفتند. این بیماران از سال 1380 تا 1384 تحت عمل جراحی قرار گرفته بودند. کلیه بیماران با تکنیک خلفی به همراه استئوتومی اوله کرانون جراحی شده بودند. فیکساسیون داخلی یا با استفاده از دو  Plateیا با استفاده از یک Plate  و یا با استفاده از Screw بوده است. متغیرهای اندازه گیری شده به عنوان برونداد (Outcome) عبارت بودند از: درد بیمار پس از جراحی، دامنه حرکت، توانایی انجام فعالیت های روزمره قبلی، بروز عفونت ها، بروز اختلالات حسی - حرکتی در اعصاب، بروز اختلال در جوش خوردن، بروز سفتی در مفصل آرنج، بروز استئوآرتریت، بروز ناپایداری و نیاز به فیکساسیون مجدد و بروز بورسیت راجعه. در آنالیز آماری با استفاده از نرم افزار SPSS از فراوانی و درصد فراوانی جهت توصیف داده ها استفاده شد. از آزمون های آماری Kendall و تست دقیق فیشر نیز استفاده شد. سطح معنی داری p<0.05 درنظر گرفته شده است.یافته ها: در 16 بیمار (%34.8) پس از جراحی درد وجود نداشت. درد خفیف در 17 بیمار (%37)، درد متوسط در 11 بیمار (%23.9) و درد شدید تنها در 2 بیمار (%4.3) گزارش شده بود. دامنه حرکت (Range of motion-ROM) پس از درمان در 24 بیمار (%52.2) بیش از 100 درجه، در 18 بیمار 50 (%39.1) تا 100 درجه و در 4 بیمار (%8.7) کمتر از 50 درجه بود. توانایی انجام فعالیت های روزمره قبلی پس از درمان در 14 بیمار (%30.4) کاملا مانند قبل، در 26 بیمار (%56.5) نسبتا مانند قبل و در 6 بیمار (%13) فعالیت کاهش یافته بود. تنها 2 بیمار (%4.3) دچار عفونت های سطحی شدند و هیچ بیماری به عفونت عمقی دچار نشد. همچنین تنها در 2 بیمار (%4.3) اختلالات حسی - حرکتی در عصب اولنار دیده شد. فقط 3 بیمار (%6.5) به عارضه عدم جوش خوردن استخوان مبتلا شدند.نتیجه گیری: ترمیم جراحی شکستگی داخل مفصلی دیستال هومروس (به خصوص با تکنیک خلفی همراه با استئوتومی اوله کرانون به دلیل دید مناسب، ارزیابی روتین عصب اولنار و (Rigid Internal Fixation) یک روش موثر می باشد که سبب بازتوانی زودرس بیمار می گردد.

زمینه و هدف: بیماران مبتلا به نارسایی مزمن کلیه در خطر استئودیستروفی کلیوی می باشند. این شرایط در مراحل اولیه نارسایی کلیوی دیده می شود و طیفی از تغییرات استخوان مانند استئوپوروز را شامل می شود. هیپوگنادیسم در مردان مبتلا به نارسایی مزمن کلیه شایع است. بسیاری از تظاهرات هیپوگنادیسم مانند بیماری استخوان، به طور شایع در مابین بیماران تحت دیالیز مشاهده می گردد. هدف از این مطالعه مقایسه سطح تستوسترون، PTH، LH، BUN، کراتینین، و فسفاتاز قلیایی خون در مردان مبتلا به نارسایی مزمن کلیه در دو گروه با سنجش تراکم استخوان طبیعی و غیرطبیعی می باشد.روش بررسی: در این مطالعه مقطعی 63 بیمار مبتلا به نارسایی مزمن کلیه ارزیابی شدند. سنجش تراکم استخوان با روش DEXA برای همه بیماران درخواست شد. سطح خونی تستوسترون، PTH، BUN، کراتینین، فسفاتاز قلیایی و LH در دو گروه با سنجش تراکم طبیعی و غیرطبیعی مقایسه شد. نتایج با تست t-test،Pearson  و Chi-square تجزیه و تحلیل شد.p value  کمتر از 0.05 با ارزش تلقی گردید.یافته ها: در این مطالعه 63 بیمار ارزیابی شدند. متوسط سن بیماران 50.58±13.32 سال بوده است. ارتباط معنی داری مابین سن، میزان تستوسترون و PTH در دو گروه بیماران با سنجش تراکم استخوان طبیعی و غیرطبیعی به دست آمد (p<0.05).نتیجه گیری: استئوپوروز یک یافته مهم در بیماران مبتلا به نارسایی مزمن کلیه است و مطالعه دیگری برای تعیین نتایج درمان با تستوسترون مکمل توصیه می شود.

زمینه: نئوپلاسم کبد در جوامع آسیایی جزء بیماری های ناشایع نمی باشد. انواع مختلف سارکوم می توانند خود را به صورت تومورهای اولیه کبدی نشان دهند. اما با توجه به نادر بودن آن ها، ابتدا باید ضایعات متاستاتیک کبدی را مدنظر داشت. از انواع سارکوم هایی که تا به حال در کبد گزارش شده اند، می توان به آنژیوسارکوم، لیومیوسارکوم، فیبروهیستیوسارکومای مختلط (Mixed Fibro Histiosarcoma-MFH)، سارکوم امبریونیک و لیپوسارکوم اشاره کرد. لیپوسارکوما یک تومور بدخیم مزانشیمال نادر است که معمولا از رتروپریتوئن و دیستال اندام ها منشا می گیرد. از سال 1973 تاکنون تنها حدود 10 مورد لیپوسارکومای کبدی اولیه گزارش شده است. در این مقاله یازدهمین مورد در یک زن جوان بالغ گزارش می شود.معرفی بیمار: بیمار خانم 21 ساله مجردی بود که از حدود 3 ماه قبل از بستری دچار تب، تنگی نفس و درد شکمی شدید شده بود. این بیمار از توده بسیار بزرگی در لوب راست کبد به همراه علایم سرشتی و دیسترس تنفسی رنج می برد. علی رغم جراحی تهاجمی، تومور پس از 6 ماه عود کرد و پس از یک سال باعث مرگ بیمار شد.نتیجه گیری: هپاتکتومی بهترین استراتژی برای دست یافتن به بقای طولانی مدت بیماران است. به علت ماهیت بدخیم و تهاجمی تومور و میزان عود بالا و نامشخص بودن اثر شیمی درمانی و رادیوتراپی در این مورد، رزکسیون وسیع تومور و هپاتکتومی گزینه مناسب جهت دست یافتن به بقا طولانی مدت حتی در موارد عود در این بیماران می باشد.