مجله علوم و فنون هسته ای
سال:1386 | دوره:- | شماره:3 (مسلسل 41) |تعداد مقالات:9

دام یون چهارقطبی در سطح وسیعی برای محصورسازی یون ها و طیف سنجی جرمی مورد استفاده قرار می گیرد و شاهد استفاده روزافزون این طیف سنج می باشیم. معمولا برای محصورسازی یون ها در این دام، از ولتاژ سینوسی استفاده می شود. اما با استفاده از ولتاژ ضربه ای می توان قدرت تفکیک طیف سنج جرمی را افزایش داد بطوری که در زمینه جداسازی ایزوتوپهای سبک کاربرد داشته باشد. در این مقاله برای طراحی این طیف سنج با ولتاژ ضربه ای محاسباتی روی نواحی اول و دوم انجام دادیم و با بررسی و تحلیل نتایج این محاسبات به این نتیجه رسیدیم که ناحیه اول پایداری، برای عملکرد دام با ولتاژ ضربه ای مناسب می باشد.

رادیوداروهای تشخیصی 99mTc-MDP و 99mTc-HEDP بیش از سه دهه است که برای سنتیگرافی استخوان بکار می روند. هدف از اجرای این کار پژوهشی سنتز بی فسفونات HEDP در بخش تهیه و تولید رادیوایزوتوپ است که بعنوان ماده اولیه برای تولید کیت لیوفیلیزه HEDP بصورت استریل و بدون مواد تب زا می باشد. نتایج حاصل نشان می دهند که ماده سنتز شده HEDP بیش از 95 درصد قابلیت نشاندارشدن با رادیوداروی پرتکنتات 99mTcO4- را داشته و کلیه آزمایشهای رادیودارویی آن مطابق با فارماکوپه USP می باشد. ضمنا پایداری کیت کافتی خواه شده (لیوفیلیزه) HEDP بیش از یک سال در دمای یخچال (4 تا 8 درجه سانتی گراد) است.

منطقه اکتشافی زریگان در 50 کیلومتری شمال شهرستان بافق در شرق استان یزد واقع است. این منطقه جزیی از سیستم کافت درون قاره ای ایران مرکزی در پرکامبرین می باشد. فرایندهای ماگمایی متعلق به 500 میلیون سال پیش با ترکیب اسیدی- کالک آلکالی در بروز انواع متاسوماتیسم بارور در این منطقه نقش داشته اند؛ به تبع فعالیت های تکتونیکی، بخشهای کانه دار به وسیله محلول هیدروترمالی دارای Si، K، Fe، Na با روند کلی شرقی- غربی تشکیل شده اند. کانی سازی با بخش های آلبیتی، آلبیت- اپیدوت- آمفیبولی و سیلیسی مرتبط است و در مجاورت دایک های دیابازی که با توفی اسیدی در برگرفته شده اند، جای گرفته است. این بخش ها دارای ضخامت متوسط 0.3 تا 2 متر می باشند. کانی های اصلی در بخشهای کانه دار شامل تیتانومگنتیت، پیتچبلند و در بعضی بخشها دیویدایت با پیریت و ... می باشند که با فراوانی متوسط 3%-5 و شیب 30-35o به سمت شمال بصورت افشان، رگچه های نامنظم و تجمعی تشکیل شده اند. عناصر رادیوآکتیو U، Th به ترتیب با فراوانی 2500-50 و 5000-50 گرم در تن دیده می شوند مطالعه زمین شناسی عمقی نشان می دهد که پرتوزایی در این بخشها پیوسته نبوده و در اعماق کمتر از 40 متر وجود دارد. میزان فراوانی عناصر فرعی Zr، Ti، Ce و اکسید اصلی Fe2O3 در این مجموعه قابل توجه است.

برای تعیین بهره انرژی همجوشی و گداخت، همچنین برای تغییر دما با زمان در مورد ساچمه های فشرده DD, H11B, DT, D3He و 3He3He در فضای عاری از میدان مغناطیسی تاکنون محاسبات متعددی انجام شده است. مقایسه نتایج تجربی بهره انرژی با نتایج شبیه سازی همجوشی در میدان لختی برای مدل های گداخت جرقه ای و گداخت حجمی، درستی و دقت مدل بکار برده شده را نشان می دهد. یکی از شرایط مورد نیاز برای تولید الکتریسیته در مقیاس صنعتی افزایش بهره انرژی همجوشی همراه با کاهش انرژی ورودی می باشد. در این مقاله با استفاده از مدل گداخت حجمی برای ساچمه های سوختی 3He3He در شرایط مختلف، بهره انرژی و تغییرات انرژی پلاسما با زمان در شرایط پلاریزاسیون اسپینی هسته ای (در یک میدان مغناطیسی) حساب شده است. مقایسه نتایج حاصل از پلاریزاسیون اسپینی با نتایج مربوط به سوخت غیر پلاریزه، نشان می دهد که پلاریزاسیون اسپینی هسته ای در کاهش انرژی اولیه مورد نیاز برای رسیدن به شرایط همجوشی و افزایش بهره گداخت موثر است، حتی در برخی از موارد منجر به کاهش 35 درصدی انرژی ورودی می شود.

مقادیر جزیی کبالت-57 به روش استخراج با حلال در حضور عامل کمپلکس ساز تیوسیانات، از فاز آبی به فاز آلی ایزوفرون استخراج و از نیکل جدا شد. تاثیر غلظت عامل کمپلکس ساز، نسبت حجم فازها و اسیدیته فاز آبی بر بهره جداسازی بررسی گردید. کبالت-57 استخراج شده، در حضور اسید کلریدریک غلیظ طی استخراج برگشتی به فاز آبی برگردانده شد و تاثیر غلظت و حجم اسید بر بهره استخراج برگشتی بررسی گردید. نتایج حاصل نشان داد که محلول تیوسیانات آمونیوم با غلظت 4% وزنی- حجمی، اسیدیته PH=1/5-2 و نسبت های کوچکتر حجم فاز آلی به حجم فاز آبی بالاترین بهره جداسازی را دارد. بهره استخراج برگشتی کبالت-57 در 5 مرحله شستشو با اسید کلریدریک 5 نرمال، %99.57 بدست آمد.

اتاقک های یونش چاهکدار مرتبط با هوای آزاد در مراکز پرتو درمانی برای اندازه گیری شدت چشمه های براکی تراپی به کار می روند. در این کار پژوهشی با استفاده از کد مونت کارلوی MCNP-4C، اتاقک یونش چاهکدار مدل HDR-33004 شبیه سازی شده است. پاسخ اتاقک (جریان الکتریکی) شبیه سازی شده برای مکان های مختلف چشمه در طول محور مرکزی اتاقک، رفتار مشابهی با نتایج حاصل از اندازه گیری داشت و مکان مرجع اندازه گیری در اتاقک شبیه سازی شده با مکان مرجع اندازه گیری شده در اتاقک مدل HDR 33004 یکسان بود. نتایج حاصل نشان داد که مقدار جریان حساب شده به ازای واحد شدت برای چشمه 137Cs بستگی چندانی به نوع آلیاژ آلومینیوم به کار رفته در دیواره اتاقک ندارد، ولی برای چشمه های 57Co و 241Am، نوع آلیاژ آلومینیوم دیواره اتاقک تاثیر قابل ملاحظه ای در پاسخ اتاقک دارد و وجود عناصری با عدد اتمی بالا مانند روی در آلیاژهای آلومینیوم بکار رفته در دیواره اتاقک، باعث افزایش در پاسخ اتاقک برای چشمه های 57Co و 241Am می شود. همچنین مشخص شد که برای آلیاژهای مشابه Al-7091 پاسخ های حساب شده آشکارساز و اندازه گیری شده برای چشمه های 137Cs, 57Co و 241Am در توافـق خوبـی با یکـدیـگرند که ایـن نشـان دهنـده بـکارگیـری آلیـاژهایـی مانند Al-7091 در سـاخت اتاقـک مـدل HDR-33004 می باشد. از نتایج به دست آمده در این تحقیق می توان در طراحی اتاقک های یونش چاهکدار مرتبط با هوای آزاد برای چشمه های گامای کم انرژی استفاده کرد.

کربوکلریناسیون دی اکسید زیرکونیوم، مهمترین مرحله در فرایند تولید فلز زیرکونیوم می باشد. در این تحقیق اثر متغیرهای دما و دبی جریان گاز روی کلریناسیون ZrO2 در حضور کربن سیاه و تحت فشار جزیی گاز کلر معادل 0.3 اتمسفر در رآکتور بستر ثابت همدما در مقیاس آزمایشگاهی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج آزمایشگاهی نشان داد که تبدیل ZrO2 بشدت تحت تاثیر دما می باشد و از میان دماهای مورد آزمایش فقط در دمای 1223K از تغییر جریان گاز متاثر می گردد. انرژی آکتیواسیون فرایند برابر با 60Kcal/mol بدست آمد. مدل حاکم بر فرایند، « واکنش شیمیایی روی سطح اکسید» تشخیص داده شد.