تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران
سال:1397 | دوره:34 | شماره:6 (پیاپی 92) |تعداد مقالات:15

چای ترش (Hibiscus sabdariffaL. ) از گیاهان دارویی مهم است که در ساخت فرآورده های داروسازی، غذایی و صنعتی کاربرد دارد. به منظور بررسی تأثیر کود ورمی کمپوست و محلول پاشی جلبک دریایی بر ویژگی های کمّی و کیفی گیاه دارویی چای ترش، این تحقیق در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) در بهار، تابستان و پاییز سال 1395 انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای ورمی کمپوست در چهار سطح: صفر (شاهد)، 5، 10 و 15 تن در هکتار و محلول پاشی جلبک دریایی در سه سطح: صفر (شاهد)، 1 و 1. 5 گرم بر لیتر در فواصل زمانی یک ماه روی گیاه اعمال شدند. در پایان آزمایش ارتفاع بوته، تعداد گل در بوته، وزن تر و خشک بوته، وزن تر و خشک کاسبرگ، شاخص سبزینگی برگ، میزان کلروفیل a، b و کلروفیل کل برگ، میزان آنتوسیانین کاسبرگ، میزان ویتامین C، اسیدیته قابل تیتراسیون و فلاونوئید کاسبرگ، اندازه گیری شدند. نتایج این تحقیق نشان داد که کاربرد کود ورمی کمپوست و محلول پاشی جلبک دریایی، عملکرد کمّی و کیفی چای ترش را بهبود بخشید، به طوری که بیشترین میزان ارتفاع بوته، تعداد گل در بوته، وزن تر و خشک بوته، وزن تر و خشک کاسبرگ، بیشترین میزان کلروفیل a، b و کل برگ، میزان آنتوسیانین کاسبرگ، اسیدیته قابل تیتراسیون و ویتامین C کاسبرگ مربوط به تیمار ورمی کمپوست 15 تن در هکتار بود و بیشترین تعداد گل در بوته، وزن تر بوته، میزان کلروفیل a، اسیدیته قابل تیتراسیون، آنتوسیانین، فلاونوئید و ویتامین C کاسبرگ، در تیمار1. 5 گرم بر لیتر جلبک دریایی مشاهده شد. بیشترین میزان ویتامین C (68. 74 میلی گرم در 100 گرم)، اسیدیته قابل تیتراسیون (4. 97%)، آنتوسیانین کاسبرگ (1. 400 میلی مول بر گرم)، بیشترین تعداد گل در بوته (73. 33 عدد) و وزن تر بوته (828. 33 گرم) در تیمار ورمی کمپوست 15 تن در هکتار همراه با جلبک دریایی 1. 5 گرم بر لیتر مشاهده شد.

به منظور مطالعه تراکم گیاهی در چهار سطح (20، 30، 40 و 50 بوته در متر مربع) و تأثیر محلول پاشی جیبرلین در دو سطح (صفر و 100 میکرو گرم در لیتر) بر روی تعدادی از صفات فیزیولوژیک و مرفولوژیک گیاه دارویی گشنیز (Coriandrum sativum L. ) آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه پیام نور بجنورد به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1395 انجام شد. برهم کنش تراکم 20 بوته و جیبرلین بالاترین مقدار عددی درصد ماده خشک گیاه، تعداد شاخه جانبی و تعداد برگ را نشان داد. تراکم 20 بوته با 220. 79 (mg g-1 F. W) بیشترین مقدار قند را کسب کرد و کاربرد جیبرلین باعث افزایش 12. 7 درصدی محتوای قند نسبت به نمونه شاهد شد. با افزایش تراکم، محتوای کلروفیل a، b و کاروتنوئید کاهش یافت. اثر متقابل تراکم 20 بوته به همراه جیبرلین با 72. 11 (mg g-1 F. W) بیشترین و تراکم 50 بوته در عدم کاربرد جیبرلین با 60. 7 (mg g-1 F. W) کمترین مقدار کلروفیل a را نشان داد. عملکرد دانه با 686. 22 کیلوگرم در هکتار و درصد اسانس با 0. 327% در کاربرد جیبرلین بیشترین مقدار را نسبت به نمونه شاهد کسب کردند. در تراکم 20 بوته بیشترین تعداد چتر مرکب و در تراکم 30 بوته بیشترین مقدار دانه در چتر مرکب بدست آمد، ولی وزن هزار دانه، عملکرد نهایی، عملکرد اسانس و درصد اسانس در تراکم 50 بوته بیشترین مقدار بود. به طور کلی در تراکم های بیشتر، به نظر می رسد عملکرد نهایی به دلیل افزایش تعداد بوته در واحد سطح افزایش یابد ولی اجزای عملکردی کاهش می یابد.

پلی فنل ها و فلاونوئیدها به عنوان آنتی اکسیدان های طبیعی در بسیاری از گونه های دارویی تیره کاسنی وجود دارند. شیکوریک اسید و کلروژنیک اسید نوعی پلی فنل و از مشتقات کافئیک اسید می باشند. این دو ترکیب به ویژه شیکوریک اسید در گیاه Echinacea purpurea L. به فراوانی یافت می شوند. این پژوهش با هدف شناسایی منابع بومی ایران برای تولید شیکوریک اسید و کلروژنیک اسید و همچنین کافئیک اسید به عنوان پیش ساز این دو ترکیب انجام شده است. به این منظور برگ، ساقه و ریشه پنج گونه بومی ایران از تیره کاسنی به نام های Lactuca undulata، Lactuca serriola، Leontodon asperrimus، Cichorium intybus و Sonchus oleraceus در طی دو مرحله رویشی و زایشی از شمال شرق ایران جمع آوری و خشک شدند. بذرهای E. purpurea نیز خریداری و در شرایط گلخانه کشت داده شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان شیکوریک اسید (3. 6 میلی گرم بر گرم ماده خشک) و کافئیک اسید (28. 8 میلی گرم بر گرم ماده خشک) در ریشه گیاه E. purpurea به ترتیب در طی مرحله زایشی و رویشی وجود دارد. مقایسه عصاره های مختلف گونه های بومی با یکدیگر نشان داد که ساقه گیاه L. undulata در مرحله زایشی و ریشه گیاه L. asperrimus در مرحله رویشی به ترتیب بیشترین میزان شیکوریک اسید و کلروژنیک اسید (2. 3 و 8. 1 میلی گرم بر گرم ماده خشک) را داشت. کمترین IC50 مربوط به ریشه های گیاه E. purpurea در مرحله زایشی بود. از میان گونه های بومی مورد بررسی، به نظر می رسد که گیاهان L. undulata و L. asperrimus منابع بومی مناسب برای استخراج شیکوریک اسید، کلروژنیک اسید و کافئیک اسید می باشند.

زولنگ (Eryngium caeruleum M. Bieb. ) یکی از مهمترین گونه های جنس بوقناق در شمال ایران است که از آن به عنوان سبزی صحرایی استفاده می شود. به منظور بررسی اثر کودهای آلی و همزیستی میکوریزایی بر اجزای عملکرد و درصد اسانس زولنگ آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با 8 تیمار و 4 تکرار در سال 1393 در ساری اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل میکوریزا گونه Glomusmosseae در دو سطح (صفر و 200 اسپور در گلدان)، ورمی کمپوست در دو سطح (صفر و 200 گرم در گلدان) و چای کمپوست (ورمی واش) در دو سطح (صفر و 1. 5 لیتر در گلدان های مشخص شده) بود. صفات اندازه گیری شده شامل ارتفاع بوته، وزن هزار دانه و وزن خشک ریشه، درصد و عملکرد اسانس بودند. نتایج بدست آمده نشان داد که تیمارهای کاربرد چای کمپوست، ورمی کمپوست و همزیستی میکوریزایی تأثیر معنی داری بر اغلب صفات مورد اندازه گیری داشتند و کلیه صفات مورد بررسی را در مقایسه با شاهد افزایش دادند. به طوری که بیشترین ارتفاع بوته، درصد اسانس، عملکرد اسانس و تعداد گل از تیمار کاربرد همزمان چای کمپوست× ورمی کمپوست× میکوریزا بدست آمد اثرهای متقابل دوگانه نشان داد که بیشترین وزن خشک بوته 1. 23 گرم از تیمار کاربرد ورمی کمپوست و عدم کاربرد چای کمپوست حاصل شد. نتایج حکایت از آن داشت که کاربرد ورمی کمپوست، چای کمپوست و میکوریزا از طریق در دسترس قرار دادن عناصر غذایی باعث افزایش اجزای عملکرد و بهبود صفات کمّی و کیفی گیاه زولنگ گردید.

بنه (Pistacia atlantica Desf. ) از زیرگونه های پسته و از گیاهان دارویی بومی ایران است. بنه به دلیل داشتن خواص متنوع در طب سنتی کاربرد دارد. این مطالعه به منظور بررسی اثرهای عصاره هیدروالکلی بنه بر پارامترهای خونی موش صحرایی طراحی و انجام شد. تعداد 18 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار با وزن تقریبی 170 تا 240 گرم، به 3 گروه 6 تایی تقسیم شدند. تجویز خوراکی در گروه اول تا سوم به ترتیب با عصاره بنه mg/kg bw200، بنه mg/kg bw400 و آب مقطر (گروه شاهد) به مدت 30 روز از طریق گاواژ انجام شد. سپس نمونه های خون از قلب موش ها گرفته و آزمایش های هماتولوژی روی نمونه ها انجام شد. داده های حاصل با نرم افزار SPSS نسخه 21، آزمون های آنالیز واریانس یک طرفه و توکی آنالیز شدند. تجویز غلظت های مختلف عصاره هیدروالکلی بنه، تعداد گلبول های قرمز (RBC)، تعداد گلبول های سفید (WBC) و غلظت هموگلوبین (Hb) موش های صحرایی را در گروه های آزمایش در مقایسه با گروه شاهد به طور معنی داری بالا برد. به علاوه حجم متوسط گلبول های قرمز خون (MCV) در گروه آزمایش دریافت کننده بنه با غلظت mg/kg bw200 در مقایسه با گروه کنترل به طور معنی داری کاهش یافت؛ اما تأثیری بر سایر پارامترهای خونی نگذاشت (0. 05>P). عصاره بنه تعداد گلبول های قرمز و غلظت هموگلوبین را افزایش داد که می تواند احتمالاً به دلیل افزایش در فرایند خون سازی باشد. همچنین افزایش جمعیت گلبول های سفید خون بعد از تیمار با عصاره بنه، می تواند توانایی بدن را در برابر عوامل پاتوژن افزایش دهد.

به منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف تنش خشکی و نوع کود بر عملکرد کمّی و کیفی گیاه دارویی بابونه آلمانی (Matricaria chamomilla L. ) آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی سازمان جهاد کشاورزی جیرفت در سال 1389 با سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل تنش خشکی در سه سطح 40، 80 و 120 میلی متر تبخیر از طشتک تبخیر کلاسA به عنوان فاکتور اصلی و پنج تیمار کودی شامل شاهد، کود زیستی نیتروکسین، کود زیستی فسفات بارور-2، کود زیستی بیوسولفور و کود گاوی به عنوان کرت های فرعی بودند. صفات اندازه گیری شده شامل (تعداد ساقه اصلی، تعداد شاخه فرعی، ارتفاع بوته، تعداد کاپیتول در بوته، قطر کاپیتول، وزن خشک بوته، وزن گل تر، وزن گل خشک، درصد اسانس و عملکرد کامازولن) بود. نتایج نشان داد که تنش خشکی بر تمام صفات کمّی و کیفی در سطح 1% معنی دار بود. مقایسه میانگین ها نشان داد که آبیاری پس از 120 میلی متر تبخیر، عملکرد را در مقایسه با شاهد 25. 1% کاهش داد. بیشترین میانگین عملکرد و اجزاء عملکرد از تیمار آبیاری پس از 40 میلی متر تبخیر و کاربرد کود گاوی بدست آمد. بیشترین درصد اسانس (0. 685%) و عملکرد اسانس (6. 32 کیلوگرم در هکتار) در تیمار بیوسولفور و تنش متوسط مشاهده شد. بیشترین درصد کامازولن (6. 45%) و عملکرد کامازولن (396. 8 گرم در هکتار) در تنش متوسط و به ترتیب از تیمار کودی نیتروکسین و بیوسولفور حاصل گردید. به طور کلی نتایج نشان داد که در شرایط تنش شدید کود دامی و در شرایط تنش ملایم کود زیستی بیوسولفور مناسب ترین تیمار کودی در تولید بابونه بود.

اسید سالیسیلیک و سلنیوم ترکیب هایی با خواص آنتی اکسیدانی هستند و باعث بهبود رشد گیاهان در شرایط تنش می شوند. به منظور بررسی تأثیر کاربرد اسید سالیسیلیک و سلنیوم بر برخی خصوصیات رویشی و زایشی، عملکرد اسانس و نسبت پتاسیم به سدیم در گیاه دارویی بادرشبویه (Dracocephalum moldavica L. ) در شرایط تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار در شرایط گلخانه در سال 1394 انجام شد. عوامل مورد بررسی شامل کاربرد سلنیوم در سه سطح (عدم مصرف، محلول پاشی با غلظت 20 و 40 میلی گرم در لیتر)، کاربرد اسید سالیسیلیک در دو سطح (عدم مصرف و محلول پاشی با غلظت 0. 5 میلی مولار) و شوری ناشی از کلرید سدیم در دو سطح (عدم شوری و شوری با غلظت 100 میلی مولار) بودند. نتایج نشان داد که تنش شوری صفات تعداد برگ فعال در بوته و ارتفاع بوته را کاهش و تعداد گل و عملکرد اسانس را افزایش داد. نتایج نشان داد که در شرایط تنش شوری، مصرف سلنیوم و اسید سالیسیلیک به تنهایی و به صورت توأم علاوه بر اینکه باعث کاهش اثرهای منفی ناشی از تنش شوری بر صفات ارتفاع بوته و تعداد برگ فعال شد، افزایش عملکرد اسانس را نیز در پی داشت. افزون بر آن، مصرف توأم این دو ماده در شرایط شوری باعث افزایش نسبت پتاسیم به سدیم در برگ نسبت به ریشه شد. نتایج کلی بیانگر این است که محلول پاشی توأم سلنیوم و اسید سالیسیلیک می تواند علائم تنش شوری را در گیاه بادرشبویه تعدیل نماید.

سنگ های ادراری یک بیماری شایع دستگاه ادراری است که بسیاری از افراد جامعه به آن مبتلا می شوند. اگرچه در سال های اخیر داروهای گیاهی و شیمیایی بسیاری به منظور پیشگیری و درمان سنگ های کلیوی عرضه شده است، ولی تاکنون درمان دارویی مؤثر و بی خطر که با روش های غیرتهاجمی منجر به درمان کامل و یا پیشگیری از تشکیل سنگ شود بوجود نیامده است. امروزه به دلیل عوارض جانبی و آثار زیان بخش داروهای شیمیایی، استفاده از فرآورده های گیاهی مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. هدف از انجام این تحقیق، تعیین اثرگذاری عصاره آبی برگ های کرفس کوهی (Kelussia odoratissima Mozaff. ) و کرفس معمولی (Apium graveolens L. ) و همچنین آب ساقه کرفس معمولی بر تشکیل و یا انحلال کلسیم اگزالات می باشد. به منظور مطالعه میزان انحلال و رسوب گذاری نمک کلسیم اگزالات روش های تجزیه ای الکتروشیمیایی و کلاسیک مورد استفاده قرار گرفت. بررسی داده های بدست آمده از آزمایش های تیتراسیون کمپلکس سنجی و هدایت سنجی نشان داد که این عصاره ها علاوه بر تأثیر بر انحلال سنگ کلسیم اگزالات، به میزان قابل توجهی از تشکیل این نوع سنگ نیز ممانعت بعمل می آورند (P<0. 05). نتایج حاصل از مطالعات انجام شده در این پژوهش نشان می دهد که عصاره های آبی برگ های کرفس کوهی و معمولی و همچنین آب ساقه کرفس معمولی می توانند گزینه مناسبی برای پیشگیری از تشکیل سنگ در افراد مستعد و همچنین درمان مبتلایان به سنگ کلیه باشند.

در این مطالعه سعی شد تا به خواص ضد دیابتی شیره خشک گیاه استبرق (Calotropis procera (Willd. ) R. Br. ) به همراه ویتامین C در موش های دیابتی شده توسط STZ پرداخته شود. دیابت در موش های بزرگ آزمایشگاهی توسط تک دوز STZ (50 میلی گرم/کیلوگرم وزن بدن) به صورت تزریق درون صفاقی ایجاد گردید. 30 سر موش نر بالغ نژاد ویستار به طور تصادفی به شش گروه به شرح زیر تقسیم شدند. گروه اول) کنترل، گروه دوم) دیابتی، گروه سوم) موش های دیابتی که با شیره استبرق200 میلی گرم به ازای کیلوگرم وزن بدن تیمار شدند، گروه چهارم) گروهی که توسط شیره استبرق (mg/kg200) و ویتامین C (mg/kg100) تیمار شدند، گروه پنجم) تیمار روزانه توسط شیره استبرق (mg/kg200)، گروه ششم) حیوانات این گروه روزانه با ویتامین C (mg/kg200) تیمار شدند. در پایان دوره 15 روزه فاکتورهای بیوشیمیایی قند خون، کلسترول تام، تری گلیسیرید و هموگلوبین گلیکه (HbA1c) بررسی شد. نتایج نشان داد که میزان قند خون، کلسترول تام، تری گلیسیرید و همگلوبین گلیکه (HbA1c) در گروه دیابتی به طور معنی داری افزایش داشته است. تیمار گروه های دیابتی توسط شیره خشک استبرق و همچنین ترکیب شیره استبرق و ویتامین C باعث کاهش معنی دار میزان فاکتورهای بیوشیمیایی بالا گردید. نتایج نشان داد که شیره استبرق به تنهایی نسبت به گروه چهارم تأثیر بهتری بر فاکتورهای بیوشیمیایی سرم داشته است. بنابراین می توان نتیجه گرفت که شیره خشک گیاه استبرق به تنهایی قادر به کاهش قند خون و همچنین عوارض ناشی از دیابت در افراد دیابتی نوع 1 می باشد.

سیاه دانه (Nigella sativa L. ) گیاهی دارویی و متعلق به خانواده آلاله می باشد. دانه های این گیاه در طب سنتی برای درمان بیماری های آسم، التهاب، دیابت و فشار خون بالا استفاده می شود. کشت سلولی این گیاه به دلیل ترکیب های فعال و کاربرد در پزشکی دارای اهمیت است. در این تحقیق، به منظور بررسی اثر عصاره مخمر و ساکارز بر ویژگی های رشد سلول و صفات بیوشیمیایی کشت سلولی سیاه دانه آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتور اول سه غلظت عصاره مخمر (صفر، 0. 5 و 1 میلی گرم در لیتر) و فاکتور دوم سه غلظت ساکارز (30، 45 و60 گرم در لیتر) انتخاب گردید. پس از گذشت چهار روز از اعمال تیمارها، میزان رشد، آنتوسیانین، مقدار پروتئین محلول، فعالیت آنزیم پراکسیداز، محتوی فنول، غلظت پراکسید هیدروژن و پراکسیداسیون لیپیدهای غشایی ارزیابی شد. نتایج این پژوهش نشان داد که کاربرد عصاره مخمر به تنهایی بر رشد سلول ها مؤثر بود و عصاره مخمر و ساکارز باعث افزایش معنی دار مقدار آنتوسیانین، مقدار پروتئین محلول، محتوی فنول، غلظت پراکسید هیدروژن و پراکسیداسیون لیپیدهای غشایی شد. این در حالیست که فعالیت آنزیم پراکسیداز به صورت معنی داری نسبت به نمونه شاهد کاهش یافت. نتایج نشان داد احتمالاً ساکارز و عصاره مخمر از طریق تأمین منابع غذایی و القاء تنش اکسیداتیو، آثار خود را بر روی سلول های سیاه دانه نشان دادند.

ویتامین ها بسیاری از فرایندهای متابولیکی و بیولوژیکی گیاه را تحت تأثیر قرار می دهند و در سنتز آنزیم ها، اسیدهای نوکلئیک و پروتئین ها به عنوان کوآنزیم در مسیرهای متابولیک آنها شرکت می کنند. به منظور بررسی اثر محلول پاشی تیامین بر رشد، عملکرد، اجزای عملکرد و اسانس گیاه دارویی رازیانه (Foeniculum vulgare Mill. )، آزمایشی در سال 1394 به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه اجرا شد. تیمارها شامل محلول پاشی با تیامین در سه سطح صفر (آب مقطر)، 50 و 100 میکرومول بر لیتر و مراحل محلول پاشی در چهار سطح ساقه دهی، گلدهی، دانه بندی و هر سه مرحله بودند. نتایج نشان داد که اثر تیامین بر تمام صفات مورد ارزیابی معنی دار شد. به طوری که غلظت 50 میکرومول بر لیتر تیامین بیشترین اثر افزایشی را بر تعداد ساقه های فرعی، تعداد چتر در بوته، تعداد چترک در چتر، تعداد دانه در چترک، عملکرد دانه و عملکرد اسانس داشت و غلظت 100 میکرومول بر لیتر بیشترین اثر افزایشی را بر ارتفاع بوته، وزن هزاردانه، عملکرد بیولوژیک و درصد اسانس نسبت به شاهد داشت. اثر مراحل محلول پاشی بر تعداد چترک در چتر، تعداد دانه در چترک و وزن هزاردانه معنی دار شد و بیشترین مقادیر آنها با محلول پاشی تیامین در هر سه مرحله (ساقه دهی، گلدهی، دانه بندی) بدست آمد. اثرهای متقابل تیمارهای مورد ارزیابی بر هیچ یک از صفات معنی دار نشد. به طور کلی، نتایج این آزمایش نشان داد که محلول پاشی گیاه رازیانه با غلظت های 50 و 100 میکرومول در لیتر تیامین در مراحل ساقه دهی، گلدهی و دانه بندی می تواند باعث بهبود عملکرد دانه و عملکرد اسانس گیاه رازیانه شود.

به منظور بررسی تأثیر کاربرد متانول و تاریخ کاشت بر عملکرد دانه و میوه، درصد عملکرد روغن و ترکیب اسیدهای چرب گیاه دارویی کدو پوست کاغذی، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 93-1392 اجرا شد. سه تاریخ کاشت شامل اول اردیبهشت، اول خرداد و اول تیر به عنوان عامل اصلی و کاربرد متانول با غلظت 30% حجمی در چهار زمان محلول پاشی شامل شاهد (عدم مصرف)، قبل از مرحله زایشی، بعد از مرحله زایشی و مرحله دانه بندی به عنوان عامل فرعی مطالعه گردید. نتایج پژوهش نشان داد اثر متقابل تاریخ کاشت و کاربرد متانول بر صفات عملکرد دانه در میوه، وزن خشک دانه، عملکرد میوه، وزن هزاردانه، درصد روغن و ترکیب اسیدهای چرب در سطح احتمال 1% معنی دار بود. بیشترین عملکرد دانه، وزن خشک دانه، عملکرد میوه و درصد روغن در محلول پاشی متانول قبل از مرحله زایشی در تاریخ کشت اول تیرماه حاصل شد. بیشترین وزن هزاردانه (1155. 6 گرم) متعلق به تیمار محلول پاشی متانول بعد از مرحله زایشی در تیرماه بود. تیمارهای محلول پاشی در مرحله دانه بندی در تاریخ کشت سوم و نیز عدم مصرف متانول در تاریخ کشت دوم بیشترین میزان اسید اولئیک را نشان دادند. بیشترین میزان اسیدهای چرب لینولئیک (43. 36%)، لینولنیک (1. 86%) و پالمتیک (21. 20%) به ترتیب در تاریخ های کشت خرداد، تیر و اردیبهشت و تحت محلول پاشی متانول بعد از مرحله زایشی بدست آمد. تیمار شاهد نیز در تاریخ کشت اول بیشترین میزان اسید استئاریک (11. 50%) را نشان داد. به طور کلی کاشت کدو پوست کاغذی در تیرماه همراه با محلول پاشی متانول قبل از مرحله زایشی به منظور افزایش عملکرد و محلول پاشی بعد از مرحله زایشی با هدف بهبود کیفی برخی ترکیب های روغن آن توصیه می گردد.

در این تحقیق برای اولین بار عصاره کلروفرمی قسمت های هوایی گیاه Eryngium noeanum Boiss. متعلق به خانواده چتریان بررسی گردید. اندام های هوایی این گونه گیاهی در فصل گلدهی از فارس-استهبان جمع آوری شد. خالص سازی عصاره خام به وسیله کروماتوگرافی ستونی بر روی سیلیکاژل با گرادیان حلال n-هگزان-اتیل استات انجام شد. در پایان کروماتوگرافی ستون با متانول شسته شد. اجزا مشابه مطابق آنالیز TLC به هم اضافه شدند تا در نهایت 8 جزء بدست آمد. دو ترکیب شناخته شده بتا-استیگماسترول و زانتوتوکسین جداسازی گردید. ترکیب بتا-استیگماسترول از خالص سازی جزء 3 با نسبت حلال n-هگزان: اتیل استات (1: 6) به مقدار mg30 جداسازی شد که 7/0% از عصاره را تشکیل می دهد. در نتیجه خالص سازی جزء 6 عصاره با استفاده از کروماتوگرافی ستونی و لایه نازک در نسبت حلال n-هگزان: اتیل استات (1: 4) ترکیب زانتوتوکسین به مقدار mg8 بدست آمد که تنها 0. 2% از عصاره را تشکیل می دهد. ساختار ترکیب ها توسط روش های اسپکتروسکوپی شامل1H NMR، 13C NMR، COSY، DEPT، HMQC و طیف جرمی تعیین شد و در نهایت از طریق مقایسه داده های طیفی آنها با داده های گزارش شده در منابع معتبر علمی تأیید گردید.