حیات
سال:1389 | دوره:16 | شماره:2 |تعداد مقالات:10

زمینه و هدف: سطح نامناسب سلامت جسمی و روانی مصدومان شیمیایی می تواند افت کیفیت خواب را در آنان به دنبال داشته باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان تاثیر به کارگیری مدل مراقبت پی گیر بر کیفیت خواب مصدومان شیمیایی مبتلا به برونشیولیت انسدادی انجام گرفته است.روش بررسی: در یک کارآزمایی بالینی، 62 مصدوم شیمیایی مبتلا به برونشیولیت انسدادی مراجعه کننده به درمانگاه فوق تخصصی ریه بیمارستان بقیه اله الاعظم (عج) تهران در زمستان 1386 به روش در دسترس انتخاب و با تخصیص تصادفی به دو گروه آزمون و شاهد تقسیم شدند و الگوی مراقبت پی گیر به مدت دو ماه در گروه آزمون اجرا شد. کیفیت خواب با استفاده از پرسشنامه کیفیت خواب پیتزبورگ (PSQI) در دو نوبت، قبل و بعد از مداخله اندازه گیری شد. برای تجزیه و تحلیل یافته ها از آمارهای توصیفی و استنباطی (آزمون های t مستقل و t زوجی) در نرم افزار SPSS v.15 استفاده گردید.یافته ها: قبل از مداخله بین نمرات کلی کیفیت خواب مصدومان شیمیایی و مقیاس های آن اختلاف آماری معناداری مشاهده نشد. اما بعد از مداخله بین میانگین نمرات مقیاس های کیفیت ذهنی خواب، اختلالات خواب، میزان داروی خواب آور مصرفی و همچنین نمره کلی کیفیت خواب دو گروه اختلاف آماری معناداری به وجود آمد که حاکی از بهبود نسبی کیفیت خواب گروه آزمون بود .(p<0.05) در حالی که بین میانگین نمرات سایر مقیاس های پرسشنامه کیفیت خواب در دو گروه تفاوت معناداری پس از مداخله مشاهده نگردید.(p>0.05) نتیجه گیری: به کارگیری مدل مراقبت پی گیر، اثرات مثبتی بر کیفیت خواب مصدومان شیمیایی مبتلا به برونشیولیت انسدادی داشت. لذا به نظر می رسد استفاده از الگوی مراقبت پی گیر در بهبود کیفیت خواب این عزیزان مفید واقع گردد.

زمینه و هدف: اجتماعی شدن فرایندی است که در سراسر زندگی انسان ها جریان دارد. این پدیده در حرفه پرستاری با برنامه های آموزش رسمی آغاز می شود و با ورود فرد به محیط های کاری تداوم می یابد. اجتماعی شدن حرفه ای به عنوان فرایند یادگیری دانش، مهارت ها، درونی سازی ارزش ها، باورها و هنجارهای حرفه و شکل گیری هویت حرفه ای تعریف می شود. هدف این مطالعه روشن سازی مفهوم اجتماعی شدن حرفه ای، و درک و شناخت بیشتر ویژگی ها، پیشایندها و پیامدهای آن در پرستاری می باشد.روش بررسی: در این مطالعه از رویکرد تحلیل مفهوم تکاملی Rodgers استفاده شده است. متون منتشر شده بین سال های 1995 تا 2009 میلادی در مورد اجتماعی شدن حرفه ای در علوم سلامت، به ویژه پرستاری، از پایگاه های اطلاعاتی علمی جستجو شد. پس از اعمال معیارهای ورود و نمونه گیری نهایی، 4 کتاب و 47 مقاله در حیطه پرستاری و علوم سلامتی انتخاب شدند و مورد بررسی و تحلیل عمیق قرار گرفتند. فرایند تحلیل تحت نظارت و بازبینی دو نفر از اساتید صاحب نظر در زمینه تحلیل مفهوم انجام شد.یافته ها: تحلیل مفهوم مورد مطالعه نشان داد که اجتماعی شدن حرفه ای فرایندی پیچیده است که با 4 ویژگی یادگیری، تعامل، تکامل و سازگاری مشخص می شود. همچنین، از مهم ترین پیشایندهای مفهوم می توان به اهمیت برنامه های آموزشی جامع، الگوهای نقشی شایسته، فراهم بودن فرصت کسب تجربه در عرصه و ارایه بازخوردهای سازنده در دوران آموزشی و محیط های کاری اشاره کرد. پیامدهای اجتماعی شدن حرفه ای بسیار گسترده، متغیر و متاثر از عوامل شخصی، سازمانی و موقعیتی است. اجتماعی شدن حرفه ای با نتایج مطلوب و گاهی نیز با تبعات ناخوشایند همراه است.نتیجه گیری: اجتماعی شدن حرفه ای فرایندی اجتناب ناپذیر، پیچیده، متغیر، پویا، دائمی و در عین حال غیر قابل پیش بینی است. ادبیات موجود نشان می دهد که اجتماعی شدن حرفه ای همیشه نتایج مطلوب به همراه ندارد، به ویژه این که در برخی متون، پیامدهای منفی آن بسیار برجسته و نگران کننده ذکر شده است. از این رو، اجتماعی شدن موثر در حرفه پرستاری مستلزم فراهم بودن شرایط و تمهیدات در عرصه آموزش و خدمات است. این مطالعه، ضمن تشریح و روشن سازی اهمیت، قلمرو و کاربرد مفهوم اجتماعی شدن در حرفه پرستاری، آغازی برای تحقیق و توسعه بیشتر مفهوم، و گسترش دانش پرستاری خواهد بود.

زمینه و هدف: مرگ و میر ناشی از پنومونی وابسته به تهویه مکانیکی حدود 25 تا %30 می باشد و رخداد پنومونی باعث افزایش طول مدت بستری تا 13 روز می شود. در بخش های ویژه چندین راهبرد کلی جهت کاهش بروز پنومونی وجود دارد. هدف از این پژوهش تعیین میزان تاثیر ورزش های تنفسی غیرفعال برنامه ریزی شده (طی 72 ساعت اول بستری) در پیشگیری از پنومونی وابسته به دستگاه تهویه مکانیکی در بیماران کمایی است.روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه نیمه تجربی یک سوکور و دارای دو گروه شاهد و آزمون است که در بیمارستان مرکز ترومای شهر زنجان در سال 1387 انجام گرفته است. با نمونه گیری غیرتصادفی (در دسترس) 76 بیمار انتخاب و به طور یک در میان در گروه آزمون و شاهد قرار داده شدند. ابزار جمع آوری داده ها چک لیست کنترل درجه حرارت، ظاهر ترشحات ساکشن شده، کشت خلط، شمارش گویچه های سفید خون و رادیوگرافی قفسه سینه بود. در ابتدای پژوهش وضعیت متغیرهای یاد شده در هر دو گروه ثبت شد. سپس در گروه آزمون ورزش های تنفسی غیرفعال برنامه ریزی شده که شامل دق و لرزندان قفسه سینه بود، به مدت 5 دقیقه هر 6 ساعت برای سه روز و به مدت 10 دقیقه هر  6ساعت یک بار برای سه روز دیگر انجام گرفت. در طول اجرای برنامه در روز سوم و روز ششم، اندازه گیری مجدد در هر گروه انجام گرفت. در طی این مدت گروه شاهد از مراقبت های معمول برخوردار بود. سپس نتایج دو گروه مقایسه شد.یافته ها: دو گروه در روز سوم و ششم پژوهش از جهت ظاهر ترشحات ساکشن شده، شمارش گویچه های سفیدخون و در روز ششم به لحاظ درجه حرارت و نتایج رادیوگرافی قفسه سینه (از نظر ابتلا به پنومونی) اختلاف آماری معنادار داشتند. در دو گروه به لحاظ نتایج کشت خلط در روز سوم و ششم اختلاف معنادار آماری دیده نشد.نتیجه گیری: در این مطالعه ورزش های تنفسی غیرفعال برنامه ریزی شده به مدت 5 دقیقه هر 6 ساعت یک بار برای 3 روز و به مدت 10 دقیقه هر 6 ساعت برای سه روز دیگر سبب پیشگیری از پنومونی وابسته به دستگاه تهویه مکانیکی در بیماران کمایی شده است. پیشنهاد می شود این ورزش های برنامه ریزی شده به عنوان یک مراقبت پرستاری در 72 ساعت اول در بیماران کمایی به کار برده شود.

زمینه و هدف: استئوپروز از بیماری های شایع دوران میان سالی و سالمندی است که عوامل خطر متعددی با آن مرتبطند. این مطالعه با هدف مقایسه شیوه زندگی در زنان یائسه با تراکم استخوانی طبیعی و غیر طبیعی انجام یافته است.روش بررسی: این مطالعه موردی - شاهدی در مورد18  خانم یائسه انجام گرفت. 33 نفر برای گروه مورد (تراکم استخوانی غیر طبیعی) 48 نفر برای گروه کنترل (تراکم استخوانی طبیعی) از واجدین شرایط دارای پرونده در بیمارستان شریعتی دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1385، با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. اطلاعات لازم از طریق پرسشنامه جمع آوری شد و شاخص های بدنی تعیین گردید. سنجش تراکم معدنی استخوان (مندرج در پرونده بیماران) به روش DXA بر روی ستون فقرات کمری و استخوان ران انجام یافته بود. آنالیزداده ها در نرم افزار SPSS v.13 و با تست هایX2 ، t - test و نسبت های شانس خام و تعدیل شده با حدود اطمینان %95 انجام یافت.یافته ها: میانگین متغیرهای وزن (P<0.001)، (P=0.22) BMI، تعداد حاملگی (P=0.002)، تعداد فرزندان (P=0.004)، مدت شیردهی (P=0.002)، دریافت کلسیم غذایی (P£0.001)، دوره دریافت مکمل کلسیم(P=0.002)  و دوره دریافت مکمل ویتامین (P=0.006) D، در گروه های مورد و شاهد تفاوت معنادار داشتند. سن شروع قاعدگی، سن منوپوز، سابقه فعالیت ورزشی، مصرف چای، مصرف نوشابه، و سیگار در دو گروه تفاوت معنادار نداشتند. در مجموع میانگین نمره شیوه زندگی گروه شاهد نسبت به گروه مورد به طور معناداری بیشتر بود(P=0.037) .نتیجه گیری: مقایسه میانگین امتیازات کسب شده از متغیر شیوه زندگی در گروه مورد و شاهد حاکی از شیوه زندگی نامناسب تر در گروه مورد است. در تحلیل چند متغیره تنها عامل خطر ابتلا به استئوپروز دریافت ناکافی کلسیم بود(P=0.002) . لذا توجه به دریافت کافی کلسیم به منظور پیشگیری از استئوپروز حایز اهمیت است.

زمینه و هدف: انجام تحقیقات جهت مشخص نمودن عوامل مرتبط با چاقی به طور جداگانه در سنین باروری و یائسگی به نظر ضروری می رسد. هدف این مطالعه تعیین شیوع اضافه وزن، چاقی عمومی و آندروئیدی و عوامل مرتبط با آن در زنان یائسه و غیر یائسه بوده است.روش بررسی: نوع مطالعه مقطعی توصیفی - تحلیلی است که در مورد  610نفر از زنان20 - 65  سال شهری و روستایی اسلام شهر در سال 1383 انجام گرفته است. داده ها از طریق مصاحبه حضوری جمع آوری گردید. اندازه گیری وزن، قد، دور کمر و دور باسن نیز انجام یافت. نمایه توده بدن از تقسیم وزن به قد (kg/m2) و نسبت دور کمر به دور باسن از تقسیم دور کمر به دور باسن محاسبه گردید. نمایه توده بدن بیشتر از 24.9 و کمتر از 30 به عنوان اضافه وزن و بیشتراز 29.9 به عنوان چاقی عمومی و نسبت دور کمر به دور باسن بیشتر از 0.846 به عنوان چاقی مرکزی در نظر گرفته شد.یافته ها: در زنان یائسه و غیر یائسه شیوع اضافه وزن و چاقی عمومی به ترتیب 90.6 و %72.6 و شیوع چاقی مرکزی به ترتیب 75 و %41.9 بود که این اختلافات معنادار است. زنان یائسه با سطح سواد کمتر به طور معناداری ابتلا بالاتر به هر دو نوع چاقی را نشان دادند. همچنین، زنان یائسه با تعداد بارداری بیشتر چاقی آندروئیدی بیشتری داشتند. در زنان غیر یائسه نیز افراد با سطح سواد کمتر یا خانه دار ابتلا بالاتر به هر دو نوع چاقی را داشتند. همچنین، در این زنان افراد با تعداد بارداری بالاتر شیوع کمتر چاقی عمومی و ابتلا بالاتر به چاقی آندروئیدی را نشان دادند. علاوه بر آن، در این زنان با افزایش سن شیوع چاقی آندروئیدی افزایش و با انجام فعالیت بدنی ابتلا به این نوع چاقی کاهش نشان داد.نتیجه گیری: یافته های بررسی حاضر نشان داد که درصد بالایی از زنان مورد مطالعه مبتلا به چاقی عمومی و آندروئیدی هستند که آنان را در معرض خطر ابتلا به بیماری های مختلف قرار می دهد.

زمینه و هدف: بروز تضاد در سازمان های مراقبت بهداشتی با توجه به پیچیده بودن سازمان، فراوانی و تنوع تعاملات، تخصص ها، نقش ها و ماهیت سلسله مراتب، بیشتر است. گرچه تضاد همیشه مخرب و مضر نیست و درجه معینی از آن می تواند موجب بهبود خدمات شود؛ اما افزایش سطح تضاد یا مزمن شدن آن نیز موجب بروز اختلال می شود و به همین جهت مدیریت و کنترل تضاد امری ضروری است. این مطالعه به منظور بررسی ارتباط درونی مفاهیم الگوی کنترل تضاد صورت گرفته است.روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه مقطعی است که در آن پرسشنامه ای جهت بررسی ارتباط درونی مفاهیم الگوی کنترل تضاد تدوین و توسط 290 پرستار شاغل در بیمارستان های سه دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مستقر در تهران تکمیل گردید. روایی پرسشنامه به وسیله خبرگان بررسی و انسجام درونی آن (a=0.81) تایید گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی (جداول توزیع فراوانی) و تحلیلی (آزمون همبستگی اسپیرمن) در بسته آماری برای علوم اجتماعی (SPSS) انجام یافت. طرح پژوهش در کمیته اخلاق در پژوهش دانشگاه علوم پزشکی تهران بررسی و تایید شد. رضایت آگاهانه نیز از کلیه شرکت کننده ها اخذ گردید.یافته ها: دامنه سنی افراد بین 22 تا53  سال (34.5±8.2) بود. اکثر پرستاران مورد مطالعه زن(%88.6) ، متاهل (%57.6) و در سمت پرستار (%84.8) بودند. از منظر اکثر پرستاران تضاد به معنای ناهماهنگی، عدم تفاهم و اختلاف و برای کم ترین آنان تضاد به معنای خشونت و مسایل دشوار بوده است. واکنش %41.4 نمونه های پژوهش در هنگام مواجهه با تضاد مذاکره بود. اما عصبانی شدن، کناره گیری، گذشت کردن، نادیده گرفتن و قبولاندن ایده های خود به فرد مقابل نیز از واکنش های پرستاران به تضاد بود. از نظر نمونه های پژوهش موثرترین عوامل در ایجاد یا کنترل تضاد به ترتیب تعامل و درک (%32.4)؛ شخصیت و خصوصیات فردی پرستار (%26.6) و شرایط شغلی(%21.7) می باشند. تعامل که متغیر مرکزی الگوی کنترل تضاد معرفی شده است، در این مطالعه نیز با پنج متغیر اصلی دیگر ارتباط معنادار دارد.نتیجه گیری: ارتباطات و تعامل ناکافی و مخدوش مهم ترین عامل در بروز تضاد است که پرستاران و مدیران آن ها با درک این مطلب، باید در صدد بهبود مجاری ارتباطی افراد در سازمان و آموزش کارکنان جهت برقراری ارتباط موثر با یکدیگر باشند. این امر به درک متقابل کارکنان کمک نموده و از سوء برداشت ها و کج فهمی ها که زمینه ساز بروز تضاد است می کاهد. همچنین با شناخت سایر عوامل و متغیرهای موثر بر بروز و کنترل تضاد، آن ها می توانند ضمن تعدیل شرایطی که منجر به بروز تضاد می شود از روش های موثرتری برای حل تضاد بهره بگیرند.

زمینه و هدف: اضطراب شایع ترین واکنش روانی در پاسخ به استرس می باشد و همه انسان ها درمواجهه با موقعیت های تهدیدکننده زندگی نظیر روش های تشخیصی تهاجمی آن را تجربه می کنند. یکی از شایع ترین روش های تشخیصی و درمانی روزافزون در بیماری های قلبی، کاتتریسم قلبی می باشد که باعث افزایش سطح اضطراب بیماران می شود. مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان تاثیر آرام سازی عضلانی بنسون بر سطح اضطراب بیماران در انتظار کاتتریسم قلبی انجام گرفته است.روش بررسی: در یک کارآزمایی بالینی140  بیمار در انتظار کاتتریسم قلبی بستری در بخش های قلب بیمارستان امام خمینی (ره) تهران به روش در دسترس انتخاب و با تخصیص تصادفی به دو گروه آزمون و شاهد تقسیم شدند. ابزار جمع آوری داده ها شامل پرسشنامه اطلاعات فردی و برگه خودگزارش دهی سطح اضطراب و روش گردآوری اطلاعات مصاحبه و خودگزارش دهی مددجو بود. ابتدا یک ساعت قبل از کاتتریسم قلبی سطح اضطراب بیماران مورد پژوهش در دو گروه ثبت شد. سپس از گروه مداخله خواسته شد که به مدت بیست دقیقه نوار ضبط شده دستورالعمل انجام آرام سازی عضلانی بنسون را از طریق گوشی وهدفون بشنوند و بلافاصله پس از اجرای مداخله در این گروه مجددا سطح اضطراب آنان اندازه گیری و ثبت گردید. در گروه شاهد تنها مراقبت های استاندارد پرستاری انجام یافت و سطح اضطراب آنان یک بار یک ساعت قبل و یک بار بلافاصله قبل از کاتتریسم قلبی اندازه گیری و ثبت شد. تجزیه و تحلیل داده ها توسط نرم افزار SPSS و آزمون های آماری کای دو، فیشر، من ویتنی و ویلکاکسون انجام گرفت.یافته ها: دو گروه از نظر ویژگی های فردی نظیر سن و جنس و سطوح اضطراب یک ساعت قبل از کاتتریسم قلبی با یکدیگر همسان بودند. پس از انجام مداخله سطح اضطراب بیماران کاهش معناداری یافت (0.001>p) در حالی که در گروه شاهد در مرحله پس آزمون این میزان بیشتر شد. یافته های این پژوهش نشان داد که بلافاصله قبل از کاتتریسم قلبی بین دو گروه اختلاف آماری معناداری به لحاظ سطح اضطراب وجود دارد (0.001>p).نتیجه گیری: بر اساس نتایج این پژوهش، آرام سازی عضلانی بنسون به طور معناداری موجب کاهش سطح اضطراب بیماران در انتظار کاتتریسم قلبی می شود و پرستاران می توانند از این روش برای کاهش سطح اضطراب بیماران در انتظار روش های تشخیصی تهاجمی استفاده نمایند.

زمینه و هدف: دیدگاه پرستاران نسبت به جو سازمانی از مهم ترین عوامل موثر بر رضایت شغلی و کیفیت عملکرد آنان در ارایه مراقبت ها می باشد. جو سازمانی نگرش و رفتار کارکنان را هم به صورت مثبت مانند بهره وری، رضایت شغلی و انگیزش و هم به صورت منفی مانند غیبت از کار، ترک خدمت و حوادث شغلی تحت تاثیر قرار می دهد. این مطالعه با هدف تعیین عمده ترین عوامل موثر بر دیدگاه پرستاران نسبت به جو سازمانی انجام گرفته است.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی که در پاییز 1388 انجام گرفت، 140 نفر از پرستاران شاغل در بخش های مختلف 4 بیمارستان دولتی در سطح شهر تهران که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده بودند، پرسشنامه جو سازمانی را تکمیل کردند. این پرسشنامه که از 25 سوال 5 رتبه ای تشکیل شده برای بررسی ابعاد مختلف جو سازمانی مانند آموزش در محیط کار، نحوه ارتباط با همکاران و مدیران پرستاری، میزان همکاری گروهی، نحوه نظارت سرپرست، ارتقای شغلی، قوانین و استاندارهای حاکم و ... در مراکز بهداشتی، توسط  (1984) HE.Munnساخته شده است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون های آماری توصیفی در نرم افزار SPSS v.13 استفاده شد.یافته ها: مهم ترین ابعاد جو سازمانی از دیدگاه پرستاران شامل نحوه نظارت سرپرست (%31.4)، ارتباط و حمایت همکاران  (%19.26)و مهارت در انجام کارها (%17) بوده است. مهم ترین عوامل تاثیرگذار منفی بر دیدگاه پرستاران نسبت به جو سازمانی شامل فقدان پاداش و تشویق (%49.3)، حجم کاری نامتناسب (%49.3) عدم دخالت در تصمیم گیری های مهم بخش(%39.3)  و عمده ترین عوامل تاثیرگذار مثبت شامل داشتن اطلاعات کافی در انجام کارها(%63.6) ، ارتباط خوب و حمایت همکاران (%47.9) و ارتباط خوب با مسوول بخش (%40.7) می باشد.نتیجه گیری: تجزیه و تحلیل اطلاعات نشان می دهد که دارا بودن اطلاعات تخصصی مهم ترین عامل موثر بر دیدگاه پرستاران نسبت به جو سازمانی می باشد. فقدان پاداش و تشویق (عامل منفی) و ارتباط خوب با همکاران (عامل مثبت) در رده های بعدی از نظر میزان تاثیر قرار دارند. بر این اساس افزایش برگزاری دوره های آموزشی، به کارگیری ساز و کارهای ارتباطی موثر و ایجاد سیستم حمایتی تشویقی در بیمارستان ها می تواند با ایجاد یک جو سازمانی مطلوب، از میزان نارضایتی شغلی و میزان غیبت و ترک خدمت پرستاران کاسته و میزان بهره وری و کیفیت ارائه خدمات به بیماران را بهبود بخشد.