زمینه و هدف: میزان وقوع سرطان مری در مردان نسبت به زنان 3 برابر بیشتر بوده و پیش آگهی آن در زنان بهتر از مردان می باشد. علاوه بر آن تحقیقاتی در رابطه با ارتباط رسپتورهای هورمون های جنسی و رشد تومور سرطان مری در حیوانات آمایشگاهی صورت گرفته است که امکان ارتباط سرطان مری را با هورمون های جنسی تقویت کرده اند. این پژوهش با هدف بررسی وجود گیرنده های استروژن و پروژسترون در کارسینوم سلول سنگفرشی مری و ارتباط آن با بقا بیماران، انجام شده است.مواد و روش ها: در این مطالعه 100 بیمار مبتلا به سرطان سلول سنگفرشی مری (SCC) بدون متاستاز که در بیمارستان های شهدا تجریش، امام خمینی، طالقانی و بقیه اله الاعظم (عج) تحت عمل جراحی ازوفاژکتومی قرار گرفته بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. شناسایی رسپتورها به روش (LSAB) Labelled Strep Avidin Biotin انجام شد و ارتباط بین وجود رسپتورهای استروژنی و پروژسترونی با جنس، مرحله پیشرفتگی تومور (stage)، محل تومور و بقا بیمار مورد بررسی قرار گرفت. تست های آماری Fisher’s exact test, t-Test, chi-square برای تجزیه و تحلیل اطلاعات به کار گرفته شد و برای تعیین طول عمر از روش کاپلان مایر و Log Rank test استفاده گردید. مقادیر P<0.05 از لحاظ آماری معنادار در نظر گرفته شد.یافته ها: در این مطالعه 50 بیمار مرد و 50 بیمار زن مبتلا به سرطان سلول سنگفرشی مری (SCC) بدون متاستاز مورد بررسی قرار گرفتند. هیچ یک از نمونه ها از نظر گیرنده استروژنی مثبت نبودند و %14 موارد پروژسترون رستپور مثبت بودند. در گروهی که گیرنده پروژسترون مثبت بودند، نسبت زنان 25 درصد بیشتر از گروهی بوده که گیرنده پروژسترون منفی داشتند (P=0.08). دامنه سنی بیماران در گروه PR مثبت بین 79-40 سالگی و در گروه PR منفی بین 85-32 سالگی بود و سن متوسط در گروه PR مثبت 54.7±12.1 سال و در گروه PR نفی، 59.4±11.8 سال بود (P=0.1). از لحاظ محل تومور، درگیری غدد لنفاوی، عمق تهاجم و گرید تومور اختلاف آماری معناداری بین بیمارانی که گیرنده پروژسترونی داشتند و آنهایی که گیرنده منفی بودند، وجود نداشت. از نظر طول عمر بیماران نیز در گروه گیرنده منفی، طول عمر متوسط 10.3 ماه و در گروه PR مثبت 15.8 ماه بود (P=0.68).نتیجه گیری: در این مطالعه در بیماران مبتلا به سرطان سلول سنگفرشی مری رسپتورهای یافت نشد و در تعدادی از آنها که رسپتورهای پروژسترونی وجود داشت، ارتباط آماری معناداری بین پیش آگهی و مشخصات تومور با وجود رسپتورها یافت نشد. با این وجود توصیه به انجام مطالعات وسیع تری در این رابطه می گردد.