علوم پزشکی زانکو
سال:1393 | دوره:15 | شماره:45 |تعداد مقالات:9

زمینه و هدف: در عصر حاضر، به دلیل کاربردهای گسترده نانوذرات نقره، ورود آن ها به محیط زیست افزایش یافته است. در این راستا، ورود این نانومواد به محیط زیست قابلیت تاثیر بر موجودات زنده از جمله ماهی ها را خواهد داشت. از این رو هدف از این مطالعه، بررسی آسیب شناسی بافتی ناشی از نانوذرات نقره بر بافت آبشش ماهی گورخری (Danio rerio) می باشد.روش بررسی: در این تحقیق، سه غلظت غیر کشنده نانو ذرات نقره استفاده شد که عبارت بودند از: 0.0015، 0.00375، 0.0075 و 0.015 میلی گرم در لیتر، همچنین گروه شاهد در نظر گرفته شد. برای انجام مطالعه بافت شناسی کلاسیک، نمونه ها آماده سازی و رنگ آمیزی هماتوکسیلین- ائوزین شده و بوسیله میکروسکوپ نوری عکس برداری صورت گرفت.یافته ها: بررسی های آسیب شناسی بافت آبشش نشان داد که در برابر نانوذرات نقره عوارضی نظیر: خمیدگی تیغه های ثانویه، هایپرتروفی تیغه های ثانویه، افزایش ترشح موکوس، افزایش بهم چسبیدگی در لاملاهای ثانویه، هایپرپلازی و در نهایت نکروز افزایش می یابد. اگرچه تغییرات آسیب شناسی بافتی مشاهده شده در تمامی گروه ها وجود داشت، اما شدت این تغییرات با افزایش غلظت نانوذرات نقره افزایش یافت.بحث و نتیجه گیری: با توجه به تغییرات ایجاد شده در بافت آبشش ماهی گورخری در غلظت های مختلف نانوذرات نقره در مقایسه با گروه کنترل همچون هایپرپلازی، هایپرتروفی و در نهایت نکروز، می توان گفت؛ نانوذرات نقره می تواند اثرات قابل توجهی بر بافت آبشش ماهی داشته باشد. برای همین مطالعات آسیب شناسی می تواند به عنوان ابزار ساده و مناسبی جهت ارزیابی تاثیر آلاینده های محیطی بر ماهی ها استفاده شود.

زمینه و هدف: استخراج DNA، اولین مرحله در اجرای تحقیقات مهندسی ژنتیک می باشد و بدست آوردن پروتکل مناسب برای تهیه یک DNA خالص، اهمیت بسزایی در تحقیقات مهندسی ژنتیک دارد؛ به همین دلیل برای آن روش های گوناگونی ارائه شده است. در تحقیق حاضر، چهار روش مختلف استخراج DNA از باکتری های گرم منفی و گرم مثبت از لحاظ کارایی هر کدام از روش ها و مقایسه آن ها با یکدیگر، مورد بررسی و آزمون قرار گرفته است. هدف این مقاله، دستیابی به روشی سریع تر و کم هزینه تر استخراج DNA ژنومی برای باکتری های گرم مثبت و گرم منفی است.روش بررسی: در این مطالعه، از باکتری های استافیلوکوکوس اورئوس و ویبریوکلرا سوسپانسیون های باکتری، معادل کدورت نیم مک فالند تهیه شد. سپس به چهار روش: کیت تجاری، جوشاندن، فنل-کلروفرم و روش دترجنت رختشویی، DNA استخراج و هر کدام از روش ها در قالب طرح کامل تصادفی سه بار تکرار شد. غلظت های نمونه های استخراج شده با استفاده از دستگاه نانودراپ و ژل الکتروفورز اندازه گیری شد. در ادامه، جهت بررسی کارایی DNA استخراج شده در انجام فرایندهای پایین دستی، تست های REP PCR، PCR و ERIC PCR اختصاصی برای باکتری های نام برده انجام شد.یافته ها: بررسی غلظت DNA های استخراج شده، نشان دهنده تفاوت چشمگیر میان باکتری های گرم مثبت و گرم منفی بود؛ همچنین تجزیه واریانس، تفاوت معنی داری بین این چهار روش نشان داد. انجام فرایندهای پایین دستی نشان داد: همه روش های نام برده به غیر از روش دترجنت رختشویی، برای انجام PCR در غلظت های معین مناسب می باشند؛ در روش REP PCR، DNAهای استخراج شده به روش های جوشاندن، فنل-کلروفرم و کیت تجاری نتایج مورد انتظار را نشان دادند. روش ERIC PCR با DNA های استخراج شده در روش کیت تجاری باندهای مورد نظر را نشان داد ولی در سایر روش ها هیچ باندی مشاهده نشد.بحث و نتیجه گیری: از یافته های این تحقیق می توان نتیجه گرفت، با وجود حساسیت بیشتر پروتکل کیت تجاری سیناژن در مقایسه با سه روش دیگر، در مقابل، با توجه به زمان و هزینه کمتر و راندمان تقریبا مشابه دو روش فنول کلروفرم و جوشاندن خصوصا روش جوشاندن، می توان از این روش برای استخراج DNA در باکتری های گرم منفی و مثبت استفاده کرد.

زمینه و هدف: امروزه آلودگی خاک و محیط های آبی به فلزات سنگین، به مشکلی جدی برای سلامت بشر تبدیل شده است. این آلودگی ها می تواند توسط محصولات کشاورزی و از جمله گیاهان دارویی جذب و به علت مصرف رو به افزایش گیاهان دارویی، وارد بدن انسان شوند. هدف از انجام این تحقیق، بررسی آلودگی گیاهان دارویی پر مصرف شهرستان خرم آباد با فلزات سنگین می باشد.روش بررسی: ده نمونه گیاهی پر مصرف در سال 1388، از عطاری های خرم آباد تهیه شد. برای این کار، پرسشنامه ای تهیه و مشخصات نمونه ها ثبت شد که شامل ده گونه مختلف می باشد. برای استخراج فلزات سنگین، از روش leachingg با اسید نیتریک استفاده شد. برای اندازه گیری کادمیوم، کروم، مس و سرب از روش جذب اتمی الکتروترمال و برای اندازه گیری جیوه، از روش جذب اتمی بخار سرد استفاده شد.یافته ها: نتایج بدست آمده نشان داد که میزان کروم، مس، سرب و احتمالا جیوه، در این نمونه ها از حد مجاز (کروم 2، مس 150، سرب 10، کادمیوم 0.3 و جیوه 0.5 میلی گرم بر کیلوگرم) بالاتر نمی باشد؛ در حالیکه آلودگی به کادمیوم، در همه نمونه های شیرین بیان و برخی از نمونه های مرزه و سنا مشاهده شد.بحث و نتیجه گیری: به علت وجود آلودگی به کادمیوم و احتمال آلودگی به جیوه در برخی از گیاهان دارویی پر مصرف، باید مصرف این گیاهان با احتیاط بیشتری صورت گیرد.

زمینه و هدف: آلودگی محیط های آبی توسط فلزات سنگین، توجه جهانی را به خود جلب کرده است؛ زیرا تاثیرات مضری برای انسان و دیگر موجودات زنده در محیط زیست دارند. از اینرو هدف از این مطالعه، بررسی میزان تجمع زیستی سرب، کادمیوم، روی، آهن، نیکل، کروم و مس در بافت های ماهیچه، کبد، آبشش و پوست کپور نقره ای (Hypophthalmichthys molitrix) و کپور معمولی (Cyprinus carpio) در سد قشلاق در شهر سنندج می باشد.روش بررسی: این مطالعه مقطعی بود. تعداد 30 عدد ماهی متعلق به دو گونه ماهی کپور معمولی و کپور نقره ای صید شدند. بافت های آبشش، کبد، ماهیچه و پوست مورد مطالعه قرار گرفتند وغلظت فلزات سنگین در بافت ها برحسب میکرو گرم بر گرم می باشد. تجزیه و تحلیل داده ها توسط دستگاه جذب اتمی مدل Shimadzu AA680 خوانده شد. اطلاعات به دست آمده توسط نرم افزار SPSS نسخه 16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج داده های این تحقیق نشان داد که بیشترین و کمترین میزان غلظت فلزات سنگین به ترتیب در بافت های آبشش و پوست بوده است؛ همچنین نتایج آزمون واریانس یک طرفه بین دو گونه نشان داد که کادمیوم، سرب و روی در بافت کبد، روی در بافت آبشش، سرب، کروم و روی در بافت ماهیچه و سرب، نیکل و روی در بافت ماهیچه دو گونه، اختلاف معنی دار آماری دارد (P<0.05).بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که میانگین غلظت فلزات سنگین (به استثناء فلز سرب در گونه کپور نقره ای) در بافت ماهیچه دو گونه کپور معمولی و کپور نقره ای، از حد مجاز استانداردهای FAO کمتر بوده است که بیانگر سالم بودن این دو گونه ماهی می باشد.

زمینه و هدف: عفونت بیمارستانی، معمولا پس از 48 ساعت بستری شدن بیمار در بیمارستان، بروز می کند و عوامل باکتریایی متنوعی در بروز این عفونت ها دخالت دارد. بخش مراقبت های ویژه، بالاترین میزان عفونت بیمارستانی را بین بخش های مختلف بیمارستان به خود اختصاص می دهد. هدف از این پژوهش، بررسی فراوانی عفونت های بیمارستانی در بخش مراقبت های ویژه بوده است.روش بررسی: این تحقیق، در بخش مراقبت های ویژه بیمارستان بعثت سنندج، در سال، 1392 در بیمارانی که بیش از 48 ساعت بستری، و طبق تعریف CDC، دچار عفونت بیمارستانی شده بودند انجام گرفت. عوامل باکتریایی ایجادکننده عفونت، از آن ها جدا و با تست های رایج آزمایشگاهی شناسایی و تعیین هویت شدند.یافته ها: از 750 نفر بیماری که بیش از 48 ساعت در بخش مراقبت های ویژه بیمارستان بستری بودند، 77 نفر مبتلا به عفونت بیمارستانی بودند. از این میان 16، 5، 6، 3، 15، 7، 6، 14، 7 و 2 مورد به ترتیب اشریشیاکلی، استاف اورئوس، استاف اپیدرمیدیس، استرپتوکوک، کلبسیلا ،سودوموناس، سراشیا، اسینتوباکتر، انتروباکترو سیتروباکتر جداسازی شد. به این ترتیب، بیشترین باکتری جدا شده در بخش مراقبت ویژه، اسینتوباکتر و کلبسیلا بود.بحث و نتیجه گیری: با توجه به میزان شیوع عفونت های بیمارستانی در بخش های مراقبت های ویژه، شناسایی عوامل ایجاد کننده این عفونت ها و ضعف های موجود در مراقبت از بیماران بستری در این بخش از اهمیت شایانی برخوردار است.

زمینه و هدف: بیوجذب، از تکنولوژی های جدید برای حذف فلزات سنگین از فاضلاب صنایع می باشد. بیشتر مزایای این تکنولوژی شامل: استفاده مجدد از مواد زیستی، هزینه عملیاتی پایین، انتخابی عمل کردن برای هر فلز، مدت زمان کم و عدم تولید ترکیبات ثانویه همراه با سمیت کم می باشد. از این رو هدف از این تحقیق، بررسی ایزوترم های بیوجذب مس (II) از محیط آبی به وسیله جلبک های قهوه ای پادینا و کلپومنیا در فاز منقطع است.روش بررسی: برای تجزیه و تحلیل ایزوترم بیوجذب مس (II)، از معادلات ایزوترم لانگموئر، فروندلیخ، فروندلیخ- لانگموئرو ردلیخ- پیترسون استفاده شد؛ همچنین آزمایشات ایزوترم در محدوده غلظت اولیه مس 0.05-5 (II) میلی مولار انجام شد.یافته ها: ایزوترم بیوجذب مس (II)، به وسیله هر دو جلبک قهوه ای پادینا و کلپومنیا از مدل ردلیخ- پیترسون پیروی می کند (R2>0.986). بر طبق معادله لانگموئر، حداکثر ظرفیت بیوجذب (qm) مس (II)، به وسیله جلبک های قهوه ای پادینا و کلپومنیا به ترتیب 1.06 و 0.97 میلی مول برگرم به دست آمد.بحث و نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که جلبک های مورد مطالعه، پتانسیل بالایی برای استفاده در مقیاس واقعی جهت حذف مس (II) از فاضلاب های صنعتی دارند.

زمینه و هدف: شبکه های عصبی مصنوعی، ساختاری غیر خطی بوده که عملکرد آن ها بر مبنای مغز انسان می باشد. این شبکه ها ابزاری قوی برای مدل سازی ،خصوصا برای زمانی که ارتباط بین داده ها نامعلوم باشد، می باشند. بنابراین هدف این مطالعه استفاده از شبکه های عصبی مصنوعی برای مدل سازی و بهینه سازی حذف رنگزای اسید بلاک 1 از محلول های آبی با استفاده از نانوکامپوزیت TiO2-Ni می باشد.روش بررسی: این تحقیق، یک مطالعه کاربردی- توسعه ای است که طی آن نانوکامپوزیت TiO2-Ni سنتز و خصوصیات شیمیایی آن توسط تصویر میکروسکوپ الکترونی ارزیابی شد. برای طراحی آزمایشات، پیش بینی و مدل سازی حذف رنگدانه، به ترتیب از روش تاگوچیو شبکه های عصبی مصنوعی استفاده شد.یافته ها: نتایج نشان داد که شبکه با تابع انتقال سیگموئیدی، الگوریتم آموزش مارکورات، یک لایه پنهان و 5 نورون در لایه پنهان، بهتر می تواند میزان حذف رنگزای اسید بلاک 11 را پیش بینی کند.بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده، نتیجه می گیریم که مدل شبکه های عصبی می تواند رفتار فرایند فوتوکاتالیستی را در شرایط مختلف آزمایشگاهی پیش بینی کند.

زمینه و هدف: تدریس، فرایند انتقال مطالب توسط استاد به دانشجو براساس طرح منظم و هدفدار و برنامه مشخص شده می باشد. منظور از اثربخش بودن تدریس، میزان دستیابی استاد به اهداف آموزشی است. از اینرو، هدف از این مطالعه، تعیین عوامل مرتبط با اثر بخشی تدریس از دیدگاه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کردستان در سال 92-93 می باشد.روش بررسی: این پژوهش، یک بررسی مقطعی (توصیفی- تحلیلی) بوده است که در بهار و تابستان 93، بر روی 442 دانشجوی دانشگاه علوم پزشکی کردستان که به صورت تصادفی انتخاب شده اند، انجام شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ای با 17 متغیر، شامل اطلاعات دموگرافیک و مهمترین عوامل مرتبط با اثربخشی تدریس در 5 حیطه، شامل: روش های تدریس، دانش پژوهی، روش ارزیابی، قدرت ایجاد ارتباط و انتقال مطالب و خصوصیات فردی بود. اهداف توصیفی یا آمارهای توصیفی، مانند میانگین و انحراف معیار و اهداف تحلیلی، با آزمون های t-test، One way ANOVA، همبستگی پیرسون و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 22 مورد آزمون قرار گرفت.یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد که از دیدگاه دانشجویان به ترتیب در حیطه های: روش های تدریس و اختصاص مدت زمان مناسب (%61.5)، دانش پژوهی و مدرک استاد (%58.5)، قدرت ایجاد ارتباط و انتقال مطالب، تدریس به زبان قابل فهم و زبان رسمی (%64.7)، خصوصیات فردی و عدم وجود تبعیض های فرهنگی، جنسیتی و علمی (%62) و در حیطه روش ارزیابی و مطابقت سوالات با مطالب تدریس شده (%61.9)، بیشترین اهمیت را داشتند.بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج این پژوهش، دانشجویان بر اهمیت خصوصیات فردی در اثر بخش بودن تدریس اساتید تاکید بیشتری داشته اند؛ این خود نشان می دهد، گزینش اساتید دانشگاه باید بر اساس داشتن ویژگی های لازم برای تدریس اثربخش باشد؛ همچنین با استفاده از روش های تدریس مناسب، تقویت شخصیت فردی و دانش پژوهی، می توان به بهبود اثربخشی تدریس و در نهایت بهبود کیفیت آموزشی کمک شایانی کرد.