مجله علمی پزشکی جندی شاپور
سال:1382 | دوره:- | شماره:مسلسل 36 |تعداد مقالات:14

مطالعه ویرولانس از موضوعات مهم تحقیقات توکسوپلاسما گوندیی است. در مطالعه حاضر سویه های غیر ویرولان توکسوپلاسما گوندیی از مغز خروس وگوسفند به روش زیست سنجی در موش جدا شد. متعاقب تلقیح داخل صفاقی کیست های نسجی به موشهای تحت تزریق سیکلوفسفامید تاکی زوئیت ها از حفره صفاقی موش ها جمع آوری و شمارش شد. چهل و شش پاساژ سریال تاکی زوئیت ها غیراز پاساژهای 26 - 23 با استفاده از اگزودای صفاقی انجام شد. در16 پاساژ اول موش ها تحت تزریق سیکلوفسفامید بودند. در پاساژهای 1 ،5،  12،22،46تاکی زوئیت های جمع آوری شده از حفره صفاقی ومدت بقا موشها پس از تلقیح تاکی زوئیت ها مقایسه گردید. همچنین، از این جهات با سویه RH توکسوپلاسما گوندیی مقایسه شد. براساس یافته ها، تاکی زوئیت ها متعاقب پاساژهای سریال تغییر ویرولانس یافتند و از فرم غیر ویرولان به فرم ویرولان تبدیل شدند. تاکی زوئیت هایی که در پاساژهای اولیه برای موشها کشنده نبودند، پس از پاساژهای سریال برای موشها کشنده شدند. تعداد تاکی زوئیت های جمع آوری شده از حفره صفاقی افزایش یافت ومدت زمان بقا موش ها پس از تلقیح کاهش یافت. حتی تلقیح 500 تاکی زوئیت تغییر ویرولانس یافته اثر کشندگی داشت. در مقایسه با سویه RH، تعداد تاکی زوئیتهای جمع آوری شده از حفره صفاقی به طور معنی دار کمتر بود و مدت بقا موش های تلقیح شده با سویه تغییر ویرولانس یافته تا حدی طولانی تر از موش های تلقیح شده با سویه RH بود.

هدف از این پژوهش بررسی الگوی تغذیه ای کودکان 5 – 3 ساله در مهدهای کودک دانشگاه علوم پزشکی و شهید چمران اهواز بوده، جمعا 155 کودک (53% دختر و 47% پسر) با میانگین سنی 9.9±49.3 ماه مورد بررسی قرار گرفتند. متغیرهای تحقیق شامل اطلاعات مربوط به مشخصات فردی کودک وضعیت اجتماعی – اقتصادی خانوار و عادات غذایی کودک بوده، پرسشنامه های بسامد خوراک نیز تکمیل شدند. نتایج نشان می دهند که میانگین وزن، قد و محیط دور بازوی پسران بیش از دختران بوده است. (به ترتیب 2.9±17.4 در مقابل 2.8±16 کیلوگرم و 5.9±104.1 در مقابل 6.9±101.8 سانتی متر و 1.5±16.3 در مقابل 1.4±15.8 سانتی متر، 0.05>P). وزن کودکانی که میان وعده های شیرینی می خورند بالاتر از سایر نمونه هاست (0.05>P). قریب به یک پنجم کودکان صبحانه را گاه به گاه می خورند یا هرگز مصرف نمی کنند. بیش از یک چهارم کودکان گروه گوشتها را بطور روزانه نمی خورند و یک سوم از نمونه ها نیز به مصرف سالاد بصورت روزانه عادت ندارند ضمنا 15% از کودکان بصورت مرتب عادت به مصرف تنقلات دارند. از سوی دیگر اکثریت نمونه ها گروه لبنیات را در برنامه غذای روزانه خود دارند. حدود نیمی از اطفال از نظر مربیان مهد بعنوان پر تحرک معرفی شده اند و همچنین یک چهارم آنان در کلاس (مهد کودک) تمرکز ندارند و به همین میزان خستگی و بی حوصلگی زودرس را نشان می دهند. بین مصرف ادویه ها با پرتحرکی پسران رابطه آماری مشاهده گردید. (0.05>P)، اما بین مصرف شیرینی ها و تنقلات با پرتحرکی کودکان ارتباط آماری معنی داری دیده نشد. در مجموع از یافته ها چنین استنتاج می شود که لازم است اهمیت عادت به صرف صبحانه، گوشتها، سبزی ها و سالاد در برنامه روزانه به والدین و مربیان مهد کودک آموزش داده شود. همچنین تعیین میزان بیش تحرکی و عدم توجه از نظر آزمون های روانشناختی در کودکان مورد ارزیابی دقیق تری قرار بگیرد.

در این مطالعه به منظور ارزیابی میزان بار آهن و کفایت مصرف دسفرال توسط بیماران تالاسمی ماژور 243 بیمار از نظر میزان فریتین سرم مورد ارزیابی قرار گرفتند. سن بیماران از 4 تا 16 سال و محل مطالعه درمانگاه تالاسمی بیمارستان شفا اهواز بوده است. تمام بیماران بطور منظم و ماهانه جهت تزریق خون و پیگیری بیماری به درمانگاه مراجعه کرده اند. روش اندازه گیری فریتین سرم IRMA بوده است و مواردی که باعث بالا رفتن فریتین سرم به صورت کاذب می شوند از مطالعه حذف شده اند. در این مطالعه مشخص شد که علی رغم تحویل دسفرال به بیماران متاسفانه تنها 20 درصد بیماران از نظر بار آهن نتیجه قابل قبولی داشته اند و میزان فریتین سرم آنها کمتر از 2000 میکروگرم در لیتر بوده است. 30 درصد بیماران فریتین سرم آنها بین 2000 تا 4000 میکروگرم در لیتر بود که نتیجه مطلوبی نیست که در این موارد با مراقبت و تنظیم میزان دسفرال و همکاری مددکار اجتماعی می توان به نتایج بهتری رسید در 50 درصد موارد میزان فریتین بیش از 4000 میکروگرم در لیتر می باشد که این دسته از بیماران در گروه پر خطر قرار می گیرند و می بایستی هر چه سریعتر جهت پایین آوردن میزان بار آهن به صورت جدی تری تحت اقدامات درمانی و مراقبت مستمر مددکار اجتماعی قرار گیرند.

یکی از بحرانی ترین مراحل زندگی زنان، دوران یائسگی است که به علت کاهش استروژنهای آندوژن رخ داده و منجر به عوارضی مانند گر گرفتگی می گردد. با توجه به افزایش نرخ سالمندی و جمعیت زیاد خانمهای یائسه شناخت یائسگی و عوامل موثر بر آن جهت پیشگیری و درمان عوارض آن مهم بوده که بر این اساس در پژوهش حاضر تاثیر مصرف پروتئین سویا بر گرگرفتگی زنان یائسه مورد مطالعه قرار گرفت و شاخص کاپرمن قبل و بعد از مصرف پروتیئن سویا در دو گروه سویا و دارو نما مقایسه گردید. نوع پژوهش مداخله ای و از نو کار آزمایی بالینی بوده که به صورت دو سویه کور، تصادفی و کنترل شده با دارو نما روی 61 خانم یائسه با حداقل 3 بار گرگرفتگی متوسط در 24 ساعت انجام شده است. پس از گرفتن شرح حال و انجام معاینات لازم افراد به طور تصادفی روزانه از 50 گرم پودر پروتئین سویا با دارو نما استفاده نمودند و در هر یک از نمونه ها مطالعه به مدت 4 هفته ادامه داشت. نتایج به دست آمده در دو گروه ثبت و نهایتا جهت تجزیه و تحلیل آماری از آزمون های تی و مجذور کاری استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که میانگین تعداد گرگرفتگی در 24 ساعت در گروه مورد از38/10 دفعه قبل از شروع مصرف پروتئین سویا به 45/5 در 24 ساعت درهفته چهارم و در دو گروه شاهد از 41/10 دفعه قبل از تغذیه به 9 دفعه در 24 ساعت درهفته چهارم پس از مصرف پروتئین سویا رسید که در هفته سوم بعد از تغذیه بین دو گروه تفاوت معنی داری مشاهده شد. (P<0.001) میانگین شدت گر گرفتگی در گروه مورد از90/28 قبل از شروع مصرف پروتئین سویا به  00/9و در گروه شاهد از16/29به69/24 در هفته چهارم پس از تغذیه رسید که در هفته سوم بین دو گروه تفاوت معنی داری داشت (p<0.001)  میانگین شاخص کاپرمن در گروه مورد از 76/29 قبل از شروع تغذیه به 38/11 در هفته چهارم بعد از تغذیه تکمیلی رسید که در دو گروه در هفته چهارم ازتفاوت آماری معنی داری برخوردار بود. (p<0.001).

تعدادی از بیماران سیروزی مراجعه کننده به بخش گوارش و کبد به مدت دو سال تحت بررسی گوارشی با کولونوسکوپی قرار گرفتند. وجود واریس رکتال و ارتباط آن با شدت نارسایی کبدی و اتیولوزی سیروز و یا درمان های انجام شده مثل اسکلروتراپی واریس مری مورد بررسی واقع شد. این مطالعه آینده نگر و بر روی تعداد 39 بیمار سیروز که به دلایل مختلف ظرف مدت 2 سال در بیمارستان بستری بودند انجام شد. بیماران بستری توسط متخصص گوارش کولونوسکوپی شدند. از 39 بیماری مورد بررسی، تعداد 7 نفر واریس رکتال داشتند. همگی بیماران با واریس رکتال مرد و متعلق به گروه c درجه بندی چیلد بودند و اسکلرو تراپی واریس مری در 6 نفر از آنها انجام شده بود با پیشرفت های درمانی و کنترل خونریزی های واریس های مری، امروزه واریس های اکتوپیک به خصوص واریس رکتال از علل مهم و قابل توجه خونریزی گوارشی در سیروز به شمار می روند. به خصوص در بیمارانی که از نظر شدت نارسایی چیلد گرید c بوده و جهت واریس در مری نیز اسکلروتراپی شده باشند. این بیماران در صورت داشتن خونریزی گوارشی باید امکان واریس رکتال را در نظر داشت. 

مشاهده موارد فراوان وقوع فلج عصب سیاتیک بدنبال تزریق آمپول دیکلوفناک سدیم در باسن در ایران موجب شد تا وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی تزریق عضلانی این آمپول در کودکان زیر 15 سال و بعنوان ضد تب خصوصا به صورت سرپایی را منع نماید . تزریقات نابجا اغلب به شاخه پرونئال عصب سیاتیک آسیب زده که موجب ضعف و فلج در بالا آوردن مچ پا می شود. در تحقیق حاضر به منظور شناخت بهتر فلج ایجاد شده بدنبال تزریق درون باسن آمپول دیکلوفناک سدیم از طریق مشاهده و به کمک روشهای تشخیصی الکتروفیزیولوژیک و اندازه گیری سرعت هدایت عصبی و الکترومیوگرافی انجام و یافته های فوق با معاینه کلینیکی و قدرت عضلات بالا آوردن مچ پا مقایسه شدند که نتایج زیر بدست آمدند:وقوع فلج محدود به سنین کودکی نبوده و در بیماران مورد مطالعه چهار نفر بیش از 15 سال سن داشتند از طرفی در تمام مبتلایان ارتباط مستقیمی بین محل تزریق و وقوع فلج یافت نشد. به گونه ای که حتی در یک مورد محل تزریق بالاتر و با فاصله ای دور از محل عبور عصب سیاتیک در باسن بود. در چهار بیمار شروع ضعف بلافاصله پس از تزریق و در بعضی بیماران طی چند ساعت پس از تزریق فلج عارض گردید.از نظر قدرت عضلات در هفت بیمار که در هفته اول از نظر بالینی فلج کامل و قدرت عضلات بلند کننده مچ پا 5/0 بود در پایان یک سال به 5/3-2رسید. در بررسی سرعت هدایت عصبی در هفته اول در هفت بیمار پتانسیل عمل عضله بالابرنده انگشتان بدست نیامد که در چهار نفر آنان با گذشت چهار ماه قابل ثبت بود.در آزمایش الکترومیوگرافی در هفته اول امواج خودبخودی وجود نداشت لیکن در هشت بیمار در پایان ماه اول این امواج از عضله بالابرنده انگشتان ثبت شدند که در این هشت نفر با گذشت یک سال درجاتی از اتروفی عضلات پرونئال و افزایش قوس پا وجود داشت و سه نفر از آنان مبتلا به دردهای سوزشی در کف پا شدند.

استئوپوروز یکی از عوارض مهم بیماری SLE می باشد که شکستگی های ثانویه به آن همواره برای این بیماران مشکل ساز بوده است. مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان تراکم استخوان در بیماران مبتلا به SLE و مقایسه آن با افراد طبیعی دراستان خوزستان مراجعه کننده به کلینیک رماتولوژی و یا بستری شده در بیمارستان گلستان انجام گرفته است.تحقیق و بررسی در طول یک سال و بر روی 101 بیمار مبتلا به لوپوس (با میانگین سنی 30.74 سال و انحراف معیار گردن فمور 0.22 و لومبر 0.19) و 106 نفر به عنوان گروه شاهد ( با میانگین سنی 36.88 سال و انحراف معیار گردن فمور 0.46 و لومبر 9.15) صورت گرفت. در این بررسی سنجش تراکم استخوان با استفاده از روش (DEXA) در دو ناحیه مهره های کمری (L2-L4) و گردن فمور در بیمارستان آپادانا، اهواز انجام شد.این مطالعه نشان می دهد میزان تراکم استخوان در ناحیه فمور در بیماران مبتلا به لوپوس نسبت به گروه شاهد کاهش یافته است (0.9 در مقابل 1.14) که اختلاف معنی داری را به نفع گروه شاهد نشان می دهد (0.001>P). ولی این میزان در ناحیه مهرهای کمری نه تنها کاهش نیافته بلکه نسبت به گروه شاهد بیشتر نیز می باشد (1.09 در مقابل 0.91) که اختلاف معنی داری را به نفع گروه لوپوس نشان می دهد (1.001>P). در ضمن میزان استئوپنی BMD بین 1- تا 2.5 – SD در بیماران مبتلا به SLE در دو ناحیه گردن فمور و مهره های کمری به ترتیب 7% و 50.8% و میزان استئوپوروز SD 2.5 £ BMD در همین دو ناحیه  5.3% و 8.8% مشاهده گردید.به طور کلی 7% بیماران مبتلا به لوپوس در ناحیه مهره های کمری و 50.8% در ناحیه گردن فمور دچار استئوپنی بودند و میزان استئوپوروز آنان در ناحیه مهره های کمری و سر فمور به ترتیب 3.5% و 8.8% مشاهده گردید.در این مطالعه کاهش تراکم استخوان در گردن فمور قابل پیش بینی است اما برخلاف مطالعات قبلی کاهش تراکم استخوان در مهره های کمری کمتر از حد مورد انتظار می باشد.

بیماری میلوم بدخیم که به دلیل رشد بیش از حد پلاسماسیتها رخ می دهد، تقریبا تمام ارگانهای بدن را تحت تاثیر قرار داده، عوارض مختلف متابولیک، عفونی، خونی واستخوانی ایجاد می کند. هدف از این مطالعه بررسی رفتارهای بیولوژیک وپاتولوژیک بیماری در گروه مراجعه کننده به مراکز هماتولوژی وانکولوژی دانشگاه علوم پزشکی اهواز بوده است. دراین مطالعه خصوصیات بیماران، نحوه مراجعه، سیر بالینی و طول عمر 42 بیمار مراجعه کننده مورد بازبینی قرار گرفت. سن متوسط بیماران 9/56 ماه بود و 90% بیماران 6 ماه قبل از مراجعه علامت دار بودند. مهم ترین شکایات بیماران عبارت بود از دردهای استخوانی، ضعف و خستگی زودرس و عفونتهای راجعه. یافته های مهم نیز شامل رنگ پریدگی، شکستگی استخوان، علائم نرولوژیک و به ندرت طحال بزرگ و لنفاتوپاتی بود. کم خونی، ESR بالا، جز M بالا در الکتروفورز پروتئین های سرم. پلاسماسیتوز مغز استخوان ازوتمی و ضایعات استخوانی از مهمترین یافته های پاراکلینیک بود. تمام بیماران هنگام تشخیص در مرحله سوم بودند و طول عمر متوسط 15 ماه بود. نتیجه گیری شد که بیماری میلوم بدخیم در اهواز شایع نمی باشد و در مقایسه با جوامع غربی بیماران سن کمتری داشته، مراحل پیشرفته تر مراجعه می کنند و لذا طول عمر کمتری دارند، به نظر می رسد که ESR و CRP تست های مفیدی جهت غربالگری بیماران باشند.

باقی ماندن اجسام خارجی به خصوص گاز جراحی به دنبال اعمال جراحی درون حفرات بدن، گرچه عارضه ای شایع نیست، ولی همواره تهدید کننده بوده و می تواند زمینه ساز عوارض وخیم و خطرناک برای بیماران باشد، تظاهرات این اجسام که در 50% موارد ایجاد می گردد، می تواند به صورت حاد همچون تب، ایجاد آبسه، فیستول، انسداد روده و عدم بهبود زخم بلافاصله بعد از اعمال جراحی، و یا مزمن، همچون توده و دردهای مزمن و مبهم شکمی باشد که می تواند حتی چندین دهه پس از عمل جراحی خود را نمایان سازد. ظن قوی، سونوگرافی و رادیولوژی، به خصوص سی تی اسکن در تشخیص بیماری راه گشاست؛ و تنها درمان، خارج نمودن جسم خارجی و از بین بردن عوارض آن از طریق جراحی یا لاپاروسکوپی می باشد. در این گزارش به معرفی شش بیمار که با علائم حاد و مزمن ناشی از باقی ماندن گاز جراحی، در بیمارستان امام خمینی اهواز بین سال های 1379 - 1374 تحت عمل جراحی قرار گرفته بودند، پرداخته می شود.

انسولینومای پانکراس جزو تومورهای اکثرا خوش خیم و نادر آندوکرینی است که ارزش شناخت و تشخیص آن در شرایط زندگی بیمار به لحاظ بروز آهسته و طولانی مدت تظاهر علائم کلینیکی ثانویه افزایش ترشح انسولین، که حتی باعث تغییرات روحی - روانی می گردد،اهمیت بسزایی دارد. بسیاری از بیماران به راحتی شناخته نشده ومعمولا سال ها به دلیل علائم غیر اختصاصی تحت درمان قرار می گیرند. ترس از بروز حالات عصبی - مغزی از قبیل تشنج، می تواند بیمار را دچار افسردگی عمیق نموده و تا مرز خودکشی بکشاند. تشخیص به موقع، کشف محل تومور، اثبات منفرد بودن آن، تعیین موقعیت تشریحی توده در پانکراس، اطمینان از موفقیت عمل به دلیل کوچکی توده و امکان تعدد تومور، ضروری است زیرا موارد یاد شده، عمل جراحی را سهل و ممتنع ساخته و درمان را تحت الشعاع قرار می دهند. در این مقاله دو مورد انسولینومای خوشخیم در دو طیف اساسی درمان به صورت جراحی، یا تظاهرات بالینی متفاوت و تشخیص اولیه تاخیری براساس ساختار بروز علائم بیماری معرفی می گردند.

واریاسیونهای مهم شریانهای اصلی اندام فوقانی توجه بسیاری از آناتومیست ها را جلب نموده است. تا کنون واریاسیونهای متعددی در ارتباط با محل انشعاب و مسیر شریان رایال گزارش شده است. این شریان ممکن است خیلی بالاتر از حد معمول از شریان براکیال و یا از شریان آگزیلاری جدا شود و یا پائین تر از چین آرنج از شریان براکیال منشعب گردد. این مقاله گزارش یک مورد انشعاب شریان رادیال است که خیلی بالاتر از حد معمول، از شریان براکیال جدا شده است. ادامه این شریان در ربع پائینی ساعد به دو شاخه مساوی تقسیم شده و به طرف ناحیه مچ دست امتداد یافته است. که مورد اخیر نادر است. مشاهدات فوق مربوط به اندام فوقانی راست جسد یک مرد 50 ساله در سالن تشریح است.