آرشیو رازی
سال:1390 | دوره:66 | شماره:2 |تعداد مقالات:16

طی سال های 1388-1389 از روش real time RT-PCR و RT-PCR معمولی جهت شناسایی ویروس زبان آبی در 310 گوسفند مشکوک به بیماری زبان آبی استفاده شد. قطعاتS1  (ژن پلی مراز) و S10 (ژن NS3) بعنوان ژنهای حراست شده در گروه سرمی زبان آبی به ترتیب توسط  rRT-PCR و RT-PCR معمولی مورد آزمایش قرار گرفتند و در نهایت تعداد 58 (%18.6) و 14 (%4.5) نمونه مثبت شناسایی شدند. جهت ارزیابی حساسیت rRT-PCR نسبت به RT-PCR معمولی از رقت های لگاریتمی RNA ویروس زبان آبی (BTV16) استفاده شد. نتایج حاکی از آن بود که با روش RT-PCR عیار بیش 103.8 TCID50/ml قابل شناسایی است، در حالیکه در روش rRT-PCR مرز تشخیص در حد101.8 TCID50/ml  از RNA ویروس در نمونه های بالینی می باشد. در این مطالعه مشخص شد روش rRT-PCR از حساسیت فوق العاده ایی برخوردار است. دام هائی که در انتهای بیماری هستند و عیار ویروسی در خون آنها بسیار کاهش یافته است با این روش قابل شناسایی می باشند. در این مطالعه سعی شد از برخی از نمونه های مثبت که باروش rRT-PCR شناسایی شدند، جداسازی ویروس صورت گیرد. برای این منظور از روش تزریق به عروق کوریوآلانتوئید تخم مرغ جنین دار و کشت سلول Vero و KC استفاده شد. علیرغم تلاش های صورت گرفته جداسازی ویروس امکان پذیر نشد.

در این مطالعه یک روش مولکولی مبتنی بر واکنش زنجیره ای پلیمراز برای تایپینگ کلستریدیوم پرفرینجنز راه اندازی شده و سپس نسبت به تعیین تیپ 64 نمونه کلستریدیوم پرفرینجنز جدا شده از گوسفند و بز در ایران اقدام گردید. با استفاده از روش واکنش زنجیره ای پلیمراز ژن های آلفا، بتا و اپسیلون تکثیریافته و ژنوتیپ های A، B، C و D مورد شناسایی قرار گرفتند. تعداد 9 عدد (%14.07) از جدایه های آزمایش شده در ژنوتیپ هایA ، 20 نمونه (%31.25) در ژنوتیپB ، 17 نمونه (%26.5) در ژنوتیپ C و 18 نمونه (%28.1) در ژنوتیپ D قرار گرفتند. قطعات مرتبط با هر یک از توکسین های آلفا، بتا و اپسیلون با یک جفت پرایمر اختصاصی که ابتدا روی سویه های رفرانس (واکسینال) آزمایش گردید تکثیر داده شدند. در سیستم واکنش زنجیره ای پلیمراز استفاده شده در این مطالعه قطعه مرتبط با ژن توکسین های آلفا، بتا و اپسیلون به ترتیب 900، 611 و 402 جفت باز طول داشتند. هویت قطعات محصول واکنش زنجیره ای پلیمراز ژن های آلفا، بتا و اپسیلون به روش سیکونسینگ و مقایسه آنها در بانک ژن تایید گردید. نتایج حاصل از Alignment نشان دهنده تشابه بالای %98 بین توالی حاصل از سویه های رفرانس این مطالعه با توالی های موجود در بانک ژن می باشد. نتایج این تحقیق نشان داد که ژنوتایپینگ به روش واکنش زنجیره ای پلیمراز برای تایپینگ کلستریدیوم پرفرینجنز ابزار آزمایشگاهی مناسبی می باشد.

مایکوپلاسما سینوویه یکی از با اهمیت ترین عوامل بیماری زای پرندگان در سرتاسر جهان می باشد که موجب خسارات اقتصادی جدی در صنعت پرورش طیور از طریق ایجاد عفونتهای مجاری تنفسی و سینوویت عفونی و ایجاد زمینه برای بروز عفونت توسط دیگر میکروارگانیسم ها می گردد. این مطالعه جهت جداسازی و شناسایی مایکوپلاسما سینوویه با بکارگیری روشهای کشت و واکنش زنجیره ای پلیمراز از مزارع پرورش مرغ گوشتی استانهای تهران، قزوین و مرکزی که در پرورش طیور گوشتی از اهمیت ویژه ای برخوردارند، انجام گرفت. 43 نمونه سوآپ کامی- حلقی، نای و کیسه های هوایی، به صورت همزمان مورد کشت (در محیط های اختصاصی PPLO) و آزمون واکنش زنجیره ای پلیمراز قرار گرفتند. استخراج DNA باکتریها به روش فنل-کلروفرم انجام گرفت و آزمون واکنش زنجیره ای پلیمراز بر روی نمونه های استخراجی با استفاده از پرایمرهای اختصاصی در ناحیه ژن 16S rRNA با محصولاتی به طول 163 bp برای جنس مایکوپلاسما و 207 bp برای گونه مایکوپلاسما سینوویه انجام شد. از 43 نمونه سوآپ، 28 نمونه دارای پرگنه در محیط کشت و 33 نمونه نیز در آزمون واکنش زنجیره ای پلیمراز مثبت گزارش شدند، در حالیکه 6 نمونه دارای نتیجه کشت منفی، واکنش زنجیره ای پلیمراز مثبت و تنها یک نمونه کشت مثبت، واکنش زنجیره ای پلیمراز منفی گزارش شد. 24 نمونه از سوآپ ها نیز در آزمون واکنش زنجیره ای پلیمراز گونه مایکوپلاسما سینوویه مثبت تشخیص داده شدند که همگی آنها در آزمون واکنش زنجیره ای پلیمراز جنس مایکوپلاسما مثبت گزارش شده بودند. در این مطالعه آزمون واکنش زنجیره ای پلیمراز آلودگی به مایکوپلاسما را به میزان بیشتری نسبت به کشت ردیابی کرد و از طرف دیگر آزمون واکنش زنجیره ای پلیمراز نسبت به کشت، بسیار سریعتر و ارزانتر بود، لذا می توان نتیجه گیری کرد که آزمون واکنش زنجیره ای پلیمراز می تواند به عنوان روش جایگزین برای کشت، با توانایی بسیار بالا در ارائه آمار واقعی آلودگی مزارع مرغ گوشتی به مایکوپلاسما سینوویه توصیه گردد.

مایکوباکتریوم آویوم زیر گونه پاراتوبرکلوزیس (MAP) عامل سببی بیماری یون یا Paratuberculosis از جمله بیماری های عفونی مزمن مهم از نظر اقتصادی است که گریبانگیر صنعت گاوداری و نشخوارکنندگان می باشد. این بیماری به صورت آنتروکولیت گرانولوماتوز، لنفادنیت و تورم عروق لنفاوی موضعی ظاهر می شود که علامت شاخص این بیماری کاهش وزن پیشرونده بیمار است. با توجه به اهمیت تشخیص این بیماری در این بررسی از دو روش کشت و واکنش زنجیره ای پلیمراز برای شناسایی این میکروارگانیسم استفاده شد. در این بررسی 100 نمونه شیر از گاوهای به ظاهر سالم و 100 نمونه شیر از گاوهای مشکوک به ابتلا به بیماری یون مربوط به تعدادی از گاوداری های منطقه شهرستان سراب، آذربایجان شرقی، ایران انجام گرفت. پس از جمع آوری نمونه ها٬ آزمایش مستقیم میکروسکوپی با رنگ آمیزی اختصاصی ذیل نلسون صورت گرفت. سپس کشت باکتریایی روی محیط اختصاصی تهیه شده و در نهایت با روش واکنش زنجیره ای پلیمراز با استفاده از پرایمرهای اختصاصی شناسایی مایکوباکتریوم آویوم پاراتوبرکلوزیس بررسی شد. بر اساس نتایج آزمایش مستقیم، کشت و واکنش زنجیره ای پلیمراز بر روی شیر100 راس گاو به ظاهر سالم، به ترتیب 8، 9 و 12 مورد مثبت و در بررسی این تست ها بر روی شیر 100 راس گاو مشکوک به ابتلا به بیماری یون به ترتیب 15، 40 و 44 مورد مثبت شناسایی شد. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد آزمایش کشت و واکنش زنجیره ای پلیمراز در شناسایی عامل بیماری یون بسیار حائز اهمیت هستند. لذا با توجه به فراوانی این بیماری در منطقه مورد مطالعه می توان از هر کدام از روش های یاد شده در شناسایی این میکروارگانیسم استفاده کرد.

بیماری لوک آمریکایی یکی از جدی ترین بیماریهای نوزادان زنبور عسل است. روش سنتی تشخیص آزمایشگاهی بیماری بر اساس کشت و شناسایی آن بر پایه آزمایش های بیوشیمیایی، مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی است که این روش همچنان قابل اطمینان بوده ولی بسیار زمانبر می باشد.هدف این مطالعه شناسایی اسپورهای پنی باسیلوس لاروا لاروا از کلنی های زنبور عسل با روش واکنش زنجیره ای پلیمراز بود. این روش بسیار قابل اطمینان و سریع بوده و بیماری را می توان در مراحل اولیه و قبل از بروز علائم کلینیکال تشخیص داد. در این مطالعه 54 نمونه از لاروهای مشکوک به بیماری و 36 نمونه عسل که به بخش زنبور عسل، کرم ابریشم و حیات وحش موسسه رازی ارسال شده بود مورد بررسی قرار گرفت. نمونه های عسل با حجم مساوی از آب مقطر رقیق شده و سانتریفوژ گردیدند و سپس رسوب برای کشت و جداسازی DNA و واکنش زنجیره ای پلیمراز استفاده شد. نمونه های لارو در آب مقطر به صورت سوسپانسیون در آمده و خوب هموژن گردید و پس از سانتریفوژ، رسوب برای کشت و جداسازی DNA و واکنش زنجیره ای پلیمراز مورد استفاده قرار گرفت. فرآورده واکنش زنجیره ای پلیمراز روی ژل آگارز 0.8 درصد الکتروفورز گردید. از 54 نمونه لارو، 5 مورد (9.3 درصد) و از 36 نمونه عسل، 5 مورد (13.9 درصد) از نظر وجود اسپورهای پنی باسیلوس لاروا لاروا در کشت و واکنش زنجیره ای پلیمراز مثبت بودند. با بکارگیری روش واکنش زنجیره ای پلیمراز و با غربالگری نمونه های عسل در سطح منطقه ای و ملی، می توان عامل بیماری لوک آمریکایی را ردیابی و مونیتور نموده، و روش های کنترلی و پیشگیرانه را قبل از وقوع بیماری و ایجاد هر نوع خسارت اعمال نمود.

بیماری مارک یکی از بیماریهای رایج لنفوپرولیفراتیو طیور است که بطور معمول با ارتشاح سلول های تک هسته ای در اندام های مختلف مشخص می شود. این بیماری قابل انتقال بوده و توسط نوعی هرپس ویروس ایجاد می شود. این بیماری در سراسر دنیا و از جمله کشور ما ایران شایع بوده و باعث ایجاد مشکلات جدی در صنعت مرغداری می باشد. هدف از انجام مطالعه حاضر بدست آوردن تخمینی از میزان وقوع این بیماری در برخی از مناطق اصلی پرورش طیور گوشتی در استان تهران (ساوجبلاغ، کرج، شهریار و ورامین) می باشد. این مطالعه با 35 مرتبه مراجعه به برخی کشتارگاه های طیور و بازرسی دقیق لاشه های طیور کشتار شده و بررسی هیستوپاتولوژیک بافت ها و اندام های مختلف مشکوک و طبیعی مربوط به 80 گله جوجه گوشتی که در استان تهران پرورش یافته بودند انجام گردید. بررسی های ماکروسکوپیک و میکروسکوپیک انجام یافته نشان داد که در 24 گله از مجموع 80 گله مورد مطالعه بیماری مارک وجود دارد (%30). این نتیجه دلالت بر آن دارد که بیماری مارک بروز بالایی در بین گله های گوشتی استان تهران دارد. میزان بروز اشکال پوستی، احشایی و شکل مخلوط پوستی و احشایی بترتیب برابر با 16.2، 3.8 و 10 درصد تعیین گردید. علاوه بر این هیچ موردی از اشکال عصبی و چشمی در این مطالعه دیده نشد. نتایج این تحقیق اهمیت و خسارات ناشی از میزان بروز بالای بیماری مارک در گله های طیور گوشتی استان تهران را متذکر می شود. پیشنهاد گردید که مطالعات بیشتر و دقیقتری در زمینه ابتلا گله های جوجه گوشتی به بیماری مارک و همچنین در مورد میزان اثر بخشی واکسن های موجود در کاهش بروز و خسارات ناشی از این بیماری انجام پذیرد.

تعداد 30 ایزوله باسیلوس آنتراسیس از لاشه حیوانات، خاک و انسان در نواحی مختلف مناطق آندمیک شاربن در ایران در سالهای 2007 و 2008 جدا شد. حساسیت و یا مقاومت این جدایه ها نسبت به 28 آنتی بیوتیک مختلف با روش استاندارد دیسک دیفیوژن آزمایش گردید. بر اساس دستور العمل NCCLS امریکا، همه جدایه های باسیلوس آنتراسیس به لوفلوکساسین (%100) و سفیکسیم (%100) حساس بودند. سایر جدایه ها حساسیت متفاوتی به انواع مختلف آنتی بیوتیکها نشان دادند: داکسی سایکلین (%96.7)، سفالوتیون (%95.6)، آمپی سیلین (%95.6)، نیتروفورانتوئین (%95.6)، تتراسیکلین (%94.4)، آفلاکساسین (%89.9)، جنتامایسین (%77.8)، اسید نالیدیکسیک (%72.2)، کانامایسین (%75.6)، اریترومایسین (%71.1)، پیپراسیلین (%78.9)، توبرامایسین (%64.4)، کلرومفنیکل (%59.9)، سفوتاکسیم (%33.3)، سیپروفلوکساسین (%1.1)، سفوروکسیم (%33.3)، آزیترومایسین (%44.4)، استرپتومایسین (%55.6)، تیکاسیلین (%35.6)، ریفامپیسین (%34.4)، کلیندامایسین (%74.4)، سفتریاکسان (%26.7)، متی سیلین (%55.6)، تری متوپریم (%8.9)، کلوکساسیلین (%31.1) و پنی سیلین G ((%74.4. جالب توجه این است که یکی از جدایه ها نسبت به پنی سیلین کاملا مقاوم بود. بنابراین در استراتژیهای پیشگیری و درمانی استفاده از آنتی بیوتیکها در انسان و دام باید احتمال مقاومت و یا حساسیت برخی جدایه های باسیلوس آنتراسیس در نظر گرفته شده و بدون آزمایش حساسیت آنتی بیوتیکی تصمیم گیری نشود.

اورنیتوباکتریوم رینوتراکئال، باکتری بیماری زای تنفسی است که از گونه های متعددی از پرندگان در سرتاسر جهان جدا شده است. مطالعه حاضر با هدف جداسازی و تعیین مشخصات این باکتری از بوقلمون، بلدرچین و کبوترهای اهلی در ایران طراحی و اجرا شده است. بدین منظور از سه گونه مورد بررسی، 250 سوآب نائی نمونه گیری شد. به علاوه، نمونه های بافتی از نای و ریه به تعداد 250 عدد از بوقلمون ها و 50 عدد از بلدرچین های کشتار شده و 100 عدد از کبوترهای تلف شده نیز همانند سواب های نائی از نظر وجود اورنیتوباکتریوم به روش کشت مورد بررسی قرار گرفتند. نمونه های به دست آمده از بافت های تنفسی، هم چنین از نظر وجود DNA باکتری به روش واکنش زنجیره ای پلیمراز مورد ارزیابی قرار گرفتند. به طور کلی، 30 جدایه شامل 4 جدایه از بوقلمون، 3 جدایه از بلدرچین و 23 جدایه از کبوتر به روش باکتری شناسی شناسائی و سپس توسط واکنش زنجیره ای پلیمراز تایید شدند. نتایج بررسی مولکولی در بافت های تنفسی نیز نشان دهنده آلودگی %20، %50 و %35 نمونه های بافتی به ترتیب در بوقلمون، بلدرچین و کبوتر بود. از نظر ریخت شناسی پرگنه، 5 جدایه از کبوتر و هر 4 جدایه از بوقلمون پرگنه هائی با اندازه کوچک تر نسبت به سایر جدایه ها ایجاد کردند، در حالی که سایر جدایه ها پرگنه هائی بزرگ تر داشتند. در حدود، %50 جدایه ها با پرگنه های بزرگ تر، برخلاف جدایه های با پرگنه های کوچک، دارای توانائی جمع کردن گلبول های قرمز (هماگلوتیناسیون) بودند. تمام جدایه ها نسبت به آنتی بیوتیک های دانوفلوکساسین و کلرامفنیکل حساس بودند، در حالی که بیش از 90 درصد جدایه های کبوتر در برابر آمپی سیلین و تمام جدایه های بوقلمون و بلدرچین به همراه %30 جدایه های کبوتر در برابر تتراسایکلین مقاومت نشان دادند. مقایسه توالی نوکلئوتیدی قسمتی از ژن تحت واحد 16S RNA ریبوزومی جدایه اورنیتوباکتریوم بدست آمده از هر سه گونه پرنده، همانندی در حد 100-%98 با سایر جدایه های باکتری مذکور در بانک ژن را نشان داد.

مطالعه ای درباره میزان فراوانی کنه های سخت ایکسودیده در گوسفندان استان خراسان رضوی انجام شد. مجموعا 812 کنه از گوسفندان نقاط مختلف استان جمع آوری شد. پنج گونه کنه ای به ترتیب فراوانی: رپی سفالوس تورانیکوس (%59.23)، هیالوما مارژیناتوم تورانیکوم (%25.73)، هیالوما اکسکاواتوم (%14.8)، هیالوما آناتولیکم (%8.3) و درماسنتور نیوئوس (%4.8) تشخیص داده شدند. فراوانی آلودگی کنه ای در مناطق جنوبی نسبت به مناطق شمالی استان بیشتر بود. رپی سفالوس تورانیکوس و هیالوما مارزیناتوم تورانیکوم بعنوان شایع ترین کنه گوسفندی استان تعیین گردیدند.

در مناطق استوائی، نیمه استوایی یکی از مشکلات پزشکی عقرب زدگی می باشد. در این مطالعه تاثیر زهر عقرب مزوبوتوس بر روی کلیه ها و قلب در خرگوشهای بیهوش شده مورد ارزیابی قرار گرفت. شش خرگوش انتخاب شده و میزان SGOT, SGPT, BUN, Creatinine در زمانهای صفر، 1 و 3 ساعت بعد از تزریق سم در سرم خون آنها اندازه گیری شد. همچنین مطالعات هیستوپاتولوژیک بر روی بافتهای کلیه و قلب انجام گرفت. نتایج حاکی از این است که 30 الی 40 دقیقه بعد از تزریق سم علائم مسمویت در تمام حیوانات ظاهر شد و حیوانات بعد از 3 الی 3.5 ساعت بعد از دریافت سم دچار مرگ گردیدند. مطالعات هیستوپاتولوژیک نشان داد که انقباض گلومرولار، انبساط مویرگها و اینتراستیتیوم و همچنین انقباض ناحیه ایی اینترستیشیال در کلیه ها بعد از تزریق سم اتفاق می افتد. از طرف دیگر هموراژ و انقباض سیاهرگ مرکزی و انقباض در مویرگها در مناطق مختلف کبد مشاهده گردید. مضافا به اینکه مطالعات بیوشیمیایی خون نشان داد که میزان ALT and Creatinine بعد از تزریق سم در سرم خون خرگوشها افزایش قابل ملاحظه ایی دارد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که سم عقرب مزوبوتوس باعث صدمه به اعضای حساس بدن مانند کبد و کلیه ها از طریق تاثیر مستقیم بر روی آنها می گردد.

عقرب همی اسکارپیوس به عنوان خطرناکترین عقرب در مناطق جنوب و جنوب غربی ایران شناخته شده است که باعث بیماری و مرگ در مصدومین بزرگسال و کودکان می گردد. تاثیر پادزهر عقرب در بازگرداندن ناهنجاریهای ایجاد شده در اثر زهر این عقرب به عنوان یک سوال اساسی مطرح شده است. در این بررسی سم عقرب مذکور به میزان 1500 میکروگرم بر هر کیلوگرم از وزن بدن به صورت زیرجلدی به دو گروه از خرگوشها تزریق شد. هر دو گروه 1 و 2 پادزهر عقرب را به میزان 5 میلی لیتر را از طریق داخل وریدی در زمانهای 1 و 3 ساعت بعد از تزریق زهر دریافت نمودند. الکتروکاردیوگرام تمام خرگوشها در طول بررسی ثبت شد. همچنین خون خرگوشها گروه 1 در زمانهای 1ساعت بعد از تزریق زهر و 3 و 24 ساعت بعد از تزریق پادزهر جهت اندازه گیری پارامترهای بیوشیمیایی جمع آوری گردید. از طرف دیگر در خرگوشهای گروه 2 خون آنها 3 ساعت بعد از تزریق زهر و همچنین 3 و 24 ساعت بعد از تزریق پادزهر جمع آوری گردید. سرم جدا شده مورد ارزیابی آنزیمهای ALT, AST, LDH, CPK, CK-MB and Urea, BUN & Creatinine قرار گرفتند. در گروه 1 خرگوشها، افزایش قابل ملاحظه ایی در میزان تمام پارامترها در زمان 3 ساعت بعد از تزریق زهر مشاهده شد که البته این افزایش تا 24 ساعت بعد از تزریق پادزهر به حالت نرمال برنگشت. از طرف دیگر تزریق زهر در خرگوشهای گروه 2 باعث افزایش قابل ملاحظه ایی در تمام پارامترها در ساعات 3 و 24 بعد از تزریق پادزهر گردید و نه تنها این افزایش یه حالت نرمال برنگشت بلکه افزایش تا 24 ساعت بعد از تزریق پادزهر نیز ادامه داشت. از طرف دیگر بررسی های الکتروکاردیوگرام در خرگوشهای گروه 1 نشان داد که تغییرات، قابل ملاحظه نبوده و فقط یک برادیکاردی مشاهده شد اما در گروه 2 تغییرات در ST elvation and sinus bradycardia مشاهده گردید که حاکی از صدمه به قلب می باشد. این بررسی ها نشان داد که تاثیر پادزهر در بازگرداندن ناهنجاریهای حاصل از سیتوتوکسیسیته زهر همی اسکارپیوس لپتوروس وابسته به زمان تزریق است و بنابراین پیشنهاد می گردد مصدومین عقرب زده توسط همی اسکارپیوس لپتوروس باید پادزهر را در اولین فرصت دریافت نمایند و در صورت بروز علائم سیستمیک شانس بازگرد علائم به حالت نرمال بسیار ضعیف می باشد.

این نشانگان باعث یک آسیب عضلانی ناشی از سوخت و ساز بیش از حد شوک مانند در حیوانات حساس با منشا استرس می شود. این شرایط بطور معمول در پستانداران متعاقب به تله انداختن یا حمل و نفل رخ می دهد. در این مورد گزارش 12 تا 24 ساعت پس از انتقال گوزن های قرمز و بزهای وحشی علایم بالینی مانند: لرزش عضلانی، عدم تعادل، زمین گیری، افزایش دمای بدن، افزایش ضربان قلب، افزایش تنفس و ادرار قرمز قهوه ای مشاهده شدند. بر اساس علایم بالینی میوپاتی زنده گیری در این حیوانات تشخیص داده شد. درمان بر روی یک راس گوزن قرمز و یک راس بز وحشی بی اثر بود. یافته های کالبدگشایی ‏حیوانات مرده شامل پرخونی، خونریزی نقطه ای در عضله قلب و اطراف قلب، کانون های رنگ پریدگی در عضلات قلب، پا و ادرار قرمز قهوه ای در مثانه بودند. این گزارش موردی توجه به آسیب عضلانی زنده گیری در حیوانات وحشی و احتیاط خاصی که باید در زنده گیری و انتقال این حیوانات مبذول گردد را خاطر نشان می کند.