مدیریت اطلاعات سلامت
سال:1392 | دوره:10 | شماره:1 (پیاپی 29) |تعداد مقالات:20

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

مقدمه: نرم افزار کتابخانه، برنامه ای رایانه ای برای ذخیره، پردازش و بازیابی اطلاعات در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی است. محیط رابط در نرم افزار کتابخانه ای بخشی از نرم افزار است که تعامل کاربر با نرم افزار را برقرار می سازد و انتقال اطلاعات کاربر به نظام و بالعکس توسط آن صورت می گیرد. هدف از اجرای این پژوهش، شناسایی دیدگاه کتابداران کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نسبت به ویژگی های محیط رابط نرم افزار پارس آذرخش در سال 1388 بود.روش بررسی: این مطالعه از دسته مطالعات توصیفی-مقطعی بود که در سال 1388 انجام شد. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه محقق ساخته متشکل از 51 سوال استفاده شد و جامعه این پژوهش، کتابداران کتابخانه های دانشکده ای و کتابخانه مرکزی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان (50 نفر) بودند که به صورت سرشماری مورد مطالعه قرار گرفتند. روایی ابزار به وسیله کارشناسان و متخصصین موضوعی و پایایی آن با استفاده از آزمون Cronbach's alpha (با مقدار 0.81) تایید شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها، روش های آماری توصیفی (توزیع فراوانی، میانگین، انحراف استاندارد) و نیز آزمون همبستگی Spearman مورد استفاده قرار گرفت.یافته ها: از دیدگاه کتابداران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، بین متغیرهای مختلف رابط کاربر نرم افزار پارس آذرخش، متغیر یادگیری چگونگی کار با نرم افزار بیشترین نمره (3.56 از حداکثر 5) را به خود اختصاص داد و پس از آن متغیرهای صفحه نمایش اطلاعات (3.40)، واژگان و پیام های نرم افزار (3) قرار گرفتند. همچنین نمره کسب شده در مورد راهنمای نرم افزار (2.6) و سایر امکانات و قابلیت های آن کمتر از حد متوسط (2.96) بود. در مجموع نمره کسب شده در مورد تعامل با رابط کاربری نرم افزار پارس آذرخش در حد متوسط (3.20) به دست آمد. بین دیدگاه کتابداران در مورد رابط کاربری نرم افزار پارس آذرخش و سواد رایانه ای کتابداران، هیچ ارتباط معنی داری وجود نداشت. همچنین تنها بین وضعیت واژگان و پیام های نرم افزار و سواد کتابخانه ای کتابداران، رابطه معنی دار وجود داشت و بین سایر ویژگی های رابط کاربری و سواد کتابخانه ای کتابداران هیچ ارتباط معنی داری مشاهده نگردید.نتیجه گیری: نتایج نشان داد، دیدگاه کتابداران شرکت کننده در این پژوهش در مورد ویژگی های نرم افزار پارس آذرخش در حد متوسطی بود. در میان متغیرهای مورد بررسی، متغیرهای چگونگی کار با نرم افزار، صفحه نمایش اطلاعات و واژگان و پیام های نرم افزار در وضعیت بهتری قرار داشتند، این در حالی است که متغیرهای راهنما و سایر امکانات و قابلیت های نرم افزار به بازنگری و ارتقای بیشتری نیاز دارند.

مقدمه: مهارت های ارتباطی از جمله مهارت های اساسی برای زندگی در عصر حاضر است. پرستاران به دلیل موقعیت شغلی خود باید مهارت کافی جهت برقراری ارتباط مناسب با همکاران و بیماران داشته باشند تا از آرامش، رضایت و سلامت بهره مند شوند. هدف این تحقیق، تعیین اثربخشی آموزش مهارت های ارتباطی بر میزان سلامت عمومی (و ابعاد آن) پرستاران بیمارستان شهید آیت اله کاشانی اصفهان بود.روش بررسی: نوع مطالعه این پژوهش، نیمه آزمایشی بود. جامعه آماری، کلیه پرستاران بیمارستان آیت اله کاشانی در سال 1388 (158 پرستار زن و مرد در 12 بخش) بود که از میان آن ها 20 پرستار برای شرکت در گروه آزمایشی و همچنین 20 پرستار برای شرکت در گروه شاهد به عنوان نمونه آماری و با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم نمونه انتخاب شدند. مداخله انجام شده، 8 جلسه آموزش مهارت های ارتباطی برای گروه آزمایشی در طی یک ماه بود. برای ارزیابی سلامت عمومی هر دو گروه، قبل و بعد از مداخله آموزشی (8 جلسه آموزش مهارت های ارتباطی) از پرسش نامه استاندارد سلامت عمومی (General Health Questionnaire یا GHQ-28) استفاده شد. ضریب پایایی این پرسش نامه از طریق Cronbach's alpha برابر 0.78 برآورد شد. تحلیل در سطح آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (تحلیل کوواریانس) توسط نرم افزار SPSS نسخه 16 انجام شد.یافته ها: آموزش مهارت های ارتباطی، میزان سلامت عمومی را 73 درصد افزایش و میزان افسردگی، اضطراب، اختلال در کارکردهای اجتماعی و جسمانی را به ترتیب 75، 72، 72 و 34 درصد کاهش داده است (.(P<0.01نتیجه گیری: با طراحی و اجرای استاندارد جلسات آموزشی و تدریس توسط مدرسین مجرب و متخصص، آموزش مهارت های ارتباطی تاثیر بسزایی در سلامت عمومی کارکنان خواهد داشت.

مقدمه: قرار گرفتن ایران در رتبه بالای علمی در بین کشورهای منطقه، برخورداری از دانش پیشرفته و توانایی در تولید علم، بخشی از اهداف بسیار مهم تعیین شده در سند چشم انداز بیست ساله ایران می باشد. در همین راستا، پژوهش حاضر با هدف تعیین و مقایسه شاخص ضریب تاثیر مجلات تخصصی ایران و کشورهای منتخب و ارایه پیشنهادهای مناسب انجام گرفت.روش بررسی: در این مطالعه مقطعی که در پاییز و زمستان سال 1390 انجام گرفت، ضریب تاثیر مجلات تخصصی و شاخص های کمی تعداد مجلات منتشر شده در 25 کشور به روش مرور مستندات مورد مقایسه قرار گرفت. مبنای انتخاب کشورها سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران بوده است. ابزار جمع آوری اطلاعات، چک لیست بود که روایی آن با بهره گیری از نظرات متخصصین این رشته تامین شد و پایایی آن با توجه به عینی بودن متغیرها و وجود توافق کامل بین دو پژوهشگر در استخراج داده های این متغیرها، 100 درصد بوده است. در ادامه، شاخص ضریب تاثیر مجلات کشورهای مورد مطالعه در سال های 2009 و 2010 از گزارشJCR (Journal Citation Reports)  استخراج گردید و وارد چک لیست شد. با بهره گیری از آمار توصیفی، میانگین این شاخص به تفکیک کشورها مشخص گردید و بر اساس مجموع امتیاز کسب شده توسط هر کشور، رتبه بندی انجام شد.یافته ها: در 25 کشور مورد مطالعه در سال 2009 و 2010 به ترتیب 1440 و 1507 مجله تخصصی وجود داشت که 87 (6.04 درصد) و 124 (8.23 درصد) مورد آن در ISI نمایه شده است. درصد رشد کل مجلات تخصصی منتشر شده در سال 2010 نسبت به سال 2009 در ایران 9.73، ترکیه 4.5 و پاکستان 2.1 بود، اما درصد رشد کل مجلات نمایه شده در ISI در سال 2010 نسبت به سال 2009 در ارمنستان 200، ترکیه 58.06، پاکستان 57.1 و ایران 36 بود.نتیجه گیری: در مجموع از نظر شاخص های تولید علم در بین 25 کشور مورد بررسی، کشورهای ترکیه، ایران و پاکستان به ترتیب هر کدام با 20، 14 و 9 امتیاز در رتبه های اول تا سوم هستند. نتایج نشان می دهد که خوشبختانه پژوهشگران کشور ما در سال های اخیر تلاش بسیار زیادی در عرصه تولید علم داشته اند و هر سال پیشرفت چشمگیری نسبت به سال قبل دارند. نکته قابل ذکر این که برای دستیابی به اهداف لحاظ شده در سند چشم انداز بیست ساله، ضمن توجه به استاندارد های ISI، دسترسی آسان مقالات و مجلات برای محققین و چاپ مقاله های مشترک توسط مولفین بایستی در دستور کار موثر صاحبان فرایند قرار گیرد.

مقدمه: ارزیابی کیفیت یکی از روش های مفید در ارتقای کیفیت خدمات سلامت می باشد، برای این امر جامعیت کیفیت و دقت داده های جمع آوری شده از اهمیت بالایی در فرایند ارزیابی برخوردار است. هدف از مطالعه حاضر، تعیین میزان تطابق داده های جمع آوری شده درباره کیفیت فنی مراقبت های دوران بارداری از دو منبع گیرندگان خدمات و پرونده خانوار بود.روش بررسی: مطالعه حاضر یک مطالعه توصیفی-مقطعی بود که با مشارکت 185 نفر از زنان باردار که به صورت تصادفی انتخاب شده بودند از 40 مرکز بهداشتی درمانی و پایگاه بهداشتی شهر تبریز در سال 1389 انجام گرفت. داده های مربوط به کیفیت فنی از دو منبع کاملا مستقل (مشتری خدمت و اطلاعات ثبت شده در پرونده گیرنده خدمت) جمع آوری شد. ابزار جمع آوری داده ها، پرسش نامه محقق ساخته که روایی پرسش نامه توسط 10 نفر از صاحب نظران بررسی و بعد از اعمال نظرات آنان مورد تایید قرار گرفت. پایایی پرسش نامه با استفاده از همسانی درونی تایید گردید (برای ارزیابی تطابق تک تک آیتم ها در دو منبع اطلاعاتی، از شاخص کاپای وزنی .(a=0.748(Weighted Kappa) و ICC (Intraclass correlation coeficient) استفاده شد. داده ها با نرم افزار SPSS نسخه 17 و STATA 10 تحلیل گردید.یافته ها: توافق بین داده های حاصل از پرونده و اظهارات مادران باردار در مورد بسیاری از خدمات، در حد ضعیفی بود (0.4>Kappa) و تنها در مورد برخی خدمات همچون تعداد مراقبت ها (Kappa=0.56) و اندازه گیری وزن و فشار خون (Kappa=0.55) توافق متوسط و در مورد زمان تشکیل پرونده (0.824-0.903 CI:، P=0.87) و زمان اطلاع از بارداری (0.931-0.962 CI:، P=0.95) توافق قوی وجود داشت.نتیجه گیری: ارزیابی خدماتی چون مراقبت ها و آموزش های دوران بارداری بهتر است از طریق داده های حاصل از اظهارات مادران باردار صورت گیرد، چرا که این ارزیابی می تواند نشان دهنده نوعی ارزیابی پیامد باشد. به نظر می رسد نتیجه مراقبت ها و آموزش های ارایه شده قابل دریافت از زبان گیرندگان خدمات باشد. در مجموع به علت نقص در ثبت خدمات، استفاده از نظرات مشتری ها درباره خدماتی که دریافت کرده اند می تواند معتبرتر از پرونده های بهداشتی باشد.

فن آوری های اطلاعاتی و ارتباطاتی پیشرفته، سرعت و سهولتی را در انجام کارها به ارمغان آورده است که به آسایش و آسودگی بیشتر در زندگی منجر شده است. با این حال، بهداشت و تندرستی کاربران در اثر استفاده نادرست به شدت در معرض خطر است. مقاله حاضر می کوشد تا با مرور تاثیرات نامطلوب کاربرد نادرست این فن آوری ها بر سلامت کاربران و محیط زیست، اهمیت مخاطرات و آسیب های احتمالی را بیش از پیش آشکار کند تا از این رهگذر، ضمن آگاهی رسانی بیشتر، بر لزوم آموزش کاربرد صحیح به عنوان یکی از مباحث اساسی در ترویج فن آوری های اطلاعاتی و ارتباطاتی تاکید شود. کاربرد ناآگاهانه، غیر اصولی و افراطی فن آوری های اطلاعاتی، طیف وسیعی از پیامدهای ناگوار را برای سلامت انسان و محیط زیست به همراه دارد. انواع ناهنجاری های جسمی، بیماری ها و اختلالات، سلامت انسان را تهدید می کند. گذشته از این، انواع آلاینده ها و پسماندهای خطرناک ناشی از فن آوری های اطلاعاتی، سلامت محیط زیست را به خطر انداخته است. راهکارهای متعددی برای مقابله با این مخاطرات وجود دارد که بنیانی ترین آن ها را آموزش و تدوین راهبردهای مدیریت ملی تشکیل می دهد. لازم است اصول کاربرد صحیح فن آوری ها، راه های پرهیز از خطرات و به ویژه تشویق به استفاده از فن آوری سبز در کانون توجه برنامه های ترویج و آموزش فن آوری های اطلاعاتی قرار گیرد.

مقدمه: در بخش بهداشت و درمان نیز همانند دیگر بخش ها، خود ارزیابی امری اجتناب ناپذیر می باشد. محدودیت منابع این بخش، ضرورت پایش عملکرد، حیاتی بودن خدمات و مراقبت های ارایه شده توسط بخش، اهمیت رعایت کیفیت در ارایه خدمات و ... شواهدی دال بر ضرورت خود ارزیابی دقیق و صحیح عملکرد این بخش می باشند. از این رو هدف از پژوهش حاضر، بررسی حوزه های بهبود از طریق خود ارزیابی بر اساس مدل تعالی (EFQM یا European foundation for quality management excellence model) در بیمارستان امام موسی کاظم (ع) بود.روش بررسی: پژوهش حاضر کاربردی از دسته مطالعات توصیفی-مقطعی بود. جامعه آماری شامل 15 نفر از کارشناسان و مدیران ارشد بیمارستان امام موسی کاظم (ع) در سال 1389 بود که به صورت سرشماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه استاندارد EFQM بود که مورد تعدیل قرار گرفت و روایی آن با کمک اساتید و کارشناسان مورد تایید قرار گرفت و پایایی آن با استفاده از ضریبCronbach's alpha ،97  درصد تعیین شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات در نه حوزه بر اساس نرم افزار SPSS انجام شد.یافته ها: بیمارستان امام موسی کاظم (ع) در این ارزیابی، 599 امتیاز به خود اختصاص داد که حوزه توانمندسازها 300 و حوزه نتایج 299 امتیاز کسب نمودند. همچنین درصد امتیاز هر کدام از عوامل نه گانه به قرار زیر می باشد: رهبری 60 درصد، خط مشی و استراتژی 58 درصد، کارکنان 68 درصد، منابع و شرکا 60 درصد، فرایندها 56 درصد، نتایج مشتری 58 درصد، نتایج کارکنان 60 درصد، نتایج جامعه 63 درصد و نتایج کلیدی عملکرد 61 درصد.نتیجه گیری: نتیجه خودارزیابی بر اساس مدل تعالی EFQM این بود که منجر به تهیه یک سیستم اطلاعاتی از نقاط قوت و ضعف در 9 حوزه و تعیین امتیاز در بیمارستان امام موسی کاظم (ع) شد که بر این اساس و با استفاده از منطق رادار، نقاط ضعف به عنوان حوزه های بهبود مورد مداخله قرار گرفت و پروژه های بهبود تعیین شد.

مقدمه: سرمایه های فکری در یک سازمان دارایی هایی هستند که ارزش آن ها با به اشتراک گذاشتن با دیگران و گذشت زمان افزایش می یابند. بیمارستان ها مهم ترین مراکز ارایه خدمات سلامت محسوب می شوند که مدیریت دارایی های ناملموس در آن ها از اهمیت بالایی برخوردار است. برای جلوگیری از بین رفتن تلاش ها و هزینه ها می بایست نخست میزان اهمیت هر یک از ابعاد سرمایه های فکری بیمارستان ها شناسایی شده سپس در جهت رشد و مدیریت آن ها اقدام نمود. تحقیق حاضر با هدف تعیین میزان اهمیت هر یک از ابعاد سرمایه های فکری در بیمارستان های منتخب شهر اصفهان و همچنین، تعیین فاکتورهای موثر در هر بعد از سرمایه های فکری بر اساس مدل Hung انجام گرفت.روش بررسی: این تحقیق از نوع توصیفی-پیمایشی بود و در سال 1390 در سه بیمارستان شهر اصفهان (شریعتی، امام موسی کاظم (ع) و امین) انجام شد. جامعه آماری این پژوهش 3000 نفر از پزشکان و پرستاران بودند که از بین سه بیمارستان، 200 نفر به صورت تصادفی انتخاب شدند. روش گردآوری مباحث نظری آن، کتابخانه ای بود و داده های آن از طریق پرسش نامه محقق ساخته به دست آمد. روایی پرسش نامه با نظر صاحبنظران در زمینه مدیریت تایید شد و و پایایی آن به کمک Cronbach's alpha برابر با 0.89 به دست آمد. داده ها از طریق نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمون Student-t تک متغیره و نمودار تار عنکبوتی تحلیل شد.یافته ها: مقایسه شاخص های سرمایه فکری با میانگین فرضی 3 نشان داد که میزان اهمیت شاخص های سرمایه انسانی، بیماران، سرمایه فرایند، بیشتر از متوسط و شاخص نوآوری، دارای اهمیت متوسط و شاخص های مالی و فن آوری اطلاعات دارای اهمیت کمتر از سطح متوسط بوده است.نتیجه گیری: ابعاد سرمایه های فکری در بیمارستان ها از اهمیت و ارزش یکسانی برخوردار نیستند، بنابراین مدیران بیمارستان ها باید زمینه استفاده و بهره برداری از تمامی سرمایه های ناملوس را فراهم کنند و به این طریق باعث تولید علم، ثروت و نوآوری شوند.

مقدمه: پایایی کدگذاری تشخیص ها برای استفاده از داده ها در سطح ملی و بین المللی ضروری است. مطالعه حاضر وضعیت پایایی کدگذاری تشخیص ها با ICD-10 در بیمارستان های آموزشی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی زاهدان را تعیین کرد.روش بررسی: در این مطالعه تحلیلی، 245 پرونده کدگذاری شده از قبل، مربوط به 5 بیمارستان آموزشی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی زاهدان در نیمه اول سال 1390 توسط کدگذاران بیمارستان های مربوطه و پژوهشگر دوباره کدگذاری شد. ابزار گرد آوری داده، چک لیست بود و روایی آن با نظر استادان صاحب نظر مسجل گردید. پایایی درونی (کد اختصاص یافته روی پرونده با کد فعلی کدگذار) و پایایی بیرونی (پایایی کدهای کدگذار و پژوهشگر) در سطوح مختلف تشخیص ها با استفاده از ضریب توافق Cohen’s Kappa ارزیابی شد.یافته ها: پایایی درونی در اکثر موارد از درجه تقریبا کامل برخوردار بود. فقط در سطح سه کاراکتر اول، تشخیص اصلی درجه پایایی متوسط تعیین شد (K=0.52). پایایی بیرونی نیز در بیشتر موارد بالاتر از متوسط از بود. فقط در سطح کاراکتر پنجم، تشخیص اصلی پایایی بیرونی (بین کدهای ثبت شده روی پرونده و پژوهشگر) کم (K=0.18)، برای کاراکتر چهارم سایر تشخیص اول متوسط (K=0.60) و برای سطح فصل سایر تشخیص سوم نیز متوسط (K=0.54) بود. همچنین پایایی بیرونی (بین کدگذار و پژوهشگر) برای تشخیص اصلی در سطح سه کاراکتر اول، متوسط (K=0.47) و در سطح کاراکتر پنجم، کم (K=0.18) به دست آمد.نتیجه گیری: پایایی کدگذاری تشخیص ها در سطح فصل و کارکتر چهارم از درجه پایایی مناسبی برخوردار بود و در سطوح سه، کارکتر اول و کاراکتر پنجم از وضعیت مناسب برخوردار نیست. این مساله می تواند ناشی از انتخاب اشتباه تشخیص اصلی در کدگذاری چند وضعیتی و همچنین عدم توجه کدگذاران به سطح جزئیات در کدگذاری باشد. بنابراین برگزاری دوره های آموزشی ضمن خدمت برای کدگذاران ضروری است.

مقدمه: یکی از ویژگی های اساسی سیستم اطلاعات بیمارستانی، حفظ محرمانگی می باشد. تحقیقات نشان می دهد که در کشور ما الزامات امنیتی پرونده الکترونیک سلامت به طور کامل و دقیق به کار گرفته نمی شود. این پژوهش، با هدف تعیین درصد اعمال مکانیسم های حفاظتی استاندارد های امنیتی (Health insurance portability and accountability act یا HIPAA) در بیمارستان های منتخب آموزشی دانشگاه علوم پزشکی شیراز در سال 1389 انجام پذیرفت.روش بررسی: تحقیق حاضر از نوع توصیفی-مقطعی بود. جامعه پژوهش، بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی شیراز مجهز به سیستم اطلاعات بیمارستانی بود. ابزار جمع آوری داده ها، چک لیستی بر اساس قانون استاندارد امنیتی HIPAA بود. روایی ابزار با روش روایی محتوی سنجیده شد. نحوه جمع آوری داده ها به صورت مصاحبه با مسوولین فن آوری اطلاعات بیمارستان های مورد مطالعه بود. تحلیل داده های جمع آوری شده با استفاده از آمار توصیفی انجام شد.یافته ها: از هفت مورد مکانیسم حفاظتی مدیریتی الزامی (تحلیل خطر، مدیریت خطر، خط مشی مجازات، بررسی فعالیت های سیستم اطلاعات، طرح پشتیبان داده ها، طرح بهبودی سانحه، طرح عملیات شیوه اورژانسی)، دو مورد مدیریت خطر و طرح پشتیبان داده ها، به طور کامل در همه بیمارستان ها و دو مورد مکانیسم حفاظتی فیزیکی الزامی (منهدم کردن و استفاده مجدد از رسانه ها) در اکثر بیمارستان ها اعمال می شد. از دو مورد مکانیسم فنی الزامی، شناسایی کاربر واحد، به طور کامل و رویه دسترسی اورژانسی، تنها در یک بیمارستان اعمال می شد.نتیجه گیری: در جهت افزایش میزان اعمال مکانیسم حفاظتی مدیریتی الزامی، می بایست برنامه ریزی اجرایی انجام گیرد. اعمال کامل مکانیسم های حفاظتی فیزیکی الزامی که فاصله چندانی تا اجرای کامل آن در همه بیمارستان های تحت مطالعه وجود نداشت و مکانیسم حفاظتی فنی الزامی، گام های مهمی در جهت ارتقای سیستم امنیتی در نظام اطلاعات بیمارستان ها خواهد بود.

مقدمه: با پیدایش مولفه های جدید مدیریت پست مدرن شامل ترغیب، خودکنترلی، رهبری خدمتگزار، سازماندهی فعال، نوآوری و هم آفرینی، مدل های سنتی مدیریت زیر سوال برده شده است؛ از این رو پژوهش حاضر با هدف شناسایی میزان کاربرد مولفه های مدیریت پست مدرن در کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام شد.روش بررسی: در این پژوهش توصیفی-پیمایشی، جامعه پژوهش، تمام کارکنان کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان (78 نفر) بود که با روش نمونه گیری تصادفی ساده، 55 نفر در سال 90-1389 انتخاب شدند. ابزار تحقیق، پرسش نامه محقق ساخته در دو وضعیت موجود و مطلوب بود که روایی آن با استفاده از روایی محتوایی و صوری و پایایی آن با استفاده از محاسبه ضریب Cronbach’s alpha در وضعیت موجود 0.97 و در وضعیت مطلوب 0.96 محاسبه گردید. تجزیه و تحلیل داده ها در سطح آمار توصیفی و استنباطی (آزمون های t تک نمونه ای،t  مستقل، Hotelling t2، تحلیل واریانس یک راهه و آزمون تعقیبی LSD) توسط نرم افزار SPSS صورت گرفت.یافته ها: میانگین نمرات مولفه های مدیریت پست مدرن در وضعیت موجود، کمتر از سطح متوسط ( (m<3و در وضعیت مطلوب، بیشتر از حد متوسط ( (m>3بود. همچین بین میانگین مولفه های مدیریت پست مدرن در وضعیت موجود بر مبنای متغیر جمعیت شناختی جنسیت، در مولفه های «خودکنترلی»، «رهبری خدمتگزار» و «نوآوری» و در وضعیت مطلوب بر مبنای متغیر جمعیت شناختی نوع کار در خصوص مولفه «هم آفرینی» اختلاف معنی داری مشاهده شد (.(P<0.05نتیجه گیری: با ظهور دوره پست مدرن و بنا به اهمیت مدیریت به عنوان رکن اساسی توسعه و پیشرفت، مدیران کتابخانه های دانشگاهی باید با مولفه های مدیریت پست مدرن آشنا شده و جهت اداره مناسب کتابخانه ها، این مولفه ها را به کار گیرند.

مقدمه: سیستم اطلاعات بیمارستان نقش مهمی در افزایش کیفیت درمان در بیمارستان ها دارد. سیستم اطلاعات بیمارستان به عنوان نظام اطلاعاتی تلقی می شود که می تواند تاثیر فراوان بر اثربخشی و کارایی مدیریت بیمارستان داشته باشد. نظام ارزیابی به عنوان یکی از مباحث مهمی است که در نظام مدیریت مورد تاکید فراوان قرار گرفته است. در این مقاله به ارزیابی سیستم اطلاعات بیمارستان (HIS یا Hospital information system) بر اساس مدل Ahitof and Newman پرداخته شده است و هدف کلی این پژوهش، ارزیابی سیستم اطلاعات بیمارستان هایی بود که از نرم افزار کوثر (نسخه جدید) استفاده می کردند.روش بررسی: تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی و پیمایشی از شاخه میدانی بود که در سال 1391 انجام گرفت و ابزار جمع آوری اطلاعات داده های آن آمیزه ای از ابزار کتابخانه ای و میدانی بود. جامعه آماری این پژوهش، ده بیمارستان بود که زیر نظر دانشگاه علوم پزشکی بودند و همه از سامانه کوثر یاری گرفتند. جامعه آماری این پژوهش 209 نفر از اپراتورهای شیفت صبح بودند که با توجه به محدود بودن حجم جامعه، نیازی به نمونه گیری نبود و کل جامعه از طریق سرشماری مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش از پرسش نامه استاندارد Ahitof and Newman استفاده شد و عملیات بومی سازی انجام گرفت. پرسش نامه شامل 37 سوال بر اساس طیف پنج گزینه ای لیکرت بود. روایی محتوایی سوالات پرسش نامه از طریق پانل نخبگان (از 5 نفر از اساتید متخصص در سیستم های اطلاعاتی مدیریت و مسوولین HIS با سابقه بالا) تایید شد و پایایی آن نیز از طریق Cronbakh’s Alpha، 0.85 محاسبه گردید (در صورتی که ضریب پایایی از 0.75 بیشتر می شد مورد قبول بود). جهت تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده شد.یافته ها: نتایج مربوط به پرسش نامه نشان داد که از سه فرضیه پژوهش (یعنی وجود ابعاد زمانی، محتوایی و ساختار) دو فرضیه یعنی ابعاد زمانی و محتوا در سطح اطمینان 0.95 مورد تایید قرار گرفتند و در سطح ساختار در حد مطلوبی نبوده است.نتیجه گیری: HIS حاکم بر سازمان از لحاظ به موقع بودن، به هنگام بودن، صحت، مرتبط بودن، ایجاز و تناسب در وضعیت مطلوبی بوده اما از لحاظ بسامد، دوره زمانی، جامعیت در حد مطلوبی نبود و نیاز به ارایه راه حل هایی برای آن ها است. نیاز است سیستم اطلاعات بیمارستان از لحاظ ساختاری مورد بازنگری و تجدید نظر قرار گیرد و نیاز است که اطلاعات با جزییات بیشتر و در قالب نمودارهای آماری متفاوت ارایه گردد و نیز نسخه سوم نرم افزار کوثر با اصلاحات جدید ارایه گردد.

مقدمه: مهارت های اطلاع یابی به مهارت های بازیابی اطلاعات، ارزیابی اطلاعات، سازماندهی اطلاعات و تبادل اطلاعات تقسیم شده است. کسانی که این مهارت ها را کسب کرده باشند در جستجوی مستقل اطلاعات و انجام تحقیق توانمند خواهند شد. این پژوهش به منظور تعیین مهارت های اطلاع یابی در پایگاه های اطلاعاتی پیوسته موجود در کتابخانه ملی دیجیتال پزشکی (Iranian national medical digital library یا INLM) در بین دستیاران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام شد.روش بررسی: این پژوهش از نوع پیمایشی بود که در سال 1389 انجام شد. از بین 659 نفر از دستیاران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، تعداد 248 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و با کمک جدول مورگان انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسش نامه گردآوری گردید. روایی پرسش نامه با نظر متخصصان تعیین شد و پایایی آن با استفاده از Cronbach's alpha، 0.83 تعیین شد. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و جداول توزیع فراوانی توسط نرم افزار SPSS نسخه 18 تجزیه و تحلیل گردید.یافته ها: بر اساس یافته های پژوهش، تنها 3.9 درصد از دستیاران، دوره آموزشی INLM را گذرانده اند و تنها 16.2 درصد از آن ها در INLM ثبت نام کرده اند. بیشترین میزان آشنایی آن ها با پایگاه Up to Date بود (38.3 درصد). بیشترین میزان استفاده آن ها نیز از همین پایگاه بود (25.8 درصد). آن ها بیشتر از جستجوی پیشرفته استفاده می کردند (48.4 درصد) و بیشتر از فیلدهای زبان و زمان برای محدود کردن جستجو استفاده می کردند. 49.2 درصد از آن ها از عملکرهای منطقی استفاده می کردند. تنها 13.3 درصد آن ها با امکانات پایگاه های اطلاعاتی برای مدیریت نتایج جستجو آشنا بودند و تنها 5.5 درصد آن ها همیشه به ارزیابی صحت و دقت اطلاعات بازیابی شده می پرداختند.نتیجه گیری: میزان آشنایی و استفاده دستیاران از پایگاه های اطلاعاتی بسیار کم بود. برگزاری کارگاه های سواد اطلاعاتی و کارگاه های استفاده از پایگاه های اطلاعاتی می تواند نقش مهمی در افزایش استفاده از پایگاه های اطلاعاتی و کارهای پژوهشی آن ها داشته باشد.

مقدمه: پرداخت های مستقیم از جیب به عنوان یک منبع اصلی تامین مالی سلامت در اغلب کشورها است که این پرداخت ها منجر به هزینه های کمرشکن خانوار می گردد. هدف این مطالعه، برآورد درصد خانوارهای مواجهه یافته با هزینه های کمرشکن سلامت در شهرک مینوی قزوین در سال 1390 بود.روش بررسی: مطالعه به صورت تحلیلی در سال 1390 در شهرک مینو در قزوین بر روی 100 خانوار (416 نفر) به صورت چند مرحله ای انجام شد. داده ها با استفاده از پرسش نامه خود ایفا که روایی آن توسط 5 تن از اساتید مجرب مورد تایید قرار گرفت و پایایی آن با استفاده از آزمون Test-re test معادل 82 درصد بود، جمع آوری و برای تحلیل از آمار توصیفی و تحلیلی استفاده شد. ابتدا هزینه خوراکی (ضروری) از درآمد خانوار کسر شد و توان پرداخت خانوار به دست آمد، سپس در صورتی که هزینه های پزشکی مساوی یا بیشتر از 40 درصد توان پرداخت خانوار می شد جزء هزینه کمرشکن محسوب می گردید.یافته ها: میزان مواجه خانوارها با هزینه های کمرشکن سلامت در بخش خدمات بستری، 3 درصد، سرپایی 3 درصد، دارو 1 درصد، آزمایشگاه 1 درصد، دندان پزشکی 16 درصد و مواجه کل برابر با 24 درصد بود. همچنین اکثریت هزینه های کمرشکن سلامت در چارک های درآمدی دوم و سوم اتفاق افتاد، که در این مطالعه چارک درآمدی دوم، 2.5 برابر بیشتر نسبت به چارک درآمدی چهارم در معرض هزینه های کمرشکن سلامت قرار گرفت.نتیجه گیری: خانوارهای چارک های پایین درآمدی، بیشتر با این هزینه ها مواجه می شوند که می بایست سیاست های حمایتی برای این خانوارها در نظر گرفته شود.

مقدمه: اجرای مدیریت مطلوب داده ها، برای هر کارآزمایی بالینی ضروری است. با این حال ممکن است این مساله در طول مراحل برنامه ریزی و اجرای کارآزمایی بالینی نادیده گرفته و مورد غفلت واقع شود. هدف از انجام این مطالعه، شناسایی وضعیت مدیریت داده های کارآزمایی های بالینی در مراکز تحقیقاتی از مرحله برنامه ریزی تا ذخیره آن بر اساس استاندارد بین المللی بود.روش بررسی: مطالعه از نوع توصیفی-تطبیقی و مقطعی بود که در سال 1390 انجام شد. مطالعه کارآزمایی بالینی دارویی که در مراکز تحقیقاتی درمانی دانشگاه علوم پزشکی انجام شد، جامعه پژوهش این مطالعه بود. 42 مرکز تحقیقاتی بر اساس امتیاز ارزشیابی وزارت بهداشت به سه گروه قوی، متوسط و ضعیف تقسیم شدند. از هر گروه مراکز تحقیقاتی، 15 کارآزمایی بررسی شد. کلیه مدارک و مستندات و هر نوع منبعی در رابطه با کارآزمایی های بالینی مورد بررسی قرار گرفت. ابزار جمع آوری داده ها، چک لیست شامل 239 سوال بود که بر اساس استاندارد مدیریت مطلوب داده های بالینی تدوین شده بود. جهت سنجش روایی محتوای، چک لیست بین ده نفر از متخصصان مربوطه توزیع گردید. برای تحلیل داده های جمع آوری شده از آزمون های Mann-Whitney U و One-Way ANOVA استفاده شد.یافته ها: تفاوت معنی دار آماری بین میانگین گروه های مراکز تحقیقاتی قوی، ضعیف و متوسط وجود داشت. همچنین میانگین در دو گروه مراکز قوی و متوسط برای اهداف مربوط به گزارش دهی و کنترل کیفیت داده ها با یکدیگر یکسان بود، اما با مراکز ضعیف تفاوت داشتند. بالاترین میانگین به دست آمده، مربوط به نحوه گزارش دهی داده ها بود که به ترتیب در مراکز قوی، متوسط و ضعیف 82 درصد، 81 درصد و 75 درصد بوده است. همچنین کمترین میانگین مربوط به کنترل کیفیت داده ها به مقادیر 0.09 درصد، 0.07 درصد و 0 درصد در مراکز قوی، متوسط و ضعیف بوده است.نتیجه گیری: مدیریت داده های کارآزمایی های بالینی که توسط مراکز تحقیقاتی انجام شده است در تطابق با استاندارد بین المللی از وضعیت مطلوبی برخوردار نبود. بنابراین، ایجاد استانداردهای ملی مدیریت داده با در نظر گرفتن جزئیات فنی، تشکیل کمیته های نظارت و کنترل کیفیت داده ها و نیز آموزش اصول مدیریت داده مطلوب به مجریان و کلیه همکاران مطالعات کارآزمایی بالینی جهت برآورده کردن انتظارات ملی و بین المللی و همچنین دستیابی به داده های با کیفیت و معتبر در ایران ضروری به نظر می رسد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

مقدمه: ارزیابی سیستم اطلاعات بیمارستانی، کار پیچیده ای است که در آن همه جنبه های انسانی، فنی و سازمانی باید مورد توجه قرار گیرد. این مطالعه با هدف ارایه شاخص های ارزشیابی سیستم اطلاعات بیمارستانی، انجام شد.روش بررسی: پژوهش کیفی حاضر به روش مقطعی و با فن Delphi در سال 1390 و در استان کرمان انجام گرفت. جهت انجام این مطالعه، سه مرحله مستقل شامل بررسی مفاهیم نظری، تهیه شاخص های اولیه ارزیابی سیستم اطلاعات بیمارستانی و ایجاد اجماع، انجام شد. داده های مورد نیاز از طریق مصاحبه و با استفاده از فرم های طراحی شده جمع آوری گردید. جامعه پژوهش در مراحل مصاحبه و ایجاد اجماع شامل 23 نفر از صاحب نظران بود. روایی فرم های طراحی شده از طریق روایی محتوی و پایایی آن نیز از طریق آزمون-بازآزمون تایید گردید. تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی انجام گرفت.یافته ها: لیست نهایی شاخص های ارزیابی سیستم های اطلاعات بیمارستانی از 91 شاخص در 8 عنوان اصلی به قرار زیر تهیه گردید: 1- کیفیت فنی؛ 2- کیفیت نرم افزار؛ 3- کیفیت ارتباطات بین بخش های مختلف و معماری ساخت؛ 4- کیفیت فروشنده؛ 5- کیفیت خدمات پس از فروش؛ 6- کیفیت حمایت از جریان کاری؛ 7- کیفیت ستانده های بخش پشتیبانی؛ 8- هزینه سیستم اطلاعات بیمارستانی.نتیجه گیری: با وجود پیچیده بودن ارزیابی سیستم اطلاعاتی باید همه جنبه های انسانی، فنی و سازمانی در هر ارزیابی ها مورد توجه قرار گیرد. شاخص های ارایه شده در این پژوهش، امکان ارزیابی جامع سیستم اطلاعات بیمارستانی را فراهم می کند.