مجله دانشکده دندان پزشکی اصفهان
سال:1390 | دوره:7 | شماره:3 |تعداد مقالات:15

مقدمه: بسیاری از اعمال دندان پزشکی باعث تحریک رفلکس تهوع می شوند. اکثر راهکارهای موجود برای کاهش یا حذف این مشکل دارای فرآیندی وقت گیر و یا کم اثر بوده اند. پوسته انار، حاوی اسید تانیک می باشد که دارای خاصیت بی حس کنندگی است. هدف از این پژوهش بررسی تاثیر عصاره تام پوسته انار به فرم قرص مکیدنی (lozenge) در کاهش رفلکس تهوع بود.مواد و روش ها: این مطالعه تجربی به شیوه کارآزمایی بالینی تصادفی دوسوکور انجام گرفت. نمونه گیری به شیوه غیر احتمالی آسان بود و نمونه ها از بین بیماران مراجعه کننده به دانشکده دندان پزشکی اصفهان انتخاب شدند. 84 بیمار به تعداد مساوی در دو گروه شاهد و گروه مورد قرار گرفتند. عصاره گیاه با غلظت 80 درصد و نیز دارونما به شکل دارویی قرص مکیدنی تهیه گردید و در اختیار بیماران قرارداده شد. وجود یا عدم وجود رفلکس تهوع برای هر بیمار در ناحیه کام نرم و لوزه به کمک تحریک با، آبسلانگ در دو مرحله قبل و پس از مداخله اندازه گیری و ثبت شد. داده ها با کمک نرم افزار  SPSS11و توسط آزمون های آماری Mcnemar و Chi-square مورد آنالیز آماری قرار گرفتند (a=0.05).یافته ها: پس از انجام مداخله در گروه مورد، کاهش قابل توجه در رفلکس تهوع در هر دو ناحیه کام نرم (در 88.5 درصد موارد با (p value<0.001 و لوزه ها (در 92.5 درصد موارد با (p value<0.001 مشاهده شد. در گروه شاهد، کاهش رفلکس تهوع در هیچ یک از نواحی کام نرم و لوزه ها معنی دار نبود .(p value=0.9) کاهش رفلکس تهوع در دو ناحیه کام نرم و لوزه ها بین دو گروه شاهد و مورد، تفاوت معنی دار آماری نشان داد (p value<0.001).نتیجه گیری: عصاره پوسته انار به طور چشمگیری باعث کاهش رفلکس تهوع در بیماران می شود. مطالعات بالینی گسترده تری توصیه می گردد.

مقدمه: مسواک زدن همراه با خمیر دندان رایج ترین و مهم ترین روش حفظ بهداشت دهان و دندان به شمار می رود. با این وجود استفاده از این محصولات مضرات و عوارضی از جمله سایش بافت های دندانی را به دنبال دارد. هدف از این پژوهش، بررسی و مقایسه سایش مینایی سه نوع خمیردندان ایرانی و یک نوع خمیر دندان مشابه خارجی بود.مواد و روش ها: این پژوهش از نوع تجربی - آزمایشگاهی بر روی چهار گروه 6 تایی از نمونه های مینایی به ابعاد 5×5×3 میلی متر به دست آمده از 24 دندان قدامی سالم کشیده شده انسان انجام شد. پروفایل سطحی اولیه نمونه ها با دستگاه پروفیلومتر اندازه گیری شد و سپس نمونه ها در دستگاه سایش V8 cross brushing قرار گرفته و با مسواک ها و محلول خمیردندان، تحت سایش قرار گرفتند. بعد از خشک کردن نمونه ها، پروفایل سطحی ثانویه آن ها با دستگاه پروفیلومتر اندازه گیری شد. اختلاف اعداد به دست آمده قبل و بعد از عملیات سایش، به عنوان میزان سایش نمونه ها اندازه گیری شد. نتایج با کمک نرم افزارSPSS  و آزمون های One-way ANOVA و Repeated measure ANOVA مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت (a=0.05).یافته ها: بین میانگین های میزان سایش قبل و بعد از عملیات سایش در هر گروه، تفاوت معنی داری وجود داشت  .(p value<0.001)اما اثر نوع خمیر دندان بر میزان سایش، معنی دار نبود (p value=0.991) و در مقایسه میانگین اختلاف قبل و بعد از عملیات سایش بین 4 گروه با یکدیگر تفاوت معنی داری وجود نداشت (p value=0.883).نتیجه گیری: با توجه به یافته های مطالعه حاضر، تفاوت معنی داری میان سایش مینایی خمیر دندان های ایرانی با خمیر دندان مشابه خارجی مشاهده نگردید.

مقدمه: در برخی موارد به دلیل عدم دسترسی سریع به لابراتوار جهت ریختن قالب، لازم است از مواد قالب گیری استفاده شود که بتوانند ثبات ابعادی خود را در طول زمان حفظ کنند. هدف از این پژوهش بررسی تاثیر زمان نگهداری قالب های آلژیناتی بر دقت کست های حاصل بود.مواد و روش ها: در این بررسی تجربی - آزمایشگاهی با استفاده از یک مدل فلزی (شامل دو دای استوانه ای) و تری های اختصاصی اکریلی برای هر وقفه زمانی، پنج قالب از سه نوع آلژینات جدید [Hydrogum 5 (Zhermack), Elastic Cromo (Spofadental), Alginmax (Major)] تهیه شد و قالب ها به مدت 0، 24، 48، 72، 120 ساعت در محیط مرطوب، نگهداری و سپس با گچ استون نوع سه ریخته شدند. در هر کست پنج بعد با کولیس دیجیتالی با دقت 0.01 میلی متری اندازه گیری شد: ED (فاصله بین دو دای)، h1 (ارتفاع دای کوچک)، h2 (ارتفاع دای بزرگ)، D1 (قطر دای کوچک) و D2 (قطر دای بزرگ). نتایج با آزمون های آنالیز واریانس دو طرفه و Tukey ارزیابی شدند (a=0.05).یافته ها: ثبات ابعادی قالب های آلژیناتی هم به مواد و هم به زمان وابسته بود (p value<0.05) اما اثر متقابل هر دو با هم معنی دار نبود (p value>0.05) بعد از 24 ساعت از زمان نگهداری، تنها آلژینات Elastic cromo کاملا در تمام ابعاد با مدل اصلی اختلاف معنی داری نداشت (p value>0.05) بعد از 48 و 72 ساعت تنها آلژینات Hydrogam5 کاملا در تمام ابعاد با مدل اصلی اختلاف معنی داری نداشت .(p value>0.05) بعد از 120 ساعت در آلژینات Hydrogam5 تنها در ارتفاع دای بزرگ، اختلاف با مدل اصلی معنی دار بود (p value<0.05).نتیجه گیری: نتایج این بررسی نشان داد که قالب های آلژینات Alginmax باید هر چه سریع تر ریخته شوند. قالب های آلژینات Elastic cromo می توانند بعد از 24 ساعت ریخته شوند. بنابراین قالب هر سه نوع ماده قالب گیری قبل از 120 ساعت تغییرات ابعادی قابل توجهی نداشتند، اما به عنوان استفاده 5 روزه قابل اعتماد نیستند.

مقدمه: لیکن پلان دهانی، یک بیماری التهابی مزمن و با علت نامعلوم می باشد. قابل قبول ترین روش کنترل بیماری استفاده از کورتیکواستروئید موضعی است. از رایج ترین داروهای مورد استفاده جهت کنترل این ضایعات، ادکورتیل می باشد. از طرفی اسپری بکلومتازون به عنوان یک کورتیکواستروئید موضعی با کاربرد آسان در دهان مطرح می باشد، هدف از این مطالعه، مقایسه اثر بالینی این دو دارو در کنترل ضایعات بود.مواد و روش ها: این مطالعه کارآزمایی بالینی و یک سویه کور بر روی 19 بیمار (6 مرد، 13 زن) با میانگین سنی 53 سال در سال 89-1388 در بخش بیماری های دهان دانشکده دندان پزشکی شهید بهشتی انجام شد. اسپری بکلومتازون و ادکورتیل به طور هم زمان در ضایعات دو طرف که در مخاط گونه، لثه یا کناره های زبان قرار داشتند به مدت 6-3 هفته تجویز و سپس میزان دارو تعدیل گردید. جهت ارزیابی اثر داروها از مقیاس VAS و سیستم های درجه بندی Kaliakatsoau و REU استفاده شد. سپس داده ها توسط آزمون هایWilcoxon ، Kolmogorov-Smirnov و t زوج مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند (a=0.05).یافته ها: تاثیر این دو دارو در کاهش وسعت و شدت ضایعات اختلاف معنی داری نداشت و در پایان هفته سوم، درصد کاهش درد ضایعات ناشی از ادکورتیل به طور معنی داری بیشتر از بکلومتازون بود (p value=0.042).نتیجه گیری: اثرات درمانی دو دارو در کنترل ضایعات دهانی لیکن پلان مشابه یکدیگر بود. از نظر تسکین علایم درد و سوزش، مصرف پماد نسبت به اسپری کمی موثرتر بود ولی این اختلاف از نظر آماری معنی دار نبود. از سوی دیگر همکاری بیمار در استفاده از اسپری به دلیل استفاده آسان تر آن نسبت به پماد بیشتر بود.

مقدمه: بیماری پریودنتال یک بیماری عفونی، مزمن و چند فاکتوری است که با تخریب غیرقابل برگشت رشته های کلاژن و دیگر اجزای سازنده لثه و لیگامان پریودنتال و تحلیل استخوان آلوئول اطراف دندان و ایجاد پاکت پریودنتال مشخص می شود. پاسخ میزبان، به بیماری پریودنتال شامل تولید آنزیم های مختلف است که در اثر آسیب و مرگ سلول های استرومال، اپیتلیال و یا سلول های التهابی آزاد می شوند. هدف از این پژوهش، مقایسه غلظت آنزیم های بزاقی در بیماران مبتلا به پریودنتیت مهاجم منتشر و پریودنتیت مزمن خفیف تا متوسط، با افراد دارای پریودنشیم سالم بود.مواد و روش ها: در این تحقیق تجربی، بزاق غیرتحریکی 25 نفر از بیماران مبتلا به پریودنتیت خفیف تا متوسط، و 15 فرد مبتلا به پریودنتیت مهاجم منتشر و 25 نفر از افراد با لثه سالم جمع آوری شد. میانگین میزان آنزیم های بزاقی لاکتات دهیدروژناز و آسپارتات آمینو ترانسفراز با استفاده از دستگاه اتو آنالیزر RA-ST اندازه گیری شد. داده ها با استفاده از آزمون آنالیز واریانس یک طرفه ANOVA و TUKEY در سطح معنی داری 95 درصد تجزیه و تحلیل گردید.یافته ها: میانگین سطح آنزیم بزاقی لاکتات دهیدروژناز در گروه های پریودنتیت مهاجم منتشر و پریودنتیت مزمن خفیف تا متوسط، و کنترل، به ترتیب88.4 ±1713، 1492±65، 1108±34 میکروگرم بر لیتر بود و اختلاف معنی دار بین آن ها وجود داشت .(p value<0.05) همچنین میانگین آنزیم بزاقی آسپارتات آمینو ترانسفراز در گروه های پریودنتیت مهاجم منتشر و پریودنتیت مزمن خفیف تا متوسط و کنترل، به ترتیب 5.6±55.46،3.03 ±47.04 و2.03 ±32.04 میکروگرم بر لیتر بود که اختلاف معنی دار بین آن ها وجود داشت .(p value<0.05)نتیجه گیری: غلظت آنزیم های لاکتات دهیدروژناز و آسپارتات آمینو ترانسفراز در بیماران مبتلا به بیماری پریودنتال، بیشتر از افراد سالم است. ارزیابی این آنزیم ها می تواند برای تعیین میزان تخریب بافت های پریودنتال مفید باشد.

مقدمه: تیروئید، یکی از ارگان های حساس به اشعه x در نا حیه سر و گردن می باشد. هدف از این پژوهش، مقایسه میزان اشعه جذبی پوست، در ناحیه تیروئید در توموگرافی اسپیرال فکین و رادیوگرافی پانورامیک، با استفاده از دوزیمتری ترمولومینسانس بود.مواد و روش ها: در این پژوهش تجربی - آزمایشگاهی، تعداد 36 دوزیمتر لیتیوم فلوراید (قرص TLD-100 یا (Thermoluminescent dosimeter استفاده شد، به این صورت که در هر گرافی، یک قرص TLD در تیروئید راست (سمت تیوب اشعه) و دیگری در سمت چپ (تیروئید سمت مخالف تیوب) فانتوم سر و گردن آناتومیک برش داده شده (Sliced anatomic Alderson) قرار داده شد و در هر مرتبه، معاینات توموگرافی و نیز رادیوگرافی پانورامیک به عمل آمد. هر دوزیمتر توسط دستگاه خواننده Solaro 2A دو مرتبه خوانده شد. پس از اعمال ضرایب مورد نظر، دوز مربوط به هر TLD مشخص و نتایج با آزمون آماری Wilcoxon و با ضریب اطمینان 95 درصد آنالیز گردید.یافته ها: میانگین دوز رادیوگرافی پانورامیک در تیروئید سمت چپ، 34 میکروگری و در تیروئید سمت راست، 39 میکروگری به دست آمد. در توموگرافی اسپیرال قدامی و خلفی فکین، میانگین دوز 71-30 میکروگری بود. تفاوت معنی دار بین میانگین دوز جذبی پوست در ناحیه تیروئید، در توموگرافی اسپیرال قدامی و خلفی فکین و رادیوگرافی پانورامیک مشاهده نشد (p value>0.05).نتیجه گیری: دوز جذبی پوست در ناحیه تیروئید، در یک تصویر توموگرافی که شامل چهار برش با ضخامت مشخص است، قابل مقایسه با یک تصویر پانورامیک می باشد.

مقدمه: پوسیدگی های درمان نشده پیشرفته، می توانند سبب درد و ناراحتی کودک شده و بر روند تغذیه و در نتیجه رشد کودک تاثیر بگذارند. هدف از این پژوهش تعیین وضعیت سلامت دندانی (dft) و شاخص توده بدنی Body mass index) یا (BMI و تعیین رابطه بین آن ها در کودکان پیش دبستانی بابل بود.مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع توصیفی - تحلیلی و به صورت مقطعی می باشد که بر روی 600 کودک 6-3 ساله که بیماری سیستمیک نداشتند، انجام شد. بعد از اندازه گیری وزن با ترازوی کفه ای استاندارد و اندازه گیری قد با خط کش مدرج استاندارد، BMI تعیین و وارد منحنی استاندارد برای تعیین صدک شدdft . نیز طبق تعریف WHO تعیین گردید. افراد مبتلا به بیماری سیستمیک شناخته شده از پژوهش حذف شدند. سپس آنالیزهای آماری χ2 و آنالیز واریانس انجام شد.(a=0.05) یافته ها: از میان 600 کودک مورد مطالعه، 206 نفر از آن ها (34.3 درصد) عاری از پوسیدگی دندان بودند. در محاسبهBMI ، 62 درصد از کودکان، وزن نرمال، 15.3 درصد در محدوده اضافه وزن و در خطر اضافه وزن و 22.7 درصد کم وزن بودند. میانگین BMI بر اساس میزان f و d معنی دار نبود اما با افزایش وزن، تعداد پوسیدگی دندان ها نیز اضافه شد (p value=0.002) درحالی که رابطه معنی داری بین وزن و تعداد دندان ترمیم شده وجود نداشت(p value=0.08) .نتیجه گیری: با توجه به محدودیت های این مطالعه، کمترین میزان پوسیدگی و پرکردگی، در کودکان کم وزن و بیشترین میزان آن در کودکان در خطر اضافه وزن مشاهده شد. با افزایش میانگین وزن، میزان پوسیدگی به طور معنی داری افزایش یافت.

مقدمه: در بیشتر موارد پس از انجام جراحی پریودنتال، ناحیه جراحی توسط پک جراحی پوشانده می شود. مطالعات جدید پیشنهاد می کنند که کاربرد پک پریودنتال پس از جراحی فلپ پریودنتال غیر ضروری است و حتی ممکن است برای عده ای از بیماران آزار دهنده باشد. هدف از این پژوهش تعیین آلودگی میکروبی پک های پریودنتال از طریق شمارش کلنی های میکروبی نخ های بخیه به دنبال جراحی Modified Widman Flap بود.مواد و روش ها: در این کارآزمایی بالینی، 32 نفر از بیمارانی که نیاز به جراحی پریودنتال Modified Widman Flap حداقل در دو نیم فک داشتند، انتخاب گردیدند. در یک نیم فک به طور تصادفی بعد از جراحی، محل جراحی با پک پریودنتال پوشانده شد و نیم فک دیگر بدون پانسمان رها گردید. یک هفته بعد از جراحی، بخیه ها کشیده شد و جهت شمارش کلنی های باکتریایی، تحت بررسی قرار گرفت. در نهایت شمارش کلنی های میکروبی در دو گروه انجام گرفت و با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون آماری Sample paired test با یکدیگر مقایسه شد (a=0.05).یافته ها: میانگین کلنی های میکروبی شمارش شده با استفاده از پک پریودنتال (2900±10187) و بدون استفاده از آن (3042±9812) بود. دو گروه با یکدیگر تفاوت معنی داری نداشتند (p value=0.602).نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که نخ های بخیه در صورت استفاده یا عدم استفاده از پک پریودنتال (Coe-pak) دارای آلودگی میکروبی بوده و وجود پک پریودنتال اثری در میزان این آلودگی ندارد.

مقدمه: در سال های اخیر، سی تی اسکن به عنوان جایگزینی برای رادیوگرافی های معمولی معرفی شده است، اما نقش اولتراسونوگرافی در تشخیص شکستگی قوس زایگوما به ندرت مورد توجه قرار گرفته است. هدف از این پژوهش، بررسی دقت اولتراسونوگرافی در تشخیص شکستگی های قوس زایگوما بود.مواد و روش ها: در این پووهش توصیفی، 15 بیمار شامل 9 مرد و 6 زن، با علایم کلینیکی شکستگی میانی صورت که نمای سی تی اسکن آن ها، شکستگی یک طرفه قوس زایگوما را نشان می داد، وارد مطالعه شدند. برای همه بیماران معاینات اولتراسونوگرافی به صورت دو طرفه انجام شد. تمام سونوگرام ها توسط یک سونولوژیست که از نتایج سی تی اسکن بی اطلاع بود تهیه و گزارش شدند. سپس داده های به دست آمده با کمک نرم افزار SPSS و با محاسبه حساسیت و ویژگی در سطح معنی داری 0.95 مورد تحلیل آماری قرار گرفتند.یافته ها: اولتراسونوگرافی توانست قوس های شکسته را با حساسیت  100درصد (بدون منفی کاذب) و قوس های سالم را با ویژگی 100 درصد ( بدون مثبت کاذب) تشخیص دهد.نتیجه گیری: با توجه به نتایج این پژوهش اولتراسوند، ابزار سودمندی برای معاینات اولیه شکستگی قوس زایگوما می باشد که می تواند باعث کاهش تعداد رادیوگرافی های تشخیصی و میزان اکسپوژر کلی بیمار شود.

حفره دهانی به سبب موقعیت آناتومیک ویژه و اعمال مختلف خود، مانند جویدن، به طور مداوم در معرض تحریکات مزمن و مستمر گوناگون است. به همین دلیل، ضایعات بسیاری در دهان به نام ضایعات واکنشی یا تحریکی(Reactive)  یا شبه تومورال در واکنش به این تحریکات مزمن و مستمر ایجاد می شوند. عوامل محرک مزمن حفره دهان شامل عوامل میکروبی، عوامل شیمیایی و دارویی، عوامل تروماتیک مکانیکی و عوامل اندوکرینی و هورمونال هستند. با توجه به نقش عوامل محرک موضعی مانند جرم، پلاک دندانی و ترومای موضعی در پیدایش این ضایعات، حذف این عوامل جهت جلوگیری از ایجاد یا عود ضایعات بر عهده دندان پزشکان می باشد. علاوه بر آن، درمان این ضایعات در بسیاری موارد توسط دندان پزشکان امکان پذیر است. آگاهی از تشخیص افتراقی این ضایعات و نحوه درمان و پیش آگهی آن ها برای دندان پزشکان الزامی است.

هدف از این مطالعه مروری، بررسی کارآیی روش پیوند بافت همبند تحت اپی تلیایی در مقایسه با سایر تکنیک های مطرح در پوشش سطوح ریشه ای عریان بود.شرح مقاله: جستجوی الکترونیکی این مطالعه در Meline از سال 1373 تا شهریور ماه 1389 به روش کارآزمایی بالینی تصادفی و کنترل شده با دوره پی گیری حداقل شش ماهه که روش پیوند بافت همبند تحت اپی تلیایی (Subepithelial connective tissue graft) را با سایر روش ها در درمان تحلیل های لثه ای مقایسه کردند صورت گرفت. شاخص های مورد قبول برای این بررسی مروری عبارت بودند از: 1- تحلیل کلاس 1 یا 2 میلر با حداقل عمق 2 میلی متر 2- دندان های مورد بررسی، پوسیدگی یا ترمیم نداشته باشند 3- در هر گروه حداقل 10 بیمار مورد ارزیابی قرار گرفته باشند. نتایج نشان داد که کاهش عمق تحلیل به دنبال روش پیوند بافت همبند تحت اپی تلیایی به طور معنی داری در مقایسه با بازسازی هدایت شده بافتی (Guided tissue regeneration) و کاربرد پیوند های آسلولار پوستی بیشتر بود. در مورد تغییرات حد چسبندگی تفاوت معنی داری بین گروه ها وجود نداشت. در تغییرات ایجاد شده در بافت کراتینیزه، در گروه پیوند بافت همبند تحت اپی تلیایی افزایش عرض بافت کراتینیزه در مقایسه با بازسازی هدایت شده بافتی به طور معنی داری بیشتر بود.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که پیوند بافت همبند تحت اپی تلیایی به طور معنی داری باعث پوشش سطح ریشه، افزایش حد چسبندگی و عرض بافت کراتینیزه می شود.

مقدمه: از آن جا که انتخاب درمان برای دندان های دچار هیپوپلازی مولر انسیزور دشوار بوده است و ملاحظات خاصی را می طلبد؛ هدف از این مطالعه مروری، بررسی علل ایجاد کننده و معرفی راه های درمانی ممکن در مواجهه با این موارد می باشد.شرح مقاله: این مطالعه با جستجو در مراجع در مراجع Iran Medex، Scopus، Google scholar، Pub Med طی سال های 1970-2010 با کلیدواژه های مولر، انسیزور و مولر - انسیزور هیپومینرالیزاسیون انجام گردیده و مقالات مرتبط با موضوع جمع آوری شده است.یافته ها: هیپومینرالیزاسیون دندان های مولر و انسیزور به معنای درگیری یک یا تعداد بیشتری مولر اول دایمی و اغلب حداقل یک دندان انسیزور است و دارای ماهیت جداگانه ای نسبت به سایر اختلالات می باشد. فاکتورهای مختلفی از قبیل آلوده کننده های محیطی، عوامل ژنتیک و مشکلات پزشکی می توانند موجب بروز این حالت گردند. درمان این اختلال طیف وسیعی از درمان ها از درمان های پیش گیری از پوسیدگی تا روکش ها را در بر می گیرد.نتیجه گیری: از آن جایی که هیپوپلازی مولر انسیزور یک وضعیت مشخص و شایع کلینیکی است، کودکانی که با توجه به علت های احتمالی و بیماری های مکرر در طی سال های اول زندگی در معرض خطر این ضایعات هستند و یا کودکانی که اپاسیته هایی روی مولرهای در حال رویش و انسیزور ها دارند، باید به دقت ارزیابی شده و تحت مراقبت های منظم دندان پزشکی قرار گیرند. بنابراین به نظر می رسد آگاهی کامل از علل ایجاد کننده و راه های درمانی مناسب برای دندان پزشکان ضروری باشد.