مجله علوم پزشکی پارس
سال:1394 | دوره:13 | شماره:2 |تعداد مقالات:13

زمینه و هدف: مارچوبه گیاهی است با خاصیت آنتی اکسیدانی بالاکه می تواند جایگزین موثری برای داروهای شیمیایی باشد. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر عصاره آبی ریشه گیاه مارچوبه بر غلظت سرمی هورمون های لوتئینی و پروژستروژن در موش های صحرایی ماده است. مواد و روش ها: این تحقیق تجربی روی 40 سر موش صحرایی ماده بالغ از نژاد ویستار با وزن 180-200 گرم و سن 10 هفته انجام شد. موش ها به 5 گروه 8 تایی شامل گروه های کنترل، شاهد و سه گروه تجربی دریافت کننده عصاره آبی ریشه مارچوبه با دوزهای 100، 200 و 400 میلی گرم برکیلوگرم وزن بدن تقسیم شدند. کلیه تجویزها به صورت گاواژ و به مدت 28 روز انجام شد. در پایان دوره آزمایش از قلب حیوانات خونگیری به عمل آمد و غلظت سرمی هورمون های لوتئینی و پروژستروژن اندازه گیری شد. نتایج با استفاده از آزمون آماری تجزیه واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی دانکن تحلیل شدند.یافته ها: میانگین غلظت هورمون لوتئینی در گروه تجربی 400 میلی گرم بر کیلوگرم عصاره مارچوبه و میانگین غلظت سرمی هورمون پروژسترون در هر سه گروه تجربی دریافت کننده عصاره مارچوبه نسبت به گروه کنترل افزایش معناداری را نشان داد (P<0.05).نتیجه گیری: ترکیبات آمینو اسیدی، ساپونینی و استروئیدی موجود در عصاره آبی ریشه مارچوبه احتمالا موجب تحریک ترشح هورمون های لوتئینی و پروژسترون می شوند.

مقدمه: بیماریهای قلبی-عروقی یکی از علل عمده مرگ ومیر در سر تا سر جهان هستند. ریشه این بیماری ها به دوران کودکی و نوجوانی برمی گردد. مقادیر بالای لیپوپروتئین کم چگال (LDL-C)، تری گلیسیرید (TG)، کلسترول تام (TC)، نسبت تری گلیسرید/ لیپوپروتئین پرچگال و پایین بودن مقدار لیپوپروتئین پرچگال (HDL-C) به عنوان عوامل خطر قوی در بیماری های قلبی-عروقی محسوب می شوند. هدف این مطالعه بررسی اثر تمرین هوازی بر نیمرخ چربی نوجوانان چاق جهت پیشگیری از بیماری های قلبی-عروقی است.روش کار: این پژوهش یک مطالعه کاربردی بود که بر روی 22 دختر نوجوان چاق غیر ورزشکار انجام شد. آزمودنی ها به صورت تصادفی به دو گروه تجربی (11 نفر) و کنترل (11 نفر) تقسیم شدند. طول دوره تمرین گروه تجربی هشت هفته، سه جلسه در هفته و به مدت 25 تا 60 دقیقه بود. نیمرخ چربی، وزن، شاخص توده بدن در دو مرحله 24 ساعت قبل از شروع تمرین و 24 ساعت پس از آخرین جلسه تمرین گروه تجربی در دو گروه اندازه گیری شد.یافته ها: نتایج آزمون درون گروهی نشان داد مقادیر لیپوپروتئین کم چگال، تری گلیسیرید، کلسترول تام، نسبت تری گلیسیرید /لیپوپروتئین پرچگال، وزن، شاخص توده بدن در گروه تجربی به صورت معناداری کاهش یافت. اما مقدار لیپوپروتئین پرچگال افزایش معناداری نداشت.نتیجه گیری: نتایج نشان داد تمرینات هوازی به شکل حرکات موزون در دختران نوجوان چاق باعث افزایش فرایند انتقال معکوس کلسترول و بهبود میزان نیمرخ های چربی خون می شود که می-تواند به عنوان مداخله پیشگیرانه از بیماری های قلبی-عروقی در سنین کودکی و نوجوانی مد نظر قرار گیرد.

سابقه و هدف: بیماری مالتیپل اسکلروزیس (ام اس) یک بیماری خود ایمنی بوده که شیوع آن طی سال های اخیر در سطح دنیا رو به افزایش بوده است.خاورمیانه با وجوداینکه در منطقه با ریسک ابتلا به ام اس کم قرار گرفته است، اما طی چندسال اخیر شیوع بیماری رو به افزایش بوده است. ایران نیز یکی از کشورهای خاورمیانه است که دارای شیوع متوسط تا بالای مالتیپل اسکلروزیس بوده اما تاکنون عامل این افزایش روز افزون مشخص نشده است. مطالعه حاضر به صورت مروری به عوامل احتمالی که می توانند این افزایش شیوع را در ایران ایجاد کرده باشند، پرداخته است. روش کار: در این مطالعه عوامل احتمالی تاثیرگذار بر شیوع ام اس در ایران مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: از مهم ترین عواملی که به نظر می رسد در افزایش شیوع ام اس نقش دارند می توان به تغییر سبک زندگی، افزایش شهرنشینی و کشیدن سیگار اشاره کرد.نتیجه گیری: با وجودی که عوامل ذکر شده را می توان به عنوان عوامل افزایش ناگهانی شیوع ام اس در ایران معرفی کرد اما نمی توان آنها را قطعی پنداشت و مطالعات بیشتری برای تایید نیاز است.

زمینه و هدف: غده هیپوفیز یک غده درون ریز در کف مغز می باشد که اندازه آن در جنس و گروه های سنی مختلف متفاوت است. این غده تحت تاثیر بیماری های مختلف تغییر کرده و در نتیجه دانستن اندازه طبیعی آن برای تشخیص و تعیین پیش آگهی بیماری های مرتبط با آن ضروری به نظر می رسد. مطالعه حاضر با هدف بررسی ارتفاع و قطر قدامی-خلفی غده هیپوفیز طبیعی در زنان و مردان 15 تا 40 سال انجام گرفت.روش کار: پژوهش حاضر یک مطالعه مقطعی روی 119 نفر از افراد مراجعه کننده به مرکز MRI فاطمه زهرا (س) کرمان است که دارای سابقه بیماری های مرتبط با غده هیپوفیز و مصرف داروهای موثر روی غلظت سرمی پرولاکتین و استروئید نبوده و همچنین مواردی از قبیل حاملگی و شیردهی نیز نداشتند. ارتفاع و قطر قدامی-خلفی غده هیپوفیز به روش تصویر برداری تشدید مغناطیسی در افراد انتخاب شده اندازه گیری شد. داده های حاصل به کمک نرم افزار spss19 و با استفاده از آزمون های تی و تحلیل واریانس بررسی شدند.یافته ها: میانگین ارتفاع هیپوفیز در زنان 1.2±5.72 و در مردان 1.28±5.65 میلیمتر بود، ولی این اختلاف معنادار نبود (p=0.7).داده های گروه های سنی مختلف نشان داد که ارتفاع این غده در خانم ها با افزایش سن کاهش می یابد و میانگین آن در گروه سنی 15 تا 20 سال از نظر آماری از دو گروه دیگر بیشتر بود (0.005=p). اختلاف معنادار آماری بین ارتفاع هیپوفیز در گروه های سنی آقایان مشاهده نشد (p=0.37).میانگین قطر قدامی خلفی در زنان 1.44±9.96 و در مردان 1.18±10.02 میلی متر بود که اختلاف آماری معناداری نشان نداد (p=0.8).در بیش از نیمی از موارد سطح فوقانی غده مسطح بود.نتیجه گیری: این مطالعه روی نمونه ای از جمعیت سالم ایران در گروه های سنی مختلف انجام شده است و نتایج و به دست آمده می تواند به عنوان مبنا، در تشخیص پاتولوژی های این غده حیاتی بدن استفاده شود.

مقدمه: پاراستامول یک پیش داروی استامینوفن است که برای بی دردی پس از عمل با عوارض کمتر استفاده می شود. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثر بی دردی پاراستامول در تسکین درد و بعد از اعمال جراحی و توانایی آن در کاهش میزان مخدر مورد نیاز حین و بعد از عمل جراحی ارتوپدی اندام فوقانی انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه دو سویه کور کنترل شده تصادفی، روی 44 بیمار 15 تا 55 سال با کلاس بیهوشی یک طبق استاندارد انجمن بیهوشی آمریکا (American Society of Anesthesiologists) و کاندیدای عمل جراحی ارتوپدی اندام فوقانی انجام شد. قبل از القای بیهوشی به گروه مورد 15 میلی گرم پاراستامول به ازای هر کیلوگرم وزن بدن داده شد و به گروه شاهد هیچ دارویی داده نشد. روش القا، نگهداری بیهوشی و کنترل درد حین و پس از عمل جراحی در هر دو گروه یکسان بود. داده های حاصل با استفاده از آزمون کلموگروف- اسپیرنوف و آزمون من ویتنی تحلیل شدند.یافته ها: یافته ها این مطالعه نشان داد که میانگین درد قبل از مداخله و بعد از عمل بین دو گروه مورد و شاهد تفاوت معناداری نداشت. میانگین ماده مخدر مصرفی بین دو گروه مورد و شاهد در طول کل مطالعه نیز تفاوت معناداری نداشت.نتیجه گیری: داروی پاراستامول برای کاهش دردهای شدید پس از عمل جراحی ارتوپدی اندام فوقانی کافی نیست، ولی اثر ضد درد آن باعث می شود میزان مصرف مواد مخدر تا 1 ساعت بعد از پایان عمل جراحی کاهش یابد، از این رو می توان از آن به عنوان داروی کمکی کاهش درد استفاده کرد.

زمینه و هدف: مسائل مربوط به باروری و ناباروری یکی از مسائل پیچیده در علم پزشکی است. در طب سنتی از گیاهان دارویی برای درمان ناباروری استفاده می شود. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر عصاره آبی ریشه گیاه ثعلب بر سطح سرمی هورمون های FSH و هورمون استروژن در موش های صحرایی ماده است.روش کار: در این تحقیق تجربی تعداد 40 سر موش صحرایی ماده بالغ از نژاد ویستار انتخاب و به طور تصادفی به 5 گروه مساوی شامل گروه کنترل (بدون دریافت هیچ ماده ای)، گروه شاهد (دریافت کننده 1 میلی لیتر آب مقطر)، گروه تجربی 1، 2 و 3 (دریافت کننده به ترتیب 40 mg/kg، 80 و 20 عصاره آبی ریشه گیاه ثعلب) تقسیم شدند. عصاره به مدت 21 روز و به صورت داخل صفاقی به موش های گروه های تجربی تزریق شد. در پایان دوره آزمایش از موش ها برای بررسی غلظت سرمی هورمون های محرک فولیکولی و استروژن خونگیری به عمل آمد.یافته ها: تزریق عصاره آبی ریشه گیاه ثعلب سبب افزایش معنادار میزان هورمون های محرک فولیکولی و استروژن در مقایسه با گروه کنترل می شود (P<0.05).نتیجه گیری: عصاره آبی ریشه گیاه ثعلب می تواند از طریق افزایش غلظت سرمی هورمون های محرک فولیکولی و استروژن، نقش مثبتی بر روند فولیکولوژنز در جنس ماده داشته باشد.

مقدمه: انگل کریتوسپوریدیوم یکی از پروتوزوئرهای کوکسیدیایی و عامل مهم اسهال در حیوانات و انسان ها به ویژه کودکان است. اگر چه گزارش هایی از شیوع آلودگی به انگل کریپتوسپوریدیوم در نقاطی از ایران در دست است، اما این انگل در آزمایش های معمول انگل شناسی مورد بررسی قرار نمی گیرد. بنابراین، مطالعه حاضر برای اولین بار با هدف تعیین فراوانی آلودگی به کریپتوسپوریدیوم در کودکان مبتلا به اسهال در شهرستان جهرم انجام شد.روش کار: در این پژوهش، تعداد 106 نمونه مدفوع کودکان زیر 12 سال مبتلا به اسهال حاد که طی سال 1393 به آزمایشگاه های تشخیص طبی شهرستان جهرم مراجعه کرده بودند، از نظر آلودگی به تک یاخته کریپتوسپوریدیوم بررسی شدند. نمونه ها ابتدا با روش فرمالین- اتر تغلیظ و پس از رنگ آمیزی به روش اسید فاست اصلاح شده، با میکروسکوپ نوری مورد بررسی قرار گرفتند.یافته ها: در این پژوهش، 2 کودک (1.9%) یک پسر 1 ساله و یک دختر 3 ساله مبتلا به کریپتوسپوریدیوزیس بودند.نتیجه گیری: نتایج بدست آمده از پژوهش حاضر وجود آلودگی به انگل کریپتوسپوریدیوم را برای اولین بار در کودکان شهرستان جهرم نشان می دهد. درصد بسیار پایین آلودگی به این انگل حاکی از آن است که این انگل هنوز به عنوان یک مشکل بهداشتی در این منطقه به حساب نمی اید.

مقدمه: سرطان پستان شایع ترین سرطان در میان زنان بوده که از هر هشت زن یک نفر به آن مبتلا می شود. با توجه به وجود روش های درمانی کمتر تهاجمی و نیز طول عمر بیشتر بیمار در موارد تشخیص زودرس این نوع سرطان، مطالعه حاضر با هدف بررسی شیوع عدم تقارن دانسیته کانونی در ماموگرافی غربالگری و یافته های سونوگرافی مربوط به این دسته از بیماران انجام شد.روس کار: پژوهش حاضر یک مطالعه مقطعی روی تمام زنان مراجعه کننده برای انجام ماموگرافی غربالگری به مرکز رادیولوژی کلینیک بعثت کرمان از تاریخ 1/7/92 تا 1/7/93 بود. از مجموع 900 نفر خانم مراجعه کننده، برای 105 نفر از آنها تشخیص عدم تقارن دانسیته کانونی گذاشته شده بود که پس از انجام سونوگرافی و جمع آوری نمونه ها به شیوه غیر احتمالی آسان، نتیجه سونوگرافی با ماموگرافی مقایسه شد.یافته ها: میانگین سنی افراد 7.3±44 سال با حداقل 29 و حداکثر 61 سال بود. 105 نفر (11.6%) در ماموگرافی دانسیته نامتقارن داشتند. در مشاهده سونوگرافی، 30 نفر (28.6%) از بیماران فاقد ضایعه، 2 مورد (1.9%) دارای ضایعه بدخیم و 73 مورد (69.5%) دارای ضایعه خوش خیم بودند که از این تعداد، در 52 مورد (49.5%) درگیری پستان سمت راست، 50 مورد (47.6%) درگیری پستان سمت چپ و 2 مورد (2.7%) درگیری هر دو پستان مشاهده شد.نتیجه گیری: روشهای تصویربرداری به مراه معاینات بالینی جهت غربالگری سرطان پستان توصیه می شود، ولی با توجه به محدودیت های ماموگرافی و سونوگرافی در تشخیص، در موارد شک به سرطان باید از بیوپسی نیز در کنار روش های تصویربرداری استفاده کرد.