توسعه کارآفرینی
سال:1397 | دوره:11 | شماره:1 |تعداد مقالات:11

اتخاذ راهبرد رقابتی مناسب و طراحی مدل کسب وکار کارآمد برای استارتاپ های ایرانی فعال در حوزه ی رسانه های اجتماعی می تواند موجبات افزایش رقابت پذیری این شرکت ها در مواجهه با نمونه های قدرتمند خارجی را فراهم کند. در این پژوهش راهبرد تمرکز پورتر به عنوان راهبرد رقابتی استفاده شده و تأثیر اتخاذ آن بر عناصری از مدل کسب وکار مطالعه شده است. هدف این پژوهش، یافتن ویژگی های این عناصر به منظور کمک به طراحی مدل کسب وکار رقابت پذیر برای رسانه های اجتماعی بومی بوده است. این پژوهش براساس هدف، کاربردی بوده و در آن از روش دلفی و یک پنل 12 نفره از خبرگان حوزة رسانه های اجتماعی، در یک مرحله مصاحبه و دو مرحله پرسشنامه برای جمع آوری اطلاعات استفاده شده است و در نهایت به تبیین ویژگی های 5 عنصر «بخش های مشتری»، «ارزش های پیشنهادی»، «کانال های توزیع»، «ارتباط با مشتری» و «جریان های درآمدی» پرداخته است. این پژوهش ضمن تعریف ترکیب بدیعی از دو نوع از بخش های مشتری، یعنی «بازار چندوجهی» و «بازار گوشه ای»، دسته بندی به نسبت کاملی از بخش های مشتری برای یک رسانه ی اجتماعیِ بومی تحت تأثیر راهبرد تمرکز پورتر ارائه کرده و برای هریک از این بخش ها، ارزش پیشنهادی، کانال های توزیع، ارتباط با مشتری و جریان درآمدی پیشنهاد داده است.

این پژوهش به بررسی تأثیر کارآفرینی راهبردی بر عملکرد کسب وکار با توجه به قابلیت­ های پویای سازمان و آشفتگی محیط کسب وکار در شرکت­ های دانش بنیان استان اصفهان می­ پردازد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و براساس ماهیت و روش توصیفی-همبستگی است. جامعه ی آماری پژوهش شرکت­ های دانش بنیان استان اصفهان 230 شرکت بوده­ اند. نمونه ی مورد بررسی با استفاده از جدول مورگان 143 شرکت دانش بنیان می باشد که به روش تصادفی دردسترس انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده­ ها پرسش نامه ی محقق ساخته بوده که پایایی و روایی آن بررسی و تأیید شده و به هر شرکت یک پرسشنامه داده شده و توسط مدیر عامل آن تکمیل گردیده است. برای بررسی فرضیه­ های پژوهش از روش معادلات ساختاری و نرم افزار اسمارت پی ال اس 3 (Smart PLS 3) استفاده شد. نتایج به دست آمده از بررسی فرضیه­ ها نشان می­ دهد که آشفتگی محیطی و قابلیت­ های پویای کسب وکار بر کارآفرینی راهبردی و هر سه متغیر بر عملکرد کسب وکار تأثیر­ گذار است. همچنین، نقش میانجی­ گری کارآفرینی راهبردی در تأثیرگذاری آشفتگی محیطی و قابلیت پویا بر عملکرد کسب وکار مورد تأیید قرار گرفت.

زیست بوم کارآفرینی نوآورانه نقش کلیدی در توسعه ی اقتصادی و ظهور اقتصادهای مبتنی بر نوآوری داشته است. متأسفانه، این زیست بوم در ایران شکل نگرفته است. قدم اول برای شکل گیری آن در ایران، شناخت نظری و تجربی آن است. از این رو، هدف پژوهش حاضر ارائه الگویی برای زیست بوم کارآفرینی نوآورانه و استخراج پیام هایی برای سیاست گذاران ذی ربط در ایران است. این پژوهش با رویکرد توصیفی (از نوع همبستگی) انجام شده و از حیث هدف کاربردی و از حیث روش کمّی است. داده های مورد نیاز برای اندازه گیری سازه های زیست بوم یاد شده، به صورت مقطعی از گزارش های 2017 «نمایه ی جهانی نوآوری»، «نمایه ی جهانی کارآفرینی» و «نمایه ی آزادی اقتصادی» برای 137کشور جهان استخراج شده است. برای اندازه گیری سازه ها و رابطه ی بین آن ها از روش مدل سازی معادله های ساختاری و نرم افزار «اسمارت پی ال اس» استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهدکه اقتصاد آزاد و محیط سیاسی کارا و اثربخش مؤلفه های کلیدی زیست بوم کارآفرینی نوآورانه هستند و دیگر مؤلفه ها براساس آن ها شکل می گیرند، توسعه می یابند و اثرگذار می شوند. بنابراین، مقاله این پیام را به سیاست گذاران ایران می دهد که اگر خواهان توسعه ی کارآفرینی نوآورانه در اقتصاد ایران هستند، هم زمان باید برای «بهبود کارایی و اثربخشی حکومت و دولت» و«باز و آزاد سازی نظام اقتصادی» تلاش کنند

بنگاه های جدید به طور معمول فاقد منابع و قابلیت های موردنیاز بوده و به دنبال ایجاد همکاری به منظور دسترسی به منابع بیرون از بنگاه هستند. علیرغم اهمیت همکاری بنگاه های جدید با شرکت های صنعتی، تکامل نقش بنگاه جدید در همکاری با شرکت صنعتی در طی فرایند توسعه ی محصول جدید، کمتر موردتوجه محققان بوده است. این تحقیق بر مبنای هدف، کاربردی و برحسب گردآوری اطلاعات، کیفی است و با روش مورد کاوی چندگانه طولانی مدت، به بررسی پنج همکاری بنگاه جدید فناور نانو و شرکت صنعتی از سال 1389 تا 1395 پرداخته است. روش گردآوری داده، مصاحبه ی نیمه ساختاریافته و بررسی مکاتبات، توافق نامه ها، قراردادها و صورت جلسات بوده و برای تجزیه وتحلیل داده ها، پس از اشباع نظری، از روش کدگذاری استفاده شد. یافته­ های تحقیق نشان می دهد نقش بنگاه جدید در ابتدای همکاری، توصیه کننده ی فناوری و برانگیزاننده ی شرکت صنعتی بوده و بعداز آن به ترتیب مجری پژوهش های موردنیاز شرکت صنعتی، ارائه دهنده ی دانش فنی، تأمین کننده ی مواد و تجهیزات پیشرفته موردنیاز شرکت صنعتی و سرانجام مشاوره ی وی در حوزه­ های فناوری است. این مطالعه تصویر مناسبی از همکاری بنگاه جدید فناوری نانو با شرکت های صنعتی برای محققان و مدیران بنگاه­ ها و شرکت­ ها و همچنین سیاست گذاران ارائه می کند.

در سال های اخیر موضوع فرصت های کارآفرینی، به عنوان مفهومی که می تواند قلمرو کارآفرینی را از دیگر حوزههای مدیریت متمایز کند و به عنوان حوزه ای مستقل به آن مشروعیت ببخشد، مورد توجه قرار گرفته است. این پژوهش باهدف بررسی تأثیر خودکارآمدی کارآفرینانه بر تشخیص فرصت های کارآفرینانه بین شرکت های دانش بنیان مستقر در پارک های علم وفناوری شهر تهران با ملاحظه نقش اشتیاق کارآفرینانه انجام شد. پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر نحوه ی گردآوری داده ها، توصیفی و از نوع همبستگی است که بر مبنای مدل معادلات ساختاری انجام شده است. جامعه ی آماری پژوهش 600 شرکت دانش بنیان مستقر در پارک های علم وفناوری بودند که تعداد 234 نفر بر اساس جدول مورگان و با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. داده ها از طریق پرسش نامه جمع آوری و با استفاده از نرم افزارAmoss22 تحلیل شدند. نتایج نشان داد خودکارآمدی کارآفرینانه بر اشتیاق کارآفرینانه باشدت (411/0)، خودکارآمدی کارآفرینانه بر تشخیص فرصت با شدت (491/0) و اشتیاق کارآفرینانه بر تشخیص فرصت با شدت (230/0) تأثیر مثبت و معناداری دارد. هم چنین اثر میانجی اشتیاق کارآفرینانه در رابطه بین خودکارآمدی کارآفرینانه و تشخیص فرصت ها به تأیید رسید.

هدف این پژوهش تعیین ویژگی­ های شخصیتی کارآفرینی و ارائه ی الگوی آموزشی برای توسعه ی این ویژگی ها در دانش آموزان مقطع دبستان است. در گام اول، ضرورت های شخصیتی مرتبط با فرآیند کارآفرینی تعیین و اولویت هر ویژگی در پرورش توانمندی کارآفرینانه مشخص شد. در مرحله ی بعدی، فهرست فعالیت ها و رویکردهای آموزشی در مقطع دبستان گردآوری و میزان اثرگذاری هر عامل در توسعه ی ویژگی های شخصیتی دانش آموزان تعیین و در ادامه هریک از فعالیت ها و رویکردها وزن دهی شده اند. در نهایت الگوی آموزشی توسعه ی توانمندی های کارآفرینانه ی دانش آموزان ارائه شده است. این تحقیق از نوع کاربردی و آمیخته ی اکتشافی می باشد. جامعه ی آماری در بخش صنعت کارآفرینان و در بخش آموزش، آموزگاران و کارشناسان آموزشی مقطع دبستان بوده و نمونه ی آماری با روش قضاوتی و هدفمند انتخاب و با روش گلوله ی برفی توسعه یافت. در تحلیل داده ها از روش های تحلیل محتوا، تحلیل سلسله مراتبی و روش تاپسیس استفاده شد. یافته های پژوهش نشان می دهد رویکرد مدیریت مشارکتی در برنامه های مدرسه، الگوسازی برای دانش آموز، تشویق هدفمند و برقراری رابطه ی احساسی مثبت با آن ها در کنار فعالیت­ هایی از قبیل هنرهای آوایی و نمایشی، بازی های آموزشی و تقلیدی و پرورش مهارت های ارتباط کلامی و برنامه ریزی اثرگذاری معناداری بر ویژگی­ های شخصیتی و رشد توانمندی های کارآفرینانه در دانش آموزان دارد.

یکی از مفاهیمی که در فرهنگ مردم ایران و ملل دیگر وجود دارد، مفهوم برکت می باشد. به رغم توجه بسیاری از مطالعات به مؤلفه های های فرهنگی و دینی در کسب وکار، تاکنون جایگاه برکت در این زمینه، توجه چندانی را به خود معطوف نداشته و حتی تعریفی جامع و مشخصی از این مفهوم در رشته های مرتبط با کسب وکار ارائه نشده است. در این مطالعه با اتخاذ رویکرد پژوهش کیفی از نوع نظریه ی داده بنیاد، از طریق نمونه گیری هدفمند متون دینی و 12 نفر از خبرگان دینی و کسب وکار با استفاده از مرور متون و مصاحبه به دنبال ارائه ی مفهومی جامع از جایگاه برکت در کسب وکار بوده ایم. در این مطالعه، علاوه بر ارائه ی تعریفی از مفهوم برکت و ابعاد آن در کسب وکار، مشخص شده است که مفاهیمی مانند نوع دوستی و خدامحوری، پیش شرط های علّی برای تحقق برکت در کسب وکار بوده و نتایجی از قبیل اثربخشی پایدار، رشد و کارآیی در زمان را برای کسب وکار موجب می شود. همچنین شرایط زمینه و راهبردهای کسب وکار برای ایجاد نتایج برکت در کسب وکار نیز مورد شناسایی قرار گرفته است.

این پژوهش با هدف بررسی رابطه ی بین ابعاد منتخب بازاریابی کارآفرینانه و وفاداری به برند در صنایع غذایی لبنی، انجام شده است. نوآوری این پژوهش چنین است که، برای اولین بار سنجه­ ها و ابعاد سازه ی بازاریابی کارآفرینانه، از دید مشتریان، با بهره­ گیری از مطالعه های گذشته، استخراج و رابطه ی این ابعاد بر وفاداری مشتریان نسبت به برند کاله، ارزیابی شده است. این تحقیق، از لحاظ هدف در زمره ی پژوهش های کاربردی بوده و از لحاظ نحوه ی گردآوری داده ها توصیفی-همبستگی است. جامعه ی مورد بررسی کلیه ی شهروندان تهرانی هستند که از محصولات شرکت کاله استفاده کرده­ اند. این پژوهش در سال 1396 به انجام رسیده است. برای گردآوری اطلاعات با استفاده از جدول مورگان برای تعیین حجم نمونه تعداد 380 پرسشنامه استاندارد با روش نمونه گیری تصادفی ساده در بین اعضای نمونه، توزیع و اطلاعات به روش تحلیل معادلات ساختاری و از طریق نرم افزار لیزرل نسخه 8/8 تحلیل شده است. نتایج نشان دهنده ی وجود رابطه ی مستقیم بین دو بعد نوآوری­ گرایی ادراک شده و ارزش­ آفرینی ادراک شده با وفاداری به برند و رابطه ی معکوس بین بُعد ­ بیش­ فعالی ادراک شده و وفاداری به برند در مشتریان کاله است.

برنامه­ های توسعه­ ای در جوامع محلی، بدون همراهی و مشارکت ساکنان، با چالش­ های متعددی در اجرا مواجه خواهند شد. توانمندسازیِ ساکنان قبل از اجرای این برنامه­ ها، ضمن کاهش آسیب­ ها و هدر رفت هزینه­ ها، منجر به تسهیل و تسریع در اجرا و بروز پیامدهای مثبتِ طرح­ های کارآفرینانه خواهد شد. مبتنی بر این رویکرد، هدفِ این پژوهش، شناسایی و اولویت­ بندیِ مهم­ ترین شاخ های توانمندسازِ اکوتوریسم کارآفرینانه در مناطق روستاییِ استان سیستان و بلوچستان بوده است. روش پژوهش از حیث هدف، کاربردی و از نوع توصیفی-پیمایشی می باشد. جامعه ی آماری پژوهش، شامل کارشناسان مرتبط با حوزه ی گردشگریِ اداره ی کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سیستان و بلوچستان و برخی از اساتید دانشگاه به تعداد 26 نفر بود که سرشماری شدند. داده­ های پژوهش بر اساس پرسشنامه ی محقق ساخته ی ارجحیت­ بندی که مبتنی بر شاخص­ های شناسایی­ شده تدوین شده بود جمع­ آوری و به کمک نرم افزار Expert Choice تحلیل شد. نتایج پژوهش، نشان از شناساییِ چهار شاخص اصلی بود که توانمندسازی روانشناختی با وزن 459/. در جایگاه نخست قرار گرفت. توانمندسازی سیاسی با وزن 226/.، توانمندسازی اقتصادی با وزن 172/. و توانمندسازی اجتماعی با وزن 142/. در رتبه­ های بعدی قرار گرفتند. بنابراین به خط مشی­ گذاران حوزه ی اکوتوریسم کارآفرینانه توصیه می­ شود برای رشد و توسعه ی این صنعت، توانمندسازی ذهنی و روانیِ جوامع هدف را در اولویت برنامه­ های خود قرار دهند.

مواد پیشرفته یکی از حوزه های دانش بنیان است که طی سال های اخیر در حال تبدیل شدن به یک بخش صنعتی مستقل در ایران است. نوآوری در این حوزه افزون بر اهمیت اقتصادی، اهمیت راهبردی نیز دارد. در نتیجه، شناخت مجموعه عوامل تعیین کننده ی عملکرد نوآوری بنگاه های این بخش، بسیار حائز اهمیت است. در این مقاله با تکیه بر نگرش سیستم باز به نوآوری در بنگاه، تلاش شد با در نظر گرفتن دو بعد اصلی عوامل درون بنگاهی و برون بنگاهی، عوامل تعیین کننده ی عملکرد نوآوری شناسایی و دسته بندی شوند. این پژوهش بر حسب هدف، کاربردی و از نظر نوع داده، کیفی محسوب می شود که راهبرد تحقیق آن بر مطالعه ی چندموردی استوار است. جامعه ی آماری تحقیق شامل 370 شرکت دانش بنیان بخش مواد پیشرفته می باشد؛ که با روش نمونه گیری هدفمند 5 شرکت به عنوان موارد مطالعه انتخاب و با 9 نفر از مطلعان کلیدی مصاحبه های نیمه ساخت یافته انجام شد. داده های کیفی مبتنی بر فرایند نظام مند کدگذاری، تحلیل شدند. برای اعتباریابی نتایج نیز از روش گروه کانونی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان می دهند که 64 عامل تعیین کننده ی عملکرد نوآوری را می توان در قالب 6 مؤلفه ویژگی های جمعیت شناختی، ویژگی های راهبردی، شایستگی های سازمانی، ویژگی های بخش، ویژگی های محیط علم و فناوری و ویژگی های محیط کسب وکار دسته بندی کرد. شناخت این مؤلفه ها و عوامل مربوط به آن ها هم برای مدیران بنگاه های این بخش و هم برای سیاستگذاران در سطوح مختلف راهگشا خواهد بودمواد پیشرفته یکی از حوزه های دانش بنیان است که طی سال های اخیر در حال تبدیل شدن به یک بخش صنعتی مستقل در ایران است. نوآوری در این حوزه افزون بر اهمیت اقتصادی، اهمیت راهبردی نیز دارد. در نتیجه، شناخت مجموعه عوامل تعیین کننده ی عملکرد نوآوری بنگاه های این بخش، بسیار حائز اهمیت است. در این مقاله با تکیه بر نگرش سیستم باز به نوآوری در بنگاه، تلاش شد با در نظر گرفتن دو بعد اصلی عوامل درون بنگاهی و برون بنگاهی، عوامل تعیین کننده ی عملکرد نوآوری شناسایی و دسته بندی شوند. این پژوهش بر حسب هدف، کاربردی و از نظر نوع داده، کیفی محسوب می شود که راهبرد تحقیق آن بر مطالعه ی چندموردی استوار است. جامعه ی آماری تحقیق شامل 370 شرکت دانش بنیان بخش مواد پیشرفته می باشد؛ که با روش نمونه گیری هدفمند 5 شرکت به عنوان موارد مطالعه انتخاب و با 9 نفر از مطلعان کلیدی مصاحبه های نیمه ساخت یافته انجام شد. داده های کیفی مبتنی بر فرایند نظام مند کدگذاری، تحلیل شدند. برای اعتباریابی نتایج نیز از روش گروه کانونی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان می دهند که 64 عامل تعیین کننده ی عملکرد نوآوری را می توان در قالب 6 مؤلفه ویژگی های جمعیت شناختی، ویژگی های راهبردی، شایستگی های سازمانی، ویژگی های بخش، ویژگی های محیط علم و فناوری و ویژگی های محیط کسب وکار دسته بندی کرد. شناخت این مؤلفه ها و عوامل مربوط به آن ها هم برای مدیران بنگاه های این بخش و هم برای سیاستگذاران در سطوح مختلف راهگشا خواهد بود