مجله دانشگاه علوم پزشکی قم
سال:1388 | دوره:3 | شماره:3 (پی در پی 11) |تعداد مقالات:12

زمینه و هدف: شایع ترین علت دفع دیررس پیوند قرنیه، دفع آن توسط دستگاه ایمنی فرد می باشد که عوامل متعددی در وقوع آن موثرند. از آن جایی که در پیوند قرنیه تعداد زیادی از افراد عضو پیوندی را دفع نمی کنند، لذا در تحلیل بررسی عوامل موثر در چنین داده هایی در طی زمان، از آنالیز بقا با نسبت شفایافتگی استفاده می شود. هدف اصلی این مطالعه برآورد نسبت شفایافته ها (کسانی که پیوند در آن ها دفع نمی شود) و بررسی عوامل موثر بر آن در بیماران مبتلا به قوز قرنیه در مرکز بهداشتی - درمانی لبافی نژاد می باشد.روش بررسی: در این بررسی، مطالعه از نوع متکی بر داده های موجود Routine Data Base Study است. اطلاعات مورد نیاز با بررسی پرونده های موجود بیماران مبتلا به قوز قرنیه که در آن ها پیوند قرنیه انجام گرفته، جمع آوری گردید. در آنالیز بقا به بیمارانی که عضو پیوندی را دفع نمی کنند، افراد شفایافته گفته می شود. در این مطالعه برای بررسی عوامل موثر بر نسبت شفایافتگی از مدل شفایافته با تابع بقا وایبل و تابع ربط لجستیک که دارای دقت و انعطاف پذیری بیشتری می باشند، استفاده شده است.یافته ها: از بین 119 بیمار که در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفتند، در 31 مورد (26%) دفع پیوند وجود داشت. از بین عوامل تاثیرگذار بر دفع پیوند، تنها در واسکولاریزاسیون قرنیه و سن بالای 25 سال اثر معنی دار در کاهش نسبت شفایافتگی مشاهده گردید. به این ترتیب که با استفاده از این مدل نسبت شفایافتگی مورد انتظار در افراد بدون واسکولاریزاسیون قرنیه و سن کمتر از 25 سال 81% در افراد بدون واسکولاریزاسیون قرنیه و سن بیش از 25 سال 64%، در افراد با واسکولاریزاسیون قرنیه و سن کمتر از 25 سال 19% و در افراد با واسکولاریزاسیون قرنیه و سن بیش از 25 سال 9% بود. با استفاده از برآورد حاصل ضربی کاپلان - مایر نسبت شفایافتگی مشاهده شده، در گروه های فوق به ترتیب 79%، 61%، 27% و 0% به دست آمد. همان طور که مشاهده می شود با استفاده از مدل تحلیل بقا با نسبت شفایافتگی می توان برآوردهایی با دقت خوب و نزدیک به برآورد حاصل ضربی کاپلان - مایر حاصل نمود.نتیجه گیری: یکی از محاسن مدل سازی آماری، قابلیت تعمیم نتایج به دست آمده و کاربرد آن در پیشگویی می باشد. به طوری که با توجه به نتایج به دست آمده می توان گفت که واسکولاریزاسیون قرنیه، مهم ترین عامل خطر در کاهش نسبت شفایافتگی است. هم چنین این مدل از نظر کاربردی نیز می تواند، در تحلیل داده های بقایی که درصدی از افراد جامعه در معرض وقوع پیشامد نیستند، مورد استفاده قرار گیرد.

زمینه و هدف: موسیر بخش مهمی از رژیم غذایی بسیاری از جمعیت های بشری را تشکیل می دهد، و هم چنین در زمینه های مختلف درمانی دارای اثرات دارویی می باشد. در زمینه خواص ضد میکروبی موسیر نیز مطالعاتی صورت گرفته است. این مطالعه با هدف تعیین اثرات ضد قارچی موسیر در برابر گونه های مختلف قارچی انجام گرفت.روش بررسی: در این مطالعه تجربی، اثرات ضد قارچی عصاره های الکلی و آبی موسیر ایرانی (Allium Hirtifolium) پس از استخراج با روش سوکسله، در شرایط In Vitro بر روی 5 گونه قارچ ساپروفیت (آسپرژیلوس فومیگاتوس، آ. فلاووس، آ. نایجر، پنی سیلیوم کریزوژنوم، آلترناریا) و 2 گونه درماتوفیت (ترایکوفیتون منتاگروفیتیس، میکروسپوروم کنیس) مورد آزمایش قرار گرفت. حداقل غلظت مهارکنندگی رشد MIC (Minimum Inhibitory Concentration) به وسیله روش ماکرودایلوشن تعیین شد، و در نهایت اثرات عصاره های موسیر با اثرات مایکونازول مقایسه گردید.یافته ها: (Allium Hirtifolium) اثرات ضد قارچی بر علیه تمام گونه های قارچی مورد آزمایش با MIC های بین 0.8-0.058 میلی گرم بر میلی لیتر برای عصاره الکلی و 3.84-0.26 میلی گرم بر میلی لیتر برای عصاره آبی را نشان داد. حداقل غلظت کشندگی (MFC) عصاره های الکلی و آبی به ترتیب در محدوده 12.8-0.1 و 68.28-0.6 میلی گرم بر میلی لیتر برای قارچ های مورد آزمایش به دست آمد.نتیجه گیری: یافته های این پژوهش نشان می دهد که عصاره تام موسیر دارای اثرات ضد قارچی می باشد. بنابراین می توان امیدوار بود که در آینده با جایگزینی این عصاره به جای داروهای ضد قارچی شیمیایی که همواره دارای اثرات جانبی زیادی بوده اند، بتوان عفونت های قارچی را درمان نمود.

زمینه و هدف: در زمینه اثر کاهندگی قند خون برخی از گیاهان دارویی در مدل های حیوانی، گزارشات زیادی موجود می باشد. هم چنین در طب سنتی ایران نیز به اثر ضد دیابتی عصاره آبی تیغه میانی گردو اشاره شده است. این مطالعه، با هدف تعیین اثر عصاره آبی تیغه میانی گردو بر میزان قند پلاسمای خون موش صحرایی انجام شد.روش بررسی: در این پژوهش، پس از جمع آوری گردو و جداسازی تیغه میانی آن، عصاره آبی این تیغه تهیه گردید، و پس از لیوفیلیزه شدن در حیوانات دیابتی (تزریق داخل صفاقی استرپتوزوسین) و سالم مورد ارزیابی قرار گرفت. محاسبات از طریق آنالیز واریانس یک طرفه (One Way Anova) برای مقایسه میان گروه های آزمایشی و گروه کنترل صورت گرفت و تفاوت میان گروه ها نیز با استفاده از Student’s T-Test اندازه گیری شد.یافته ها: در آزمون OGTT تجویز تک دوز این عصاره با مقادیر 750، 250، 50 میلی گرم بر کیلوگرم کاهشی در میزان گلوکز پلاسمای حیوانات سالم ایجاد نکرد، در حالی که تجویز انسولین (5UL/Kg) موجب کاهش قند سرم در حیوانات دیابتی شد (P<0.001)، و هم چنین در اثر تجویز عصاره با مقادیر (1000، 750، 500، 250 میلی گرم بر کیلوگرم)، در میزان قند خون حیوانات دیابتی کاهش قابل ملاحظه ای مشاهده نگردید.نتیجه گیری: از یافته های این مطالعه می توان نتیجه گرفت که تجویز عصاره آبی تیغه میانی گردو تغییر قابل توجهی را در سطح سرمی گلوکز در مقایسه با گروه کنترل ایجاد نمی کند.

زمینه و هدف: اسپور قارچ ها به طور معمول در همه جا وجود دارند. تعداد و گستردگی زیاد اسپورهای قارچی و انتشار وسیع آن ها، مقدمه ای برای ایجاد شکل های مختلف بیماری در افراد با میزان سلامتی متفاوت می باشد. این مطالعه با هدف تعیین میزان آلودگی قارچی هوای بخش های مختلف بیمارستان کامکار قم در سال 1386 انجام گرفت.روش بررسی: در این تحقیق توصیفی 6 بخش نفرولوژی، داخلی زنان، جراحی مردان، اتاق عمل (گوش و حلق و بینی و چشم)، عفونی و آزمایشگاه با توجه به نوع فعالیت و بیماران بستری شده، جهت نمونه برداری انتخاب گردیدند. نمونه ها روی محیـط کشت سابرودکستـروز آگـار و به روش آندرسـون در مدت 2 دقیقه و با دبی 28.3 لیتر در دقیقه نمونه برداری شدند.یافته ها: بیشترین میانگین غلظت آلودگی مربوط به بخش عفونی با 300CFU/m3 و کمترین میانگین غلظت آلودگی مربوط به اتاق عمل (گوش و حلق و بینی و چشم) با 94CFU/m3 بود. بیشترین درصد قارچ های مشاهده شده در هوای بیمارستان، به ترتیب به جنس پنی سیلیوم با 36.36%، کلادسپوریوم با 24.74%، آسپرژیلوس نایجر با 17.97%، رایزوپوس با 10.57% و آسپرژیلوس فلاووس با 2.74% اختصاص داشت.نتیجه گیری: از یافته ها این مطالعه می توان نتیجه گرفت که غلظت آلودگی قارچ های هوای بیمارستان از نظر کمی بیشتر از حد توصیه شده و مطالعات مشابه می باشد و از نظر جنس های شناسایی شده، مشابه دیگر مطالعات است.

زمینه و هدف: بتا- تالاسمی مینور b-TT (b-Thalassemia Minor) و آنمی فقرآهن  IDA (Iron Deficiency Anemia) شایع ترین آنمی های میکروسیتیک می باشند. غربالگری b-TT جهت مشاوره پزشکی قبل از ازدواج و جلوگیری از تولد نوزادان با بتا - تالاسمی ماژور از اهمیت ویژه ای برخوردار است. رایج ترین مشکل در غربالگری b-TT تمایز آن از آنمی فقرآهن می باشد. هدف از این مطالعه مشخص نمودن حساسیت، ویژگی، شاخص یودن و ارزش اخباری بعضی از اندکس های تشخیصی جهت غربالگری b-TT در نمونه ای از این بیماران است.روش بررسی: در این مطالعه تشخیصی، از میان بیماران مراجعه کننده به بیمارستان نمازی شیراز 82 بیمار با کم خونی میکروسیتیک MCV<80 fl] (میانگین حجم سلولی)[ انتخاب شدند و 9 اندکس تشخیصی در تمام این افراد بررسی شد. از این 82 نفر، 42 بیمار مبتلا به b-TT و 40 بیمار مبتلا به IDA بودند. حساسیت، ویژگی، ارزش اخباری مثبت و منفی و اندکس یودن Youden برای هرکدام از اندکس های تشخیصی در غربالگری b-TT بررسی گردید.یافته ها: در این پژوهش هیچ کدام از اندکس های تشخیصی حساسیت و ویژگی 100% نشان ندادند، اما اندکس های Shin & Lal،RDWI (Red Distribution Width Index)  و شمارش گلبول های قرمز (RBC) در غربالگری b-TT از ارزش و اعتبار خوبی برخوردار بودند.نتیجه گیری: بعضی از اندکس های تشخیصی مثل Shin & Lal،I RDW  و اندکس RBC در غربالگری b-TT به عنوان شاخص های با ارزش به کار می روند.

زمینه و هدف: پژوهش های انجام شده به ویژه در دهه اخیر، نشان دهنده این واقعیت است که همیشه موانعی بزرگ در راه انجام پژوهش وجود داشته است. کشورهایی که خواستار رقابت در عرصه جهانی هستند، بایستی موانع و تنگناهای موجود را برطرف و جاذبه های لازم را برای تحقیقات ایجاد نمایند. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر مداخلات اداری و مدیریتی، بر موانع و مشکلات در راه انجام پژوهش از دیدگاه اعضای هیات علمی و محققین دانشگاه علوم پزشکی قم، انجام گرفت.روش بررسی: این مطالعه به صورت نیمه تجربی (قبل و بعد) روی کلیه اعضای هیات علمی و پژوهش گرانی که قبل و بعد از مداخله حداقل در یک طرح تحقیقاتی مجری یا همکار اصلی بوده اند، انجام شد. مداخله شامل مداخلات مدیریتی و اداری بوده است. جمع آوری داده ها توسط پرسشنامه خود ایفا، در دو مرحله قبل و بعد از مداخله به منظور رسیدن به اهداف پژوهش انجام گرفته است. این پرسشنامه حاوی اطلاعات شخصی و اطلاعاتی در خصوص مشکلات پژوهشی در چهار حیطه تهیه و تدوین طرح تحقیقاتی، اجرای طرح تحقیقاتی، مشکلات مدیریتی - اداری و فردی بود. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از Pair T-Test انجام شد، و P<0.05 سطح معنی داری اختلاف ها تلقی گردید.یافته ها: بر طبق این مطالعه میانگین شدت مشکلات پژوهشی در حیطه های تهیه و تدوین طرح پژوهشی، اجرای طرح تحقیقاتی، اداری - مدیریتی و مشکلات فردی قبل و بعد از مداخله اختلاف معنی داری داشتند (P<0.001) در حیطه تهیه و تدوین طرح پژوهشی، عدم وجود بانک اطلاعاتی مفید در دانشگاه، در زمینه اجرای طرح تحقیقاتی، کمبود اعتبارات، در حیطه اداری - مدیریتی، عدم آگاهی مسوولین حسابداری از روند اجرای فعالیت های مرتبط، در حیطه مشکلات فردی، عدم وجود انگیزه کافی و پایدار برای تحقیق، از بیشترین شدت برخوردار بودند که پس از مداخله از شدت آن ها به طور معنی داری کاسته شد.نتیجه گیری: به نظر می رسد که مقررات اداری، کمبود بودجه تحقیقاتی، حجم کار زیاد، عدم وجود انگیزه و مهارت های فردی از جمله عواملی هستند که مانع از انجام فعالیت های پژوهشی می گردند، ولی نتایج مطالعه حاضر نشان داد که با اصلاح شیوه های اداری و مدیریتی و برنامه ریزی متناسب با مشکلات موجود، می توان موانع را برطرف و از شدت مشکلات کاست.

زمینه و هدف: کمردرد یکی از شایع ترین شکایات زنان باردار است که باعث اختلال در کار، انجام فعالیت های روزمره و اختلال در خواب می گردد. هدف از انجام این مطالعه تعیین تاثیر تیلت لگنی در وضعیت نشسته در سه ماهه سوم بارداری بر کمردرد و اختلال خواب زنان نخست زا می باشد.روش بررسی: در این کارآزمایی بالینی 60 زن نخست زای مراجعه کننده جهت مراقبت پری ناتال به 3 درمانگاه بهداشتی - درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی زنجان به طور آسان انتخاب، و سپس به طور تصادفی در دو گروه آزمون و شاهد قرار گرفتند. گروه آزمون تیلت لگنی در وضعیت نشسته را به مدت 8 هفته در سه ماهه سوم بارداری انجام دادند. در گروه شاهد هیچ گونه مداخله ای انجام نگرفت. جمع آوری اطلاعات از طریق مصاحبه و با استفاده از مقیاس دیداری درد (VAS) و پرسشنامه تهیه شده توسط پژوهش گر در روزهای 0 و 56 (قبل و بعد از مداخله) انجام شد. یافته ها با استفاده از آزمون های تی و مربع کای تجزیه و تحلیل گردید، و P<0.05 معنی دار تلقی شد.یافته ها: در این مطالعه شدت کمردرد در گروه آزمون بعد از مداخله به طور معنی داری کاهش یافت (P=0.0001)، ولی در گروه شاهد شدت کمردرد با پیشرفت بارداری افزایش پیدا کرد (P=0.0001). هم چنین در گروه آزمون انجام تیلت لگنی در وضعیت نشسته باعث کاهش اختلال خواب زنان باردار در مقایسه با قبل از مداخله شد (P<0.05).نتیجه گیری: با توجه به یافته های این پژوهش به نظر می رسد تیلت لگنی در وضعیت نشسته یک درمان موثر در کمردرد حاملگی و اختلال خواب ناشی از آن می باشد.

زمینه و هدف: امروزه افسردگی علت اصلی ناتوانی در سراسر دنیا محسوب می شود که شیوع آن در بین دانشجویان 10-64% گزارش شده است. پژوهش های مختلف بیان گر این مساله می باشد که بهره جستن از رویکردهای مذهبی، نقش کارآمد و موثر در درمان اختلالات روانی دارد. مطالعه حاضر با هدف تعیین همبستگی بین نگرش نسبت به امور مذهبی و افسردگی در بین دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی قم انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی 250 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی قم توسط 3 پرسشنامه مشخصات دموگرافیک، افسردگی بک و نگرش نسبت به امور مذهبی، مورد بررسی قرار گرفتند. داده ها با استفاده از آزمون های آماری کای دو، من ویتنی، کروسکال والیس و ضریب همبستگی اسپیرمن در سطح معنی داری P<0.05 تجزیه و تحلیل گردید.یافته ها: در این پژوهش 44.8% از نمونه های مورد مطالعه، بدون افسردگی، 37.2% افسردگی خفیف، 14.8% افسردگی متوسط، 0.8% افسردگی شدید و 2.4% افسردگی خیلی شدید داشتند. هم چنین بر اساس مقیاس مذهبی 82% از نمونه های مورد مطالعه نگرش مثبت و 18% دارای نگرش منفی بودند. بین افسردگی و نوع نگرش همبستگی معکوس و معنی داری مشاهده شد، به طوری که با افزایش نگرش مثبت، افسردگی نیز کاهش می یافت (P<0.05).نتیجه گیری: با توجه به تاثیر مثبت باورها و اعمال مذهبی در سلامت روان، استفاده از این ظرفیت ها در برنامه ریزی اقدام های بهداشت روانی به خصوص در مورد جوانان توصیه می شود.

زمینه و هدف: موکورمایکوز کشنده ترین بیماری قارچی سیستمیک است که در بیماری دیابت، نقص سیستم ایمنی و بدخیمی ها بروز می کند و در صورت عدم درمان به موقع منجر به مرگ بیمار می گردد. این بیماری با برطرف نمودن بیماری زمینه ای، جراحی و استفاده از داروهای ضد قارچ مانند آمفوتریپسین B درمان می شود. هدف این مطالعه معرفی یک مورد موکورمایکوز تراشه می باشد که با جراحی و درمان ضد قارچ بهبود یافته است.معرفی مورد: بیمار خانم 24 ساله ای است که با شکایت تنگی نفس، تهوع و استفراغ به بخش اورژانس مراجعه نمود. 2 هفته قبل از مراجعه به بیمارستان دچار تب، تنگی نفس، گلودرد و ضعف عمومی بوده است، پس از مراجعه به درمانگاه تحت درمان با سفتریاکسون، دگزامتازون و دیفن هیدرامین قرار گرفت، اما به دلیل عدم بهبودی و تشدید علایم به بیمارستان مراجعه کرد. در بدو پذیرش، بیمار تب، دیسترس تنفسی، تاکی کاردی و تاکی پنه داشت. در معاینه بالینی، اپی گلوت ادماتو و اریتماتو مشاهده شد. آزمایش های پاراکلینیکی به عمل آمده از بیمار، کتواسیدوز دیابتی را نشان داد. چند ساعت پس از بستری به دنبال تشدید دیسترس تنفسی بیمار تراکئوستومی شد. در روز دوم بستری از بیمار برونکوسکوپی تشخیصی و بیوپسی به عمل آمد. دربررسی پاتولوژی موکورمایکوز گزارش گردید.