پژوهش پرستاری ایران
سال:1388 | دوره:4 | شماره:12-13 |تعداد مقالات:12

مقدمه: رشد و تکامل نوجوانان از اهداف والای جوامع است. نوجوانی دوره اوج سلامتی است اما نوجوانان به فراخور سن و ویژگی های تکاملی خود با عوامل خطرزا رو به رو هستند که بعضی از این عوامل خطرزا مبتنی بر شرایط خانواده است. این تغییرات تکاملی در دوره نوجوانی شرایط خانواده ها را به گونه ای تغییر می دهد که عملکرد متفاوتی داشته باشند. شناخت دیدگاه نوجوانان و کارکرد خانواده در ارتباط با نوجوانان، رسالت پرستاران است. این پژوهش با هدف تبیین دیدگاه های نوجوانان زنجانی پیرامون خانواده سالم انجام شده است.روش: این پژوهش با رویکرد کیفی و روش تحلیل محتوا انجام شده است. بیست و هفت نوجوان زنجانی 10 تا 19 ساله با روش نمونه گیری مبتنی بر هدف بررسی شدند و داده ها با استفاده از مصاحبه های نیمه ساختاریافته تا رسیدن به اشباع اطلاعات، گردآوری شده است.یافته ها: نقش خانواده در محورهای «ارتباط در خانواده، خانواده سالم، محدودیت، امکانات و باور مذهبی» مورد تاکید نوجوانان بوده است. نوجوانان، براهمیت درک شدن توسط والدین و ضرورت ارتباط صمیمی بین والدین - فرزندان، تحمل خطای فرزندان، باورهای مذهبی و محدود نبودن در خانواده به عنوان ویژگی های خانواده سالم اشاره کرده اند.نتیجه گیری: خانواده سالم در سلامت نوجوانان نقش اساسی دارد و عامل زیربنایی در سلامت آینده و نیازمند راه کارهایی برای اصلاحات اجتماعی و فرهنگی است. پرستاری یک دانش بین رشته ای است و پرستاران نقش گسترده ای در سلامت نوجوانان و همچنین خانواده ها دارند. سیاستگزاران اجتماعی با درک کردن دیدگاه های نوجوانان می توانند برنامه های واقعی برای تسهیل عوامل خانوادگی بهداشتی و تامین سلامت آن ها داشته باشند.

مقدمه: مصرف سیگار خطر بروز سرطان در بزرگسالان را افزایش می دهد. اما ارتباط بین مصرف سیگار توسط والدین و بروز سرطان در کودکان واضح نیست. این پژوهش به منظور تعیین ارتباط بین مصرف سیگار توسط والدین و بروز سرطان در کودکان انجام شد.روش: این مطالعه از نوع مورد - شاهدی بود. 98 کودک مبتلا به سرطان در گروه مورد و 100 کودک در گروه شاهد از نظر سن و جنسیت با یکدیگر همگون شدند. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه و از طریق مصاحبه چهره به چهره در سال 87-86 جمع آوری و با به کارگیری نرم افزار SPSS v.14 و آزمون آماری کای دو، تی مستقل و نسبت شانس تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: مصرف سیگار توسط مادر (قبل، حین و پس از بارداری) و تعداد نخ سیگار مصرفی توسط وی با افزایش خطر بروز سرطان در کودکان مرتبط نبود. اما تماس مادر در معرض دود ثانویه سیگار در دوران بارداری با افزایش خطر بروز سرطان در ارتباط بود (نسبت شانس3.6= و فاصله اطمینان 0.4-5.0=%95). مصرف سیگار توسط پدر قبل و حین بارداری افزایش خطر بروز سرطان در کودکان را در پی داشت (نسبت شانس2.8= و فاصله اطمینان 0.4-6.0=%95) و (نسبت شانس3.00= و فاصله اطمینان 0.4-5.0=%95). اما افزایش خطر سرطان با مصرف سیگار پس از دوران بارداری در پدر در ارتباط نبود. به علاوه خطر بروز سرطان به خصوص در پدرانی که بیش از 11 نخ سیگار در روز طی دوران بارداری استفاده می کردند، افزایش می یافت (نسبت شانس2.7= و فاصله اطمینان 0.3-4.4=%95).نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد مصرف سیگار توسط پدر خطر بروز سرطان در کودکان را افزایش می دهد. بنابراین پرستاران می توانند با آموزش به والدین در مورد متوقف کردن مصرف سیگار و یا استفاده از آن در خارج از اتاق کودک و محیط زندگی وی، دستیابی به کودک سالم را فراهم سازند.

مقدمه: سرطان پستان شایع ترین نوع سرطان و دومین علت عمده مرگ ناشی از سرطان در بین زنان است. شناسایی سرطان پستان در مراحل اولیه سبب درمان تقریبا کامل آن می شود. غربالگری سرطان پستان شامل خودآزمایی پستان، معاینه بالینی پستان و ماموگرافی است. این مطالعه به منظور تعیین وضعیت انجام روش های غربالگری سرطان پستان و عوامل موثر بر آن در زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر تبریز در سال 1387 انجام شد. روش: پژوهش حاضر یک مطالعه مقطعی - توصیفی و تحلیلی است که در 400 نفر از زنان 50-20 ساله انجام گرفت. نمونه ها به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی از میان مراکز بهداشتی تبریز و از طریق پرونده های فعال آن مراکز انتخاب شدند. پرسشنامه ای حاوی مشخصات فردی - اجتماعی و اطلاعاتی در مورد انجام روش های غربالگری سرطان پستان و چک لیست مشاهده ای خودآزمایی پستان جهت جمع آوری اطلاعات مورد استفاده قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی کای دو و تست دقیق فیشر با استفاده از نرم افزار SPSS v.13  استفاده شد. یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد که تنها %18.8 از زنان خودآزمایی پستان، %19.1 معاینه بالینی پستان و %3.3 ماموگرافی انجام می دادند. علل اصلی زنانی که غربالگری ها را انجام نمی دادند، عبارت بود از: عدم آگاهی از روش های غربالگری، نداشتن مشکل پستانی و عدم احساس ضرورت. آزمون آماری ارتباط معنادار بین انجام خودآزمایی پستان با سطح تحصیلات، اشتغال، درآمد، تعداد فرزندان، سابقه شیردهی، کیفیت شیردهی و سابقه فامیلی سرطان پستان نشان داد. همچنین ارتباط معنا دار آماری بین انجام معاینه بالینی پستان با سابقه توده خوش خیم پستانی و بین انجام ماموگرافی با سابقه توده خوش خیم پستانی و سابقه فامیلی سرطان پستان با P<0.05 وجود داشت. نتیجه گیری: یافته های مطالعه حاضر نشان داد که وضعیت انجام روش های غربالگری سرطان پستان در زنان مورد مطالعه رضایت بخش نبود. ارایه آموزش های لازم و ضروری در مورد روش های غربالگری سرطان پستان توسط کارکنان سلامت به ویژه در دوران بارداری و پس از زایمان حتی در دوره های مشاوره قبل از ازدواج ضروری به نظر می رسد.

مقدمه: پرستاری یک حرفه عملکردی است. مدرسان بالینی برای آماده کردن دانشجویان جهت ورود به دنیای واقعی ارایه مراقبت ها، باید ویژگی های مدرس بالینی اثربخش را کسب کنند. این ویژگی ها تحت تاثیر زمینه فرهنگی -اجتماعی محل انجام پژوهش قرار می گیرد. علی رغم انجام مطالعات کمی متعدد در سطح بین المللی، هنوز هم این ویژگی ها به روشنی تبیین نشده است. هدف از این مطالعه تبیین درک دانشجویان و مدرسین بالینی پرستاری از ویژگی های مدرس بالینی اثربخش با رویکرد تحقیقات کیفی است.روش: پژوهش حاضر یک مطالعه کیفی است. مشارکت کنندگان در این پژوهش را 10 نفر دانشجو و مدرس بالینی پرستاری تشکیل می داد. روش جمع آوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاری بود. کلیه مصاحبه ها ضبط و سپس دستنویس شد و با استفاده از روش مقایسه ای مداوم و به روش تحلیل محتوای کیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: مضامین به دست آمده در این پژوهش عبارت بود از: 1- «شناخت»، 2- «جذاب کردن محیط یادگیری بالینی»، 3- «مهارت های ارتباطی»، 4- «صلاحیت بالینی» 5- «ویژگی های فردی»، 6- الگوی عملکردی.نتیجه گیری: مدرسان بالینی اثربخش با شناخت کامل از عوامل تاثیرگذار بر آموزش بالینی، به کارگیری روش های خلاق آموزش، اجرای مطالب نظری در عمل، و رویکرد بیمار - محور در آموزش های خود، یادگیری بالینی را برای دانشجویان جذاب می سازند. این افراد به لحاظ دارا بودن روحیه نوع دوستی، و مهارت های ارتباطی و به لحاظ داشتن صلاحیت بالینی به ایفای نقش یک الگوی عملکردی برای دانشجویان خود می پردازند.

مقدمه: یکی از معمول ترین روش های پاکسازی راه هوایی بیماران تحت تهویه مکانیکی انجام ساکشن داخل تراشه می باشد. به منظور تسهیل خروج ترشحات راه هوایی این بیماران می توان از تکنیک های فیزیوتراپی قفسه سینه قبل از ساکشن استفاده نمود. این پژوهش به منظور تعیین تاثیر فشردن قفسه سینه در زمان بازدم قبل از ساکشن داخل تراشه بر میزان خروج ترشحات راه هوایی بیماران تحت تهویه مکانیکی انجام شد.روش: این پژوهش یک مطالعه کارآزمایی بالینی با طرح متقاطع می باشد. نمونه های پژوهش شامل 70 بیمار تحت تهویه مکانیکی بستری در بخش های مراقبت های ویژه و اورژانس مرکز آموزشی و درمانی حضرت رسول اکرم (ص) تهران بودند. بیماران به روش نمونه گیری در دسترس مبتنی بر هدف انتخاب شدند. بر روی هر کدام از بیماران دو مداخله ساکشن داخل تراشه  با و بدون فشردن قفسه سینه در زمان بازدم انجام شد و بین دو مداخله حداقل 3 ساعت فاصله وجود داشت. تکنیک فشردن قفسه سینه در زمان بازدم به مدت 5 دقیقه قبل از ساکشن داخل تراشه انجام شد. ترشحات در محفظه ای با وزن مشخص که به کاتتر ساکشن متصل شده بود جمع آوری گردید. ابزار گردآوری داده ها یک برگه ثبت اطلاعات بود. داده ها با استفاده از آزمون تی زوج توسط نرم افزار SPSS v.11.5 تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: میانگین میزان خروج ترشحات از سینه با تکنیک بدون فشار 3.21 و با تکنیک با فشار 3.66 بوده است. آزمون آماری تفاوت میانگین ها تی زوجی تفاوت معناداری را از نظر خروج میزان ترشحات در دو تکنیک مشاهده گردید (P<0.0001).نتیجه گیری: یافته ها نشان داد که انجام ساکشن داخل تراشه با فشردن قفسه سینه در زمان بازدم بیشتر از انجام ساکشن داخل تراشه به تنهایی موجب خروج ترشحات راه هوایی بیماران تحت تهویه مکانیکی شد لذا پیشنهاد می گردد که در این بیماران قبل از ساکشن داخل تراشه از تکنیک فشردن قفسه سینه در زمان بازدم استفاده شود.

مقدمه: مهارت های مدیریت زمان عامل تعیین کننده موفقیت مدیران به شمار می رود. بهبود توانایی ها و عملکرد پرستاران در مدیریت زمان از جمله نیازها و ضرورت های بهسازی نیروی انسانی در بخش سلامت به شمار می رود. پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر آموزش بر میزان کاربرد مهارت های مدیریت زمان توسط سرپرستاران شاغل در مراکز درمانی دانشگاهی استان گلستان صورت گرفت.روش: مطالعه نیمه تجربی حاضر کلیه سرپرستاران شاغل در مراکز درمانی دانشگاهی استان گلستان (n=76) را انتخاب و وارد مطالعه کرد. تمام پرستاران در کارگاه دو روزه با برنامه ریزی هماهنگی قبلی شرکت داده شدند. اطلاعات در دو مرحله قبل و پس از آموزش توسط پرسشنامه خودگزارش دهی مدیریت زمان که چهار مهارت تدوین اهداف و الویت بندی، مکانیک زمان، کنترل بر زمان و سازماندهی را مورد بررسی قرار می داد، جمع آوری شد. داده هابا استفاده از تست های آماری ویلکاکسون و من ویتنی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد، اکثر واحدهای مورد مطالعه را زنان (%70.1)، متاهلین (%85.7) کارشناس پرستاری (%93.5) با میانگین سنی 37.4±5.4 سال تشکیل می دادند. متوسط سابقه کار 13.7±6.3 سال و متوسط اشتغال در سمت سرپرستاری 6.1±5.4 سال بود. تجزیه و تحلیل اطلاعات نشان داد قبل از آموزش به ترتیب %83.9 و %96.8 افراد غالبا از دو مهارت تدوین اهداف و سازماندهی استفاده می کردند و این میزان در مورد مهارت های مکانیک و کنترل زمان به ترتیب %5 و %19.4 بود. پس از اجرای کارگاه آموزشی، مقادیر فوق به ترتیب در حیطه های تدوین اهداف، سازماندهی و کنترل زمان %91.8، %98.4 و %32.3 رسید. میزان کاربرد مهارت مکانیک زمان قبل و پس از آموزش تفاوتی نداشت. اختلاف مشاهده شده در میزان کاربرد مهارت ها در مرحله قبل و پس از آموزش تنها در حیطه کنترل زمان و سازماندهی معنادار بود (P<0.05).نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش و اهمیت به کارگیری مهارت های مدیریت زمان در نظام مدیریتی پرستاری به نظر می رسد آموزش این مهارت ها از طریق اجرای برنامه های آموزش مستمر در ارتقا عملکرد سرپرستاران ضروری باشد.

مقدمه: تغذیه نقش مهمی را در حفظ سلامتی و جلوگیری از بیماری ها ایفا می کند. نگرش دانشجویان نسبت غذا می تواند نیز نقش اساسی رفتار غذایی آن ها دارد. این مطالعه به منظور تعیین مراحل تغییر رژیم غذایی با توجه به متغیرهای دموگرافیکی – اجتماعی (سن، جنس، وضعیت تاهل، سال و رشته تحصیلی، شاخص توده بدنی) و نیز نگرش به تغذیه در دانشجویان پرستاری و مامایی شیراز انجام شد.روش: این مطالعه توصیفی بر روی 300 نفر از دانشجویان پرستاری و مامایی سال های اول تا چهارم شیراز انجام گردیده است. جمع آوری اطلاعات با استفاده از پرسشنامه و به روش مصاحبه توسط مصاحبه کنندگانی آموزش دیده صورت گرفته است. پرسشنامه بر اساس مدل تغییر رفتار ترنس تئورتیکی پروچاسکا که دارای 6 حیطه تغییر در رفتارهای تغذیه ای مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها با استفاده از برنامه SPSS مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: داده ها نشان می دهد که %29.3 دانشجویان در مرحله پیش اندیشی، %50.3 در مرحله پویا (اندیشیدن، آمادگی و عمل)، %11 در مرحله حفظ و نگهداری و %9.3 در مرحله برگشت قرار داشتند. بیشتر افراد مورد مطالعه با میانگین سنی 21.5 سال در مرحله پویا قرار داشتند. بیشتر آقایان (%48.8) در مرحله پیش اندیشی و بیشتر خانم ها (%53.6) در مرحله پویا (شامل مراحل اندیشیدن، آمادگی، عمل) قرار داشتند. بیشتر افراد مجرد و نیز متاهل در مرحله پویا قرار گرفته بودند (به ترتیب %48.8، %58.1). بیشتر دانشجویان پرستاری و مامایی (به ترتیب: %47.3، 558.9) و نیز بیشتر دانشجویان سال های اول تا چهارم (به ترتیب %47.8، %55.9، %49.4، %47.8) در مرحله پویا قرار داشتند. اکثر افراد قرار گرفته در هر سه طبقه بندی طبقه بندی کم وزن، دارای وزن طبیعی و اضافه وزن در مرحله پویا قرار داشتند (به ترتیب: %53.9، %49.6، %51.8). داده های مربوط به نگرش به تغذیه نشان می دهد، بیشتر دانشجویان پرستاری و مامایی، نیاز به تغییر در رژیم غذایی را در خود احساس می کنند (به ترتیب: %51 و %59). به جنبه های تغذیه ای مواد خوراکی فکر می کنند (به ترتیب: %78.4 و %82) و نسبت به گزینه کسب اطلاعات در مورد تغذیه سالم موافق هستند (به ترتیب: %83.3 و %85.9).نتیجه گیری: وضعیت دانشجویان پرستاری و مامایی شیراز، از نظر مراحل تغییر رفتارهای رژیم غذایی و نیز نگرش به تغذیه مثبت بوده است. به نظر می رسد که توجه به آموزش اصول تغذیه و به کارگیری آن در روند آموزشی دانشجویان که به منظور مدیریت مسایل بیمار در زمینه تغذیه صورت می گیرد عامل مهمی در دستیابی به نتایج فوق الذکر باشد. پیشنهاد می شود انجام این پژوهش بر روی سایر دانشجویان پرستاری و مامایی و نیز سایر رشته های دانشگاهی در سطح وسیع تری تکرار گردد.

مقدمه: پرستاران بخش های اورژانس به دلیل تماس مکرر با خون، نامشخص بودن وضعیت بیماران و استفاده از دستورالعمل های تهاجمی در معرض خطر ابتلا به ویروس های منتقله از راه خون از جمله هپاتیت و ایدز می باشند. هر چند مطالعات نشان داده اند که میزان رعایت احتیاطات استاندارد در پرستاران بخش های اورژانس بسیار کم است. هدف از این مطالعه تعیین تاثیر آموزش بر دانش و عملکرد پرستاران در رابطه با ایدز و رعایت احتیاطات استاندارد در بخش های اورژانس بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شیراز 1387 می باشد.روش: این پژوهش یک مطالعه مداخله ای به صورت نیمه تجربی است که بر روی کلیه کارشناسان پرستاری (120 نفر) شاغل در بخش های اورژانس (12 بخش) بیمارستان های نمازی، شهید فقیهی و شهید چمران شیراز (بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شیراز) انجام شده است. مداخله انجام شده 3 کارگاه آموزشی یک روزه به صورت سخنرانی و با تمرکز بر بحث گروهی می باشد. میزان دانش پرستاران از طریق یک پرسشنامه پژوهشگر ساخته در 3 دوره قبل، بلافاصله و یک ماه پس از جلسات آموزشی مورد بررسی قرار گرفته است. میزان به کارگیری استانداردهای حفاظتی جهانی در پیشگیری از انتقال ویروس ایدز از طریق مشاهده و با 10 گزینه مورد سنجش قرار گرفت. جهت مقایسه میزان دانش پرستاران از آزمون آماری آنالیز واریانس یک طرفه و تی زوجی جهت مقایسه میزان پذیرش و عملکرد آنان در رعایت احتیاطات استاندارد از آزمون آماری ویلکاکسون، آنالیز واریانس یک طرفه و تی زوجی استفاده گردید.یافته ها: افزایش آماری معناداری در میزان دانش پرستاران بلافاصله و یک ماه پس از آموزش نسبت به قبل مشاهده گردیده است (P=0.0001) به طوری که میانگین میزان دانش پرستاران قبل از آموزش از 44.95±6.62 به ترتیب به 57.09±9.14 بلافاصله پس از آموزش و 54.36±14.32 یک ماه پس از آموزش افزایش یافته است (P=0.0001). میزان پذیرش افراد مورد مطالعه در زمینه رعایت احتیاطات استاندارد قبل و پس از کارگاه های آموزشی نیز تفاوت آماری معناداری را نشان داده است (P=0.000)، به طوری که استفاده از دستکش از %71.6 به %98.3، شستن دست ها پس از مراقبت از بیمار از %75 به 99.1، پوشیدن ماسک از %53.3 به %83 و عدم استفاده از نیدل کاتر از %78.3 به %78.5 ارتقا یافته است.نتیجه گیری: جلسات آموزشی به صورت بارزی بر ارتقای میزان دانش و عملکرد پرستاران در رعایت احتیاطات استاندارد در پیشگیری از انتقال ویروس ایدز در بخش های اورژانس تاثیر داشته است. لذا جهت پرسنل ارایه دهنده مراقبت های بهداشتی تدوین و سازمان دهی سمینارها و کارگاه های آموزشی پایه در مورد احتیاطات استاندارد را به صورت مداوم پیشنهاد می گردد. همچنین موسسه ارایه دهنده سرویس بهداشتی به بیماران بایستی مواد مورد نیاز جهت محافظت کارکنان در برابر خطر مواجهه با عفونت های منتقله از راه خون فراهم نماید.

مقدمه: سرطان به طور بالقوه بیماری تهدیدکننده حیات است که اختلالات قابل توجهی در تمام ابعاد زندگی شخصی، خانوادگی و اجتماعی بیماران ایجاد می کند. به علت تغییرات زیادی که در روند زندگی، ارتباطات و فعالیت های اجتماعی ایجاد می کند نیاز به حمایت اجتماعی را افزایش می دهد. مطالعه حاضر با هدف بررسی اندازه شبکه اجتماعی و منابع حمایت عاطفی بیماران مبتلا به سرطان انجام شد.روش: این مطالعه پژوهشی از نوع توصیفی - همبستگی است. 220 بیمار مبتلا به سرطان با روش نمونه گیری مستمر از بیمارستان های فیروزگر، حضرت رسول اکرم (ص) و انستیتو کانسر مجتمع بیمارستانی حضرت امام خمینی (ره) انتخاب شدند. حمایت عاطفی درک شده از سوی پنج منبع همسر، اعضای خانواده، دوستان، پرستار و پزشک با استفاده از پرسشنامه حمایت عاطفی نورتس جمع آوری گردید و اطلاعات با نرم افزار SPSS v.13 و آزمون های آمار توصیفی، آنالیز واریانس، ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: میانگین حمایت عاطفی درک شده 137.39 و اندازه شبکه اجتماعی 4.17 نفر بود. بیماران بیشترین حمایت را از سوی همسران و اعضای خانواده و سپس از سوی، پرستاران و دوستان درک کرده بودند. آزمون آنالیز واریانس ارتباط مثبتی بین حمایت عاطفی درک شده با سن، وضعیت تاهل، قومیت، وضعیت اقتصادی، شغل و اندازه شبکه اجتماعی نشان داد (P=0.001).نتیجه گیری: خانواده اصلی ترین منبع حمایت عاطفی بیماران می باشد. لازم است پرستاران بیماران را به عنوان یک کل در نظر بگیرند و همواره تمام ابعاد وجودی آنها از جمله حمایت عاطفی، کمیت و کیفیت منابع حمایتی و درک بیماران از این منابع را مورد توجه قرار دهند و با بسیج منابع حمایتی موجود در جامعه و مشارکت خانواده در جهت ارتقای ارایه حمایت به بیماران و کاهش تنش های آنها گام بردارند. در این مطالعه ابعاد دیگر حمایت اجتماعی و ویژگی های شخصیتی به عنوان عوامل مداخله گر در درک حمایت مورد بررسی قرار نگرفته لازم است مطالعات دیگری برای بررسی این عوامل انجام شود.

در این مقاله یک مورد نوزاد مبتلا به سرنوملیا گزارش می شود. نوزاد مرده به دنیا آمد و اندام های به هم متصل با آنومالی های متعدد وجود داشت. به دلیل عدم انجام اتوپسی اطلاعات در مورد ناهنجاری های داخلی در دسترس نمی باشد. با توجه به نیاز روزافزون مردم در خصوص آگاهی های ژنتیکی ضروری است پرستاران به این منظور آموزش دیده تا بتوانند خدمت ارایه نمایند.