مدیریت صنعتی
سال:1395 | دوره:8 | شماره:4 |تعداد مقالات:10

هدف از این پژوهش ارائه دو روش جدید برای حل مسائلی با برهم کنش بین معیارها در مسائل تصمیم گیری با معیارهای چندگانه است. از آنجا که معیارهای مورد ارزیابی در مسائل تصمیم گیری با معیارهای چندگانه، ممکن است بر یکدیگر تاثیر داشته باشند، نیاز به روش هایی که تاثیرات متقابل را لحاظ کند، ضروری به نظر می رسد. در این پژوهش ضمن معرفی و دسته بندی اثرهای متقابل بین معیارها، به معرفی دو روش جدید در این زمینه پرداخته می شود. روش های جدیدی که در این مقاله معرفی می شود مربوط به حل مسائلی با برهم کنش بین معیارهاست. برهم کنش بین معیارها به دسته ای از آثار متقابل بین معیارها گفته می شود. در حال حاضر دو روش برای حل مسائل دارای برهم کنش بین معیارها ارائه شده است که نشان دهنده ضعف روش های حل برای این بخش از مسائل تصمیم گیری است. در این مقاله نیز دو روش جدید برای حل این گونه مسائل ارائه می شود. رویکرد روش های جدید ارائه شده، اثر دادن برهم کنش های موجود در ماتریس تصمیم است. نتایج به دست آمده بیان کننده کارایی روش های ارائه شده در حل مسائل است.

امروزه ارزیابی ریسک شکست تجهیزات پزشکی با توجه به نقش حیاتی عملکرد صحیح این تجهیزات، ضرورت اجتناب ناپذیری است. در این مطالعه تلاش شده است ریسک شکست تجهیزات اتاق عمل در یکی از بیمارستان های شهر تهران تحلیل شود. برای این کار، پس از طراحی سیستم استنتاج فازی چند مرحله ای، میزان ریسک نه مورد از شکست های مهم تجهیزات این بخش با سیستم مذکور ارزیابی شد. مساله شایان توجه این مطالعه، ارزیابی شاخص های فرعی و مهم مربوط به عوامل اصلی ریسک شکست است که تاکنون در طراحی سیستم های استنتاج به آن توجه نشده بود. نتایج حاکی از آن است که شکست های «اشکال در کنترل و تنظیمات فشار CO2 و «خرابی باتری های نیکل کادمیوم»،به ترتیب از بیشترین و کمترین ریسک برخوردارند و این نتیجه با ارزیابی خبره های با تجربه تحقیق نیز سازگار بوده است، از این رو طراحی نوعی برنامه نرم افزاری کاربرپسند بر مبنای الگوی ارائه شده می تواند به بیمارستان ها کمک کند تا بدون نیاز به بازرسی های حضوری کارشناسان خبره، ریسک خرابی تجهیزات را در دوره های معین ارزیابی کنند.

مدیریت زنجیره تامین سبز تاثیر شایان توجهی بر محیط زیست دارد که اساس آن بر یکپارچگی مدیریت محیط زیست و مدیریت زنجیره تامین برای کنترل آثار زیست محیطی در چرخه عمر محصول به وسیله تسهیم اطلاعات و هماهنگی و همکاری تمام زنجیره تامین است. هدف پژوهش حاضر، شناسایی و سنجش روابط میان عوامل موثر بر پیاده سازی مدیریت زنجیره تامین سبز در صنعت کاشی و سرامیک استان یزد و رتبه بندی هفت شرکت از شرکت های موجود در یکی از زنجیره های تامین موجود در این صنعت است که طبق توافق خبرگان، به عنوان شرکت های مهم و کلیدی آن زنجیره تامین انتخاب شدند. برای سنجش روابط میان عوامل، از روش دیمیتل فازی و برای رتبه بندی شرکت ها، از ادغام نتایج روش های ویکور فازی و مورا فازی استفاده شده است. عوامل موثر از طریق مرور جامع پژوهش های پیشین شناسایی شد و در نهایت خبرگان از طریق پاسخ به پرسشنامه، 14 عامل را انتخاب کردند. سپس با بهره مندی از خبرگان و تهیه ورودی های مورد نیاز روش های تصمیم گیری چندشاخصه، اهمیت عوامل و رتبه بندی شرکت ها مشخص شد.

در این مقاله بنیان های روش شناختی مکاتب مختلف تحقیق در عملیات سخت، نرم و رهایی بخش بررسی می شود. بدین -منظور نخست با بررسی دقیق متون تحقیق در عملیات، گزاره های مربوط به هر مکتب استخراج شد و در مرحله بعد، گزاره-های کلی مکاتب روش شناختی به عنوان مقدمه کبری در قالب یک قیاس حملی شکل اول (حد وسط در صغری محمول و در کبری موضوع) قرار گرفت و گزاره های استنباطی از متون تحقیق در عملیات به عنوان مقدمات صغری در نظر گرفته شدند. سپس به صورت قیاسی مبنای روش شناختی گزاره صغری مد نظر از گزاره کبری استنتاج شد. نتایج استنتاج نشان داد به طور کلی تحقیق در عملیات، سخت ریشه در بنیان روش شناختی پوزیتیویستی، تحقیق در عملیات نرم ریشه در بنیان روش شناختی تفسیرگرایی و تحقیق در عملیات رهایی بخش ریشه در مفاهیم نظریه انتقادی مکتب فرانکفورت دارد. بنا بر نظر هابر ماس با توجه به این که هر مکتب روش شناختی در فلسفه علم برای پاسخ به مساله خاصی مناسب است، تعیین مبانی روش شناختی رویکردهای مختلف تحقیق در عملیات، به محققان حوزه های تصمیم گیری و مدیریت کمک می کند تا در هر مرحله از تصمیم گیری بتوانند روش شناسی تحقیق در عملیات متناسب با ویژگی های هر موقعیت مساله را استنباط کنند.

انتخاب تامین کننده به عنوان یکی از مسائل مهم در حوزه تصمیم گیری، همواره یکی از دغدغه های اصلی مدیران ارشد در این حوزه بوده است. ماهیت چنین تصمیم گیری هایی معمولا پیچیده است. این پژوهش در نظر دارد در شرایط عدم قطعیت با استفاده از تصمیم گیری چند معیاره و تئوری اعداد خاکستری رویکرد جدیدی برای انتخاب تجهیزات مناسب با معیارهای تعریف شده ارائه دهد. روش پیشنهادی در این تحقیق، استفاده از روش بولزای برای وزن دهی و رتبه بندی است. در روش پیشنهاد شده، پس از تعیین وزن معیارها و تشکیل ماتریس تصمیم گیری خاکستری، در مرحله رتبه بندی گزینه ها سه روش حل ارائه می شود. این روش با توجه به یکپارچگی و به دلیل در اختیار قرار دادن سه شاخص برای راستی آزمایی نتایج، می تواند در رویکرد تصمیم گیری های چند معیاره در شرایط عدم اطمینان مفید واقع شود. نتایج این پژوهش نیز نشان می دهد این رویکرد توانایی و کارایی مناسبی برای انتخاب دقیق تر تامین کننده و همچنین کاهش قضاوت های انسانی برای وزن دهی به معیارها و انطباق نتایج حاصل از رویکرد پیشنهادی با بازخوردهای واقعی دارد.

هدف این مقاله، مدل سازی و حل مساله مکان یابی هاب سلسله مراتبی تک تخصیصه چند کالایی با در نظرگرفتن عدم قطعیت های موجود و ملاحظات کیفیت خدمت دهی است. شبکه هاب سلسله مراتبی طراحی شده، سه سطحی است که سطح بالا از شبکه کامل هاب های مرکزی تشکیل شده است و سطح دوم و سوم به ترتیب، شبکه های ستاره ای مربوط به هاب های غیرمرکزی با هاب های مرکزی و مراکز تقاضا به هاب ها (مرکزی و غیرمرکزی) هستند. در مدل پیشنهادی، با توجه به تابع هدف کمینه کردن مجموع هزینه حمل و نقل در شبکه، هزینه دیرکرد و هزینه فعال سازی مسیر برای خطوط هوایی غیرفعال، در خصوص مکان هاب ها، نحوه تخصیص گره های غیرهاب به هاب ها و نوع وسایل نقلیه لازم در هر مسیر، تصمیم بهینه ای گرفته شده است. برای ارزیابی مدل ارائه شده، از مجموعه داده جمع‏آوری شده در ایران استفاده شده است. رفتار مدل با تغییرات پارامترها، آنالیز و تحلیل حساسیت شده و نتایج مدیریتی به دست آمده است.

در دهه گذشته، مدیریت زنجیره تامین سبز با توجه به تخریب مداوم محیط زیست مانند افزایش آلودگی، اتلاف منابع طبیعی، انقراض حیوانات و آثار مضر آن بر انسان، اهمیت روزافزونی یافته است. هدف از این تحقیق، شناسایی موانع استقرار زنجیره تامین سبز با تمرکز بر تحقیقات گذشته در خصوص این مفهوم است. در این تحقیق از مدل ترکیبی BSC/BWM استفاده شده و برای نخستین بار موانع زنجیره تامین سبز در ابعاد کارت امتیازی متوازن سنجیده می شود. این موانع با بومی سازی مدل توسط تعدادی از خبرگان و کارشناسان صنعت فولاد شناسایی و با استفاده از روش بهترین بدترین به عنوان روشی نو در تصمیم گیری چند معیاره، رتبه بندی شدند. نتایج حاکی از آن بود که بعد فرایند های داخلی و شاخص های عدم وجود اهداف مشخص زیست محیطی، ناآگاهی مشتری درباره مدیریت زنجیره تامین سبز و محصولات سبز و کمبود تکنولوژی، مواد و فرایندها، به ترتیب مهم ترین ابعاد و شاخص های موجود در استقرار زنجیره تامین سبز در صنایع فولاد استان مازندران هستند. در نهایت پیشنهادهایی به منظور غلبه بر این موانع و کاهش آثار آن ارائه شده است.

مساله بهینه سازی سبد سهام، یکی از مهم ترین مسائل سرمایه گذاری است. اغلب مدل های ریاضی که برای حل این مساله ارائه شده اند، بر مبنای سوابق بازده سهم ها به حل مساله پرداخته اند. به تازگی، استفاده کارایی متقاطع حاصل از مدل های تحلیل پوششی داده ها به جای سوابق بازده، در کانون توجه قرار گرفته است. در این پژوهش جدول کارایی متقاطع که مجموعه نشانگرهایی از وضعیت هر شرکت در شرایط محتمل آینده است، به عنوان جدول بازده در یک بازی دو نفره جمع صفر بین سرمایه گذار و بازار در نظر گرفته می شود. در این بازی فرض می شود سرمایه گذار قادر است شرکت مد-نظر را برای سرمایه گذاری برگزیند و بازار می تواند وضعیت را به نفع هر یک از شرکت ها که خواست، برگرداند. فرض جمع صفر، یک تقابل بین سرمایه گذار و بازار را تداعی می کند که مناسب روحیه احتیاط در برابر بازار است. سبد بهینه سهام را احتمالات بهینه حاصل از حل مدل بازی برای انتخاب سیاست بهینه خریدار مشخص می کند. نتایج نشان می دهد عملکرد روش پیشنهادی در مقایسه با عملکرد سبد بازار قابل قبول است.