زیست شناسی
سال:1388 | دوره:4 | شماره:4 |تعداد مقالات:9

آزمایـشی به صـورت فاکتوریل در قالب طرح بـلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار در سال زراعی 1381 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان به منظور ارزیابی بررسی اثرات تاریخ کاشت روی برخی از شاخص های رشد و عملکرد دانه دو رقم آفتاب گردان روغنی در منطقه دامغان، انجام شد. نتایج نشان دادند که روند تغییرات تجمع ماده خشک کل، شاخص سطح برگ، میزان رشد نسبی و میزان جذب خالص در هر دو رقم در تاریخ های کاشت مختلف مشابه بود. رقم رکورد در کلیه تاریخ های کاشت بیشترین تجمع ماده خشک 1258 (گرم) و بیشترین شاخص سطح برگ  (LAI=4.67)را داشتند. افزایش تجمع ماده خشک کل پس از 600 درجه ـ روز رشد سرعت گرفت و در حدود 1700 درجه ـ روز رشد به حداکثر رسید. حداکثر و حداقل تجمع ماده خشک کل و شاخص سطح برگ در هر دو رقم به ترتیب در تاریخ های کاشت 17 اردیبهشت و 12 خرداد حاصل گردید. هر دو رقم در تاریخ های کاشت 17 و 31 اردیبهشت دارای حداکثر و در تاریخ های کاشت 4 اردیبهشت و 12 خرداد دارای حداقل سرعت رشد محصول بودند و تا حدود 800 درجه ـ روز رشد تفاوتی در سرعت رشد محصول مشاهده نشد. اما سیر نزولی منحنی سرعت رشد محصول در رقم زاریا زودتر آغاز شد. میزان رشد نسبی هر دو رقم درحدود 1400 درجه ـ روز رشد به صفر رسید. حداکثر میزان رشد نسبی ارقام درتاریخ های کاشت 17 اردیبهشت و حداقل آن در تاریخ های کاشت 4 اردیبهشت و 12 خرداد به دست آمد. میزان جذب خالص تاحدود 600 درجه ـ روز رشد اندکی روند افزایشی داشت و در حدود 1200 درجه ـ روز رشد به صفر رسید. دراین آزمایش بیشترین عملکرد دانه مربوط به تاریخ کاشت 17 اردیبهشت و کمترین آن مربوط به تاریخ کاشت 12 خرداد و به ترتیب 4237.9 و 3490.5 کیلوگرم در هکتار بود و عملکرد دانه در رقم رکورد نسبت به رقم زاریا 14.8 درصد افزایش نشان داد. همبستگی مثبت معنی داری بین عملکرد دانه با شاخص سطح برگ و سرعت رشد محصول وجود داشت. با توجه به شرایط این آزمایش و نتایج حاصله، به نظر می رسد که رقم رکورد به دلیل داشتن ماده خشک کل، شاخص سطح برگ و عملکرد دانه بالاتر برای کشت در تاریخ های کاشت 17 و 31 اردیبهشت ماه مناسب تر و قابل توصیه می باشد.

خزندگان به عنوان یکی از اجزای تشکیل دهنده فون بیابان ها در سراسر جهان با توجه به نقش بسیار مهمی که در اکوسیستم ها و چرخه های زیستی در مناطق خشک دارند؛ در سال های اخیر از جنبه های مختلف بیولوژیک مورد مطالعه قرار گرفته اند، از آنجایی که تولید مثل مهم ترین مساله هر موجود زنده است، لذا شناخت کافی از فرایند اووژنز که در طی آن سلول جنسی ماده تولید می شود، از اهمیت فراوانی برخوردار است. هدف از انجام این پژوهش بررسی ساختار و مورفولوژی تخمدان، شناسایی انواع مراحل رشد فولیکولی و تعیین شاخص گنادی به منظور پی بردن به بهترین زمان اووژنز در مارمولک Laudakia caucasia در فصل بهار می باشد. در این پژوهش که در بهار 1387 انجام شده است، در روزهای پایانی هر ماه نمونه های مارمولک از روستای ده غیبی واقع درنزدیکی شهر مشهد در استان خراسان رضوی جمع آوری و پس از شناسایی گونه مورد نظر و تفکیک افراد ماده، تخمدان ها جهت بررسی های ریخت شناسی و بافت شناسی مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج این مطالعه نشان داد، رشد فولیکولی تخمدان نه فقط به رشد و بلوغ اووسیت بلکه به ذخیره مقادیر زیادی زرده در اووپلاسم احتیاج دارد بدین ترتیب فولیکول ها به دو فاز پیش زرده سازی و زرده سازی تقسیم شدند، در ماه های فروردین و اردیبهشت، تخمدان حاوی فولیکول های پیش زرده ساز و در خرداد ماه همزمان با رسوب زرده در اووسیت ها، فولیکول ها وارد فاز زرده سازی شده و به بیشینه مقدار خود قبل از تخمک گذاری رسیدند، این رویداد نشان دهنده افزایش محسوس شاخص گنادی در خرداد بود. بهرحال نتایج بیان گر آن است که مارمولک Laudakia caucasia پس از بیدارشدن از خواب زمستانی ، فعالیت تولید مثلی خویش را در بهار آغاز کرده و اوج فرایند اووژنز با تشکیل فولیکول های زرده ساز و افزایش اندازه آنها و افزایش تعداد کل فولیکول ها و افزایش شاخص گنادی، خرداد ماه می باشد.

در پژوهش حاضر، روشی برای تکنولوژی تولید بذر مصنوعی بوسیله رویان های پیکری در گیاه سیب زمینیSolanum) tuberosum L. ) رقم اگریا گزارش شده است. یک روش موثر برای القای رویانزایی پیکری از کشت های دمبرگی رقم آگریا سیب زمینی ارایه شده است که قبلا گزارش نشده است، همچنین تولید بذر مصنوعی در گیاه سیب زمینی بوسیله رویان های پیکری در ایران تاکنون گزارش نشده است. رویان های پیکری بوسیله یک پروتوکل دو مرحله ای بدست آمدند. جدا کشت های دمبرگی در آغاز روی محیط MS تکمیل شده با 2 ,4-D و BAP کشت شدند. کالوس های رویانزای گره دار بر روی جداکشت ها روی محیط حاوی 4-D،  2وBAP  تشکیل شدند. جداکشت های دارای کالوس اولیه سپس به محیط MS حاوی ژیبرلیک اسید (GA3)، زآتین(Z)  و  BAPبرده شدند. تیمار با Z وBAP  منجر به القای مستقیم بیشترین تعداد رویان های پیکری شد. در این پژوهش برای کپسولی کردن رویانهای پیکری در گویچه های آلژینات کلسیم آزمایش شد. این تکنیک شامل به تعلیق در آوردن مواد گیاهی (مثل سلولهای گیاهی، بافت ها، اندامها، نوک های ساقه ای، رویان های پیکری) در یک محلول سدیم آلژینات و سپس چکاندن آن در یک محلول کلرید کلسیم در حال چرخش می باشد. رویان های پیکری برای تولید بذر مصنوعی به محیط محلول  MSپایه منتقل شدند و با سدیم آلژینات مخلوط شدند و در محلول کلرید کلسیم چکانده شدند. سدیم آلژینات  %2و کلرید کلسیم %1 مناسب ترین برای کپسولی کردن بودند. %80 رویان های پیکری کپسولی شده در گویچه های آلژینات کلسیم جوانه زدند. بذرها روی محیط MS بدون هورمون پس از 6 روز با موفقیت جوانه زدند و پس از 4-3 هفته به گیاهچه های کامل تبدیل شدند.

در این پژوهش اثر پیش تیماری سالیسیلیک اسید (SA) و ژیبرلین  (GA)به طور جداگانه و همراه با هم بر در صد جوانه زنی بذر، سرعت جوانه زنی بذر، رشد طولی ریشه و اندام هوایی دانه رست های عدس و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش ها در قالب طرح فاکتوریل انجام شد0بذر ها پس از هفت ساعت پیش تیماری با سالیسیلیک اسید و ژیبرلین به تنهایی و توام به پتری دیش های حاوی کاغذ صافی منتقل شدند. سپس گیاهان پیش تیمار 3 روزه به گلدان های حاوی پرلیت انتقال یافتند. نتایج نشان داد، سالیسیلیک اسید و ژیبرلین (به تنهایی) باعث افزایش در صد جوانه زنی بذر و سرعت جوانه زنی بذر گردید. در برهم کنش این دو هورمون فقط در تیمار 150 میکرو مولار سالیسیلیک اسید همراه با 100 میکرو مولار ژیبرلین نسبت به شاهد افزایش معنی دار درصد جوانه زنی بذر مشاهده شد و در برهم کنش متقابل 100 میکرو مولار سالیسیلیک اسید همراه با 100 میکرو مولار ژیبرلین حد اکثر افزایش در سرعت جوانه زنی بذر عدس مشاهده گردید. فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان در حضور ژیبرلین (به تنهایی) افزایش و در حضور سالیسیلیک اسید کاهش نشان داد. ژیبرلین به تنهایی، باعث افزایش رشد طولی اندام هوایی دانه رست های عدس نسبت به شاهد گردید.

زالزالک یا (Crataegus L.) متعلق به تیره Rosaceae است. طی بررسی بر روی آرایه های مختلف این جنس مشخص شد گونه C. ambigua در فلور ایران و ایرانیکا مترادف گونه C. meyeri اعلام شده است، در مونوگراف نیز این گونه یکی از گیاهان موجود در ایران به شمار می رود. دو گونه C. aminii و C. atrosanguinea در فلور ایران گزارش شده اند در حالی که در مونوگراف C. atrosanguinea مترادف گونه C. ambigua subs. ambigua اعلام شده است و با توجه به این که فلور ایران و مونوگراف تقریبا همزمان چاپ شده اند از C. aminii که در فلور ایران به عنوان گونه جدید معرفی شده، نامی برده نشده است. با توجه به این موارد تحقیق اخیر به بازنگری این چهار گونه در ایران از نظر ریخت شناسی اندام های مختلف و ریز ریختارشناسی دانه ها پرداخته است. نتایج حاصل از مطالعات ریخت شناسی شباهت های بسیاری را در این چهار گونه نشان می دهد. در مطالعات ریز ریختارشناسی دانه ها نیز شباهت هایی در صفات کیفی و کمی مشاهده شده است. با توجه به نتاج حاصل به نظر می رسد C. aminii گزارش شده در فلور ایران همان C. atrosanguinea و از طرفی مطابق با نظر کریستنسن در مونوگراف و بر خلاف نظر دنمز C. atrosanguinea مترادف subs. ambigua C. ambigua است.همچنین با توجه به بررسی صفات ریخت شناسی و نیز صفات ریز ریختارشناسی دانه ها و وجود تفاوت های فراوان در این صفات دو گونه C. meyeri و C. ambigua مطابق نظر کریستنسن دو گونه مجزا می باشند.

تستوسترون ازسلولهای لایدیگ بیضه ترشح شده و نقش مهمی در افزایش توده و قطر عضله، استخوان و عملکرد مغز دارد.هدف:در تحقیق حاضر اثرات هورمون تستوسترون بر روی عضله ران موش نوزاد نژاد 10 NMRI روزه در شرایط in vitro مورد مطالعه قرار گرفت.روش کار:بدین منظور عضله اسکلتی ران موشهای نوزاد نر و ماده در ابعاد 1×1 میلی متر جدا شده و در شرایط کشت اندام قرار داده شد. نمونه های عضله اسکلتی ران در گروههای تجربی1، 2، 3 و 4 به ترتیب در معرض هورمون تستوسترون با دوزهای 1، 5، 20 و 500 میکرولیتر قرار گرفتند و سپس به مدت 3 روز در انکوباتورCO2  و با دمای 37 درجه سانتی گراد قرار داده شدند. جهت بررسی های هیستولوژیک، برش های میکروسکوپی از نمونه ها تهیه شد. برای ارزیابی تاثیرات هورمون تستوسترون قطر هسته، قطر تارهای عضلانی، تعداد تارها و تعداد هسته های سلولهای عضلانی اندازه گیری شد و با نمونه های کنترل مقایسه گردید. تجزیه و تحلیل آماری و مقایسه میانگین ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آنالیز واریانس یک طرفه (one way ANOVA) انجام شد و برای مقایسه بین تیمارها از آزمون توکی استفاده شد.نتایج:بررسی حاضر نشان داد که تستوسترون دارای اثرات مثبتی در رشد عضله ها می باشد. در تمامی نتایج به دست آمده در مورد تعداد تارهای عضلانی، تعداد هسته، قطر تارهای عضلانی و قطر هسته مشخص گردید که بهترین مشاهدات مربوط به دوز 500 و کمترین آن مربوط به شاهد می باشد که در کل تاثیر مثبت تستوسترون را تایید می نماید.مطالعات میکروسکوپی افزایش معنی داری برروی تعداد هسته و قطر تارهای عضلانی گروه تجربی در مقایسه با گروه کنترل نشان داد (P<0.05, P<0.01, P<0.001).

مقدمه: چاقی و افزایش وزن از مشکلات عمده کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه می باشد و مهمترین علت بروز بیماریهای آترواسکلروزیس Atherosclerosis و بیماریهای قلبی و عروقی است. هدف از این تحقیق بررسی اثر عصاره کومبوچا بر میزان چربی انباشته شده احشایی، چاقی و نیز میزان تری گلیسرید در رت های نر نژاد Wistar است.روش کار: حیوانات به 4 گروه تقسیم شدند: 1. گروه کنترل، آب و غذای کافی دریافت کردند. 2. گروه شم، آب و غذای چرب ( شامل: 66.5 گرم کربوهیدرات، 20.1 گرم چربی، 4.49 گرم پروتئین و 446 کیلوکالری انرژی) دریافت می کردند. 3. گروه تجربی 1 غذای چرب و عصاره کومبوچا دریافت می کردند. 4. گروه تجربی 2 غذای معمولی را همراه عصاره کومبوچا دریافت می کردند. عصاره کومبوچا در ظرف آب خوری در دسترس حیوانات قرار می گرفت. مدت تیمار هشت هفته ادامه یافت. حیوانات پس از توزین با اتر بیهوش گردیده و با خون گیری از بطن و تهیه سرم، میزان تری گلیسرید اندازه گیری شد. سپس چربی سفید انباشته شده در بدن جمع آوری و وزن آنها تعیین گردید.یافته ها: بررسی ها نشان داد میزان وزن حیوانات پس از پایان دوره تیمار در گروههای تجربی در مقایسه با گروه کنترل کاهش یافته است که به لحاظ آماری (p,0.05) معنی دار بود. از سوی دیگر، میزان وزن چربی احشایی نیز در هر دو گروه تجربی نسبت به گروه کنترل و شم (p<0.05) کاهش نشان داد. از سوی دیگر سطح سرمیTG  در هر دو گروه تجربی نسبت به گروه کنترل کاهش معنی داری نشان داد (P<0.001).نتیجه گیری: مصرف عصاره کومبوچا می تواند باعث کاهش وزن، کاهش چربی ذخیره ای و نیز کاهش میزان تری گلیسرید شود، بنابراین احتمالا این عصاره می تواند در درمان بیماریهای چاقی و قلبی عروقی مورد استفاده قرار گیرد.

پکتوباکتریوم ها گروه مهمی از باکتری های بیماری زای گیاهی هستند که دارای گسترش جهانی می باشند. این باکتری ها محدودیت میزبانی نداشته و اکثر گیاهان آبدار و گوشتی را آلوده می کنند. طی سال های 1386 و 1387 تعداد 38 جدایه پکتوباکتریوم عامل پوسیدگی نرم از میزبان های مختلف منجمله سیب زمینی، پیاز، کلم و هویج در مناطقی از استان های همدان، سمنان، هرمزگان، کرمان، آذربایجان شرقی، خوزستان، زنجان، تهران و اصفهان جداسازی شد. پس از جداسازی باکتری ها، شناسایی آن ها با آزمون های بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی لازم صورت گرفت. تنوع ژنتیکی جمعیت پاتوژن نیز با تکنیک BOX-PCR و آغازگر BOX A1R تعیین گردید. طبق نتایج، کلیه جدایه ها متعلق به گروه “Carotovora" و بهPectobacterium carotovorum subsp. Carotovorum ، P. atrosepticum و Dickeya chrysanthemi  شبیه بودند. در برخی موارد نیز عدم تطابق کامل آن ها با جدایه های شناخته شده در دنیا دیده شد. نتایج آزمون های فنوتیپی و ژنتیکی انجام شده، تنوع بالایی را میان جدایه ها نشان داد و میان اثر انگشت ژنتیکی جدایه ها با منطقه نمونه برداری آن ها ارتباط خاصی دیده نشد.