تحقیقات کشاورزی ایران
سال:1381 | دوره:21 | شماره:2 |تعداد مقالات:7

برای مدل کردن حرکت آب در خاک، توابع هیدرولیکی مانند منحنی مشخصه آب خاک لازم است. در بین مدل های مختلف برای منحنی مشخصه آب خاک، مدل وان گنوختن یکی از مناسب ترین آنها است. هدف این پژوهش ارایه روابطی بین عوامل مدل وان گنوختن و ویژگی های فیزیکی خاک بوده تا از روی آنها بتوان منحنی مشخصه آب خاک را تخمین زد. منحنی مشخصه آب خاک برای 54 نمونه خاک در دستگاه سلول فشاری به همراه تجزیه مکانیکی به روش هیدرومتری، چگالی ظاهری خاک و درصد ماده آلی خاک تعیین شد. روابط بین عوامل وان گنوختن، m و hp (مکش آب خاک در نقطه عطف منحنی مشخصه آب خاک) و ویژگی های فیزیکی خاک به وسیله رگرسیون چندگانه به دست آمد. نتایج نشان داد که این روابط رگرسیون ممکن است با دقت قابل قبولی، برای تخمین منحنی مشخصه آب خاک از روی درصد شن، چگالی ظاهری و درصد ماده آلی خاک به کار برده شوند. روابط رگرسیون ارایه شده منحنی مشخصه آب خاک را برای سه خاک دیگر با دفت قابل قبولی تخمین زد.

به منظور بررسی اثر اندازه دانه جو آسیا شده بر عملکرد گاوهای شیری، 6 گاو شیرده نژاد هولشتین در قالب یک طرح مربع لاتین 3×3 تکرار شده، مورد مطالعه قرار گرفتند. قطر متوسط هندسی اندازه ذرات دانه جو برابر 0.94، 1.93 و 2.9 میلی متر (به ترتیب در تیمارهای 1، 2 و 3) بود. جیره ها تنها از نظر اندازه ذرات دانه جو با هم تفاوت داشتند و همه گاوها جیره ای دارای %40 ذرت سیلو شده و %60 کنسانتره دریافت کردند که %50 بخش کنسانتره ای جیره را دانه جو آسیا شده (دارای اندازه های مختلف) تشکیل می داد. اختلاف بین ماده خشک مصرفی روزانه، درصد چربی، لاکتوز و کل مواد جامد شیر، تولید چربی روزانه، درصد قابلیت هضم ماده خشک، نسبت تولید روزانه شیر تصحیح شده (بر پایه %4 چربی)، ماده خشک قابل هضم، pH ادرار و مایع شکمبه، تغییر وزن روزانه و اندازه ذرات مدفوع، بین تیمارهای آزمایشی معنی دار نبود. با افزایش اندازه ذرات جو، روندی کاهشی در تولید چربی روزانه و قابلیت هضم ماده خشک و روندی افزایشی در تغییر وزن بدن و اندازه ذرات مدفوع دیده شد. درصد چربی شیر تیمار 3 بالاتر بود، اما تفاوت بین تیمارها معنی دار نبود. تیمار 3 به طور معنی داری باعث کاهش درصد پروتئین شیر، تولید شیر روزانه و pH مدفوع شد و با افزایش اندازه ذرات دانه جو، درصد ماده خشک مدفوع به طور معنی داری افزایش و تولید روزانه پروتئین شیر به طور معنی داری کاهش یات. تولید روزانه شیر تصحیح شده بر پایه %4 چربی، نسبت تولید شیر روزانه تصحیح شده بر پایه %4 چربی به ماده خشک مصرفی روزانه، تولید روزانه لاکتوز شیر، تولید روزانه کل مواد جامد شیر و قابلیت هضم ماده آلی، تفاوت معنی داری بین تیمار 1 با 2 و 2 با 3 وجود نداشت، ولی بین تیمارهای 1 با 3 تفاوت معنی داری دیده شد. افزایش اندازه ذرات دانه جو باعث کاهش مقدار عددی تمام این اندازه گیری ها شد. ناپدید شدن ماده خشک در ساعت های مختلف انکوباسیون نیز با استفاده از گوسفند اندازه گیری شد و تجزیه پذیری موثر ماده خشک برای تیمارهای 1، 2 و 3 به ترتیب 72.07، 56.63 و %46.26 بود که روندی کاهشی را با افزایش اندازه ذرات نشان می دهد. داده های آزمایش نشان می دهد که به احتمال درشت آسیا کردن دانه های جو نیز مشکلاتی را در امر تغذیه دام ایجاد می کند و در شرایط مشابه با آزمایش حاضر، ذرات نزدیک به یک میلی متر را می توان توصیه کرد.

در این مقاله، پس از بسط نظری «تئوری مصرف وبلن» به فرایند تولید، سه روش برای ترکیب اثرهای وبلن و برنامه ریزی چند هدفی معرفی شده است. این روش ها عبارتند از 1) استفاده از روش وزنی تکراری برای ترکیب برنامه ریزی چند هدفی و اثرهای وبلن، 2) تخمین ذهنی ضرایب منزلت اجتماعی و 3) معرفی هدفی جدید به عنوان شاخصی از منزلت اجتماعی. با استفاده از نمونه ای از پسته کاران شهرستان رفسنجان، روش سوم مورد استفاده قرار گرفت. عملکرد در هکتار زارعین به عنوان شاخصی از منزلت اجتماعی منظور شد. نتایج نشان داد که کشاورزان هیچکدام از هدف های حداکثر سازی سود و حداکثر سازی عملکرد محصول را به تنهایی انتخاب نمی کند. آنان بین این دو هدف، مصالحه ای ایجاد می کنند. بنابراین، کشاورزان تلاش برای افزایش منزلت اجتماعی (در کنار دیگر هدف ها) را مهم می دانند. این هدف جدید بر فضاهای تصمیم و هدف اثر می گذارد. در فضای هدف، مصالحه ای بین هدف منزلت اجتماعی و دیگر هدف های ایجاد شده و این مطالحه، فضای تصمیم را تغییر می دهد.

ویروس موزائیک نوار سبزرد قیاق که پیش از این روشی برای انتقال آن شناخته نشده بود، به آسانی از راه تزریق به رویان بذرهای خیس شده انتقال یافت. انتقال با تزریق عصاره خام برگ های آلوده گیاه، آموده خالص شده ویروس و آر.ان.ای استخراج شده حاصل شد. ویروس در آموده خالص شده یا بافت گیاهی که برای چند سال در 18- درجه سانتی گراد نگاه داری شده بود، با وجود یخ زدن و یخگشایی های مکرر، ثبات خود را حفظ کرد و در عصاره خام گیاه در دمای اتاق بیش از سه هفته پایدار ماند. در این پژوهش، ذرت، سورگوم و گندم به عنوان میزبانان جدید گلخانه ای این ویروس معرفی می شوند. افزون بر این، ویروس در نمونه های ذرت Setaria sp. و Digitaria sp. از مناطق آلوده با روش ELISA تشخیص داده شد.

به علت ته نشینی مواد رسوبی، به طور معمول رسوب حاصل از یک حوضه آبخیز، کمتر از فرسایش سطح خاک های آن حوضه است. نسبت رسوب خارج شده از خروجی یک حوضه آبخیز به فرسایش کل داخل آن نسبت رسوب دهی (SDR) نامیده می شود. از آنجا که رابطه بین کنده شدن و انتقال ذرات خاک برای واقعه های بارندگی خطی نیست، شبیه سازی نسبت رسوب دهی در مورد بارندگی های مستقل با استفاده از مدل ANSWERS در مورد یک حوضه آبخیز کوچک کشاورزی (با وسعت 3.62 هکتار و میانگین شیب %2.6) تحت شرایط آیش واقع در جنوب ایران انجام شد. داده های سیلاب و رسوب مربوط به بارش های مستقل برای سالهای 1997-1994 (1376-1373) تجزیه و تحلیل شدند. تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که مقدار SDR با رطوبت اولیه خاک، بیشترین غلظت ذرات معلق روان آب، و متوسط شدت بارندگی وابسته است (P=0.001). از آن جایی که انتظار می رود کل حجم رواناب حاصل از یک بارندگی مستقل، سهم قابل توجهی در فرسایش خاک و SDR داشته باشد، اثر این عامل در هر واقعه بارندگی نیز بررسی شد. تحلیل مراحل بعدی رگرسیون گام به گام ضریب همبستگی بالاتری نشان داد (R2=0.90)، اما سطح معنی دار بالاتری نیز برای ورود حجم روان آب به معادله به دست آمد (a³0.53) به طوری که، ورود حجم روان آب به عنوان یک متغیر جدید در معادله، مدل رگرسیونی را به طرف یک مدل مصنوعی سوق می دهد. به هر حال رابطه بین نسبت رسوب دهی و ویژگی های هیدرولوژی حوضه مورد مطالعه نشان دهنده وضعیت فرسایش خاک در منطقه است. برای سایر آبخیزها با اندازه، نوع خاک و ویژگی های شیب مختلف تحقیقات بیشتری لازم است تا رابطه بین SDR و عوامل مرتبط با هیدرولوژی حوضه های آبخیز در شرایط اقلیمی متفاوت به دست آید. با توجه به شرایط این حوضه آبخیز، میانگین SDR برابر با %54.7 به دست آمد، که می توان این ضریب را برای برآورد مقادیر فرسایش و رسوب حوضه های آبخیز به کار برد.

رابطه بین فراسنجه های فیزیولوژیک خون و باروری در دوره پس از زایش (شمار روزهای باز و شمار تلقیح مصنوعی برای آبستن شدن) در 15 ماده گاو هولشتین، بررسی شد. غلظت پروتئین تام، گلوبولین، آنزیم آسپارتات آمینوترانسفراز (AAT) و فسفر تغییر معنی داری را در 95 روز نخستین پس از زایش نشان داد. شمار روزهای باز و شمار تلقیح مصنوعی برای آبستن شدن (AIPC) تحت تاثیر وضعیت رحم (سالم و عفونی) و شمار دوره های آبستنی قرار نگرفت ولی ماده گاوهای جوان تر، با شمار کمتری تلقیح مصنوعی، آبستن شدند (P<0.08). غلظت فسفر در سرم خون گاوهای جوان تر بیشتر بود. غلظت فسفر سرم خون در روز 35 پس از زایش، همبستگی منفی و معنی داری (r=-0.70) با شمار روزهای باز و AIPC نشان داد. برای گاوهایی که دچار اندومتریت پس از زایش بودند (n=8)، همبستگی شمار روزهای باز با غلظت گلوکز سرم در روز پنجم AAT,(r=0.89) در روز بیستم (r=0.76) و فسفر در روز سی و پنجم (r=-0.75)، فسفر در روز سی و پنجم (r=-0.81) و هموگلوبین خون در روزهای بیستم تا پنجاه و پنجم (r=0.80) پس از زایش معنی دار بود. تنها فراسنجه ای که بدون توجه به وضعیت رحم، همبستگی معنی داری با شمار روزهای باز داشت، غلظت فسفر در روز سی و پنجم پس از زایش بود. معادله های رگرسیون شمار روزهای باز روی فراسنجه های فیزیولوژیک خون گزارش شده اند. هر چند که شمار گاوهای به کار برده شده در این آزمایش چندان زیاد نبود اما معادله های رگرسیون به دست آمده، این نوید را می دهند که با انجام آزمایش های گسترده تری بتوان به فراسنجه های فیزیولوژیک دست یافت که بتوانند باروری در دوره پس از زایش گاو را پیش بینی کنند.

در این پژوهش اثر محیط کشت های دارای ابسیسیک اسید (5 میلی گرم در لیتر) و مانیتول (3 درصد) و دما (8 و 25 درجه سانتیگراد) بر رشد گیاهچه های هشت نژادگان سیب زمینی (چهار رقم و چهارگونه وحشی) در کشت درون شیشه ای بررسی شد. پس از ده ماه، کشت ها ارزیابی شدند. در مقایسه با شاهد، محیط های کشت دارای مانیتول و ابسیسیک اسید به طور معنی داری باعث کاهش رشد گیاهچه ها شدند. نژادگان ها برای بیشتر صفات اندازه گیری شده، با یکدیگر تفاوت معنی داری نشان دادند و رقم های «دراگا» و «کوزیما» نسبت به سایر ارقام برتر بودند. میزان زنده ماندن گیاهچه ها پس از انتقال به محیط کشت ریز افزایی، به طور معنی داری در محیط کشت دارای مانیتول بالاتر از دیگر محیط های کشت بود. با توجه به واکنش متفاوت ارقام و گونه های وحشی به محیط های کشت گوناگون، پیشنهاد استفاده از یک محیط کشت و یک دما برای نگهداری همه نژادگان ها عملی نیست ولی با به کارگیری محیط کشت MS دارای %3 مانیتول و دمای اتاق، می توان ژرم پلاسم سیب زمینی را برای دراز مدت نگهداری کرد.