دانش آب و خاک (دانش کشاورزی)
سال:1398 | دوره:29 | شماره:2 |تعداد مقالات:15

در این مطالعه، با استفاده از آمار روزانه ایستگاه هواشناسی تبریز به بررسی منحنی های بارش نرمال (NRC) پرداخته شد. برای این منظور، مقدار بارش روزانه به همراه تعداد روزهای بارانی به صورت تراکمی در نظر گرفته شد و به ترتیب، با و نشان داده شد، آنگاه منحنی های NRC براساس معادله های و بسط داده شد، این روش هم برای تمامی روزهای دوره آماری و هم برای هر ماه، به طور جداگانه، در طول دوره آماری به کار گرفته شد. مقادیر پارامترهای مدل ها با روش بهینه سازی و با گزینه solver در نرم افزار اکسل تخمین زده شدند. افزون بر این، چند مدل دیگر ریاضی (از جمله، مدل چندجمله ای درجه nام، توانی، توانی اصلاح شده، نمایی، نمایی پیوسته و. . . ) نیز برای داده های و توسط نرم افزار Curve Expert 1. 3 بسط داده شد. در نهایت، مدل با کمترین مقدار RMSE و بیشترین مقدار به عنوان مناسب ترین مدل معرفی گردید. نتایج نشان داد که تقریبأ در همه موارد، مدل کمترین مقدار RMSE (4858/0 میلی متر) و بیشترین مقدار (9996/0) را دارا بود. بنابراین، مدل مذکور به عنوان مناسب ترین مدل برای بسط منحنی های NRC تبریز انتخاب شد. در مقیاس ماهانه، معیار RMSE از کمینه 22/0 میلی متر (در ماه سپتامبر) تا بیشینه 67/0 میلی متر (در ماه آوریل) تغییر می کند. در حالی که مقادیر این دو ماه، به ترتیب، 9999/0 و 9993/0 به دست آمد.

در این تحقیق اثربخشی کودهای میکروبی فسفاته تهیه شده از هفت باکتری به نام های (Pantoea agglomerans P5، Pseudomonas fluorescens Tabriz، P. putida Tabriz، Pseudomonas sp. C16-2O، Enterobacter sp. S16-3، Bacillus megaterium JK6 و B. firmus) بر بستر پایه ﺧ ﺎ ک ﻓ ﺴ ﻔ ﺎ ت (45 ﮔ ﺮ م)، ﮔ ﻮ ﮔ ﺮ د (15ﮔ ﺮ م) و باگاس (30 ﮔ ﺮ م) مورد ارزیابی قرار گرفت. در این آزمایش، باکتری P. agglomerans P5 به عنوان باکتری حل کننده فسفات مورد استفاده در کود بارور2 به عنوان کنترل مثبت استفاده شد. نتایج به دست آمده از آزمایشات گلخانه ای نشان داد که کاربرد کودهای میکروبی فسفاته در گیاه ذرت رقم سینگل کراس 704، بر وزن تر و خشک کل ریشه و بخش هوایی، جذب فسفر، پتاسیم، آهن و روی بخش ریشه و بخش هوایی، تاثیر کاملاً معنی­ داری داشت. تیمارهای کودی Enterobacter sp. S16-3 و Pseudomonas sp. C16-2O در بیشتر پارامترهای اندازه گیری شده دارای عملکردی شبیه تیمار P. agglomerans P5 بودند و هر سه این تیمار ها در بیشتر موارد دارای عملکرد بالاتری نسبت به تیمار کود شیمیایی سوپرفسفات تریپل بودند. تیمارهای P. fluorescensوP. putida هم تا حدودی دارای اثرهای مشابه روی رشد ذرت بودند، البته بایستی عنوان نمود که تیمار میکروبی B. firmus در برخی موارد و تیمار B. megaterium در بیشتر پارامترها دارای عملکرد پایین تری نسبت به تیمار بستر بدون باکتری (کنترل منفی) و حتی پایین تر از تیمار بدون بستر کود (No Carrier) بودند. هم چنین در این پژوهش اثر سطوح مختلف مصرف کودی (6/0 و 2/1 گرم در هر گلدان) به ترتیب معادل با میزان توصیه شده و دوبرابر آن، کاملاً معنی دار بود و سطح مصرفی 2/1 نسبت به 6/0 باعث افزایش عملکرد حدود دو برابری در گیاه شد.

برای بررسی تأثیر فسفر (P) و آلودگی سرب (Pb) و روی (Zn) بر سینتیک استخراج P، Pb و Zn قابل جذب از یک خاک آهکی در شرایط غرقاب، آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی و با چهار عامل مدت غرقاب در شش سطح (1/0، 2، 6، 12، 36 و 72 روز)، Zn در دو سطح (0 و 250 میلی گرم بر کیلوگرم خاک از منبع ZnSO4. 7H2O)، P در دو سطح (0 و 500 میلی گرم بر کیلوگرم خاک از منبع Ca(H2PO4)2. H2O) و Pb در دو سطح (0 و 800 میلی گرم بر کیلوگرم خاک از منبع Pb(NO3)2)و با دو تکرار اجرا شد. در پایان هر یک از زمان های غرقاب، P، Zn وPb قابل استخراج خاک با عصاره گیر سلطانپور و شواب اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که مصرف P، Zn و Pb، به ترتیب سبب افزایش P، Zn و Pb قابل استخراج خاک گردید. در شرایط بدون کود فسفر، با افزایش مدت غرقاب شدن خاک، P قابل استخراج به طور معناداری افزایش یافت در حالی که در شرایط با کود فسفر (500 میلی گرم P بر کیلوگرم خاک) با افزایش مدت غرقاب شدن خاک، P قابل استخراج به طور میانگین 23 درصد کاهش یافت. در هر دو شرایط با و بدون Zn و Pb، با افزایش مدت غرقاب شدن خاک و مصرف کود P، Zn و Pb قابل استخراج به طور معناداری کاهش یافت. نتایج نشان داد که در خاک های آلوده به Pb یا Zn، مصرف کود P و غرقاب کردن خاک می تواند تحرک و زیست فراهمی این دو فلز سنگین را کاهش داده و موجب کاهش ورود آن ها به آب ها و گیاهان گردد.

بررسی شرایط جریان گذرا نقش مهمی در سامانه های انتقال آب دارد. در این تحقیق سامانه انتقال آب متشکل از مخزن ذخیره، ایستگاه پمپاژ و خط انتقال جهت بررسی بیشینه فشار حاصل از وقوع شرایط جریان گذرا مورد مطالعه قرار گرفت. با قطع جریان برق الکتروپمپ ها، وقوع جریان گذرا آغاز و تغییر شرایط جریان در یک زمان کوتاه، در محل کلکتور رانش ایستگاه پمپاژ بررسی گردید. افت اصطکاک حالت گذرا با چهار روش پایدار، شبه پایدار، ناپایدار و ناپایدار ویتکوفسکی توسط نرم افزار بنتلی همر محاسبه شد. با استفاده از فشار سنج حساس و سریع، فشار سنجی انجام و با نتایج حاصل از نرم افزار شبیه سازی و با استفاده از روش های آماری مقایسه گردید. نتایج شبیه سازی، حاکی از عدم انطباق دوره های تناوب از نظر زمانی می باشد. کمترین خطا برای فشار در حالت محاسبه افت به روش ناپایدار ویتکوفسکی، در زمان های ابتدایی برابر 07/7 متر آب و در دوره داده برداری برابر 79/11متر آب حاصل گردید. برای مقادیر بیشینه فشار بیشترین اختلاف مربوط به روش محاسبه ناپایدار و کمترین اختلاف مربوط به دو روش محاسبه پایدار و شبه پایدار بدست آمد. بیشترین اختلاف مقدارکمینه فشار در زمان های ابتدایی برای روش پایدار و در زمان های بعدی با روش ناپایدار ویتکوفسکی و کمترین آن برای روش ناپایدار محاسبه شد. افزایش سرعت موج بر فشار های بیشینه اثرمستقیم و بر فشارهای کمینه اثر معکوس داشت. بررسی شرایط جریان گذرا نقش مهمی در سامانه های انتقال آب دارد. در این تحقیق سامانه انتقال آب متشکل از مخزن ذخیره، ایستگاه پمپاژ و خط انتقال جهت بررسی بیشینه فشار حاصل از وقوع شرایط جریان گذرا مورد مطالعه قرار گرفت. با قطع جریان برق الکتروپمپ ها، وقوع جریان گذرا آغاز و تغییر شرایط جریان در یک زمان کوتاه، در محل کلکتور رانش ایستگاه پمپاژ بررسی گردید. افت اصطکاک حالت گذرا با چهار روش پایدار، شبه پایدار، ناپایدار و ناپایدار ویتکوفسکی توسط نرم افزار بنتلی همر محاسبه شد. با استفاده از فشار سنج حساس و سریع، فشار سنجی انجام و با نتایج حاصل از نرم افزار شبیه سازی و با استفاده از روش های آماری مقایسه گردید. نتایج شبیه سازی، حاکی از عدم انطباق دوره های تناوب از نظر زمانی می باشد. کمترین خطا برای فشار در حالت محاسبه افت به روش ناپایدار ویتکوفسکی، در زمان های ابتدایی برابر 07/7 متر آب و در دوره داده برداری برابر 79/11متر آب حاصل گردید. برای مقادیر بیشینه فشار بیشترین اختلاف مربوط به روش محاسبه ناپایدار و کمترین اختلاف مربوط به دو روش محاسبه پایدار و شبه پایدار بدست آمد. بیشترین اختلاف مقدارکمینه فشار در زمان های ابتدایی برای روش پایدار و در زمان های بعدی با روش ناپایدار ویتکوفسکی و کمترین آن برای روش ناپایدار محاسبه شد. افزایش سرعت موج بر فشار های بیشینه اثرمستقیم و بر فشارهای کمینه اثر معکوس داشت.

پیش بینی عمق بارندگی در مدیریت منابع آب هر منطقه از اهمیت بالایی برخوردار است. مدل های سری های زمانی خانواده ARIMA کاربرد گسترده ای در این زمینه دارند. هدف اصلی این مطالعه پیش بینی بارندگی ماهانه با استفاده از بهترین روش ایستاسازی سری زمانی و مناسب ترین مدل خانواده ARIMA است. در این مطالعه، از داده های ایستگاه همدید اردبیل استفاده شد. در گام اول، بخش های روند و تغییرات فصلی داده های بارندگی ماهانه از سال 1990 تا 2016 با استفاده از روش های مختلف حذف شد و در گام دوم، کارایی مدل های مختلف خانواده ARIMA در پیش بینی بارندگی ماهانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که روش ایستا سازی با استفاده از میانگین متحرک مرکزی مرتبه 12 و میانگین فصلی به ترتیب، برای حذف روند و تغییرات فصلی (به دلیل ایجاد بالاترین مقدار ضریب همبستگی (8/0=r)) بهترین روش ایستاسازی بوده و مدل 12(0، 0، 1)(1، 0، 1)SARIMA با بیشترین ضریب همبستگی (8/0=r) و کمترین معیار آکائیک (74/191=AIC) مناسب ترین مدل پیش بینی بارندگی ماهانه در ایستگاه مورد مطالعه است. در نهایت، بارندگی ماهانه 3 سال آینده (2017 تا 2019) با استفاده از روش ایستاسازی و مدل منتخب پیش بینی گردید. نتایج نشان داد که روند بارندگی ایستگاه همدید اردبیل در سه سال آینده به صورت کاهشی خواهد بود.

هدف اصلی در مطالعه حاضر استفاده از روش های مختلف اکوهیدرولوژیکی برای تعیین نیاز آبی زیست محیطی رودخانه دائمی گدارچای در حوضه آبریز دریاچه ارومیه است. نیاز آبی زیست محیطی رودخانه گدارچای در دو بازه مختلف ایستگاه پل نقده و پل بهراملو موردمطالعه قرارگرفته است. در این تحقیق، هشت روش هیدرواکولوژیکی (1-Tennant؛ 2-Tessman؛ 3-شاخص های تداوم جریان FDC؛ 4-Smakhtin؛ 5-FDC shifting؛ 6-DRM؛ 7-محدوده تغییرپذیری RVA؛ و 8-روش کیفیت آب موسوم به رابطه Q) برای ارزیابی جریان زیست محیطی این رودخانه مورداستفاده قرار گرفته است. بر اساس این نتایج، برای حفظ رودخانه گدارچای در کمینه وضعیت اکولوژیکی قابل قبول (کلاس مدیریت زیست محیطی C)، به ترتیب شدت جریان متوسط سالیانه معادل 28/3 و 25/3 مترمکعب بر ثانیه، باید در دو موقعیت ایستگاه های هیدرومتری پل نقده و پل بهراملو (در کیلومترهای 40 و 18 از دریاچه ارومیه)، برقرار باشد. توزیع ماهانه نیاز زیستی رودخانه گدار نیز تعیین و پیشنهاد شده است. احیای دریاچه ارومیه نیاز به ارزیابی جریان زیست محیطی هر یک از رودخانه های بزرگ حوضه آبریز دریاچه بر اساس پتانسیل جریان رودخانه ها و تعدیل حقابه های کشاورزی دارد. پایش جریان زیست محیطی در طول رودخانه ها برای اطمینان از انتقال کمینه جریان زیست محیطی به دریاچه ارومیه ضروری است.

برای حل معادلات آبهای کم عمق در جریان ناشی از شکست سد در مجاری روباز، روش تفاضل محدود صریح با استفاده توام از روش های پرش قورباغه و لکس به کار گرفته شد. معادلات حاکم بر روی یک مش زیگزاگی منفصل شدند. صحت-سنجی مدل با مقایسه نتایج آن با جواب حل تحلیلی شکست تک بعدی ناگهانی سد بر روی بستر بدون اصطکاک و همچنین مقایسه نتایج ناشی از شکست دوبعدی ستون استوانه ای آب با نتایج برخی محققان انجام شد. در ادامه نتایج مدل برای شکست جزیی متقارن با داده های آزمایشگاهی موجود مقایسه شد. در تمام موارد مدل حاضر با دقت مناسب جریان ناشی از شکست سد را شبیه سازی کرد.

ارزیابی آسیب پذیری منابع آب زیرزمینی می تواند ابزاری موثر جهت اخذ تصمیم های مدیریتی در نظر گرفته شود. در تحقیق حاضر، از مدل سینتکس (SINTACS) و سیستم اطلاعات جغرافیائی (GIS) برای ارزیابی آسیب پذیری آبخوان دشت سلماس استفاده گردید. این مدل از هفت پارامتر موثر بر انتقال آلودگی به آبخوان شامل عمق سطح ایستابی، نفوذ موثر یا تغذیه خالص آبخوان، محیط غیراشباع، نوع خاک، محیط آبخوان، هدایت هیدرولیکی و شیب یا توپوگرافی تشکیل شده است. نقشه پهنه بندی آسیب پذیری، سه پهنه عمده آسیب پذیری کم (شاخص آسیب پذیری 114-82)، آسیب پذیری متوسط (شاخص آسیب پذیری 146-114) و آسیب پذیری زیاد (شاخص آسیب پذیری 178-146) را نشان داد. حدود 47/31 درصد از مساحت منطقه مورد مطالعه از آسیب پذیری کم، حدود 42/53 درصد از آسیب پذیری متوسط و حدود 11/15 درصد از آسیب-پذیری زیاد برخوردار می باشد. میزان تاثیر گذاری هر کدام از پارامتر ها در آلوده سازی آبخوان با تحلیل حساسیت به روش حذف پارامتر و روش تک پارامتری، مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج هر دو تحلیل نشان داد مهم ترین پارامتر های تاثیر گذار بر شاخص آسیب پذیری محدوده دشت سلماس محیط غیراشباع و عمق سطح ایستابی هستند.

شوری خاک یکی از مهم ترین عوامل محدودکننده کشت محصولات کشاورزی است و بیش از 50% اراضی آبی دنیا دچار شوری با درجات مختلف هستند. یکی از مهم ترین مشکلات کشاورزی در ایران نیز، شوری خاک است که استان آذربایجان غربی نیز از این امر مستثنی نیست. هدف از انجام تحقیق حاضر، بررسی امکان تهیه نقشه شوری خاک سطحی در مساحتی برابر 68000 هکتار از اراضی جنوب استان آذربایجان غربی با کاربرد سنجش از دور می باشد. برای تهیه نقشه شوری خاک (cm 15-0)، از روش نمونه برداری سیستماتیک تصادفی (147 نمونه خاک 500 گرمی) و تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی استفاده شد. در این تحقیق، تصاویر ماهواره IRS-P6 (باندهای چندطیفی و پانکروماتیک) به کار گرفته شده و تصحیح هندسی تصاویر با کاربرد مدل رقومی ارتفاع و نقشه جاده ها و آبراهه ها صورت گرفت. شاخص های متعددی با استفاده از روش های مختلف نسبت گیری و تحلیل مولفه های اصلی، تهیه و در طبقه بندی ها استفاده شدند. پس از انتخاب نمونه های آموزشی مناسب، طبقه بندی با تعداد کلاسه های مختلف با روش نظارت شده و الگوریتم های مختلف صورت گرفت. نتایج ارزیابی صحت سنجی نشان داد که بیش ترین درصد صحت کلی و ضریب کاپا (96/87% و 77/0) مربوط به طبقه بندی دوکلاسه با ترکیب چهارباندی و الگوریتم حداکثر احتمال بود. همچنین نتایج بیان گر قابلیت بالای سنجش از دور و داده های IRS-P6 برای تهیه نقشه شوری خاک سطحی در مقیاس محلی می باشد.

در دهه های اخیر چالش ناشی از آلودگی خاک با فلزات سنگین تبدیل به یکی از خطرات جدی در کشورهای جهان از جمله ایران شده است. تثبیت فلزات سنگین با استفاده از جاذب ها در احیای خاک های آلوده به فلزات سنگین یکی از روش های کم هزینه و سریع می باشد. به منظور بررسی تأثیر دیاتومیت بر شکل های شیمیایی کادمیم در خاک، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی در 3 سطح دیاتومیت (0، 2 و 5 درصد وزنی) و4 زمان خوابانیدن (1، 2، 4 و 8 هفته) در دو خاک آلوده و در 3 تکرار انجام شد. توزیع کادمیم در زمان های مذکور با روش عصاره گیری متوالی تعیین و برای ارزیابی وضعیت تحرک پذیری آن در خاک های مورد مطالعه، از دو شاخص تفکیک کاهش یافته (IR) و تحرک (MF) استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد، کاربرد دیاتومیت موجب کاهش معنی دار (P ≤ 0. 01) کادمیم در بخش های تبادلی و کربناتی و افزایش معنی دار آن در بخش های پیوند یافته با اکسیدهای آهن و منگنز، آلی و باقیمانده نسبت به خاک شاهد گردید. با افزایش 5 درصد دیاتومیت به خاک ها و زمان 8 هفته انکوباسیون، مقدار IR ( 71-42 درصد) و pH (8-5 درصد) افزایش، اما مقدار MF (33-30 درصد) و بخش قابل عصاره گیر با DTPA کادمیم (33-28 درصد) کاهش یافت که بیانگر کاهش تحرک کادمیم با افزایش درصد دیاتومیت است. با توجه به نتایج می توان از دیاتومیت به عنوان یک ماده کاربردی ارزان برای حذف فلزات سنگین از جمله کادمیم از منابع خاک های آلوده استفاده نمود.

در این پژوهش، 8 سامانه آبیاری قطره ای ارزیابی شد. از هر سامانه یک مانیفلد در حال کار انتخاب و ارزیابی ها بر روی چهار لترال از ابتدا، یک سوم، دو سوم و لترال انتهایی صورت گرفت. دبی 8 قطره چکان در هر لترال، فشار ابتدا و انتها و حداقل فشار ورودی به لترال اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که دبی در 5/87 درصد از قطره چکان ها، به دلیل پایین بودن فشار و گرفتگی قطره چکان ها به میزان قابل ملاحظه ای از دبی اسمی کمتر است. در 5/12 درصد از قطره چکان ها میانگین دبی قطره چکان ها 10 درصد بیش از دبی اسمی بود. یکنواختی کاربرد آب، راندمان واقعی و پتانسیل کاربرد آب در چارک پایین سامانه ها در حد ضعیف ارزیابی گردید. متوسط مقادیر ضریب یکنواختی، ضریب کاهش راندمان، راندمان پتانسیل و راندمان واقعی کاربرد آب در چارک پایین سامانه ها به ترتیب 6/38، 5/71، 73/34 و 6/38 درصد محاسبه شد. ارزیابی ها نشان داد مشکل عمده سامانه های آبیاری قطره ای، دست کاری قطره چکان ها، گرفتگی لوله ها و قطره چکان ها، ناهمگونی فشار و توزیع غیر یکنواخت آب، فقدان دانش و مهارت کاربران به واسطه تصور های سنتی باغ داران، طراحان و مجریان است. علی رغم اهمیت صافی ها و لزوم به کارگیری لوازم و اتصالات نو، باغداران معمولا حساسیتی به کامل بودن و تناسب فیلترها با آبدهی سامانه ها و عدم افت و نشت به دلیل نگهداری صحیح سامانه ها ندارند.

در چند دهه اخیر تغییرات دما روند افزایشی داشته و این تغییرات در مناطقی همچون ایران که در کمربند خشک و نیمه-خشک دنیا واقع شده است، چشم گیرترمی باشد. موج های گرمایی شدید از مهم ترین بلایای آب و هوایی بوده که هر سال پیامدهای زیست محیطی مخربی را در طبیعت به جای می گذارند. در این پژوهش، پس از شناسایی موج های گرمایی، احتمال ساده، احتمال ساکن و احتمال تداوم های پی در پی دو تا پنج روزه محاسبه و مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور، دمای بیشینه روزانه 30 ساله 16 ایستگاه با اقلیم های متفاوت (اقلیم خشک سرد تا مرطوب معتدل) و زنجیره مارکف مرتبه اول استفاده شد. نتایج نشان داد، بیشینه مقدار متوسط احتمال ساده روز با موج گرمایی متعلق به ایستگاه بندرعبّاس با مقدار1/6 درصد و کمترین آن مربوط به ایستگاه خرم آباد با مقدار 2/0 درصد است. همچنین، ایستگاه بندرعباس دارای بیشترین مقدار درصد متوسط احتمال تداوم های پی در پی 2 تا 5 روزه همراه با موج گرما است که مقدار آن به ترتیب، برابر 91/2، 40/1، 67/0 و 31/0 درصد می باشد.

برداشت بی رویه از آب های زیرزمینی باعث آسیب شدید به آبخوان ها شده و دشت های کشور به دلیل این وضعیت با پدیده نشست مواجه هستند. در این راستا پیرو تشویق دولت با ارایه کمک های مالی بلاعوض، کشاورزان زیادی داوطلب اجرای سیستم های تحت فشار هستند. لذا شناخت مناسب کمی و کیفی منابع آبی برای داشتن کشاورزی پایدار ضروری است. در این مطالعه به بررسی کیفیت آب تعداد 103 چاه عمیق کشاورزی منطقه سراب که مالکان آنها متقاضی اجرای سیستم تحت فشار هستند، پرداخته شد. برای تعیین وضعیت کیفی آب این چاه ها علاوه بر عوامل شیمیایی، از شاخص هایی نظیر نسبت جذب منیزیم (MAR)، شاخص نفوذپذیری (PI)، پتانسیل شوری (PS)، نسبت کلایز (KR)، نسبت جذب سدیم(SAR)ونسبت سدیم محلول (SSP)استفاده گردید. مقادیر EC، SAR، MAR، PS و شاخص کلراید حاکی از کاسته شدن کیفیت آب از شرق به غرب و از جنوب به شمال دشت می باشد. حدود 50 درصد آب چاه ها در کلاس C3S1قرار داشته و متوسط شاخص کلایز چاه ها در وضعیت مناسب برابر 46/0 تعیین شد. جز یک چاه با SAR برابر 52/15 آب بقیه دارای مقادیر کمتر از 15 بودند و آب غیرقلیایی داشتند. فقط 17 درصد آب چاه ها دارای SSP بالای 40 درصد بوده و از نظر این شاخص مناسب نبودند. بیشتر نمونه ها از نظر MAR کمتر از حد مجاز استاندارد 50 درصد هستند. در نهایت در شرایط مطالعه حاضر برای پایاب 90 درصد چاه ها اجرای سیستم آبیاری بارانی و تیپ در حدود 10 درصد بقیه کاربرد هیدروفلوم توصیه می گردد.

با توجه به عدم قطعیت و تغییرات مکانی مقادیر پارامترهای تحکیمی خاک و تاثیر آن بر فشار آب منفذی حین نشست در پی سازه، امروزه کاربرد روش های احتمالاتی مبتنی بر عدم قطعیت در تحلیل چنین مسائلی رایج می باشد. در تحقیق حاضر، نقش عدم قطعیت قابلیت فشردگی حجمی خاک به عنوان یکی از عوامل موثر بر تغییرات زمانی فشار آب منفذی حین تحکیم در ناحیه شفت استان گیلان مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور نمونه برداری خاک از 9 گمانه (مربوط به پی یک سازه فولادی و محوطه آن واقع در حومه شهرستان شفت) انجام شد و با آزمایش تحکیم، توزیع لوگ نرمال پارامتر قابلیت فشردگی حجمی خاک به دست آمد. سپس یک برنامه رایانه ای در محیط MATLAB برای تحلیل احتمالاتی معادله دیفرانسیل تحکیم به روش مونت کارلو توسعه داده شد. طبق نتایج، با افزایش تعداد نمونه تصادفی (ضریب قابلیت فشردگی) در روش مونت کارلو از 100 به 1000 نمونه، تغییر قابل توجهی در نتایج مشاهده نگردید. در حالیکه کشیدگی منحنی های چگالی احتمال با زمان، حاکی از نقش قابل توجه گذشت زمان در افزایش عدم قطعیت فشار آب منفذی می باشد. همچنین در یک عمق معین، ضخامت بیشتر لایه خاک مورد بررسی منجر به افزایش عدم قطعیت نتایج گردید. با 2 برابر شدن عمق نقطه مورد بررسی و ضخامت لایه خاک، چگالی احتمال بیش از 20 برابر افزایش یافت. در نهایت بیش ترین افزایش ضریب تغییرات فشار آب منفذی طی 100 روز در لایه خاک به ضخامت 4 متر برابر 15/2 درصد و در لایه خاک با ضخامت 16 متر کمتر از 25/0 درصد به دست آمد.

در این مطالعه احتمالات پیشامدهای متوالی روزهای عادی و یخبندان برای ایستگاه های همدید همدان و ملایر، با استفاده از زنجیره مارکف مرتبه اول دو حالته مورد تحلیل قرار گرفت. بدین منظور، از آمار کمینه دمای روزانه ماه های اکتبر تا مارس سال های 2000 تا 2014 استفاده شد. داده ها بر اساس ماتریس شمارش تغییر حالت روزهای یخبندان و عادی مرتب شده و احتمال مربوطه با توجه به روش درست نمایی بیشینه محاسبه گردید. احتمال ساده و تداوم روزهای یخبندان و عادی، محاسبه شد. نتایج نشان داد که ایستگاه های همدان و ملایر، به ترتیب تعداد 860 و 1199 دو روز عادی متوالی و تعداد 235 و 246 روز عادی بعد وقوع یخبندان را به خود اختصاص داده اند. بر همین اساس، روزهای یخبندان بعد از روز عادی در این ایستگاه ها به ترتیب 235 و 246 بودند. همچنین تعداد یخبندان های متوالی دو روزه در ایستگاه های مذکور به ترتیب 1400 و 1039 روز بود. درصد احتمال وقوع دوره یخبندان متوالی ایستگاه های همدان و ملایر به طور میانگین به ترتیب 06/81 و 73/76 بوده است. درصد احتمال وقوع روزهای یخبندان در این ایستگاه ها به طور میانگین 11/60 و 99/46 بوده است. همچنین درصد احتمال تداوم پی درپی یخبندان 2 تا 5 روزه نشان داد که مقدار متوسط این احتمال در ایستگاه همدان به-ترتیب، برابر با 9/50، 73/43، 67/37 و 78/32 و در ایستگاه ملایر به ترتیب، برابر با 82/37، 72/30، 25/25 و 99/20 بوده است. از آنجایی که دماهای پایین تاثیرات مخربی بر تولیدات کشاورزی دارند، از این نتایج جهت پیش بینی و جلوگیری از خسارات احتمالی می توان استفاده کرد.