روان شناسی بالینی
سال:1390 | دوره:3 | شماره:3 (پیاپی 11) |تعداد مقالات:9

مقدمه: ناروان طبیعی، یکی از شایع ترین اختلالات گفتاری با پیچیدگی های فراوان در کودکان است. از فرضیه های مطرح برای علل این اختلال، نارساکنش وری حافظه کاری می باشد. این مطالعه به بررسی عملکرد حافظه کاری واج شناختی در این کودکان می پردازد تا بتوان از نتایج آن در درمان بهره مند شد.روش: در این مطالعه علی- مقایسه ای، 30 پسر ناروان طبیعی 6-5 ساله و سالم با استفاده از آزمون های استاندارد فهرست یادآوری اعداد، یادآوری کلمات، و تکرار غیر واژه ارزیابی شدند. پس از محاسبه نمرات آزمودنیها در هر یک از 3 آزمون اجرا شده، به منظور تجزیه و تحلیل داده ها و مقایسه میزان تفاوت مشاهده شده بین دو گروه، از آزمون t برای مقایسه گروه های مستقل و U من ویتنی استفاده شد.یافته ها: نتایج نشان داد که گروه پسران مبتلا به اختلال ناروان طبیعی در هر سه آزمون یادآوری اعداد، یادآوری کلمات و تکرار غیرواژه، به طور معناداری نسبت به گروه کنترل، نمرات پایین تری را کسب کردند.نتیجه گیری: با در نظر گرفتن نتایج این مطالعه و مطالعات قبلی مبنی بر سلامت سایر شاخص ها اعم از حافظه کاری و لایه های زبانی در این کودکان، فرضیه های حرکتی و زبانی مربوط به لکنت و نیز فرض احتمالی مبنی بر تبدیل ناروان گویی بهنجار به لکنت، می توان گفت احتمالا کودکان مبتلا به ناروان گویی بهنجار در برخی نواحی مغزی مربوط به پردازش های حرکتی گفتار که با مدار واج شناختی منطبق هستند، ضعف عملکرد دارند.

مقدمه: هدف این پژوهش بررسی تاثیر آموزش شناختی رفتاری رفتار مادرانه بر تغییر رفتار مادرانه و دلبستگی ناایمن کودک بود.روش: روش این پژوهش شبه آزمایشی بود و در آن از طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه آزمایش و گواه استفاده شد. جامعه پژوهش شامل مادران ساکن شهر اصفهان بود که دارای یک فرزند حداقل 1 ساله و حداکثر 5 ساله با سبک دلبستگی ناایمن بودند. نمونه شامل 40 زوج مادر- کودک بود که به صورت تصادفی به گروه های آزمایشی و گواه گماشته شدند. ابزار جمع آوری داده ها شامل دو پرسشنامه کیو- ست دلبستگی (آ.کیو.اس) و مقیاس درجه بندی رفتار مادرانه بود. پیش آزمون جهت سنجش رفتار مادرانه و میزان امنیت دلبستگی کودک برای هر دو گروه آزمایش و گواه اجرا شد. سپس 12 جلسه هفتگی آموزش شناختی رفتاری رفتار مادرانه برای مادران گروه آزمایش برگزار گردید. یک هفته پس از پایان جلسات، پس آزمون برای هر دو گروه اجرا شد.یافته ها: نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که پس از آموزش شناختی رفتاری، بین نمرات ابعاد اصلی رفتار مادرانه و نمره دلبستگی ایمن گروه آزمایش و گواه تفاوت معنی داری وجود دارد و میزان رفتار مادرانه و امنیت دلبستگی کودک در گروه آزمایش افزایش داشته است.نتیجه گیری: آموزش شناختی رفتاری رفتار مادرانه بر بهبود رفتار مادرانه و افزایش نمره دلبستگی ایمن کودکان موثر بود.

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی مداخلات زود هنگام مبتنی بر بازی های توجهی بر میزان توجه کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه - بیش فعالی/ تکانشگری پیش دبستانی انجام گرفته است.روش: روش پژوهش آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون بود جامعه آماری، شامل کلیه کودکان پسر پیش دبستانی مبتلا به اختلال نقص توجه - بیش فعالی/ تکانشگری شهر اصفهان در سال تحصیلی 90-89 بود. به منظور انجام این پژوهش، 30 کودک پسر با نشانگان اختلال نقص توجه - بیش فعالی/ تکانشگری به شیوه نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای، انتخاب و با روش تصادفی در گروه های آزمایشی و کنترل گمارده شدند (15 کودک در گروه آزمایش و 15 کودک در گروه کنترل). ابزار مورد استفاده، پرسشنامه کانرز والدین و مصاحبه بالینی بود. مداخلات مبتنی بر بازی های توجهی بر روی گروه آزمایش انجام گرفت. داده های به دست آمده با روش آماری تحلیل کواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت.یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که مداخلات زود هنگام مبتنی بر بازی های توجهی بر میزان توجه کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه - بیش فعالی/ تکانشگری پیش دبستانی موثر است.نتیجه گیری: توجه به تشخیص و مداخلات زود هنگام می تواند رویکردی موثر در درمان اختلال نقص توجه/ بیش فعالی - تکانشگری باشد.

مقدمه: نظم جویی هیجان مولفه مرکزی در سازماندهی رفتار سازگارانه و جلوگیری از بروز هیجان های منفی و رفتارهای ناسازگارانه می باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان در اختلال های درونی سازی کودکان (افسردگی و اضطراب) صورت گرفت.روش: در قالب یک طرح همبستگی، با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای از میان دانش آموزان پایه سوم، چهارم و پنجم ابتدایی مدارس دولتی شهر مشهد در سال تحصیلی 90-89، تعداد 531 دانش آموز شامل 254 نفر پسر و 261 نفر دختر انتخاب شدند و پرسشنامه راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان فرم کودکان، مقیاس اضطراب چند بعدی کودکان و مقیاس افسردگی کودکان را تکمیل نمودند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چند متغیری به شیوه گام به گام انجام شد.یافته ها: ضرایب همبستگی پیرسون نشان داد که راهبردهای ملامت خود، نشخوارگری، فاجعه سازی و ملامت دیگران رابطه مثبت با اضطراب و افسردگی دارند. در حالیکه رابطه راهبردهای پذیرش، تمرکز مجدد مثبت، تمرکز مجدد بر برنامه ریزی و ارزیابی مجدد مثبت با هر دو مولفه اضطراب و افسردگی منفی بود. همچنین راهبرد دیدگاه گیری فقط با اضطراب به صورت منفی همبسته بود. نتایج تحلیل رگرسیون چند متغیری به شیوه گام به گام نشان داد که راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان نشخوارگری، فاجعه سازی، ملامت خویش و تمرکز مجدد بر برنامه ریزی مولفه اضطراب را پیش بینی می نمایند. علاوه بر این، راهبردهای فاجعه سازی، ملامت دیگران، تمرکز مجدد مثبت، پذیرش، تمرکز مجدد بر برنامه ریزی و نشخوارگری مولفه افسردگی را مورد پیش بینی قرار دادند.نتیجه گیری: از یافته های این پژوهش استنباط می شود که یکی از عوامل مهم در بروز اختلال های روان شناختی کودکان راهبردهای شناختی است که آنها برای نظم دهی هیجان های خود بعد از تجربه رویداد تهدیدآمیز به کار می گیرند. بنابراین در برنامه های درمانی باید توجه خاصی به راهبردهای شناختی به ویژه راهبردهای ناسازگارانه از قبیل ملامت خود، نشخوارگری، پذیرش و فاجعه سازی صورت گیرد.

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی پردازش شناختی و پردازش مجدد هولوگرافیک در کاهش علائم روان شناختی دانش آموزان مواجه شده با آسیب انجام گرفت.روش: طرح این مطالعه شبه آزمایشی بود. جامعه آماری این پژوهش را دانش آموزان پسر مقاطع اول، دوم و سوم دبیرستان های شهر ارومیه در سال تحصیلی 90-89 تشکیل دادند (10286=N). بعد از اجرای پرسشنامه سرند کردن حوادث آسیب زا و آزمون فهرست علائم 90 سوالی روی 1000 نفر، تعداد 129 نفر دارای تجربه آسیب و نمره بالای 90 در آزمون فهرست علائم 90 سوالی شناسایی شدند از بین آنها تعداد 60 نفر به تصادف انتخاب و بعد از انجام مصاحبه بالینی در سه گروه درمان پردازش شناختی (20=n)، درمان پردازش مجدد هولوگرافیک (20=n) و گروه پلاسیبو (20=n) به تصادف جایگزین شدند. هر سه گروه در مراحل پیش و پس آزمون به آزمون فهرست علائم 90 سوالی پاسخ داده و داده های به دست آمده با استفاده از آزمون کواریانس مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد که در خرده مقیاس های وسواس- اجبار، افسردگی، اضطراب، ترس مرضی، افکار پارانوئید و روان پریشی بین سه گروه تفاوت آماری معنی داری وجود داشت. در نمره کلی آزمون فهرست علائم 90 سوالی نیز هر دو گروه درمان، تفاوت معنی داری با گروه پلاسیبو داشتند ولی در این متغیر تفاوت معنی داری بین این دو گروه درمانی یافت نشد.نتیجه گیری: نتایج این پژوهش آشکار کرد که روش های درمان پردازش شناختی و پردازش مجدد هولوگرافیک در کاهش علائم آسیب شناختی دانش آموزان مواجه شده با آسیب به یک اندازه اثربخش هستند. ولی درمان پردازش شناختی بر افسردگی مرتبط با آسیب ولی پردازش مجدد هولوگرافیک بر ترس مرضی، وسواس - اجبار و روان پریشی مرتبط با آسیب اثربخش تری بیشتری دارند.

مقدمه: این پژوهش با هدف بررسی مقایسه اثربخشی خانواده درمانی مبتنی بر طرحواره درمانی و نظام عاطفی بوون بر میل به طلاق در مراجعان متقاضی متارکه شهر سقز صورت گرفت.روش: طرح از نوع آزمایشی به شیوه پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بوده است. جامعه تحقیق مراجعان متقاضی طلاق اعم از خود ارجاعی و یا ارجاع داده شده از طرف دادگاه به مراکز مشاوره ای شهرستان سقز واقع در استان کردستان بوده است. از این جامعه 66 مراجع به شیوه تصادفی ساده طی چند مرحله انتخاب شدند و در سه گروه 22 نفری گماشته شدند. با ابزار میل به طلاق میزان متغیر وابسته میل به طلاق در مراجعان متقاضی طلاق اندازه‎گیری شد (پیش آزمون) و سپس دو رویکرد طرحواره درمانی و نظام عاطفی بوون بر دو گروه آزمایشی به میزان 8 جلسه 1 ساعتی با هفته ای دوبار اجرا شد.یافته ها: نتایج تحلیل کواریانس چند متغیری نشان داد که بین مراجعان متقاضی طلاق گروه های آزمایش و کنترل در متغیر وابسته میل به طلاق تفاوت معناداری وجود دارد. بدین ترتیب فرضیه ها مبنی بر طرحواره درمانی و نظام عاطفی بوون بر میل به طلاق موثر هستند، تایید شدند.نتیجه گیری: نتایج نشان داد که از بین دو رویکرد طرحواره درمانی و نظام عاطفی بوون، در اثربخشی بر میل به طلاق، نظام عاطفی بوون موثرتر از طرحواره درمانی بوده است.

مقدمه: اعتیاد جنسی یک نگرانی رو به رشد است که هم اکنون به عنوان یک بیماری جدی شناخته می شود. این بیماری یک اختلال در صمیمیت است که در سبک دلبستگی و تجارب پیوند والدینی نامطلوب اولیه ریشه دارد، دو عامل مهم که خود پنداره افراد را شکل می دهند. هدف از این مطالعه بررسی نقش سبک دلبستگی، پیوند والدینی و خود پنداره در اعتیاد جنسی برای دستیابی به بهترین عامل های پیش بین، جهت افتراق معتادان جنسی از افراد سالم می باشد.روش: شرکت کنندگان شامل 70 نفر (35 معتاد جنسی، 35 فرد سالم)، بودند که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و از نظر سن، جنسیت و میزان تحصیلات همتا سازی شدند و آزمون های اعتیاد جنسی، سبک های دلبستگی هاوزن - شیور، پیوند والدینی و زمینه یابی خودادراکی پیریت و منداگلیو در مورد آنها اجرا شد. داده ها با روش تجزیه و تحلیل واریانس و تحلیل افتراق مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: یافته ها نشان داد که معتادان جنسی و افراد سالم از نظر سبک دلبستگی دوسوگرا، محافظت بیش از حد پدر و مادر و خود پنداره تفاوت معناداری داشتند. تحلیل افتراقی نشان داد که محافظت بیش از حد مادر و پدر و سبک دلبستگی دوسوگرا بهترین افتراق دهنده ها و پیش بین های اعتیاد جنسی می باشند و در 72.90 درصد موارد معتادان جنسی را از افراد عادی افتراق می دهند.نتیجه گیری: در درمان اعتیاد جنسی می بایست اختلالات دلبستگی را در مداخلات مد نظر قرار داد.

مقدمه: انجمن معتادان گمنام برنامه ای برای بهبودی از اعتیاد به مواد مخدر می باشد که هدف بهبودی خود را بر سلامت فیزیکی، فیزیولوژیکی، روانی و عملکرد معنوی متمرکز کرده است. پژوهش حاضر با هدف مقایسه و تفکیک اعضای انجمن معتادان گمنام و معتادان تحت درمان نگهدارنده متادون در متغیرهای کیفیت زندگی و امیدواری انجام گرفت.روش: در این مطالعه علی مقایسه ای، تعداد 100 نفر مرد داوطلب (50 نفر اعضای انجمن معتادان گمنام، 50 نفر گروه درمان نگهدارنده متادون)، در دامنه سنی 20-40 و با حداقل 6 ماه دوره پرهیز از مواد، از شهرستان شاهرود، مقیاس کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی و مقیاس امیدواری اسنایدر و همکاران را تکمیل کردند.یافته ها: نتایج نشان داد که میانگین نمرات اعضای انجمن معتادان گمنام در مولفه تفکر عاملی، ریز مولفه امیدواری، روابط بین فردی و سلامت فیزیکی به طور معناداری بالاتر از میانگین افراد تحت درمان متادون است. همچنین، نتایج تحلیل تشخیص نشان داد که این تفاوت، در ترکیبی از متغیرهای پژوهش (بر حسب اهمیت شان به ترتیب: روابط بین فردی، تفکر عاملی و سلامت فیزیکی) دو گروه را به نحو برجسته ای از یکدیگر متمایز می کند.نتیجه گیری: به نظر می رسد که شرکت فعال معتادان در انجمن معتادان گمنام باعث کیفیت زندگی بهتر و تقویت اراده افراد برای رسیدن به اهداف در مقایسه با درمان نگهدارنده متادون می شود. به ویژه روابط بین فردی این افراد تقویت شده، به زندگی جسمانی و روانی خود اهمیت داده و همچنین تحت تاثیر شرکت در انجمن مسیر زندگی خود را هدفمند دنبال می کنند.