مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران
سال:1382 | دوره:9 | شماره:2 (پیاپی 34) |تعداد مقالات:11

هدف: این پژوهش با هدف بررسی همه گیر شناسی اختلال های روانی در افراد 18 سال و بالاتر مناطق شهری و روستایی استان تهران انجام گرفت. روش: آزمودنی های پژوهش با روش نمونه گیری تصادفی - خوشه ای از میان خانوارهای موجود در استان تهران انتخاب گردیدند و به کمک پرسشنامه اختلال های عاطفی و اسکیزوفرنیا 5311 (SADS) نفر در استان مورد بررسی قرار گرفتند و بر پایه معیارهای چهارمین کتابچه تشخیصی و آماری اختلالهای روانی (DSM-IV) تشخیص گذاری اختلال ها انجام شد. یافته ها: این بررسی نشان داد که شیوع انواع اختلال های روانپزشکی در استان 3/14% می باشد که این شیوع در زنان 6/19% و در مردان 3/9% بوده است. اختلال های اضطرابی و خلقی به ترتیب با 6.8% و 5/4% شایع ترین اختلال های روانپزشکی در استان بودند. شیوع اختلالهای پسیکوتیک در این بررسی 65/0%، اختلالهای عصبی - شناختی 1/2% و اختلالهای تجزیه ای و 0.3% بوده است. در گروه اختلالهای خلقی، افسردگی اساسی با 3/3% و در گروه اختلالهای اضطرابی، اختلال پانیک با 8/1% شیوع بیشتری داشته اند. نتیجه: این بررسی شیوع اختلالهای روانپزشکی را در گروه سنی 41-55 سال و بالاتر، افراد همسر فوت شده، افراد ساکن در شهرهای استان به جز تهران و افراد بی سواد بیش از گروه های دیگر نشان داد. لذا نتایج این تحقیق مسوولیت سیاستگذاری و برنامه ریزان بهداشتی استان تهران و کشور را در رابطه با تدوین برنامه های عملی و اجرایی بهداشت روان، بیش از پیش روشن می سازد.

هدف: بررسی حاضر با هدف دستیابی به تصویری جامع از ویژگی های جمعیت شناختی و رفتار جنسی مردان مراجعه کننده به یک مطب روانپزشکی در تهران انجام گردیده است. روش: آزمودنی های پژوهشی را که از نوع بررسی های توصیفی - مقطعی به شمار می رود 300 نفر مردان مراجعه کننده به مطب یاد شده در مدت 9 ماه، از آغاز اردیبهشت تا پایان دی ماه 1380 تشکیل داده اند. پژوهش به کمک یک پرسشنامه جمعیت شناختی و اطلاعات، گردآوری شده و با استفاده از روشهای آماری توصیفی تحلیل گردیده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که 2/76% افراد مورد بررسی از اختلالهای نعوظی و 6/35% از مشکلات مربوط به انزال زودرس در رنج بوده اند. 6/44% افراد مورد بررسی سابقه ابتلا به بیماری های روانی و مصرف داروهای نورولپتیک و داروهای ضدافسردگی را یادآور شدند. از شروع اختلال یا اختلال های جنسی 3/53% آزمودنی های پژوهش بیش از 3 سال، 15% یک تا دو سال و 7/23% کمتر از یک سال می گذشته است. نتیجه: ناتوانی جنسی و انزال زودرس بیش از سایر اختلال های جنسی سبب مراجعه مردان مبتلا به این اختلال ها به مطب روانپزشکان و کلینیک های درمان اختلالهای جنسی می شود.

هدف: هدف، پژوهش حاضر تعیین ارتباط بین اختلال عملکرد جنسی و وضعیت روانی مراجعه کنندگان به کلینیک روانپزشکی بوده است. روش: این بررسی از نوع مورد - شاهد می باشد. گروه مورد را 165 نفر از بیماران سرپایی مراجعه کننده به کلینیک روانپزشکی تشکیل دادند که دارای تشخیص های افسردگی، اضطراب، ترس مرضی، پرخاشگری و شکایت های جسمانی بودند (از هر اختلال 33 نفر). گروه شاهد 33 نفر از کسانی که هیچ سابقه مراجعه به روانپزشک نداشتند و داروهای عصبی مصرف نمی کردند و از میان همراهان و ملاقات کنندگان بیماران انتخاب شدند. این افراد به روش غیرتصادفی و به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها روش مصاحبه و پرسشنامه به کار برده شد. ابزار سنجش این بررسی شامل یک پرسشنامه ویژگی های جمعیت شناختی، پرسشنامه اختلال عملکرد جنسی و فهرست علامت های 90 سوالی بوده است. یافته ها: نتایج به دست آمده نشان داد که بین توزیع اختلال عملکرد جنسی در گروه های مورد و شاهد تفاوت معنی دار وجود دارد. همچنین این تفاوت بین بیماران افسرده و گروه شاهد، بیماران دچار پرخاشگری و گروه شاهد و بیماران با شکایت های جسمانی و گروه شاهد دیده شد و نیز نشان داده شد که بین دو گروه مورد و شاهد در اختلال های میل و ارگاسم تفاوت معنی دار وجود دارد.نتیجه: اختلال های جنسی در مراجعه کنندگان به درمانگاه روانپزشکی بیشتر از جمعیت عادی است.

هدف: در این پژوهش فرضیه نارسایی کارکردهای قطعه پیشانی در اختلال سلوک مورد بررسی قرار گرفته است. روش: عملکرد 21 نوجوان پسر مبتلا به اختلال سلوک در آزمونهای شناختی مرتبط با کارکردهای قطعه پیشانی با 21 نفر نوجوان پسر گروه گواه مقایسه شده است. گردآوری داده ها به کمک آزمون استروپ، آزمون دسته بندی کارتهای ویسکانسین و آزمون عملکرد مداوم انجام شد و به کمک آزمون های آماری t، تحلیل واریانس و ضریب همبستگی تحلیل گردید. یافته ها: نوجوانان مبتلا به اختلال سلوک در بیشتر مقیاسهای شناختی مرتبط با کارکردهای قطعه پیشانی (زمان واکنش و خطای اعلام کاذب آزمون استروپ، خطای حذف آزمون عملکرد مداوم و خطای درجاماندگی آزمون دسته بندی کارتهای ویسکانسین) عملکرد ضعیف تری از خود نشان دادند. نتیجه: نوجوانان مبتلا به اختلال سلوک در زمینه کارکرد قطعه پیشانی دچار نارسایی هایی هستند.

هدف: با آن که بیش از یک دهه از ادغام بهداشت روان در نظام مراقبت های بهداشتی اولیه و نظام بهداشت و درمان کشور می گذرد، چگونگی مدیریت آن تاکنون مورد ارزیابی قرار نگرفته است. هدف پژوهش حاضر، بررسی عملکرد مدیریت برنامه بهداشت روان در شبکه های بهداشت و درمان استان خوزستان است که از چهار بعد 1- برنامه ریزی 2- سازماندهی 3- عملکرد اجرایی و 4- نظارت و کنترل سنجیده میشود. روش: پژوهش حاضر یک بررسی توصیفی - تطبیقی و از نوع کاربردی است. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ای است که براساس مقیاس پنج درجه ای لبکرت از خیلی زیاد تا خیلی کم درجه بندی شده است. جامعه پژوهش را 108 نفر مدیران سطوح مختلف برنامه بهداشت روان در شبکه های بهداشتی - درمانی استان خوزستان تشکیل دادند. از این تعداد 77 نفر حاضر به شرکت در پژوهش شدند (8 نفر رئیس مرکز بهداشت شهرستان، 13 نفر کارشناس مسوول بهداشت روان و 56 نفر پزشک مسئول مرکز بهداشتی درمانی روستایی زیر پوشش برنامه بهداشت روان). داده های پژوهش به کمک شاخص های آمار توصیفی و آزمون دقیق فیشر تحلیل گردید. یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد که مدیران در تمامی ابعاد برنامه بهداشت روان (چهار بعد یاد شده) دارای عملکرد متوسط بودند. در مقایسه میانگین نمرات این ابعاد، بعد نظارت و کنترل، بهترین و بعد عملکرد اجرایی، ضعیف ترین بود. رتبه های دوم و سوم به ترتیب به بعدهای برنامه ریزی و سازماندهی اختصاص داشت. تفاوت معنی داری در "عملکرد اجرایی" مدیران سطوح مختلف دیده شد، اما در سایر ابعاد مورد بررسی چنین تفاوتی وجود نداشت.نتیجه: مدیریت برنامه بهداشت روان در نظام شبکه ای مراقبت های بهداشتی اولیه استان خوزستان از وضعیت ایده آل آن فاصله دارد.

هدف: این پژوهش با هدف بررسی ارتباط رویدادهای منفی زندگی و سطح حمایت اجتماعی ادراک شده با شدت افسردگی در افراد افسرده و مقایسه آنها با افراد غیرافسرده انجام شده است. روش: آزمودنی های پژوهش را 153 نفر (91 بیمار افسرده و 62 نفر غیرافسرده) تشکیل داده اند که به کمک پرسشنامه های رفتارهای حمایت گرانه اجتماعی، فهرست رویدادهای زندگی و آزمون افسردگی یک مورد ارزیابی قرار گرفته اند. داده های پژوهش به کمک آزمون آماری t و ضریب همبستگی تحلیل شده اند. یافته ها: این بررسی نشان داد که بین رویدادهای منفی زندگی و افسردگی، همبستگی مثبت و بین حمایت اجتماعی استرس زای تجربه شده در دو گروه نشان داد که افراد افسرده رویدادهای منفی بیشتری را تجربه کرده اند. افزون برآن، میانگین حمایت اجتماعی ادراک شده نیز در افراد افسرده به طور معنی داری پایین تر از افراد غیرافسرده بوده است. نتیجه: به طور کلی نتایج پژوهش نشان دهنده تاثیر رویدادهای منفی زندگی در بروز یا تشدید افسردگی و نقش تعدیل کشنده حمایت اجتماعی در بروز یا تشدید آن است.

هدف: هدف از اجرای این پژوهش ارزیابی میزان تاثیر گروه درمانی شناختی - رفتاری در کاهش افسردگی و اضطراب بیماران مبتلا به اختلال خلقی بوده است. روش: آزمودنی های پژوهش را 14 بیمار بستری در بخش روانپزشکی مردان بیمارستان نور در شهر اصفهان با تشخیص اختلال خلقی در دوره افسردگی تشکیل داده اند که به طور تصادفی در دو گروه آزمایشی و کنترل قرار گرفتند. هر دو گروه طبق معمول دارو مصرف نمودند. پیش از مداخله درمانی هر گروه با پرسشنامه افسردگی یک و مقیاس اضطراب زونگ مورد ارزیابی قرار گرفتند. گروه آزمایشی افزون بر دارو درمانی در ده جلسه گروه درمانی شناختی - رفتاری شرکت نمودند و در گروه گواه به جز دارو درمانی، هیچگونه مداخله روانشناختی انجام نشد. در پایان مداخله درمانی غیردارویی، هر دو گروه بار دیگر با آزمون های یاد شده مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده های به دست آمده با استفاده از آزمون t وابسته و مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته های پژوهشی نشان داد که گروه درمانی شناختی - رفتاری به طور معنی داری (P<0.05) در کاهش افسردگی بیماران بستری مبتلا به اختلال خلقی موثر بوده است اما این روش در کاهش اضطراب بیماران تاثیر چشمگیری نداشته است. نتیجه: گروه درمانی شناختی - رفتاری می تواند در کاهش افسردگی بیماران بستری مبتلا به اختلال خلقی موثر باشد.

هدف: این پژوهش به منظور بررسی چگونگی آموزش بلوغ در دختران نوجوان انجام شده است.روش: در این پژوهش که یک پژوهش کیفی است، 10 دختر نوجوان که علایم بلوغ در آنها ظاهر شده، دست کم سه بار عادت ماهیانه شده اند، با پدر و مادر خود زندگی و در حال حاضر در یکی از مدارس راهنمایی دخترانه شهر تهران تحصیل می کنند، 10 مادر (مادران همین دختران) و 10 مربی بهداشت مدارس راهنمایی دخترانه که دست کم 12 سال سابقه کار در زمینه بهداشت دختران نوجوان داشته اند، مورد بررسی قرار گرفته اند. برای گردآوری اطلاعات، مصاحبه غیرساختاری و برای تجزیه و تحلیل داده ها روش تحلیل مقایسه پیوسته به کار برده شده است. یافته ها: وجود شرم و خجالت در دختران نوجوان، مادران و مربیان بهداشت در فرایند آموزش بلوغ، کوتاهی مادران و مربیان بهداشتی در آمادگی و آموزش بلوغ به دختران، نبود برنامه آموزش بلوغ، آگاهی اندک و درک شناخت ناکافی دختران، مادران و مربیان از پدیده بلوغ به عنوان متغیرهای مهم شناخته شد. نتیجه: در این پژوهش، وجود شرم در دختران نوجوان، مادران و مربیان بهداشت و نیز ناآگاهی مادران و مربیان بهداشت از تغییرات بدنی و روانی دوران بلوغ و نبود برنامه مناسب آموزش بلوغ مطرح شد که برای تعمیم یافته ها نیاز به بررسی های جامع تری وجود دارد.

هدف: هدف از این پژوهش مقایسه تاثیر داروهای فنوباربیتال و آمی تریپ تیلین در پیشگیری از عود میگرن کودکان بود.روش: 28 کودک مبتلا به میگرن در دو گروه 14 نفری که از نظر سن، جنس و نوع میگرن با هم همتا شده بودند، به مدت 6 ماه با داروهای یاد شده تحت درمان قرار گرفتند. برای گردآوری داده ها فرم ثبت روزانه، تعداد و شدت حملات و مصاحبه بالینی توسط متخصص نورولوژی به کار برده شد. تحلیل داده ها به کمک آزمون t انجام یافت. یافته ها: در 6/28% کودکانی که فنوباربیتال مصرف می کردند و 42.9% کودکانی که آمی تریپ تیلین مصرف می کردند بهبودی دیده شد. اما از نظر آماری تفاوت میان دو گروه معنی دار نبود. همچنین کودکانی که آمی تریپ تیلین مصرف می کردند عوارض دارویی بیشتری نشان دادند. نتیجه: این بررسی نشان داد که هر دو داروی یاد شده در پیشگیری از حملات میگرن موثرند، اما با توجه به عوارض دارویی کمتر فنوباربیتال، به کاربردن این دارو در پیشگیری از عود میگرن کودکان بهتر است.

هدف: بررسی حاضر با هدف تعیین میزان کاربردی الگوی پرسید در کاهش میزان اضطراب ماموران آتش نشانی تهران انجام شده است. روش: بررسی حاضر یک بررسی شبه آزمایشی است. آزمودنی های پژوهش را 118 مامور آتش نشانی شهر تهران تشکیل دادند که به روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند. برنامه آموزشی با بهره گیری از الگوی پرسید و نظریه ها خودکارآمدی و آموزش بزرگسالان در قالب این الگو تدوین شد. داده های پژوهش به کمک آزمونt ،t  زوج و آزمون خی دو تحلیل گردید. یافته ها: از نظر میزان اضطراب آشکار و اضطراب پنهان، بین گروه های آزمایشی و گواه پس از آموزش تفاوت معنی داری دیده شد و تنها در گروه آزمایشی میان اضطراب آشکار و پنهان پیش و پس از آموزش تفاوت معنی داری وجود داشت. نتیجه: این بررسی نشان دهنده کاربرد مؤثر الگوی پرسید در کاهش میزان اضطراب آشکار و پنهان ماموران آتش نشانی می باشد.