مطالعات مدیریت ترافیک
سال:1390 | دوره:6 | شماره:20 |تعداد مقالات:9

امروزه معضل کمبود محل توقف وسایل نقلیه به خصوص در مناطق مرکزی شهر، گریبان گیر اکثر شهرهای بزرگ می باشد.مدیریت پارکینگ یکی از مولفه های اصلی مدیریت ترافیک می باشد. عدم وجود پارکینگ های غیرخیابانی منجر به افزایش پارک حاشیه ای و کاهش عرض خیابان و در کل اخلال در سیستم ترافیک می شود. هدف این مقاله بررسی تاثیر پارک های حاشیه ای بر جریان ترافیک شبکه های درون شهری و تحلیل پارامترهای ترافیکی می باشد. روش تحقیق در این مقاله جمع آوری حجم جریان (تعداد وسایل نقلیه) در خیابان در ساعت اوج ترافیک و وارد کردن این داده ها در نرم افزار Aimsun و تحلیل نمودارهای حاصله می باشد که حجم جریان با استفاده از آمارگیری به دست می آید. نرم افزار Aimsun یکی از قویترین نرم افزارهای ترافیکی می باشد که چند سالی است در ایران نیز کالیبره شده است. دو خیابان ولی عصر و شریعتی برای تحلیل ترافیکی برای پارک حاشیه ای در نرم افزار Aimsun شبیه سازی شده و مشاهده گردید. زمان تاخیر به میزان 19 ثانیه برای هر وسیله نقلیه و چگالی به میزان 12 وسیله در هر کیلومتر، در حالتی که خیابان دارای پارک حاشیه ای باشد، بیشتر از حالتی است که پارک حاشیه ای موجود نباشد.

نرخ تخلف رانندگی در ایران بسیار بالاست و تبعات ناگوار ناشی از آن باعث شده است تخلفات رانندگی یکی از مسائل اجتماعی مهم در کشور باشد. با توجه به افزایش تعداد رانندگان زن در سال های اخیر در ایران، پژوهش حاضر تلاش کرده است رابطه بین جنسیت و تخلف رانندگی را بررسی کند. فرض عمومی این است که زنان کمتر از مردان دست به رفتارهای انحرافی و مجرمانه می زنند و بر همین اساس تخلف رانندگی زنان کمتر از مردان است. پژوهش حاضر به روش پیمایشی و در شهر یاسوج انجام شده است. جامعه آماری کلیه شهروندان 65-18 ساله هستند که دارای خودروی شخصی و گواهینامه رانندگی بوده و در سطح شهر رانندگی می کنند. در مجموع 389 نفر به عنوان نمونه تعیین و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار تحقیق، پرسش نامه ای محقق ساخته است که مشتمل بر سنجش سه بعد عدم کنترل فنی خودرو، عدم هوشیاری در هنگام رانندگی و عدم توجه به مقررات راهنمایی و رانندگی است. نتایج توصیفی پژوهش بیان گر آن است که نرخ تخلف رانندگی در بین رانندگان بسیار بالاست. اما نتایج تحلیلی تحقیق نشان می دهد بین جنسیت و تخلف رانندگی تفاوت معناداری وجود ندارد. به عبارت دیگر، زنان و مردان در هیچ یک از ابعاد تخلف رانندگی تفاوتی با یکدیگر ندارند. با توجه به این که نرخ تخلف رانندگی در ایران بسیار بالاست. رانندگان زن نیز هم چون رانندگان مرد دارای نرخ تخلف رانندگی بالایی هستند.

خودرو در زندگی انسان ها امری اجتناب ناپذیر و حذف آن غیرممکن است. از طرفی استفاده ناصحیح از این دستاورد تمدنی موجب شده است که این وسیله به یکی از عوامل اصلی مرگ ومیر انسان ها تبدیل شود. کارشناسان پیش بینی می کنند که تصادفات و سوانح ترافیکی تا سال 2020 میلادی به سومین عامل مرگ ومیر انسان ها تبدیل شود. از طرفی از بین سه عامل انسان، خودرو و جاده مشخص شده است که عامل انسانی به تنهایی حدود 60 درصد و با مشارکت سایر عوامل تا 95 درصد در بروز تصادفات نقش دارد. نظر به این که انسان قابل آموزش و تربیت است و با آموزش قواعد و مقررات صحیح ترافیکی یا به تعبیری ارتقای فرهنگ نظم و امینی ترافیکی می توان از بروز تصادفات و تلفات ناشی از آن جلوگیری کرد، نگارنده در این مقاله به دنبال معرفی نهادها و سازمان هایی است که مستقیم و غیرمستقیم می توانند در آموزش فرهنگ نظم و امینی ترافیکی نقش داشته باشند. بدیهی است که دیدگاه مطرح در این مقاله قطعی و جزمی نیست و ممکن است سازمان های دیگری نیز باشند که بتوانند در این زمینه ایفای نقش نمایند که لازم است توسط کارشناسان به فهرست مندرج در این مقاله اضافه شوند.

حوادث ترافیکی نهمین عامل از دست رفتن سال های مفید عمر در جهان است. در کشور ما تصادفات ترافیکی در دهه منتهی به سال 1385، حدود 18.3 درصد رشد داشته و بار اقتصادی قابل توجهی بر کشور وارد نموده و باعث شده است تا پیشگیری از بروز حوادث ترافیکی به موضوعی قابل تامل تبدیل شود. این مطالعه با هدف برآورد هزینه های تلف شده بر اثر مرگ و میر ناشی از سوانح رانندگی در شهرستان سبزوار و ارائه راهکار جهت کاهش آن انجام شده است.این مطالعه گذشته نگر بوده و با استفاده از آمار مرگ و میر موجود در واحد آمار معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی سبزوار و شاخص های جمعیتی و اقتصادی سال 1385 و با استفاده از روش امید زندگی استاندارد از دست رفته انجام شده است.مرگ و میر ناشی از تصادفات رانندگی طی سال های 87-83 در حوزه استحفاظی شهرستان سبزوار 1542 نفر بوده است. هم چنین با توجه به امید به زندگی در گروه های سنی مختلف، جمع سال های عمر از دست رفته در این مقطع 56666 سال محاسبه گردید. با در نظر گرفتن سرانه ناخالص تولید ملی، ارزش پولی سال های عمر از دست رفته به علت مرگ و میر (yll) ناشی از تصادفات محاسبه گردید.با توجه به جمعیت 477 هزار نفری شهرستان و حدود 600 کیلومتر راه ارتباطی اصلی و پرتردد، هزینه تحمیل شده به ازای هر نفر 4 میلیون ریال و به ازای هر کیلومتر حدود 620 میلیون ریال در سال می باشد. با سرمایه گذاری درصد ناچیزی از این مبلغ برای آموزش و فرهنگ سازی در رانندگان، علاوه بر افزایش اثربخشی، از وارد شدن استرس و فشارهای روانی، در اثر فوت عضوی از خانواده نیز جلوگیری می شود. هم چنین اگر به اصل ارجحیت پیشگیری بر درمان توجه نموده و هماهنگی بین بخشی در جهت کاهش تصادفات جاده ای ایجاد شود، علاوه بر کاهش مرگ و میر، مراجعات مصدومان نیازمند مراقبت های ویژه پزشکی به بیمارستان نیز کمتر شده و این امر باعث کاهش هزینه های درمانی تحمیل شده بر اجتماع خواهد شد.

هدف پژوهش حاضر بررسی و تحلیل تاثیر استقرار و راه اندازی اتوبوس های تندرو به عنوان یکی از بزرگ ترین رویدادها در حمل و نقل عمومی در راستای کاهش ترافیک در کلان شهرهاست. با اجرای طرح سیستم حمل و نقل هوشمند (ITS) شرکت واحد و اتوبوس رانی درون شهری با کاهش هزینه های سیستم دستی به افزایش دقت در امر مدیریت می پردازد و در آینده می تواند با ارتقای فناوری، سیستم های دیگر الکترونیکی همانند سیستم کارت بلیط و کنترل تخلفات رانندگی، ارائه تبلیغات مستقیم در صفحات نمایش داخل اتوبوس های تندرو بپردازد و بدین صورت بهره وری ناوگان و رضایت مشتریان اتوبوس های تندرو و هم چنین رغبت عمومی به استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی افزایش و ترافیک و استفاده از خودرو شخصی در کلان شهرها کاهش یابد. مطالعات تطبیقی انجام گرفته شده در این مقاله نشان می دهد که اکثر سیستم های B.R.T در مناطق شهری با جمعیت بیش از 700 هزار نفر تاسیس شده اند که اکثر آن ها دارای سیستم ریلی نیز می باشند. در این مقاله ضمن تعریفی جامع از حمل و نقل عمومی و اتوبوس های تندرو و برشمردن مزایای آن و نحوه کاربرد آن در سطح جهان، به مطالعات تطبیقی در کشورهای مختلف بیان شده است و هم چنین با بررسی و مطالعه اتوبوس های تندرو در شهر تهران و ارائه پیشنهادهای بهبود، به روندی جهت برنامه ریزی و توسعه و کاربرد اثربخش تر آن در کلان شهرها پرداخته شده است.

نتایج تحقیقات بر روی میزان مصرف سوخت در تهران نشان داده که وسایل نقلیه ای که از سوخت های فسیلی استفاده می کنند دارای نقش عمده ای در مصرف سوخت می باشند. به منظور کاهش تراکم در معابر شهر تهران و در نتیجه عوارض منفی ناشی از آن هم چون مصرف بیش از اندازه سوخت، طرح های مختلفی نظیر طرح نوبتی تردد خودروها، گسترش محدوده طرح ترافیک و ... در این کلان شهر به اجرا گذاشته شد تا مردم به استفاده کمتر از وسایل نقلیه شخصی ترغیب شوند. باتوجه به این که این طرح ها به صورت ضربتی و در مواقع اضطراری به اجرا در می آیند، نمی توان چشم امیدی به آن ها داشت. یکی از روش هایی که برای کاهش تمایل به استفاده از وسایل نقلیه شخصی وجود دارد، گسترش سیستم حمل و نقل همگانی به خصوص سیستم های سریع و انبوه بر نظیر مترو است. در این مقاله، باتوجه به روند گسترش خطوط مترو، سهم سفرهای صورت گرفته با حمل و نقل همگانی و آثار آن بر کاهش مصرف سوخت و تغییرات آن مورد بررسی قرار گرفته است. در این مطالعات در ابتدا به ساخت یک مدل ریاضی که بیانگر میزان مصرف سوخت در شبکه به ازای میزان استفاده از حمل و نقل همگانی می باشد، پرداخته شده و بر اساس این مدل نسبت به بررسی نقش حمل و نقل همگانی در مصرف سوخت پرداخته خواهد شد. بر اساس نتایج این مطالعات، مشخص می شود که به ازای هر یک سفری که به جای استفاده از وسیله نقلیه شخصی با سیستم حمل و نقل همگانی انجام پذیرد، در حدود 2 لیتر از مصرف سوخت در شهر تهران کاسته خواهد شد. حال اگر فرض شود که هر نیروی کار جامعه تنها 3 سفر در روز (شامل سفر بازگشت به خانه) انجام دهد، با فرض وجود 300 روز کاری در سال، به راحتی می توان محاسبه کرد که در صورت استفاده از حمل و نقل همگانی هر شخص به طور متوسط 1800 لیتر در سال از مصرف سوخت در شبکه می کاهد.

هدف اصلی این پژوهش حاضر، اولویت بندی نیازهای آموزشی شهروندان منطقه 19 تهران بر اساس «سرفصل موضوعات آموزشی معاونت حمل و نقل و ترافیک» است. به این منظور، 18نیاز آموزشی که در زیرمجموعه های «حوزه معاونت حمل و نقل و ترافیک» طبقه بندی و رتبه بندی شد. اولویت بندی نیازهای آموزشی شهروندان یکی از دغدغه های دست اندرکاران و مدیران اجرایی شهر تهران است.روش این پژوهش توصیفی - پیمایشی است. جامعه مورد بررسی، کلیه شهروندان ساکن در منطقه 19 تهران در نیمه اول سال 1387 بود که از طریق روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری این پژوهش پرسش نامه محقق ساخته بود. پس بر اساس نتایج پژوهش نیازهای آموزشی شهروندان منطقه 19 تهران به گونه زیر اولویت بندی شد.اولویت اول: چگونگی استفاده از معابر شهری در کاهش ترافیک، استفاده از پارکینگ ها می باشد.اولویت دوم: ارتقای ایمنی در داخل خودرو مانند بستن کمربند ایمنی، روش های بهینه رانندگی و خطر سرعت.